Γιάννης Μαρίνος

Ο Γιάννης Μαρίνος (Ερμούπολη, 20 Ιουλίου 1930 - ) είναι Έλληνας δημοσιογράφος. Είναι ο μακροβιότερος εκδότης-διευθυντής του σημαντικού οικονομικού-πολιτικού περιοδικού Οικονομικός Ταχυδρόμος (ΟΤ) (Απρίλιος 1965 – Οκτώβριος 1996), το οποίο εκδιδόταν από τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη. Μετά από την αποχώρησή του από τη θέση του διευθυντή του ΟΤ πήρε τη θέση του συμβούλου έκδοσης του περιοδικού, ιδιότητα με την οποία αποχώρησε, όταν τον Ιούνιο του 1999 εξελέγη Ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία. Παραμένει τακτικός αρθρογράφος στο Βήμα της Κυριακής και στο διμηνιαίο περιοδικό Νέα Πολιτική.

Γιάννης Μαρίνος
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση	20 Ιουλίου 1930 (1930-07-20), Ερμούπολη, Ελλάδα
Υπηκοότητα	Ελλάδα
Πολιτικό κόμμα	Νέα Δημοκρατία
Επάγγελμα	Δημοσιογράφος
Αξίωμα	Ευρωβουλευτής

Βιογραφία

«Ενταγμένος στο κέντρο με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει» ο Γιάννης Μαρίνος είναι «άνθρωπος με έντονες, μαχητικές, πεισματικές, οξείες φορές-φορές απόψεις […] Έχοντας επί χρόνια και χρόνια την ευθύνη ενός οργάνου γνώμης [του Ο.Τ.], ο Μαρίνος αναδείχθηκε άξονας μιας όλο και ευρύτερης συζήτησης: δημοσιογράφων, πανεπιστημιακών, πολιτικών, διανοουμένων […] Όχι μόνο ο ίδιος ανεχόταν και φιλοξενούσε την αντίθετη άποψη -δυσανασχετώντας, ερίζοντας, εκρηγνυόμενος, πάντοτε όμως συζητώντας - αλλά και ώθησε, στρίμωξε, πειθανάγκασε Έλληνες επί χρόνια να δέχονται να συζητούν».
Γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου το 1930. Ο μικρότερος από τους δύο γιους (ο μεγαλύτερος κατά δύο χρόνια αδερφός, Διονύσιος, ναυτικός το επάγγελμα, πέθανε το 2017) του Παύλου Μαρίνου με καταγωγή από τη Ζάκυνθο και της Ελισάβετ Πατηνιώτη από τον Πύργο Θήρας. Ο πατέρας του, ανώτερος υπάλληλος του αγγλικού τηλεγραφείου της εταιρείας Eastern, πέθανε σε νέα ηλικία, γύρω στα 55, κατά τη διάρκεια της Κατοχής της Σύρου από τους Ιταλούς, από πείνα. Η μητέρα του πέθανε σε ηλικία 93 χρόνων το 1997. Φοίτησε στο Α’ Δημοτικό Ερμουπόλεως, στο Γυμνάσιο Θήρας και στο ΣΤ΄ Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών. Στην Αθήνα ήρθε το 1946 με τη μητέρα του και τον αδερφό του. