Βικιπαίδεια

Γαλλικός πολιτισμός

Ο Γαλλικός πολιτισμός (Γαλλικά: La culture française ) χαρακτηρίζεται από την ιστορία και την ποικιλομορφία της Γαλλίας. Η επιρροή του έχει σφυρηλατήσει πολλές πολιτιστικές και πολιτικές εκφράσεις στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Οι αξίες που ενσωματώνονται στο σύνθημα της Γαλλικής Δημοκρατίας Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη και από τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, είναι κληρονομιά ολόκληρης της ανθρωπότητας. Η Γαλλία έχει εξαιρετική συνεισφορά στην ανθρωπότητα στους τομείς της επιστήμης, των γραμμάτων, της τέχνης και άλλων γνώσεων.

Η ελαφρότητα, ο ρομαντισμός και η χαρά της ζωής θεωρούνται σε όλο τον κόσμο ως ουσιαστικό μέρος του γαλλικού πολιτισμού.
Η Ελευθερία οδηγεί το Λαό, πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά εμπνευσμένος από την Ιουλιανή επανάσταση του 1830

Γενικά Επεξεργασία

Από τα τέλη του 12ου αιώνα, στη Γαλλία δημιουργήθηκαν πολλά πανεπιστήμια. Το Πανεπιστήμιο του Παρισιού είναι ένα από τα παλαιότερα πανεπιστήμια στη Δύση, ιδρύθηκε το 1150, της Τουλούζης το 1229, του Μονπελιέ το 1289, με σύνολο γνώσεων που αντλούσε τις πηγές του από τις ανθρωπιστικές επιστήμες της ελληνο-λατινικής παράδοσης.

Ο γαλλικός πολιτισμός όπως υπάρχει σήμερα βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην επιρροή της Γαλλίας στην Ευρώπη τον 17ο και 18ο αιώνα, εποχή που η γαλλική γλώσσα διαδόθηκε και επιβλήθηκε με τη λάμψη της, σε σύγκριση με τα λατινικά, και η χρήση της ήταν σύμβολο γνώσης και πολιτισμού, τη χρησιμοποιούσαν όλοι οι μορφωμένοι Ευρωπαίοι. Συμπληρώθηκε από τη συνεισφορά των πληθυσμών με τους οποίους συνεργάστηκε ή ενσωμάτωσε.

Μουσεία με μεγάλη ποικιλία θεμάτων, όπως το Μουσείο του Λούβρου, πλούσιες βιβλιοθήκες, όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, καθώς και η αρχιτεκτονική, βιοτεχνική και βιομηχανική κληρονομιά, μαρτυρούν την ανάπτυξη του γαλλικού πολιτισμού.

Από τα τέλη του 19ου αιώνα, η Γαλλία διαδραμάτισε επίσης σημαντικό ρόλο στον κινηματογράφο, τη μόδα, τη γαστρονομία, τη λογοτεχνία, την τεχνολογία, τις κοινωνικές επιστήμες και τα μαθηματικά.[1]

Η Γαλλία παραδοσιακά υπήρξε ένας από τους υποστηρικτές της φυλετικής και πολιτιστικής ανοχής, άξονας πολλών διεθνών ενώσεων υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτή η εκτίμηση της διαφορετικότητας αντικατοπτρίζεται στην επικράτειά της, όπου συνυπάρχουν αφρικανικές, εβραϊκές και ανατολικοευρωπαϊκές μειονότητες που αποτελούν πληθυσμό σχεδόν 4 εκατομμυρίων.

Γλώσσα Επεξεργασία

Κύρια άρθρα: Γαλλική γλώσσα

Η γαλλική γλώσσα είναι μια ρομανική γλώσσα, η οποία ομιλείται από περίπου 300 εκατομμύρια ανθρώπους, καθιστώντας την την πέμπτη πιο διαδεδομένη γλώσσα στον κόσμο. [2]Είναι επίσης η δεύτερη γλώσσα που χρησιμοποιείται στις διεθνείς σχέσεις, στην επικοινωνία και ως γλώσσα εργασίας από διάφορους παγκόσμιους οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ ή η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ευρώπη, υπάρχουν παραλλαγές διαλέκτων όπως η Βόρεια Γαλλική, η Νότια Γαλλική, η Βελγική Γαλλική και η Ελβετική Γαλλική, καθώς και πολλές παραλλαγές σε χώρες σε άλλες ηπείρους.

