Βόρις Β΄ της Βουλγαρίας
Ο Βόρις Β΄ (βουλγαρικά: Борис ΙΙ) ήταν αυτοκράτορας (τσάρος) της Βουλγαρίας από το 969 έως το 977 (στη βυζαντινή αιχμαλωσία από το 971).
| Βόρις Β΄ της Βουλγαρίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 931 Κωνσταντινούπολη |
| Θάνατος | 977 ή 976[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Πέτρος Α΄ της Βουλγαρίας[2] και Ειρήνη Λακαπηνή |
| Αδέλφια | Ρωμανός της Βουλγαρίας Πλενιμίρ |
| Οικογένεια | Οίκος του Κρούμου |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βασιλεία Επεξεργασία
Ο Βόρις Β΄ ήταν ο μεγαλύτερος γιος του αυτοκράτορα Πέτρου Α΄ της Βουλγαρίας και της Μαρίας (μετονομάστηκε σε Ειρήνη) Λεκαπηνής, εγγονής του αυτοκράτορα Ρωμανού Α΄ Λεκαπηνού του Βυζαντίου. Ο Μπόρις γεννήθηκε το 931, όταν επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη μαζί με τη μητέρα του.
Τίποτα άλλο δεν είναι γνωστό για τη ζωή του Μπόρις Β΄ μέχρι το 968, όταν πήγε ξανά στην Κωνσταντινούπολη για να διαπραγματευτεί μια ειρηνική διευθέτηση με τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Β΄ Φωκά και προφανώς να χρησιμεύσει ως τιμητικός όμηρος. Αυτή η συμφωνία είχε σκοπό να θέσει τέρμα στη σύγκρουση μεταξύ της Βουλγαρίας και του Βυζαντίου, που θα ενώνονταν τώρα με των Πρίγκιπα Σβιάτοσλαβ Α΄ του Κιέβου, τους οποίους ο βυζαντινός αυτοκράτορας έβαλε κατά των Βουλγάρων. Το 969 μια νέα εισβολή από το Κίεβο νίκησε και πάλι τους Βούλγαρους και ο Πέτρος Α΄ αποχώρησε για να γίνει μοναχός. Σε περιστάσεις που δεν είναι απολύτως σαφείς, ο Μπόρις Β΄ επιτράπηκε να επιστρέψει στη Βουλγαρία και να καθίσει στο θρόνο του πατέρα του. (Το μεταγενέστερο βυζαντινό χρονικό του Ιωάννη Σκυλίτζη συγχέει αυτό με ένα μεταγενέστερο γεγονός, στο οποίο ο Μπόρις και ο αδελφός του έφυγαν από την Κωνσταντινούπολη μετά τη λεγόμενη εξέγερση των Κομετοπούλων στη Μακεδονία.)
Ο Μπόρις Β΄ ήταν ανίκανος να αποτρέψει την πρόοδο του Κιέβου και βρήκε τον εαυτό του αναγκασμένο να δεχτεί τον Σβιάτοσλαβ του Κιέβου ως σύμμαχο και μαριονέτα, στραμμένος εναντίον των Βυζαντινών. Μια Κιεβική εκστρατεία στη Βυζαντινή Θράκη νικήθηκε στην Αρκαδιούπολη το 970 και ο νέος βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής προχώρησε προς βορρά. Αν και δεν κατόρθωσε να εξασφαλίσει την υπεράσπιση των βαλκανικών περασμάτων, ο Σβιατόσλαβ επέτρεψε στους Βυζαντινούς να διεισδύσουν στη Μωσία και να πολιορκήσουν τη βουλγαρική πρωτεύουσα Πρέσλαβ. Παρόλο που οι Βούλγαροι και οι Ρώσοι εντάχθηκαν στην υπεράσπιση της πόλης, οι Βυζαντινοί κατάφεραν να κάψουν τις ξύλινες κατασκευές και τις στέγες με πυραύλους και πήραν το φρούριο. Ο Μπόρις Β΄ έγινε τώρα αιχμάλωτος του Ιωάννη Α΄ Τσιμισκή, ο οποίος συνέχισε να επιδιώκει τον στρατό του Κιέβου, πολιορκώντας τον Σβιατόσλαβ στο Ντράσταρ (Σιλίστρα), ισχυριζόμενος ότι ενεργούσε ως σύμμαχος και προστάτης του Μπόρις και με το δέοντα σεβασμό προς τον Βούλγαρο μονάρχη. Αφού ο Σβιατόσλαβ είχε τακτοποιηθεί και ξεκίνησε για το Κίεβο, ο βυζαντινός αυτοκράτορας επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη με θρίαμβο. Ο Ιωάννης, από την απελευθέρωση της Βουλγαρίας, όπως έλεγε, έφερε μαζί του τον Μπόρις Β΄ και την οικογένειά του, μαζί με τα περιεχόμενα του βουλγαρικού αυτοκρατορικού θησαυρού το 971. Σε δημόσια τελετή στην Κωνσταντινούπολη ο Μπόρις απέβαλλε τελετουργικά το αυτοκρατορικό αξίωμά του και του δόθηκε ο Βυζαντινός αυλικός τίτλος του μάγιστρου ως αποζημίωση. Τα βουλγαρικά εδάφη στη Θράκη και στη Μιζία κατέστησαν τώρα μέρος της βυζαντινής αυτοκρατορίας και διοικούνταν υπό βυζαντινούς κυβερνήτες.