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (έτος εισαγωγής το 1949). Κεντρικό ρόλο στη ζωή του φαίνεται να έχει παίξει η μητέρα του, η οποία ήταν «ένας από τους πιο δυναμικούς ανθρώπους της εποχής της. Έβγαλε το γυμνάσιο, που δεν το τέλειωναν τα κορίτσια την εποχή εκείνη. Κάποια στιγμή χώρισε με τον πατέρα μου –ο αδερφός μου κι εγώ μείναμε μαζί της. Έτσι έγινε πιο στενός ο δεσμός με τη μητέρα». Ο Μαρίνος είναι άγαμος. Έχει υιοθετήσει ένα παιδί, θύμα της Κυπριακής τραγωδίας: «Από το 1974 ανέλαβα να μεγαλώσω ένα παιδί, ένα από τα θύματα του Αττίλα. Ο Πέτρος, ο οποίος είχε τρία διαμπερή τραύματα στο στήθος, και ο αδερφός του ήταν ορφανά […] Διάλεξα τον Πέτρο, αλλά τελικά δέθηκα και με τα δυο παιδιά […] Τον σπούδασα, όπως και τον αδερφό του, με τη βοήθεια του Μποδοσάκη».
Ο Μαρίνος ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του καριέρα στο δεύτερο έτος της Νομικής γράφοντας στην επαρχιακή εφημερίδα Θηραϊκή Φωνή, και στη συνέχεια ως οικονομικός συντάκτης της εφημερίδας Βήμα το 1953. Στη συνέχεια μεταπήδησε στον Οικονομικό Ταχυδρόμο χωρίς να σταματήσει να αρθρογραφεί στα άλλα έντυπα του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη (ΔΟΛ).
Από το 1972 έως το 1974 έγραφε τη στήλη Επταήμερο ενός Ποπολάρου στην εφημερίδα Τα Νέα. Σε σειρά ανταποκρίσεων από την Αίγυπτο, τη Συρία και τον Λίβανο για την εφημερίδα Τα Νέα από 19-24 Μαΐου 1975 κάλυψε την πρώτη φάση του Λιβανικού Εμφυλίου Πολέμου αποτυπώνοντας την εμπειρία αυτή «μέσα από το πρίσμα των ελληνικών ενδιαφερόντων και συμφερόντων». Το 1988 κι επί 3 χρόνια παράγει τη ραδιοφωνική εκπομπή Στην κόψη του ξυραφιού στον TOP FM.
Ανάμεσα στο 2005 και τις αρχές του 2010 διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων του υπουργείου Οικονομίας. Έχει βραβευθεί από την Ακαδημία Αθηνών, το ίδρυμα Μπότση, τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, την Ελληνική Εταιρία Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), το Ινστιτούτο Προστασίας Καταναλωτή, την Ένωση Διαφημιζομένων Ελλάδος, τους Ροταριανούς Ομίλους Αθηνών-Βορρά και Κέρκυρας, τη Λέσχη Λάιονς, το περιοδικό Εποπτεία. Έχει βραβευτεί με το διεθνές βραβείο Οικονομικής Δημοσιογραφίας (Ιταλία, 1969), το βραβείο Ενώσεως Ευρωπαίων Δημοσιογράφων και Επιτροπής ΕΟΚ (1999), το χρυσό μετάλλιο Δήμων Ερμουπόλεως και Αθηναίων, το μετάλλιο Μαρίας Κάλλας κα.

