Γεώργιος Αμιρούτζης
Ο Γεώργιος Αμιρούτζης ήταν λόγιος του 15ου αιώνα από την Τραπεζούντα, ο οποίος αργότερα συνεργάστηκε με τον Σουλτάνο και ασπάστηκε οικογενειακώς τον Ισλαμισμό.
| Γεώργιος Αμιρούτζης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | αρχές του 15ου αιώνα |
| Θάνατος | 1475 |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Συγγενείς | Μαχμούτ Πασάς Ανγγέλοβιτς (πρωτοξάδερφος) |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Πολιορκία και Άλωση Τραπεζούντος |
Βιογραφικά στοιχείαΕπεξεργασία
Γεννήθηκε στις αρχές του 15ου αιώνα στην Τραπεζούντα και εκπαιδεύτηκε στα σχολεία της πατρίδας του και του Βυζαντίου. Επονομάζεται επίσης και «φιλόσοφος» επειδή καταγινόταν με φιλοσοφικές μελέτες.
Σύμφωνα με τον Δωρόθεο, ο Αμιρούτζης ήταν εγγονός του Ιέγαρη από την κόρη του και πρωτεξάδερφος του Μαχμούτ Πασά. Ως χαρακτήρας ήταν πονηρός, άνδρας όμορφος, επιτήδειος, είχε ψηλή κορμοστασιά και ήξερε πολύ καλά να παίζει το δοξάρι.
Πήρε μέρος το 1438/39 στη Σύνοδο της Φλωρεντίας όπου υπέγραψε την ενωτική διακήρυξη. Άλλαξε αμέσως όμως στάση με την επιστροφή, αποκήρυξε την υπογραφή του, έγινε ανθενωτικός και στη Σύνοδο της Αγια Σοφιάς το 1450 που καθαίρεσε τον πατριάρχη Γρηγόριο Γ' Μαμμή, αναδείχτηκε ως των σημαντικότερων προμάχων της ορθοδοξίας.
Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου τιμήθηκε από τον Αυτοκράτορα Δαυίδ Μέγα Κομνηνό με το αξίωμα του πρωτοβεστιαρίου.
Το 1461 οι Οθωμανοί του Μωάμεθ Β' περικύκλωσαν την Τραπεζούντα και την πολιόρκησαν. Οι πολιορκημένοι δεν είχαν καμμιά βοήθεια έφτασαν σε απελπιστική θέση. Ο Αμιρούτζης ανέλαβε τη διαπραγμάτευση για την παράδοση της πόλης ώστε να αποφευχθεί η σφαγή. Κατά τον Σάθα, που επικαλειται τον επίσκοπο Δωρόθεο, ο Αμιρούτζης '"έγινε αιτία να υποδουλωθεί η πατρίδα του και να καταστραφούν οι εκεί βασιλεύοντες Κομνηνοί", άποψη με την οποία συμφωνεί κι ο ιστορικός Λαόνικος Χαλκοκονδύλης[1]. Θεωρείται ότι ο Αμιρούτζης ήταν αυτός που στις 15 Αυγούστου 1461 παραχώρησε τόσα υπέρ των Τούρκων και στην ουσία ανάγκασε το Δαβίδ να δεχτεί τους ταπεινωτικούς όρους των συνθηκών που επιτεύχθηκαν. Στον υποδαυλιστικό ρόλο του Αμιρούτζη υπέρ των Τούρκων συνηγορεί και το γεγονός ότι μετά τη σύναψη των ευμενών για το Μωάμεθ συμφωνιών, ο Αμιρούτζης εξασφαλίστηκε από το σουλτάνο με ισόβια διατροφή.
Μετά την κατάκτηση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας από τον Μωάμεθ Β', ο Γεώργιος αιχμαλωτίστηκε και μεταφερόμενος στην Κωνσταντινούπολη ασπάστηκε οικογενειακώς τον Ισλαμισμό και για αντάλλαγμα ο σουλτάνος τον τίμησε βασιλικά.