Η επιδίωξη της καθαρότητας της λογοτεχνικής γλώσσας καθιερώνεται από τη Γαλλική Ακαδημία ως επίσημο πρότυπο αν και δεν είναι υποχρεωτικό και μερικές φορές ακόμη και ορισμένοι πολιτικοί το αγνοούν.

Μαζί με τα γαλλικά στη Γαλλία ομιλούνται και άλλες γλώσσες Ινδοευρωπαϊκής καταγωγής και διάφορες διάλεκτοι, σήμερα ως επί το πλείστον εξαφανισμένες ή πολύ σπάνιες, όπως η φλαμανδική διάλεκτος, η βρετονική γλώσσα, τα οξιτανικά, η κορσικανική γλώσσα και η καταλανική, καθώς και πολλές γλώσσες που προκύπτουν από τη μετανάστευση, όπως τα ισπανικά.

Με τροποποίηση του γαλλικού Συντάγματος τον Ιούλιο του 2008, οι διάλεκτοι αναγνωρίστηκαν επίσημα.

Λογοτεχνία Επεξεργασία

Κύριο άρθρο: Γαλλική λογοτεχνία

 
Μολιέρος

Η γαλλική λογοτεχνία περιλαμβάνει τα έργα Γάλλων συγγραφέων, καθώς και αυτά που γράφτηκαν στα γαλλικά σε άλλες χώρες. Η λογοτεχνία στη γαλλική γλώσσα έχει μια σημαντική παραγωγή κατά τη διάρκεια των αιώνων, ξεκινώντας τον 9ο αιώνα με τους Όρκους του Στρασβούργου, το πρώτο κείμενο (μη λογοτεχνικό) που γράφτηκε στην παλαιά γαλλική γλώσσα. Λογοτεχνικά είδη, όπως το επικό άσμα και η ιπποτική μυθιστορία έχουν την προέλευσή τους στη Γαλλία κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, με το Άσμα του Ρολάνδου ως ένα από τα πιο σημαντικά κείμενα. Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης, ξεχωρίζουν η ποίηση, η λαϊκή λογοτεχνία και η πεζογραφία. Το μυθιστόρημα του Ραμπελαί Γαργαντούας και Πανταγκρυέλ χρονολογείται από αυτήν την περίοδο. Στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, ο κλασικισμός εμφανίζεται στη Γαλλία, ο οποίος ξεχωρίζει κυρίως στο θέατρο με θεατρικούς συγγραφείς όπως ο Μολιέρος, καθώς και δημοσιεύσεις φιλοσόφων όπως ο Ντεκάρτ και τους Μύθους του Λα Φονταίν. Το 1635, δημιουργήθηκε η Γαλλική Ακαδημία.

Ο 18ος αιώνας είναι γνωστός στη Γαλλία ως ο «αιώνας του Διαφωτισμού», όπου κυριαρχούν οι ιδέες του Διαφωτισμού, που διαδίδονται μέσω της Εγκυκλοπαίδειας του Ντιντερό και του Ντ'Αλαμπέρ. Τα γαλλικά έγιναν η λογοτεχνική και διπλωματική lingua franca στη Δυτική Ευρώπη. Η γαλλική σκέψη κυριάρχησε αυτή την εποχή με αντιπροσωπευτικούς φιλοσόφους τους Μοντεσκιέ, Βολταίρο και Ζαν-Ζακ Ρουσσώ. Τον 19ο αιώνα, στη Γαλλία εμφανίστηκε ο ρομαντισμός, του οποίου ο κύριος εκπρόσωπος ήταν ο Βικτώρ Ουγκώ. Ο ρεαλισμός θα έχει τους εκπροσώπους του στα έργα των Μπαλζάκ και Σταντάλ, καθώς και τα έργα του Ιουλίου Βερν και του Αλεξάνδρου Δουμά. Ο Εμίλ Ζολά είναι ο κυριότερος εκπρόσωπος του νατουραλισμού. Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, τα λογοτεχνικά κινήματα με τη μεγαλύτερη διάχυση ήταν ο σουρεαλισμός, ο υπαρξισμός, που διαδόθηκε κυρίως από τον Σαρτρ και τον Καμύ, το Νέο μυθιστόρημα και το θέατρο του παραλόγου.