Δημοσιογραφική καριέρα

Ο Γιάννης Μαρίνος ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του καριέρα στο δεύτερο έτος της Νομικής γράφοντας στην επαρχιακή εφημερίδα «Θηραϊκή Φωνή» του εκδότη-τυπογράφου Νίκου Γαλαίου (πατέρα του δημοσιογράφου κι εκδότη της εφημερίδας Εξπρές, Σπύρου Ν. Γαλαίου), και στη συνέχεια ως οικονομικός συντάκτης της εφημερίδας Το Βήμα το 1953. Ο ίδιος περιγράφει: «Το 1953 ένας λαμπρός επιστήμονας και άνθρωπος που ήταν διευθυντής στο Υπουργείο Συντονισμού, ο Νίκος Κονταράτος, με συνέστησε στον τότε οικονομικό ρεπόρτερ του Βήματος και των Νέων, Αθαν. Κανελλόπουλο. Εκείνος χωρίς να με ξέρει με πήρε κοντά του […] Ο Νάσος Κανελλόπουλος με επηρέασε αποφασιστικά στο να μελετώ ασταμάτητα, να είμαι πολύ εργατικός, να μην ικανοποιούμαι ποτέ από αυτό που κάνω τώρα, να με διακατέχει διαρκές άγχος για το λάθος και τις συνέπειές του, και για το πόσο χρησιμότερο ήταν να πάρω πτυχίο νομικής αντί οικονομικών επιστημών. Πιστεύω ότι είχε δίκιο κι ας ασχολούμαι μια ζωή με τα οικονομικά χωρίς να έχω το δικαίωμα να εμφανίζομαι ως οικονομολόγος».
Στη συνέχεια μεταπήδησε στον Οικονομικό Ταχυδρόμο χωρίς να σταματήσει να αρθρογραφεί στα άλλα έντυπα του ΔΟΛ: «Συντάκτης του ΟΤ από το 1954, αρχισυντάκτης από το 1956 και από το 1965 διευθυντής έχει περίπου ταυτίσει την ενεργό επαγγελματική, αλλά ακόμα και την προσωπική του ζωή με την πολυκύμαντη πορεία […] του περιοδικού στον δημόσιο βίο και στην υπηρεσία της ενημέρωσης και της κοινωνικοοικονομικής κριτικής». Ο ίδιος ο Μαρίνος περιγράφει την ανάθεση της διεύθυνσης του ΟΤ: «Το 1965 ο Χρήστος Δημητρίου Λαμπράκης με κάλεσε διά της γραμματέως του να φάμε ένα μεσημέρι. Πήγα τρέμοντας κι αγνοώντας τον λόγο. Μου ζήτησε να διαδεχθώ στη διεύθυνση του ΟΤ τον Αθ. Κανελλόπουλο, ο οποίος είχε ήδη απορροφηθεί από την πολιτική. Δεν πίστευα στα αυτιά μου. Και αντέδρασα αρνητικά τονίζοντας ότι εγώ δεν είμαι οικονομολόγος […] Μου απάντησε ότι χρειαζόταν έναν ικανό δημοσιογράφο και πίστευε ότι ήμουν κατάλληλος».
Στα πρώτα του βήματα στη δημοσιογραφία (1953) παρακολούθησε ως πρακτικογράφος δύο μεγάλες δίκες: του Πλουμπίδη και των Αεροπόρων. Κατά τον Μαρίνο και οι δύο σφράγισαν ανεξίτηλα τη ζωή του. «Διαπίστωσα τότε πόσο επικίνδυνα και βλαβερά είναι ο φανατισμός και τα άκρα. Η άκρα δεξιά δίωκε και δίκαζε με τους πιο σκληρούς και ανορθόδοξους τρόπους τους ιδεολογικούς της αντιπάλους, εξ ίσου σκληρά όπως και τους παρανομούντες αριστερούς. Απόδειξη το άγος της δίκης των Αεροπόρων. Στην περίπτωση του Πλουμπίδη είδα την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Τον δίκαζε η τότε κυβερνώσα δεξιά, αλλά τον κατηγορούσε ως προδότη και το κόμμα του, το ΚΚΕ […] Τότε είχα οργισθεί με τη συμπεριφορά των συντρόφων του και τον είχα συμπαθήσει. Αργότερα συνειδητοποίησα πόσο πιο επικίνδυνος θα ήταν κι ο ίδιος, αφού ο φανατισμός και η λατρεία του προς το κόμμα και την ιδεολογία του τον έκαναν τυφλό, χωρίς προσωπικότητα […] Δέχθηκε να θεωρηθεί προδότης για να μην καταγγείλει τον Ζαχαριάδη ως αδίστακτο παλιάνθρωπο».
Η δημοσιογραφική του σταδιοδρομία ιδίως των τελευταίων χρόνων έχει συσχετιστεί με την αδυσώπητη κριτική του υπαρκτού σοσιαλισμού «η παράταση του οποίου -για πολλούς λαούς υπήρξε μοιραία και εξαιρετικά αρνητική- οφείλεται στο γεγονός ότι οι διανοούμενοι που τον υποστήριξαν δεν θέλησαν να παραδεχτούν ότι είχαν πέσει έξω, και συνέχισαν να την υποστηρίζουν εν γνώσει τους ότι αυτό που υποστήριζαν ήταν κάτι διαφορετικό από αυτό που λέγανε: δεν έχω ακούσει πιο ανήθικη φράση από αυτήν που έχει πει ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ -όταν πια άρχισε κάπως να διαφοροποιείται από το όραμα του μαρξιστικού σοσιαλισμού- ότι “αγωνίστηκα σε όλη μου τη ζωή για να επιβληθεί ένα καθεστώς στο οποίο δεν ήθελα να ζήσω ούτε 24 ώρες”».

Στα έντυπα με τα οποία συνεργάστηκε υπέγραφε και με ψευδώνυμα, κυριότερα των οποίων είναι Ποπολάρος («Τα Νέα»), Επαρχιώτης Νέος («Το Βήμα»), και Κριτόβουλος στον Ο.Τ.