Σύμφωνα με το William Miller[2], ήταν υπεύθυνος to 1461 και για την προδοσία και τελικά θάνατο του Δαυίδ Κομνηνού, όταν κατέδωσε στο Μωάμεθ Β επιστολή στο Δαυίδ από την ανιψιά του Θεοδώρα ως δήθεν προσπάθεια εξέγερσης.
Πέθανε το 1475. Ο γιος του ονομάστηκε Μωάμεθ κι ανέλαβε τη μετάφραση ελληνικών κειμένων στα αραβικά και τούρκικα.
Ο διάλογος με το ΙσλάμΕπεξεργασία
Συνέταξε πραγματεία για τον σουλτάνο, προτείνοντας να συνενωθούν ο Χριστιανισμός και το Ισλάμ. Δεδομένων των πολλών ομοιοτήτων θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί σύνθεση ή τουλάχιστον να αλληλοαναγνωριστούν ως αδελφά τα δύο δόγματα. Τη διαφορά ανάμεσα στην Αγία Γραφή και το Κοράνιο θεωρεί ο Αμιρούτζης , πως πολλές φορές τη μεγαλοποίησαν οι κακές μεταφράσεις, και κατηγορεί τους Εβραίους ότι καλλιέργησαν εσκεμμένα τις τις παρεξηγήσεις. Όμως η πρωτοβουλία του αυτή δεν είχε κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Ελάχιστο ενδιαφέρον προκάλεσε στις δύο πλευρές η πραγματεία αυτή.[3]Αναδείχθηκε ως ο «πιο ένθερμος απολογητής της ελληνοτουρκικής συνεργασίας» και η τακτική του χαρακτηρίζεται ως «γλοιώδης»[4]Ο Αμιρουτζής δεν δίστασε στο φιλολογικό του έργο να φτάσει ως την απροσχημάτιστη εξύμνηση εξύμνηση της μουσουλμανικής θρησκείας και κάποτε «ως την παραδοχή απόψεων που ισοδυναμούσαν με την εξομωσία».[5]
ΣυγγράμματαΕπεξεργασία
- Περί των εν Φλωρεντία συμβηκότων προς τον ηγεμόνα Ναυπλίου Δημήτριον
- Διάλογος περί της εις Χριστόν πίστεως μετά του βασιλέως των Τούρκων
- Περί πολιορκίας και αλώσεως Τραπεζούντος επιστολή προς τον καρδηνάλιον Βησαρίωνα
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ Chalcocondyles, Laonicus. Laonici Chalcocondylae Atheniensis Historiarum Libri Decem. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες 3–57. ISBN 9781139162616.
- ↑ Brouzas, Christopher G.; Miller, William (1928). «Trebizond the Last Greek Empire». The Classical Weekly 22 (9): 67. doi:. ISSN 1940-641X. http://dx.doi.org/10.2307/4389231.
- ↑ Gerhard Podskalsky, Η Ελληνική Θεολογία επί Τουρκοκρατίας: 1453-1821, μτφρ. πρωτ. Γεώργιος Μεταλληνός, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα,2005, σελ.48
- ↑ Ιωάννης Χασιώτης, «Τάσεις συνεργασίας Ελλήνων και Οθωμανών», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. Ι, (1974), σελ. 248
- ↑ όπ.π.
ΠηγέςΕπεξεργασία
- Κωνσταντίνος Σάθας (1868). Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας 1453-1821. Αθήνα: Τυπογραφείο Τέκνων Ανδρέου Κορομηλά. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2010.
ΒιβλιογραφίαΕπεξεργασία
- Ν. Β. Τωμαδάκης, «Γεωργίου του Αμιρουτζή προς τον βασιλέα Ιωάννην τον Παλαιολόγον απορρήσαντα», Επ. Επ. Ετ.Βυζ. Σπ. ,τομ.22 (1953),σελ.114-134
- Ν. Β. Τωμαδάκης,«Ετούρκευσεν ο Γεώργιος Αμιρούτζης», Επ. Επ. Ετ.Βυζ. Σπ., τομ. 18 (1948),σελ. 99-143