Κλασικά έργα της γαλλικής λογοτεχνίας με παγκόσμια απήχηση θεωρούνται έργα όπως Ο Φιλάργυρος, Το Κόκκινο και το Μαύρο, η Μαντάμ Μποβαρύ, Οι Άθλιοι, Χαμένες ψευδαισθήσεις, Η Παναγία των Παρισίων, Το Κοινωνικό συμβόλαιο, Συρανό ντε Μπερζεράκ, Οι Τρεις Σωματοφύλακες, Ο Κόμης Μοντεχρήστος, Ο Ξένος, Ο Μικρός Πρίγκιπας, Περιμένοντας τον Γκοντό και Η Ναυτία, μεταξύ πολλών άλλων. Γάλλοι συγγραφείς έχουν κερδίσει το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας δεκαεπτά φορές.

Καλές τέχνες Επεξεργασία

 
Impression, soleil levant, 1872, Κλωντ Μονέ - Μουσείο Μαρμοτάν, Παρίσι

Κύριο άρθρο: Τέχνη στη Γαλλία

Οι πρώτες εκδηλώσεις της ζωγραφικής προέρχονται από την προϊστορική περίοδο, μέσα σε σπηλιές όπως οι προϊστορικές τοποθεσίες και τα διακοσμημένα σπήλαια της κοιλάδας Βεζέρ, χαρακτηρισμένα ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Οι τοιχογραφίες στο σπήλαιο Λασκώ είναι άνω των 10.000 ετών.

Η ζωγραφική του 17ου αιώνα στη Γαλλία εκπροσωπείται από τους κλασικούς Νικολά Πουσέν και Κλωντ Λορραίν. Τον 18ο αιώνα, με βάση το μπαρόκ δημιουργήθηκε το στυλ ροκοκό με κυριότερους εκπροσώπους τους Αντουάν Βαττώ, Φρανσουά Μπουσέ και Ζαν Ονορέ Φραγκονάρ. Στο τέλος του αιώνα εμφανίστηκε ο νεοκλασικισμός, ιδρυτής του οποίου ήταν ο Ζακ-Λουί Νταβίντ. Οι Τεοντόρ Ζερικώ και Ευγένιος Ντελακρουά είναι οι καθοριστικές μορφές προς την κατεύθυνση του ρομαντισμού. Ο ρεαλισμός αντιπροσωπεύεται από τα έργα των ζωγράφων Γκυστάβ Κουρμπέ και Ονορέ Ντωμιέ.

Η Γαλλία είναι η γενέτειρα του ιμπρεσιονισμού. Επιφανείς μορφές της γαλλικής τέχνης του 19ου και 20ού αιώνα - Κλωντ Μονέ, Εντγκάρ Ντεγκά, Πιέρ Ωγκύστ Ρενουάρ - ήταν οι πρωτεργάτες αυτής της τάσης. Το έργο των Ζωρζ Μπρακ και Πάμπλο Πικάσο, που έζησε για χρόνια στη Γαλλία, έθεσε τα θεμέλια για τον κυβισμό, ένα από τα πρωτοποριακά κινήματα (αβάν-γκαρντ). Ο Ανρί Ματίς έγινε ο μεγαλύτερος εκφραστής του φωβισμού. Ο Μαρσέλ Ντυσάν έθεσε τα θεμέλια του ντανταϊσμού και του σουρεαλισμού.[3]

Επιστήμες Επεξεργασία

 
Το Κολλέγιο της Γαλλίας

Η Γαλλία είναι μία από τις χώρες με τα παλαιότερα επιστημονικά ιδρύματα που εξακολουθούν να λειτουργούν μέχρι σήμερα. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα υπάρχοντα:

  • Πανεπιστήμιο του Παρισιού, ιδρύθηκε το 1200, σήμερα γνωστό ως Σορβόννη.
  • Κολλέγιο της Γαλλίας, ιδρύθηκε το 1530.
  • Βοτανικός κήπος του Μονπελιέ, ιδρύθηκε το 1593.
  • Βασιλικός Κήπος Φαρμακευτικών Φυτών, βοτανικός κήπος που ιδρύθηκε το 1635. Σήμερα είναι το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Γαλλίας.
  • Γαλλική Ακαδημία Επιστημών, ιδρύθηκε το 1666.
  • Αστεροσκοπείο του Παρισιού, ιδρύθηκε το 1667.
  • Εθνική Σχολή Γεφυρών και Δρόμων
  • Εθνική Σχολή Ορυχείων του Παρισιού, ιδρύθηκε το 1783.
  • Πολυτεχνική Σχολή, ιδρύθηκε το 1794.
  • Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας, ιδρύθηκε το 1939.
 