Οικονομικός Ταχυδρόμος

Ο Γιάννης Μαρίνος είναι ο μακροβιότερος διευθυντής του περιοδικού του Δ.Ο.Λ., Οικονομικός Ταχυδρόμος (Απρίλιος 1965 – Οκτώβριος 1996), ο οποίος επηρέασε σημαντικά την κοινή γνώμη δίνοντας εκτενέστατο βήμα έκφρασης άποψης σε μεγάλο αριθμό αναγνωστών του. Για παράδειγμα στο απόγειο της κυκλοφορίας του ο ΟΤ φιλοξενούσε επιστολές αναγνωστών οι οποίες κάλυπταν 13 σελίδες σε σύνολο 98.
Κατά τον Τάσο Αναστασιάδη, συντάκτη του Ο.Τ., «[...] ο παραδοσιακός διευθυντής του, Γ. Μαρίνος, εκδιώχθη (ή έστω παραμερίστηκε) το 1996. Χωρίς να χρειάζεται να παρουσιάσει κανείς μια ειδυλλιακή περιγραφή για την προηγούμενη κατάστασή του, μπορεί ωστόσο να συμπυκνώσει τα στοιχεία του παραδοσιακού αυτού εντύπου στα χαρακτηριστικά επίσης του διευθυντή του: επρόκειτο για ένα έντυπο που βάσιζε την εμβέλειά του στην παραγωγή και την προσφορά σχετικά αξιόπιστου υλικού για την κατανόηση του οικονομικού μας κόσμου. Ο στόχος δεν ήταν κριτικός (ούτε επαναστατικός!): πολύ περισσότερο ήταν η οικοδόμηση ενός λόγου που να ανταποκρίνεται στα μακροπρόθεσμα και ουσιαστικά συμφέροντα μιας αστικής τάξης και των διανοουμένων της, χωρίς να εμπλέκεται ή να καθορίζεται από τις διακυμάνσεις της πολιτικής συγκυρίας. Μπορεί να αναφερθεί, για παράδειγμα, η υπεράσπιση της ευρωπαϊκής προοπτικής ακόμα και όταν τα υπόλοιπα έντυπα της ίδιας εταιρείας [του ΔΟΛ] (τέλος της δεκαετίας του ’70, αρχές της δεκαετίας του ’80) είχαν προσκολληθεί στην πασοκίτικη «αντι-ευρωπαϊκή» και «αντι-νατοϊκή» πολιτική ανέλιξη. Ωστόσο, και είναι ίσως ενδιαφέρον και κρίσιμο για την ανάλυση της λειτουργίας ενός παραδοσιακού τρόπου συγκρότησης ενός επιχειρηματικού λόγου [...] η λειτουργία του Ο.Τ. (και του διευθυντή του) δεν βασιζόταν στην απόκρυψη άλλων (ακόμα και κριτικών) απόψεων. Αντίθετα, φιλοδοξούσε να παρουσιάσει διάφορες κοινωνικές συζητήσεις και να τις εντάξει (ή να τις καταπολεμήσει) στην οικοδόμηση ενός λόγου (ή μιας γραμμής). Εργασιακά αυτό σήμαινε τόσο την ηθελημένη ανάμειξη προσωπικού (κυρίως δημοσιογράφων) ποικίλων απόψεων (ιδεολογικών, πολιτικών) όσο και την εξασφάλιση μιας μίνιμουμ ουσιαστικής τους παραγωγής. Ασφαλώς, το μοντέλο αυτό είχε δυσκολίες και αντιφάσεις, ουσιαστικές, όπως αυτές που αναδύθηκαν με την έκρηξη του ελληνικού εθνικισμού και της «μακεδονίασής» του και τη σχετική αδυναμία αντίστασης στον ανορθολογισμό του, πράγμα που ασφαλώς πλήρωσε το περιοδικό σε όρους φερεγγυότητας και αναγνωστικού κοινού, ή και λειτουργικές, καθώς στηριζόταν στο συγκεντρωτισμό του διευθυντή του, πράγμα που έκανε εύθραυστη την αναπαραγωγή του μοντέλου, όταν αυτός θα αποσυρόταν».

