Το γεύμα είναι εκδήλωση συνεστίασης που λαμβάνει χώρα σε μια συγκεκριμένη ώρα και περιλαμβάνει την κατανάλωση φαγητού.[1][2] Τα ονόματα που χρησιμοποιούνται για συγκεκριμένα γεύματα ποικίλλουν, ανάλογα με την κουλτούρα του ομιλητή, την ώρα της ημέρας ή το μέγεθος του γεύματος.

Τα γεύματα παρασκευάζονται παραδοσιακά από γυναίκες σε μια κουζίνα του σπιτιού (Ζωγραφική από τον κύκλο του Ζαν-Πατίστ ντε Σεβ, 1563)
Ορεκτικά σε ελληνικό γεύμα (πίτα, τζατζίκι, ντολμαδάκια γιαλαντζί, χωριάτικη σαλάτα, καλαμπόκι).

Αν και μπορούν να καταναλωθούν οπουδήποτε, τα γεύματα γίνονται συνήθως σε σπίτια, εστιατόρια και καφετέριες. Τα τακτικά γεύματα γίνονται σε καθημερινή βάση, συνήθως αρκετές φορές την ημέρα. Τα ειδικά γεύματα πραγματοποιούνται συνήθως σε συνδυασμό με περιστάσεις όπως γενέθλια, γάμοι, επέτειοι και αργίες. Ένα γεύμα διαφέρει από ένα σνακ στο ότι τα γεύματα είναι γενικά μεγαλύτερα, πιο ποικίλα και πιο χορταστικά από τα σνακ.[3]

Το είδος του φαγητού που σερβίρεται ή καταναλώνεται ανά πάσα στιγμή εξαρτάται από τα τοπικά έθιμα. Τρία κύρια γεύματα τρώγονται συχνά, το πρωί, νωρίς το απόγευμα και το βράδυ στους περισσότερους σύγχρονους πολιτισμούς. Επιπλέον, τα ονόματα των γευμάτων είναι συχνά εναλλάξιμα και βάση του εθίμου. Μερικοί σερβίρουν δείπνο ως το κύριο γεύμα το μεσημέρι, με δείπνο ως αργά το απόγευμα/νωρίς το βράδυ, ενώ άλλοι μπορεί να αποκαλούν το μεσημεριανό γεύμα τους μεσημεριανό και το νωρίς το βραδινό τους γεύμα δείπνο. Εκτός από το «πρωινό», αυτά τα ονόματα μπορεί να διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή ή ακόμα και από οικογένεια σε οικογένεια.

Πρωινό Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Πρωινό

Το πρωινό είναι το πρώτο γεύμα της ημέρας, το οποίο συνήθως τρώγεται νωρίς το πρωί πριν ξεκινήσει κάποιος τη δουλειά της ημέρας. Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας.[4]

Οι τροφές πρωινού διαφέρουν ευρέως από μέρος σε μέρος, αλλά συχνά περιλαμβάνουν υδατάνθρακες, όπως δημητριακά ή σιτηρά, φρούτα, λαχανικά, πρωτεϊνούχες τροφές, όπως αυγά, κρέας ή ψάρι και ροφήματα όπως τσάι, καφές, γάλα ή χυμούς φρούτων. Οι καφές, γάλα, τσάι, χυμός, δημητριακά πρωινού, τηγανίτες, βάφλες, λουκάνικα, γαλλικό τοστ, μπέικον, γλυκά ψωμιά, φρέσκα φρούτα, λαχανικά, αυγά, ψημένα φασόλια, μάφιν, και τοστ με βούτυρο, μαργαρίνη, μαρμελάδα μη εσπεριδοειδών ή μαρμελάδα εσπεριδοειδών είναι κοινά παραδείγματα δυτικών τροφών πρωινού, αν και μια μεγάλη γκάμα παρασκευασμάτων και συστατικών σχετίζεται με το πρωινό παγκοσμίως.[5]