Αν και η τελετή του 971 προοριζόταν ως συμβολικός τερματισμός της βουλγαρικής αυτοκρατορίας, οι Βυζαντινοί δεν μπόρεσαν να ασκήσουν τον έλεγχό τους στις δυτικές επαρχίες της Βουλγαρίας. Αυτές παρέμειναν υπό την κυριαρχία των δικών τους κυβερνητών και ειδικά από μια ευγενή οικογένεια που οδηγούσαν τέσσερις αδελφοί που ονομάζονταν Κομετοπούλοι (δηλαδή, οι γιοι του Κόμη), που ονομάζονταν Δαβίδ, Μωυσής, Αρών και Σαμουήλ. Το κίνημα θεωρήθηκε ως «εξέγερση» από τον βυζαντινό αυτοκράτορα, αλλά προφανώς είδε τον εαυτό του ως ένα είδος αντιβασιλείας για τον αιχμάλωτο Μπόρις Β΄. Καθώς άρχισαν να επιτίθενται σε γειτονικές περιοχές υπό βυζαντινή κυριαρχία, η βυζαντινή κυβέρνηση κατέφυγε σε μια στρατηγική που αποσκοπούσε να θέσει σε κίνδυνο την ηγεσία αυτής της «εξέγερσης». Αυτό περιλάμβανε τη δυνατότητα του Μπόρις Β΄ και του αδελφού του Ρωμαίου να ξεφύγουν από την τιμητική τους αιχμαλωσία στη βυζαντινή αυλή, με την ελπίδα ότι η άφιξή τους στη Βουλγαρία θα προκαλούσε διαίρεση μεταξύ των Κομητοπούλων και άλλων βουλγάρων ηγετών. Καθώς ο Μπόρις Β΄ και Ρωμαίος μπήκαν στην περιοχή υπό βουλγαρικό έλεγχο το 977, ο Μπόρις Β΄ αποχώρησε και προχώρησε στον αδελφό του. Από λάθος περάστηκε ως Βυζαντινός αξιωματούχος λόγω της ενδυμασίας του, και ο Βόρις πυροβολήθηκε στο στήθος από μία κωφή και σιγανή συνοριακή περιπολία. Ο Ρωμανός κατόρθωσε να ταυτιστεί με τους άλλους φρουρούς και έγινε κανονικά δεκτός ως αυτοκράτορας.
Οικογένεια Επεξεργασία
Με το γάμο του με μια άγνωστη γυναίκα, ο Μπόρις Β΄ είχε πολλά παιδιά, όπως ο βυζαντινός ιστορικός Κεδρηνός αναφέρεται στον αυτοκράτορα Ιωάννη Α΄ Τσιμισκή με την φράση «cum coniuge et liberis Borises Bulgarorum rex» μεταξύ των ρώσων κρατουμένων, όταν εισέβαλε στη Βουλγαρία[3]. Τα παιδιά του μπορεί να περιλαμβάνουν:
- (πιθανώς) Μαρία, σύζυγος του τσάρου Ιβάν Β΄ Βλαντισλάβ της Βουλγαρίας. Αυτή η καταγωγή έχει προταθεί από τον Κριστιάν Σετιπάνι και είναι βασισμένη σε προσωπογραφικά και ονοματικά στοιχεία, που φαίνεται να συνδέουν τη Μαρία με τη δυναστεία του Κρούμου[4].
- Μια ανώνυμη κόρη, που αρραβωνιάστηκε με τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Βασίλειο Β΄ το 968.
- Μία ανώνυμη κόρη, που αρραβωνιάστηκε με τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Η΄ το 968.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ p14552.htm#i145516.
- ↑ 2,0 2,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
- ↑ «BULGARIA». fmg.ac. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.
- ↑ Settipani 2006, σελίδες 282-283.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Fine, John Van Antwerp (1991) [1983]. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century (στα Αγγλικά). Ανν Άρμπορ, Μίσιγκαν: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08149-7.
- Jordan Andreev, Ivan Lazarov, Plamen Pavlov, Koj koj e v srednovekovna Bălgarija, Sofia 1999.
- Settipani, Christian (2006). Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs: les princes caucasiens et l'Empire du VIe au IXe siècle. Paris: De Boccard. ISBN 978-2701802268.