Η κριτική που άσκησε ο Μαρίνος στον Κώστα Σημίτη φαίνεται ότι είχε αντίκτυπο στη δουλειά του στον ΟΤ. Κατά τον Μαρίνο: «Πρέπει να πω για τον Σημίτη ότι είχε ενοχληθεί όταν του έκανα κριτική, κατά τρόπο ο οποίος δεν ενόχλησε κανέναν άλλον^. είχα κόστος προσωπικό και ως δημοσιογράφος και ως άτομο από την εχθρότητα του Σημίτη, ενώ τέτοια εχθρότητα δεν συνάντησα ποτέ από τον Ανδρέα Παπανδρέου», άποψη την οποία επαναλαμβάνει και στο βιβλίο του, Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης: Εκμυστηρεύσεις τριών μεγάλων (βλέπε παρακάτω).
Με τον ΟΤ στη διάρκεια της διεύθυνσης του Μαρίνου συνεργάστηκαν διακεκριμένοι δημοσιογράφοι και αρθρογράφοι, όπως ο Δημήτρης Στεργίου, ο Αντώνης Παπαγιαννίδης, ο Παύλος Κλαυδιανός, ο Γιώργος Κύρτσος, ο Αθανάσιος Παπανδρόπουλος, ο Γιάννης Πρετεντέρης, ο Νίκος Νικολάου, ο Γιάννης Καρτάλης, η Νότα Τρίγκα, ο Γιώργος Μητραλιάς, ο Στέλιος Κούλογλου, ο Λεωνίδας Στεργίου, ο Περικλής Βασιλόπουλος, ο Τάσος Αναστασιάδης, ο Σπήλιος Παπασπηλιόπουλος, ο Νίκος Μάργαρης, ο Στάθης Χαϊκάλης, ο Σαράντος Καργάκος κ.ά, ενώ κατά καιρούς φιλοξενήθηκαν σε τακτική βάση απόψεις του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή, του Χρήστου Γιανναρά, του Χρύσανθου Λαζαρίδη, του Νίκου Παπανδρέου, του Θανάση Διαμαντόπουλου, του Σωτήρη Ντάλη, του Θεόδωρου Κατσανέβα κ.ά.
Ο Δημήτρης Στεργίου, αρχισυντάκτης και στη συνέχεια διευθυντής σύνταξης του ΟΤ από το 1977 μέχρι το 2001 σημειώνει: «Ο Μαρίνος με είχε τιμήσει με την προτροπή και παράκληση, απίστευτη για ένα διευθυντή περιοδικού εφημερίδας, να διαβάζω τα άρθρα του και να τον ενημερώνω για τυχόν προσθήκες ή παρατηρήσεις πριν δημοσιευθούν. Επίσης, μια άλλη, σπάνια για διευθυντή περιοδικού ή εφημερίδας, συμπεριφορά του Μαρίνου ήταν εκείνη να συγκαλεί τα βασικά στελέχη του ΟΤ και να διαβάζει σε σύσκεψη όσα άρθρα του θεωρούσε κρίσιμα ή σκληρά πριν δημοσιευθούν».

Εκτενή βιογραφικά στοιχεία (για τους γονείς του Μαρίνου, για τα χρόνια της Κατοχής κ.ά.) και θέματα από την αρθρογραφία του Μαρίνου κυρίως στον ΟΤ δίνει ο συνεργάτης του ΟΤ, Αθανάσιος Παπανδρόπουλος, στο βιβλίο του Ακατάλληλο για στρουθοκαμήλους.

Συγγραφικό έργο

Ο Γιάννης Μαρίνος έχει γράψει τα παρακάτω βιβλία:

• Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης: Εκμυστηρεύσεις τριών μεγάλων [Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2018 (Α’ Έκδοση)]
• Ας προσέχαμε… [Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2012]
• Τα αντικίνητρα στην ανάπτυξη και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων: Μια συζήτηση [Γιάννης Μαρίνος, Γιάννης Στουρνάρας, Γιάννος Γραμματίδης, Χρήστος Αλεξάκης, Παναγιώτης Μπερνίτσας / Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις Megaron Plus, Αθήνα 2011]
• Συνταγματική αναθεώρηση για ανταγωνιστική οικονομία σε ένα κοινωνικό κράτος δικαίου: ιδέες και προτάσεις [Γιάννης Μαρίνος, Θανάσης Διαμαντόπουλος, Λάζαρος Εφραίμογλου, Πάνος Καζάκος, Πλάτων Τήνιος / Εκδόσεις Ι. Σιδέρης, 2007]
• Κοινός νους [Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1993 (Δ’ Έκδοση)]
• Για μια αλλαγή στο καλύτερο [Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1983 (Β’ Έκδοση)]
• Το παλαιστινιακό πρόβλημα και η Κύπρος [Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήναι 1975]

Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης: Εκμυστηρεύσεις τριών μεγάλων

Το βιβλίο εκδόθηκε τον Νοέμβριο 2018 (πρώτη έκδοση) από τις εκδόσεις Πατάκη. Προλογίζει ο Πάνος Δημαράς, Πρόεδρος Δ.Σ. «Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής», ο οποίος ευχαριστεί τον Μαρίνο «για την προσφορά του για τη διάθεση των εσόδων της έκδοσης αυτής υπέρ των σκοπών του Συλλόγου» (στο βιβλίο αναφέρεται “Copyright © «Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής», αρχικό © πνευματικού δημιουργού Γιάννης Μαρίνος”).