Παραλλαγές πρωινού Επεξεργασία

Πλήρες πρωινό Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Πλήρες πρωινό

Ένα πλήρες πρωινό είναι γεύμα πρωινού, που συνήθως περιλαμβάνει μπέικον, λουκάνικα, αυγά και μια ποικιλία από άλλα μαγειρεμένα φαγητά, με ζεστά ροφήματα όπως καφές ή τσάι ή και κρύα ροφήματα όπως χυμό ή γάλα. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, σε βαθμό που πολλά καφέ και παμπ προσφέρουν το γεύμα οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ως «πρωινό όλη την ημέρα». Είναι επίσης δημοφιλές σε άλλες αγγλόφωνες χώρες.

Στην Αγγλία αναφέρεται συνήθως ως «πλήρες αγγλικό πρωινό» (συχνά συντομεύεται σε «πλήρες αγγλικό») ή «πιάτο με τηνανητά».[6] Άλλες τοπικές ονομασίες και παραλλαγές περιλαμβάνουν το «πλήρες σκωτσέζικο», «πλήρες ουαλικό» και «πλήρες ιρλανδικό».[7][8][9]

Το πλήρες πρωινό είναι από τα πιο διεθνώς αναγνωρισμένα βρετανικά πιάτα, μαζί με βασικά είδη όπως τα λουκάνικα και πουρές, η πίτα του βοσκού, τα φις εντ τσιπς και το χριστουγεννιάτικο δείπνο.[10] Το πλήρες πρωινό έγινε δημοφιλές στις Βρετανικές Νήσους κατά τη βικτοριανή εποχή και εμφανίστηκε ως ένα από τα πολλά προτεινόμενα πρωινά στο Mrs. Beeton's Book of Household Management (1861) της οικιακής οικονομολόγου Ιζαμπέλα Μπίτον. Ένα πλήρες πρωινό συχνά έρχεται σε αντίθεση (π.χ. στα μενού των ξενοδοχείων) με την πιο ελαφριά εναλλακτική ενός ευρωπαϊκού πρωινού, που παραδοσιακά αποτελείται από τσάι, γάλα ή καφέ και χυμούς φρούτων με ψωμί, κρουασάν ή αρτοσκευάσματα.

Στιγμιαίο πρωινό Επεξεργασία

Το «στιγμιαίο πρωινό» αναφέρεται συνήθως σε προϊόντα διατροφής πρωινού που παρασκευάζονται σε μορφή σκόνης, τα οποία παρασκευάζονται γενικά με την προσθήκη γάλακτος και στη συνέχεια καταναλώνονται ως ρόφημα.[11][12] Μερικά στιγμιαία πρωινά παράγονται και διατίθενται στην αγορά σε υγρή μορφή, αναμειγμένα. Η αγορά-στόχος για προϊόντα στιγμιαίου πρωινού περιλαμβάνει καταναλωτές που τείνουν να είναι απασχολημένοι, όπως οι εργαζόμενοι ενήλικες.[12]

Πρωινό με σαμπάνια Επεξεργασία

Το πρωινό με σαμπάνια είναι ένα πρωινό που σερβίρεται με σαμπάνια ή αφρώδες κρασί. Είναι μια νέα έννοια σε ορισμένες χώρες[13] και δεν είναι τυπική του ρόλου του πρωινού.

Μπορεί να είναι μέρος οποιασδήποτε ημέρας που θεωρείται ιδιαίτερα πολυτελής ή επιεικής. Το συνοδευτικό πρωινό είναι μερικές φορές εξίσου υψηλού επιπέδου[14] και περιλαμβάνει πλούσιες τροφές όπως σολομός, χαβιάρι,[15] σοκολάτα ή αρτοσκευάσματα, τα οποία συνήθως δεν θα καταναλώνονταν στο πρωινό ή περισσότερα πιάτα.[16] Αντί για επίσημο γεύμα, το πρωινό μπορεί να δοθεί στον παραλήπτη σε ένα καλάθι.


