Η Βουλγαρία του Βόλγα ήταν ένα μεσαιωνικό πολυφυλετικό κρατικό μόρφωμα της Ανατολικής Ευρώπης, στην περιοχή του Μέσου Βόλγα - εκεί όπου σήμερα εκτείνεται το ρωσικό Διαμέρισμα Πριβόλζκυ (κυρίως στο Ταταρστάν και την Τσουβασία). Κυρίαρχη εθνότητα ήταν οι Βούλγαροι απόγονοι της ορδής του Χαν Κοτράγ, η οποία γύρω στο 660 είχε εγκαταλείψει την Αζοφική Θάλασσα κυνηγημένη από τους Χαζάρους. Σε αντίθεση με τους βαλκάνιους συγγενείς τους, οι Βούλγαροι του Βόλγα διατήρησαν τα τουρανικά χαρακτηριστικά τους.

Βουλγαρία του Βόλγα
Itil Bulğar
7ος αιώνας μ.Χ. – δεκαετία 1240
Πρωτεύουσα Μπολγάρ
Γλώσσες Τουρκικές γλώσσες
Θρησκεία Τενγκρισμός, αργότερα Ισλάμ
Πολίτευμα Ηγεμονία
Ηγεμόνας Κοτράγ (πρώτος)
Γκαμπντουλά Τσελμπίρ (τελευταίος)
Ιστορία
 -  Ίδρυση 7ος αιώνας μ.Χ.
 -  Κατάκτηση από τη Μογγολική Αυτοκρατορία δεκαετία 1240
Σήμερα Ρωσία

Ιστορική διαδρομή Επεξεργασία

Η οριστική ηγεμονία των Βουλγάρων στην περιοχή φαίνεται πως εγκαθιδρύθηκε στα τέλη του 9ου αιώνα, όταν έπαυσε η επεκτατικότητα του Χαζαρικού Χαγανάτου από τα νότια (είχε μπει σε φάση παρακμής, εμπλεκόμενο σε σειρά πολέμων με τους Ρως). Την ίδια περίοδο ίδρυσαν την πρωτεύουσά τους Μπολγάρ στις όχθες του Βόλγα και θεμελίωσαν μια σειρά φρουρίων κατά μήκος του ποταμού που εξελίχθηκαν σε ιστορικές πόλεις, όπως το Καζάν. Λίγες δεκαετίες αργότερα (922/3) ασπάσθηκαν τον ισλαμισμό μέσω του Πέρση λόγιου Αχμάντ ιμπν Φαντλάν.

Ελέγχοντας την ναυσιπλοΐα στον Βόλγα, οι Βούλγαροι κυριάρχησαν σε έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς δρόμους του Μεσαίωνα, την Εμπορική Οδό του Βόλγα. Το Μπολγάρ γνώρισε εξαιρετική ακμή και μπορούσε να συναγωνισθεί σε μέγεθος και πλούτο τις μεγάλες πόλεις του ισλαμικού κόσμου. Αυτό προκάλεσε το ενδιαφέρον των Ρως (ήλεγχαν ήδη την κίνηση αγαθών στο Δνείπερο), που με ορμητήριο το Βλαντίμιρ πραγματοποίησαν συνεχείς επιδρομές κατά τον 11ο και 12 αιώνα, εξαναγκάζοντας τους Βουλγάρους να μετακινήσουν την πρωτεύουσα στο ανατολικότερο Μπιλέρ.

Το τέλος της Βουλγαρίας του Βόλγα ήλθε στο ξεκίνημα του 13ου αι. όταν μια νέα υπερδύναμη, η Μογγολική Αυτοκρατορία του Τζενγκίς Χαν, πέρασε τις στέπες του Καζακστάν και ξεχύθηκε στην ανατολική Ευρώπη. Η πρώτη απόπειρα των Μογγόλων έγινε το 1223 και αποκρούσθηκε - ήταν ίσως η πρώτη ήττα του Τζενγκίς Χαν. Οι διάδοχοί του όμως επέστρεψαν το 1236 και μέσα σε μια πενταετία κατέκτησαν ολόκληρη τη χώρα, διαμοιράζοντας τα εδάφη της σε διάφορα ημιαυτόνομα χανάτα υπαγόμενα στη Χρυσή Ορδή.

Η ανάμειξη των Βουλγάρων με τους Τουρκομογγόλους της Χρυσής Ορδής δημιούργησε ένα νέο έθνος, τους Τατάρους, οι οποίοι έως και σήμερα είναι το δεύτερο πολυπληθέστερο έθνος της Ρωσίας μετά τους Σλάβους. Οι δε Τσουβάσιοι, ένας κλάδος των Τατάρων που καταγράφεται χωριστά στις στατιστικές και αριθμεί πάνω από ενάμιση εκατομμύριο μέλη, θεωρείται πως έλκουν απευθείας την καταγωγή τους από τους Βουλγάρους του Βόλγα.