Στο βιβλίο περιγράφεται από τη σκοπιά του Μαρίνου η σχέση του ξεχωριστά με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Χαρίλαο Φλωράκη. Υπάρχουν παραρτήματα (δύο για τον Καραμανλή, τρία για τον Παπανδρέου, ένα για τον Φλωράκη), ευρετήριο ονομάτων, βιογραφικά σημειώματα των βιογραφούμενων στο τέλος του βιβλίου, και εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα στο οποίο εξηγεί ότι «αποκλειστική πρόθεση είναι να μη χαθούν, εάν δεν καταγράφονταν, μερικά από τα όσα αξιομνημόνευτα, αλλά και δημοσιεύσιμα, αποκόμισε η σχέση μου με τους σημαντικούς αυτούς πολιτικούς». Στο εισαγωγικό σημείωμα ο Μαρίνος εύχεται να μπορέσει να ολοκληρώσει «τη συγγραφή αυτών των απομνημονευμάτων με αναφορά σε δύο ακόμα σπουδαίες προσωπικότητες», οι οποίες αποκαλύπτεται από τον ίδιο ότι θα είναι ο Πρόδρομος Μποδοσάκης και ο Χρήστος Λαμπράκης.

Στο βιβλίο γίνεται αναφορά εκτός από τη σχέση του με τον Ανδρέα Παπανδρέου και για τον διάδοχό του στο ΠΑ.ΣΟ.Κ, Κώστα Σημίτη: «δια­τηρώ την ανάμνηση ενός πολύ ευγενικού ανθρώ­που [του Ανδρέα Παπανδρέου], που συντήρησε μέχρι τέλους την καλή σχέση του μαζί μου, καθώς και την ανοχή του προς την κριτική που του ασκούσα, εν αντιθέσει προς τον δι­άδοχο του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και στην πρωθυπουργία Κώστα Σημίτη. Ο τελευταίος, μολονότι είχαμε αναπτύξει οικειότητα, δεν δίστασε να απαι­τήσει την απομάκρυνση μου από τη διεύθυνση του Οικονομικού Ταχυδρόμου, επειδή τον ενοχλούσε η κριτική που του ασκούσα» (σ. 166).

Ας προσέχαμε…

Το βιβλίο εκδόθηκε το 2012 με εικονογράφηση του σκιτσογράφου Κώστα Μητρόπουλου με πρόλογο του εκδότη της εφημερίδας «Το Βήμα», Σταύρου Ψυχάρη. Στο εξώφυλλο του βιβλίου ένα σκίτσο του Κώστα Μητρόπουλου παρουσιάζει κάποιον που κυνηγά ένα χαρτονόμισμα χωρίς να προσέχει ότι οδηγείται στον γκρεμό. Αυτό ενέπνευσε και τον τίτλο του βιβλίου στον Μαρίνο. Στην Εισαγωγή ο Μαρίνος ευχαριστεί (εκτός από τον Κώστα Μητρόπουλο) τον Αντώνη Παπαγιαννίδη, τον Θανάση Αλατά και τον Γιάννη Ανδριά. Στο βιβλίο υπάρχουν εμβόλιμα κείμενα του Παναγιώτη Κονδύλη (από το βιβλίο του «Πλανητική Πολιτική μετά τον Ψυχρό Πόλεμο»), του Αντώνη Καρακούση, του Πάσχου Μανδραβέλη, του Διονύση Σαββόπουλου, του Ευάγγελου Αβέρωφ, του Στέφανου Κασιμάτη και του Νίκου Ξυδάκη, ενώ υπάρχει Ευρετήριο ονομάτων στο τέλος του βιβλίου.
Στο βιβλίο ο Μαρίνος διατείνεται ότι η οικονομική κρίση στην Ελλάδα είχε προβλεφτεί με εξαντλητική αρθρογραφία στο Βήμα και τον Οικονομικό Ταχυδρόμο (κυρίως) την περίοδο 1993-1996. Χαρακτηριστικά υπάρχει η πρόβλεψη της προσφυγής της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 16 χρόνια πριν από το 2010 (17/4/1994 - σελ. 99). Άλλα θέματα που καλύπτονται στο βιβλίο είναι το μεγάλο μέγεθος του δημοσίου τομέα στην Ελλάδα, η ανεργία, η ανταγωνιστικότητα, η φοροδιαφυγή κ.ά.