Μεσημεριανό Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Μεσημεριανό

Το μεσημεριανό γεύμα είναι ελαφρύ γεύμα που τρώγεται συνήθως το μεσημέρι.[17] Το μεσημεριανό είναι συνήθως το δεύτερο γεύμα της ημέρας μετά το πρωινό. Το μέγεθος του γεύματος ποικίλλει ανάλογα με την κουλτούρα και υπάρχουν σημαντικές παραλλαγές σε διάφορες περιοχές του κόσμου. Σε ορισμένα μέρη του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να ονομαστεί δείπνο ή μεσημεριανό, με το τελευταίο γεύμα να ονομάζεται τσάι.

Παραλλαγές μεσημεριανού γεύματος Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Κολατσιό

Το κολατσιό (ονομάζεται επίσης μεσημεριανό γεύμα σε πακέτο) είναι μεσημεριανό γεύμα που παρασκευάζεται στο σπίτι και μεταφέρεται για φαγητό κάπου αλλού, όπως στο σχολείο, στο χώρο εργασίας ή σε μια εκδρομή. Το φαγητό είναι συνήθως τυλιγμένο σε πλαστικό, αλουμινόχαρτο ή χαρτί και μπορεί να μεταφερθεί («συσκευασμένο») σε κουτί μεσημεριανού γεύματος, σε χάρτινη σακούλα ή σε πλαστική σακούλα. Ενώ τα συσκευασμένα μεσημεριανά γεύματα συνήθως παίρνονται από το σπίτι από τους ανθρώπους που πρόκειται να τα φάνε, στη Μουμπάι της Ινδίας, τα κουτιά τίφιν παραλαμβάνονται συχνότερα από το σπίτι και μεταφέρονται στους χώρους εργασίας αργότερα μέσα στην ημέρα. Είναι επίσης δυνατό να αγοραστούν γεύματα σε πακέτο από καταστήματα σε πολλές χώρες. Τα κουτιά μεσημεριανού γεύματος από μέταλλο, πλαστικό ή βινύλιο είναι πλέον δημοφιλή στη σημερινή νεολαία. Τα κουτιά μεσημεριανού γεύματος παρέχουν έναν τρόπο να παίρνετε βαρύτερα γεύματα σε ένα πιο ανθεκτικό κουτί ή τσάντα. Είναι επίσης φιλικό προς το περιβάλλον.

Προσφορά γεύματος Επεξεργασία

Μια άλλη παραλλαγή του μεσημεριανού γεύματος είναι η προσφορά γεύματος.[18] Αυτό είναι ένα γεύμα που αγοράζεται συχνά από ένα κατάστημα και περιέχει τα εξής: ένα σάντουιτς ή αρτοσκεύσμα, ένα σακουλάκι πατατάκια, σαλάτα ή φρούτα και ένα εμφιαλωμένο ποτό. Οι προσφορές γευμάτων αποτελούν βασικό στοιχείο πολλών σούπερ μάρκετ και πολυκαταστημάτων της Δύσης. Γενικά προσφέρονται σε τιμή προσφοράς και είναι πολύ βολικά για τον πολυάσχολο εργαζόμενο. Ορισμένα καταστήματα προσθέτουν τώρα προϊόντα και σαλάτες υψηλής ποιότητας στο απόθεμα προσφοράς γευμάτων τους. Οι επικριτές, ωστόσο, επικρίνουν την προσφορά γεύματος για την αύξηση των επιπέδων των πλαστικών απορριμμάτων μιας χρήσης που κυκλοφορούν και την πιεθώ στους ανθρώπους να αγοράσουν περισσότερα τρόφιμα από αυτά που αρχικά σκόπευαν ή ήθελαν - συμβάλλοντας στην αυξανόμενη κρίση παχυσαρκίας.[19]