Σαμπάνια
 
Η πτήση της Μονγκολφιέρας, του αερόστατου των αδελφών Μονγκολφιέ, 1783
 
Κινηματογράφος, Ωγκύστ και Λουί Λυμιέρ, 1895

Η Γαλλία είναι επίσης μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που ακολούθησαν πολύ σύντομα το Ηνωμένο Βασίλειο στη λεγόμενη «Βιομηχανική Επανάσταση» κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, και ως εκ τούτου έφερε πολλές αξιοσημείωτες ανακαλύψεις, εφευρέσεις και τεχνολογίες. Μερικές μόνο από τις πιο γνωστές εφευρέσεις:

Mουσική Επεξεργασία

Η Γαλλία έχει μεγάλο αριθμό καλλιτεχνών. Το γαλλικό τραγούδι συμβάλλει επίσης στην εξάπλωση της γαλλικής γλώσσας και του πολιτισμού. Πολλοί καλλιτέχνες αναδείχθηκαν από το τέλος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Μερικοί από τους πιο διάσημους είναι ο Σερζ Γκενσμπούρ, Ζαν Φερά, Ζωρζ Μπρασένς, Τζόνι Χαλιντέι, Υβ Μοντάν, Εντίθ Πιάφ, Ζακ Μπρελ και πολλοί άλλοι. Σημαντική επιτυχία τον 20ό αιώνα γνώρισε το γαλλικό σανσόν.

Το γαλλικό τραγούδι εμπνέεται από τη γαλλική ποίηση και λογοτεχνία. Έτσι, συγγραφείς όπως ο Μπωντλαίρ, ο Ρεμπώ ή ο Βερλαίν υπήρξαν ανεκτίμητες πηγές έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες.

Η γιορτή της Μουσικής δημιουργήθηκε στη Γαλλία, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1982. Είναι ένα μουσικό φεστιβάλ, το οποίο έκτοτε γιορτάζεται παγκοσμίως ως παγκόσμια ημέρα μουσικής. Πραγματοποιείται κάθε 21 Ιουνίου, την πρώτη ημέρα του καλοκαιριού.

Όσον αφορά την κλασική μουσική, διάσημοι συνθέτες της Μπαρόκ μουσικής υπήρξαν οι Ζαν Φιλίπ Ραμώ και Ζαν-Μπατίστ Λυλί και από τους πιο σύγχρονους οι Εκτόρ Μπερλιόζ, Γκαμπριέλ Φωρέ, Ζωρζ Μπιζέ, Ζακ Όφφενμπαχ, Καμίγ Σαιν-Σανς και Κλωντ Ντεμπυσί.[4]

Κινηματογράφος Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Γαλλικός κινηματογράφος
 
Ο Χρυσός Φοίνικας, το βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών.

Ο γαλλικός κινηματογράφος είναι ένα σημαντικό στοιχείο του γαλλικού πολιτισμού, με παγκόσμια ακτινοβολία. Η Γαλλία είναι η γενέτειρα του κινηματογράφου, οι αδελφοί Λυμιέρ θεωρούνται οι εφευρέτες του κινηματογράφου, και έχει πολύ σημαντική συνεισφορά στην τέχνη και την ίδια τη διαδικασία δημιουργίας ταινιών, με ιδιαίτερα ισχυρή κινηματογραφική βιομηχανία. Αρκετά σημαντικά κινηματογραφικά κινήματα, όπως το Νουβέλ Βαγκ, ξεκίνησαν στη χώρα.

Διάσημοι σκηνοθέτες όπως οι Ζαν Ρενουάρ, Ζακ Τατί, Ζαν-Λυκ Γκοντάρ, Φρανσουά Τρυφώ, Κλοντ Σαμπρόλ, Ροζέ Βαντίμ, Λυκ Μπεσσόν, Ζαν-Ζακ Ανώ κατέχουν προνομιακή θέση στην ιστορία του κινηματογράφου και θεωρούνται κλασικοί.

Ηθοποιοί με παγκόσμια λάμψη όπως οι Αλαίν Ντελόν, Ζαν Πολ Μπελμοντό, Μπριζίτ Μπαρντό, Κατρίν Ντενέβ, Ζαν Λουί Τρεντινιάν, Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Ωντρέ Τοτού, Ζαν Ντιζαρντέν μεσουράνησαν από τη δεκαετία του 60 και μεταφέρουν την κομψότητα και τη γαλλική αισθητική.[5]

Μουσεία Επεξεργασία

Δείτε επίσης: Μουσεία της Πόλης του Παρισιού και Εθνικά Μουσεία

Τα πλούτη του γαλλικού πολιτισμού φυλάσσονται προσεκτικά στα διάφορα μουσεία της χώρας. Τα γαλλικά μουσεία είναι αφιερωμένα σε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων.

Ανάμεσα στα πιο διάσημα μουσεία είναι το Μουσείο του Λούβρου. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία στο Παρίσι αλλά και στον κόσμο. Το μουσείο στεγάζει μεγάλο μέρος της ιστορίας της Γαλλίας, από τον Μεσαίωνα έως σήμερα. Ανάμεσα στα διάσημα έργα είναι και η Μόνα Λίζα του Λεονάρντο ντα Βίντσι.

Γαστρονομία Επεξεργασία

 
Οι κρέπες παραδοσιακό έδεσμα της Βρετάνης

Κύριο άρθρο: Γαλλική κουζίνα

Η κουζίνα της Γαλλίας θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές στον κόσμο. Χαρακτηρίζεται από ποικιλία, σαν αποτέλεσμα της γαλλικής περιφερειακής ποικιλομορφίας, τόσο πολιτιστικά όσο και σε θέμα πρώτων υλών, αλλά και από τη φινέτσα. Η επιρροή της είναι αισθητή σε όλες σχεδόν τις κουζίνες του δυτικού κόσμου, οι οποίες έχουν ενσωματώσει στη βάση τους τεχνικές γνώσεις της γαλλικής κουζίνας. Αρκετοί Γάλλοι σεφ έχουν μεγάλη διεθνή φήμη. Τώρα περιλαμβάνεται, μαζί με τη Μεξικάνικη κουζίνα, στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, από τις 16 Νοεμβρίου 2010.[6]

Μόδα Επεξεργασία

Δείτε επίσης: Υψηλή ραπτική

Το Παρίσι είναι ένα κορυφαίο κέντρο μόδας και σχεδιασμού. Μαζί με το Μιλάνο, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη είναι το κέντρο σημαντικών επιδείξεων μόδας. Πολλοί μεγάλοι οίκοι μόδας εδρεύουν στη Γαλλία (για παράδειγμα, η Chanel ).

Η μόδα άρχισε να συνδέεται με τη Γαλλία την εποχή του Λουδοβίκου ΙΔ' , όταν, υπό κυβερνητικό έλεγχο, άρχισε να αναπτύσσεται η βιομηχανία ειδών πολυτελείας και η γαλλική βασιλική αυλή έγινε πρωτοπόρος στην Ευρώπη.

Θρησκεία Επεξεργασία

Η Γαλλία είναι ένα κοσμικό κράτος με ελευθερία σκέψης και θρησκείας. Αυτές οι αρχές καθορίστηκαν με τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, που ψηφίστηκε το 1789 κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης. Ο νόμος του 1905 για το διαχωρισμό των εκκλησιών και των κρατών συνέβαλε επίσης.

Σύμφωνα με μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2007, το 51% των Γάλλων αναγνωρίζονται ως Καθολικοί, το 31% ως άθεοι, το 4% είναι οπαδοί του Ισλάμ, το 3% είναι Προτεστάντες και το 1% είναι Εβραίοι.

Σύμβολα του γαλλικού πολιτισμού Επεξεργασία

 
H Μισέλ Μοργκάν με τον γαλλικό μπερέ

Πέραν των εθνικών συμβόλων της Γαλλικής δημοκρατίας, η Γαλλία έχει επίσης πολιτιστικά σύμβολα, διάσημα στο εξωτερικό, τα οποία και αυτά χαρακτηρίζουν τον γαλλικό πολιτισμό. Τα κυριότερα είναι:

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ . «universite-paris-saclay.fr/vie-de-campus/accueil-des-publics-internationaux/comprendre-la-culture-francaise». 
  2. ↑ . «observatoire.francophonie.org/qui-parle-francais-dans-le-monde/». 
  3. ↑ . «notrefrance.com/culture». 
  4. ↑ . «culture.gouv.fr/Sites-thematiques/Musique/Les-politiques-de-la-musique-en-France/La-musique-en-France». 
  5. ↑ . «cinemood.gr/o-gallikos-kinimatografos». 
  6. ↑ . «unesco.org/new/fr/media-services/single-view/news/forty_six_new_elements_added_to_representative_list_of_the_i/». 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γαλλικός_πολιτισμός&oldid=10282583"