Τα αντικίνητρα στην ανάπτυξη και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων

Ο τίτλος της παρουσίασης του Γιάννη Μαρίνου στις 14 Απριλίου 2011 στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus είχε σχεδόν τον ίδιο τίτλο με το βιβλίο: «Τα αντικίνητρα στην ανάπτυξη της Ελλάδας και ιδιαίτερα στην προσέλκυση ξένων παραγωγικών επενδύσεων» [σσ. 17-24]. Στο κείμενό του ο Μαρίνος εμφανίζεται εξαιρετικά απαισιόδοξος για το μέλλον των ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα. Στα ισχύοντα αντικίνητρα ο Μαρίνος μένει στο προσφιλές του θέμα στο οποίο έχει αναφερθεί σε πολλά κείμενά του στο Βήμα, δηλαδή το Σύνταγμα της Ελλάδας και κυρίως το Άρθρο 106

Συνταγματική αναθεώρηση για ανταγωνιστική οικονομία σε ένα κοινωνικό κράτος δικαίου

Στις αρχές του 2006 άρχισε να λειτουργεί στο Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών η Επιτροπή Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΕΔΙΜΕΤ), η οποία συνεστήθη βάσει σχετικής πρόβλεψης του άρθρου 70 του νόμου 3371/2005 με μέλη τους Γιάννη Μαρίνο, Θανάση Διαμαντόπουλο, Λάζαρο Εφραίμογλου, Πάνο Καζάκο και Πλάτωνα Τήνιο. Οι προτάσεις της ΕΔΙΜΕΤ περιέχονται σε αυτό το βιβλίο. Οι 5 εμπειρογνώμονες προτείνουν «ευρύ κύκλο αλλαγών στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική οργάνωση της χώρας με σκοπό την προσέγγιση του μοντέλου της αγοράς και την άρση των στρεβλώσεων και εμποδίων που δυσχεραίνουν την οικονομική δραστηριότητα».
Τα υπό αναθεώρηση Άρθρα του Συντάγματος τα οποία προτείνουν οι 5 εμπειρογνώμονες είναι: Άρθρα 2, 4-5, 9, 11, 13-14, 16-17, 20-24, 30, 32, 41, 44, 53-54, 56, 59, 61, 65, 78-79, 81, 84, 86, 88, 93-94, 99, 101, 103-104, 106-107, 111-119. Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τον περιορισμό της παρεμπόδισης της ελεύθερης διακίνησης ή της εργασίας [Άρθρο 5§1], την προστασία προσωπικών δεδομένων [Άρθρο 9Α], τον περιορισμό συμμετοχής διαδηλωτών με συγκαλυμμένη την ταυτότητά τους σε διαδηλώσεις [Άρθρο 11§1], την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών Α.Ε.Ι. [Άρθρο 16§5-6], την καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης [Άρθρο 20§1], τη διασφάλιση του δικαιώματος στην εργασία μαζί με το δικαίωμα στην απεργία, και την απαγόρευση της απεργίας των μονίμων δημοσίων υπαλλήλων εφόσον διακόπτει ή παρεμποδίζει την παροχή των κρατικών υπηρεσιών [Άρθρο 23§2], την εκλογή από τη Βουλή του Προέδρου της Δημοκρατίας για 6 χρόνια [Άρθρο 30§1], την εκλογή βουλευτών για 5 χρόνια [Άρθρο 53], την αύξηση των βουλευτών Επικρατείας σε 30 [Άρθρο 54§3], τη φορολογία εισοδήματος και την προστασία επενδύσεων [Άρθρο 78§1, 6], τον κυλιόμενο προϋπολογισμό τριετούς διάρκειας [Άρθρο 79§1], την εξωκοινοβουλευτική προέλευση των υφυπουργών [Άρθρο 81§1], τη συγκρότηση Συνταγματικού Δικαστηρίου [Άρθρο 93§4], τα αντικίνητρα για μακροχρόνιες επενδύσεις [Άρθρο 106] (βλέπε και ), και τέλος την παράλειψη των μεταβατικών κι εξαντλημένων διατάξεων των Άρθρων 111-119.

Κοινός νους

Το βιβλίο εκδόθηκε το 1993 (Δ' Έκδοση) και φέρει τον υπότιτλο «Επιστολές ενός εργαζόμενου νέου από την επαρχία». Επίσης ο σκιτσογράφος Κώστας Μητρόπουλος επιμελείται τα σκίτσα (επιλογές από Το Βήμα, Τα Νέα και τον Ταχυδρόμο) και κάνει ένα σύντομο σχόλιο στην Εισαγωγή. Το εξώφυλλο είναι του Θανάση Αλατά και προλογίζει ο εκδότης της εφημερίδας «Το Βήμα», Σταύρος Ψυχάρης. Τα κείμενα αυτά αναδημοσιεύονται από το «Βήμα» καλύπτοντας την περίοδο 9 Ιουνίου 1991 μέχρι και 23 Αυγούστου 1992 (κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη) «με ελαφρές φραστικές βελτιώσεις» [Εισαγωγή].

Για μια αλλαγή στο καλύτερο

Το βιβλίο εκδόθηκε το 1983 με εικονογράφηση του σκιτσογράφου Κώστα Μητρόπουλου και περιλαμβάνει σειρά άρθρων δημοσιευμένων στον ΟΤ από 1-10-1981 έως 31-12-1982. «Έχουν όλα ένα κοινό χαρακτηριστικό: αναφέρονται στην Αλλαγή» [σ. 7]. Στο βιβλίο ο Μαρίνος αποσκοπεί στην ανάδειξη θεμάτων, όπως ο κρατικός προϋπολογισμός, η φοροδιαφυγή, η σπατάλη, η ανταγωνιστικότητα, η παραγωγικότητα, η ανεργία, ο ορθολογισμός της δημόσιας διοίκησης, η αρνησιδικία, οι σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας, η παιδεία, η εξωτερική πολιτική κλπ. Τα κείμενα είναι σε στρωτό λόγο, μακροσκελή και με εκτενή επιχειρήματα ασκώντας εξαντλητική κριτική στα πεπραγμένα της πρώτης περιόδου διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Το παλαιστινιακό πρόβλημα και η Κύπρος

Το αρχικό κείμενο το οποίο δημοσιεύτηκε σε σειρά ανταποκρίσεων στα Νέα αναπτύχθηκε σημαντικά «με προσθήκες στοιχείων, ντοκουμέντων και επεξηγήσεων» [Εισαγωγή] για να εκδοθεί υπό μορφή βιβλίου το 1975 από τις εκδόσεις Παπαζήση. «Μια πρόσκληση του Αραβικού Συνδέσμου σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις της Δαμασκού και της Βηρυττού έδωσε την ευκαιρία στον συγγραφέα και άλλους πέντε Έλληνες δημοσιογράφους να επισκεφτούν την Αίγυπτο, τη Συρία και τον Λίβανο για να μελετήσουν καλύτερα επί τόπου τον χώρο και τα χαρακτηριστικά του Μεσανατολικού προβλήματος» [Εισαγωγή]. Ο συγγραφέας θεωρεί ότι «το πρόβλημα του Λιβάνου είναι μια πτυχή [...] του προβλήματος της Μέσης Ανατολής. Στο ίδιο ευρύτερο πρόβλημα εντάσσεται το Κυπριακό, μέσ' από το ίδιο πρόβλημα είναι ίσως πια καιρός να δούμε και το Ελληνικό» [Εισαγωγή].
Ο συγγραφέας κάνει αναφορά στους πληθυσμούς των περιοχών, στο κόμμα των Φαλαγγιτών στον Λίβανο, στις διεκδικήσεις των Παλαιστινίων, Ισραηλινών κι Αιγυπτίων, στα οικονομικά προβλήματα των χωρών, ενώ κάνει μνεία στα κυριότερα πρόσωπα, τα οποία σχετίζονται κατά τον συγγραφέα με το μεσανατολικό πρόβλημα (Αριέλ Σαρόν, Χένρι Κίσσινγκερ, Μπασίρ Τζεμαγιέλ, Ανουάρ Σαντάτ, Χαφέζ αλ Άσαντ, Γιάσερ Αραφάτ).