Δείπνο Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Δείπνο

Το δείπνο, ή βραδινό, συνήθως αναφέρεται σε ένα σημαντικό γεύμα της ημέρας, που μπορεί να είναι το μεσημεριανό ή το βραδινό γεύμα. Ωστόσο, ο όρος δείπνο μπορεί να έχει πολλές διαφορετικές έννοιες ανάλογα με την κουλτούρα. Μπορεί να σημαίνει ένα γεύμα οποιουδήποτε μεγέθους που καταναλώνεται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας.[20][21] Ιστορικά, αναφερόταν στο πρώτο μεγάλο γεύμα της ημέρας, που τρώγεται γύρω στο μεσημέρι, και εξακολουθεί να χρησιμοποιείται μερικές φορές για ένα μεσημεριανό γεύμα, ιδιαίτερα αν είναι μεγάλο ή κύριο γεύμα. Για παράδειγμα, το κυριακάτικο δείπνο είναι το όνομα που χρησιμοποιείται για ένα μεγάλο γεύμα που σερβίρεται μετά την επιστροφή της οικογένειας στο σπίτι από τις πρωινές εκκλησιαστικές λειτουργίες και συχνά βασίζεται σε κρέας που ψήνεται ενώ η οικογένεια ήταν έξω.

Το δείπνο μπορεί να ονομαστεί τσάι όταν το δείπνο, που είναι γενικά το μεγαλύτερο της ημέρας, τρώγεται στη μέση της ημέρας.

Παραλλαγές του δείπνου Επεξεργασία

Δείπνο με πλήρες γεύμα Επεξεργασία

Ένα δείπνο με πλήρες γεύμα είναι δείπνο που αποτελείται από πολλά πιάτα. Στην απλούστερη μορφή του, με βάση τα αγγλικά πρότυπα, μπορεί να αποτελείται από τρία έως πέντε πιάτα, όπως ορεκτικά, πιάτα ψαριού, ορεκτικά, κυρίως πιάτο και επιδόρπιο. Τα παραδοσιακά πιάτα και η σειρά τους διαφέρουν ανάλογα με τον πολιτισμό. Στη δομή του ιταλικού γεύματος, υπάρχουν παραδοσιακά τέσσερα επίσημα πιάτα: antipasto (ορεκτικά), primo (το «πρώτο» πιάτο, π.χ. ένα πιάτο ζυμαρικών), secondo (το «δεύτερο» πιάτο, π.χ. ψάρι ή κρέας), συνήθως συνοδεύονται από ένα contorno (ένα συνοδευτικό) και dolce («γλυκά», ή επιδόρπιο).[22]

Πολλές παραδόσεις ολοκληρώνουν ένα επίσημο γεύμα με καφέ, που συχνά συνοδεύεται από οινοπνευματώδη ποτά, είτε χωριστά είτε ανακατεμένα στον καφέ.

Παρασκευή του γεύματος Επεξεργασία

Η παρασκευή του γεύματος είναι η διαδικασία προγραμματισμού και προετοιμασίας των γευμάτων. Γενικά περιλαμβάνει προετοιμασία φαγητού, συμπεριλαμβανομένου του μαγειρέματος.

Παρασκευή του φαγητού Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Παρασκευή φαγητού

Η παρασκευή του φαγητού απαιτεί γενικά επιλογή, μέτρηση και συνδυασμό συστατικών σε μια διατεταγμένη διαδικασία, ώστε να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η παρασκευή του φαγητού περιλαμβάνει αλλά δεν περιορίζεται στο μαγείρεμα.

