Ο γελάδας (Theropithecus gelada), αποκαλούμενος μερικές φορές και γελάδας μπαμπουίνος και bleeding-heart baboon, είναι είδος πιθήκου των κερκοπιθηκίδων, που απαντάται αποκλειστικά στο Αιθιοπικό υψίπεδο, με μεγάλους πληθυσμούς στα Όρη Σεμιέν. Ο Θηριοπίθηκος (Theropithecus) προέρχεται ετυμολογικά από την αρχαία ελληνική λέξη θηρίο (πίθηκος-κτήνος)."[3][4] Όπως και οι μπαμπουίνοι, που αποτελούν τους κοντινότερους συγγενείς του, ζει κυρίως στο έδαφος και ειδικότερα σε χορτολιβαδικές εκτάσεις.

Γελάδας[1]
Αρσενικός γελάδας
Αρσενικός γελάδας
Κατάσταση διατήρησης

Ελαχίστης Ανησυχίας (IUCN 3.1) [2]
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Θηλαστικά (Mammalia)
Τάξη: Πρωτεύοντα (Primates)
Οικογένεια: Κερκοπιθηκίδες (Cercopethicidae)
Υποοικογένεια: Κερκοπιθηκίνες (Cercopithecinae)
Γένος: Θηροπίθηκος (Theropithecus)
I. Geoffroy, 1843
Είδος: T. gelada
Διώνυμο
Theropithecus gelada (Θηροπίθηκος ο γελάδας)
(Rüppell, 1835)

Γεωγραφική κατανομή

Οι γελάδες είναι τα μοναδικά πρωτεύοντα που τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με χόρτα (το 90% του διαιτολογίου τους).[5]

Περιγραφή Επεξεργασία

Τα σαγόνια του είναι ογκώδη και το πρόσωπό του είναι μακρόστενο, με ανασηκωμένη μύτη.[6] Το τρίχωμα του γελάδα έχει χρώμα καστανοκίτρινο με ροζ και στο στήθος του φέρει γυμνά εμβαλώματα. Η τροφή του περιλαμβάνει φύλλα, βλαστούς και χόρτα. Στο πρόσωπό του δεν έχει τρίχωμα.[7][8] Τα ενήλικα αρσενικά φέρουν μακρύ τρίχωμα στο πίσω μέρος του σώματός τους.[7]

Υποείδη Επεξεργασία

Τα δύο υποείδη του γελάδα είναι:[2]

  • Βόρειος γελάδας, Theropithecus gelada gelada
  • Ανατολικός γελάδας, νότιος γελάδας ή Heuglin's gelada, Theropithecus gelada obscurus

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. =MSW3>Πρότυπο:MSW3 Groves
  2. 2,0 2,1 Gippoliti, S. & Hunter, C. (2008). Theropithecus gelada. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2008. Ανακτήθηκε 4 January 2009.
  3. «Classic Roots P». PHTHIRAPTERA CENTRAL. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2006. thero (G) - A wild beast; summer; hunt for 
  4. «Classic Roots T». PHTHIRAPTERA CENTRAL. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2006. pithec, -o, -us (G) - An ape 
  5. Dunbar RIM. (1977) "Feeding ecology of gelada baboons: a preliminary report", In: Primate ecology: studies of feeding and ranging behaviour in lemurs, monkeys and apes, Clutton-Brock TH (ed), London: Academic Pr. p 251-73.
  6. K. Αναστασιάδης, «Άνθρωπος και Περιβάλλον», εκδ. Μέλισσα, Θεσσαλονίκη.
  7. 7,0 7,1 Napier PH. (1981). Catalogue of primates in the British museum (natural history) and elsewhere in the British Isles, part II: family Cercopithecidae, subfamily Cercopithecinae, London: British Museum (Natural History).
  8. Ankel-Simons F. (2007). Primate Anatomy: an introduction, (3rd edition), San Diego: Elsevier Academic Press.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία