Γερμανικές γενικές εκλογές Νοεμβρίου 1932

Γερμανικές γενικές (ομοσπονδιακές) εκλογές διεξήχθησαν στις 6 Νοεμβρίου 1932.[1] Ήταν οι δεύτερες γενικές εκλογές στις οποίες καλούνταν να προσέλθουν οι Γερμανοί ψηφοφόροι, μετά το άκαρπο αποτέλεσμα των εκλογών της 31ης Ιουλίου του ίδιου έτους, όπου αν και το «Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα» του Αδόλφου Χίτλερ ήρθε πάλι πρώτο σε ψήφους, δεν μπόρεσε να σχηματίσει κυβέρνηση.

Ήταν οι τελευταίες ελεύθερες εκλογές, πριν από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, στις 30 Ιανουαρίου του 1933.[2] Οι επόμενες ελεύθερες εκλογές ολόκληρης της Γερμανίας, θα διεξαχθούν τον Δεκέμβριο του 1990, ύστερα από την επανένωση των δύο Γερμανιών.

Οι εκλογές αυτές, στις οποίες συμμετείχαν 52 διαφορετικά κόμματα, έβγαλαν και πάλι πρώτο κόμμα το «Εθνικοσοσιαλιστικό», (NSDAP), αλλά με σημαντική μείωση της δύναμής του σε σχέση με περίπου δυόμισυ μήνες πριν: 33.09 % και 196 έδρες (Ιούλιος 1932) έναντι 37.27 % και 230 έδρες (Ιούλιος 1932). Αντιθέτως, ενισχυμένο βγήκε το «Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας», (KPD)- με ποσοστό 16.86 % και 100 έδρες έναντι 14.32 % και 89 έδρες (Ιούλιος 1932).

Η πορεία προς τις εκλογές

Επεξεργασία
 
Διαδηλώσεις και συλλήψεις στους δρόμους του Βερολίνου, 1932

Ο Φραντς φον Πάπεν, με την στήριξη των ψήφων του «Κόμματος του Κέντρου», μετά τα αποτελέσματα των εκλογών του Ιουλίου, περίμενε ότι ο Χίτλερ (όπως είχαν συμφωνήσει) θα στήριζε την κυβέρνηση Πάπεν, πάνω στη βάση συνεργασίας των "NSDAP" και "Zentrum", ενώ θα έπαιρνε σαν αντάλλαγμα τη θέση του Αντικαγκελάριου. Ωστόσο, ο Χίτλερ ζήτησε το αξίωμα του Καγκελάριου και η μεταξύ τους συμφωνία ακυρώθηκε.

Ο Φραντς φον Πάπεν, φανατικός αντικομμουνιστής και προσκείμενος σε δικτατορικές λύσεις, έδωσε συνέντευξη Τύπου στις 12 Αυγούστου του 1932, όπου ανακοίνωσε τις προθέσεις του, για αλλαγή της μορφής του πολιτεύματος σε δικτατορικό, μέσω νέου Συντάγματος.[3]

Στην πρώτη συνεδρίαση του νέου Κοινοβουλίου που έγινε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1932, ο φον Πάπεν πρόλαβε μόνο να διορίσει Πρόεδρο του Κοινοβουλίου, τον Χέρμαν Γκαίρινγκ, ενώ οι Κομμουνιστές κατέθεσαν αμέσως πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησής του. Στη ψηφοφορία που ακολούθησε, η κυβέρνηση Πάπεν έχασε την εμπιστοσύνη του Κοινοβουλίου, με 512 ψήφους υπέρ της μομφής και μόνο 42, κατά.[4] Έτσι, προκηρύχθηκαν και πάλι εκλογές.

Ψήφοι και έδρες ανά κόμμα

Επεξεργασία
Κόμμα (ο κατάλογος περιλαμβάνει όσα κόμματα συγκέντρωσαν πάνω από 1%) Ψήφοι % Έδρες +/- εδρών (σε σχέση με τις εκλογές του 1932)
 
Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP
Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα
11,737,021 33.09 196 –34
 
Sozialdemokratische Partei Deutschlands, SPD
Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας
7,247,901 20.43 121 –12
 
Kommunistische Partei Deutschlands, KPD
Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας
5,980,239 16.86 100 +11
 
Deutsche Zentrumspartei, Zentrum
Κόμμα του Κέντρου (Γερμανία)
4,230,545 11.93 70 –5
 
Deutschnationale Volkspartei, DNVP
Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα
2,959,053 8.34 51 +14
 
Bayerische Volkspartei, BVP
Λαϊκό Κόμμα της Βαυαρίας
1,094,597 3.09 20 –2
 
Deutsche Volkspartei, DVP
Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα
660,889 1.86 11 +4
Christlich-Sozialer Volksdienst, CSVD
Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα
403,666 1.14 5 +2
Άκυρα / Λευκά 287,471
Συνολικοί ψήφοι 35,758,259 - 584 –24
Εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι/Συμμετοχή 44,374,085 80.58
Πηγή: http://www.gonschior.de/weimar/Deutschland/RT7.html

Μετά τις εκλογές

Επεξεργασία
 
Χάρτης με τον νικητή των εκλογών ανά κρατίδιο

Η αποτυχία για ακόμα μια φορά, δημιουργίας αυτοδύναμης κυβέρνησης, διατηρεί τον φον Πάπεν, στην πρωθυπουργία, στηριζόμενος στα προεδρικά διατάγματα του προέδρου του Ράιχ, Πάουλ φον Χίντενμπουργκ. Στο παρασκήνιο, ο υπουργός Άμυνας της κυβέρνησης φον Πάπεν και σημαίνον πολιτικός παράγοντας της εποχής, Κουρτ φον Σλάιχερ διαβουλεύεται με τον Γκρέγκορ Στράσερ, εσωκομματικό αντίπαλο του Αδόλφου Χίτλερ, τη δημιουργία ενός «τρίτου πόλου» εξουσίας. Ωστόσο, τις εξελίξεις προλαμβάνει ο Χίτλερ, ο οποίος συμφωνώντας για μια κοινοβουλευτική συνεργασία με το αδελφό «Γερμανικό Εθνικό Λαϊκό Κόμμα» -DNVP- και παραχωρώντας στον φον Πάπεν τη θέση του αντι-καγκελάριου, κατορθώνει να σχηματίσει κυβέρνηση, η οποία και γίνεται αποδεκτή από τον πρόεδρο Χίντενμπουργκ.
Στις 30 Ιανουαρίου του 1933, ο Αδόλφος Χίτλερ διορίζεται Καγκελάριος και σχηματίζει κυβέρνηση. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, αυτή η ημερομηνία σηματοδοτεί το τέλος της «Δημοκρατίας της Βαϊμάρης» και την αρχή της «Ναζιστικής Γερμανίας».

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Nohlen & Stöver 2010, σελ. 762.
  2. William L. Shirer: "The Rise and Fall of the Third Reich". Εκδ. Simon & Schuster, 1960, σελ. 184
  3. Ian Kershaw: "Hitler Hubris 1889-1936". Εκδόσεις W.W. Norton, 1998, σελ. 372.
  4. Richard J. Evans: "The Third Reich in Power". Εκδ. Penguin, 2006, σελ. 297-298