Μαγειρική Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Μαγειρική

Η μαγειρική ή μαγείρεμα είναι η τέχνη, η τεχνολογία και η τεχνική της προετοιμασίας του φαγητού για κατανάλωση με τη χρήση θερμότητας. Οι τεχνικές μαγειρέματος και τα συστατικά ποικίλλουν ευρέως σε όλο τον κόσμο, από το ψήσιμο φαγητού στη σχάρα μέχρι τη χρήση ηλεκτρικών εστιών, μέχρι το ψήσιμο σε διάφορους τύπους φούρνου, αντανακλώντας μοναδικές περιβαλλοντικές, οικονομικές και πολιτιστικές παραδόσεις και τάσεις. Οι τρόποι ή τα είδη μαγειρέματος εξαρτώνται επίσης από την ικανότητα και τον τύπο εκπαίδευσης που έχει ένας μεμονωμένος μάγειρας. Το μαγείρεμα γίνεται τόσο από ανθρώπους στις δικές τους κατοικίες όσο και από επαγγελματίες μάγειρες και σεφ σε εστιατόρια και άλλα καταστήματα εστίασης. Το μαγείρεμα μπορεί επίσης να συμβεί μέσω χημικών αντιδράσεων χωρίς την παρουσία θερμότητας, κυρίως με το σεβίτσε, ένα παραδοσιακό πιάτο της Νότιας Αμερικής όπου τα ψάρια μαγειρεύονται με τα οξέα του χυμού λεμονιού ή λάιμ.

Ιστορία Επεξεργασία

Το πρωινό πριν από το 1800 ήταν συνήθως μόνο τοστ ή κάποια παραλλαγή χυλού ή κουάκερ και το κύριο γεύμα ήταν το δείπνο. Οι χωρικοί (οι οποίοι ήταν η πλειοψηφία σε κάθε χώρα) δειπνούσαν γύρω στο μεσημέρι, μετά από έξι ή επτά ώρες δουλειάς.

Στη συνέχεια, στα τέλη του 1700 και το 1800, οι άνθρωποι άρχισαν να εργάζονται πιο μακριά από το σπίτι και το μεσημεριανό γεύμα έπρεπε να γίνει κάτι ελαφρύ, ό,τι μπορούσαν να κουβαλήσουν στη δουλειά (μεσημεριανό). Άρχισαν να τρώνε δείπνο (το κύριο γεύμα) το βράδυ.[23]

Κατανάλωση του γεύματος Επεξεργασία

Σε όλη την ιστορία, τα γεύματα ήταν συνήθως κοινές υποθέσεις. Οι άνθρωποι μαζεύονταν, μοιράζονταν το φαγητό και ίσως μιλούσαν κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τον 21ο αιώνα, ένας αυξανόμενος αριθμός ενηλίκων στις ανεπτυγμένες χώρες έτρωγε τα περισσότερα ή όλα τα γεύματά μόνος του.[24] Αν και περισσότεροι άνθρωποι τρώνε μόνοι τους, η έρευνα υποδηλώνει ότι πολλοί άνθρωποι δεν θεωρούν το «γεύμα» ως σόλο πράξη, αλλά μάλλον ένα κοινό γεύμα.[25] Δεν είναι σαφές εάν τα άτομα που τρώνε μόνοι τους τρώνε περισσότερο, λιγότερο ή την ίδια ποσότητα φαγητού σε σύγκριση με τα άτομα που τρώνε σε ομάδες, εν μέρει λόγω των διαφορών στο αν τρώνε μόνοι τους στο σπίτι ή τρώνε μόνοι τους στα εστιατόρια.[24]

Τα εστιατόρια έχουν ανταποκριθεί στον αυξανόμενο αριθμό ατόμων που τρώνε μόνοι τους, δεχόμενοι κρατήσεις για μεμονωμένους δείπνους και εγκαθιστώντας καθίσματα μπαρ και μεγάλα τραπέζια που μπορούν να μοιραστούν οι μεμονωμένοι επισκέπτες με άλλους.[24]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. meal noun (FOOD) - definition in the British English Dictionary & Thesaurus - Cambridge Dictionaries Online
  2. meal - Definition from Longman English Dictionary Online
  3. Wansink, B.; Payne, C. R.; Shimizu, M. (2010). «"Is this a meal or snack?" Situational cues that drive perceptions». Appetite 54 (1): 214–216. doi:10.1016/j.appet.2009.09.016. PMID 19808071. 
  4. «breakfast – definition of breakfast by the Free Online Dictionary, Thesaurus and Encyclopedia». Thefreedictionary.com. Ανακτήθηκε στις 28 Μαρτίου 2012. 
  5. «History of breakfast». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2011. 
  6. «The full English». Jamieoliver.com. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  7. «Traditional Scottish Food». Visit Scotland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2014. 
  8. Rowland, Paul (25 October 2005). «So what is a 'full Welsh breakfast'?». Wales Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 May 2014. https://web.archive.org/web/20140502004835/http://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/what-full-welsh-breakfast-2374227. Ανακτήθηκε στις 26 February 2014. 
  9. Bell, James (29 January 2014). «How to... Cook the perfect Ulster Fry». Belfast Telegraph. http://www.belfasttelegraph.co.uk/life/recipes/how-to-cook-the-perfect-ulster-fry-29962910.html. Ανακτήθηκε στις 26 February 2014. 
  10. Spencer, Colin (2003). British Food: An Extraordinary Thousand Years of History. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-13110-0. 
  11. Brand Positioning: Strategies for Competitive Advantage - Subroto Sengupta. pp. 5-6.
  12. 12,0 12,1 Consumer Behavior in Action: Real-Life Applications for Marketing Managers - Geoffrey P. Lantos. p. 45.
  13. «The Telegraph - Calcutta : Metro». Calcutta, India: Telegraphindia.com. 2005-01-03. http://www.telegraphindia.com/1050103/asp/calcutta/story_3634736.asp. Ανακτήθηκε στις 2011-03-04. 
  14. «icseftonandwestlancs - Grand National thrills for Crosby couple». Icseftonandwestlancs.icnetwork.co.uk. 11 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2011. [νεκρός σύνδεσμος]
  15. Press Association (2003-10-24). «Concorde makes final landing | Business». London: guardian.co.uk. https://www.theguardian.com/business/2003/oct/24/theairlineindustry.travelnews. Ανακτήθηκε στις 2011-03-04. 
  16. «Magazine / Travel : Weekend getaway». The Hindu (Chennai, India). 2007-08-19. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-10-16. https://web.archive.org/web/20081016135904/http://www.hindu.com/mag/2007/08/19/stories/2007081950200700.htm. Ανακτήθηκε στις 2011-03-04. 
  17. Alan Davidson (21 Αυγούστου 2014). The Oxford Companion to Food. OUP Oxford. σελ. 478. ISBN 978-0-19-104072-6. 
  18. «What your meal deal lunch choice says about you». JOE.co.uk (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2020. 
  19. «Obesity and overweight». www.who.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2020. 
  20. Olver, Lynne. «Meal times». The Food Timeline. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2014. 
  21. McMillan 2001.
  22. Fodor's (2012). Fodor's Italy 2013 (στα Αγγλικά). Fodor's Travel Publications. σελ. 15. ISBN 9780307929365. 
  23. McMillan S (2001). «What Time is Dinner?». History Magazine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2017. 
  24. 24,0 24,1 24,2 Fleming, Amy (2019-05-06). «Table for one: how eating alone is radically changing our diets» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2019/may/06/table-for-one-how-eating-alone-changing-our-diets. Ανακτήθηκε στις 2019-05-06. 
  25. Pliner, P.; Bell, R. (2009), «A table for one: the pain and pleasure of eating alone», Meals in Science and Practice (Elsevier): 169–189, doi:10.1533/9781845695712.4.169, ISBN 9781845694036, http://dx.doi.org/10.1533/9781845695712.4.169, ανακτήθηκε στις 2021-10-18 

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία