Γιάνους Α΄ της Βαρσοβίας

Ο Γιάνους Α΄ ο παλαιός, πολων. Janusz I starszy (π. 1347/52 - 8 Δεκεμβρίου 1429) από τον Οίκο των Πιαστ ήταν δούκας της Βαρσοβίας (1373/4-) και, έπειτα από τη διαίρεση της πατρικής κληρονομίας το 1381, κυβερνήτης των Νουρ, Βόμζα, Λιφ, Τσιεχάνουφ, Βισόγκρουντ και Ζακρότσιμ. Από το 1391 ήταν, για το φέουδο της Ποντλάσιε, υποτελής τού βασιλιά της Πολωνίας.

Γιάνους Α΄ της Βαρσοβίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1346
Θάνατος	8  Δεκεμβρίου 1429 Τσερσκ ή Czersk
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Ναός της Βαρσοβίας
Χώρα πολιτογράφησης	Πολωνία
Θρησκεία	Καθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Πολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Ντανούτε της Λιθουανίας
Τέκνα	Γιάνους ο Νεότερος Μπολεσλάβ Γιανουσόβιτς Κορράδος Γιανουσόβιτς
Γονείς	Σιεμόβιτ Γ΄ της Μαζοβίας
Αδέλφια	Σιεμόβιτ Δ΄ της Μαζοβίας Ερρίκος της Μαζοβίας Ευφημία της Μαζοβίας Μαργαρίτα της Μασοβίας
Οικογένεια	Οίκος των Πιάστ
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχες	Πολωνο-Λιθουανικό-Τευτονικός Πόλεμος
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Ήταν ο πρωτότοκος γιος τού Σιεμόβιτ Γ΄ δούκα της Μαζοβίας και της (πρώτης συζύγου του) Ευφημίας των Πιαστ-Σιλεσίας, κόρης τού Νικολάου Β΄ δούκα της Οπάβα.

Το έτος γέννησής του που παραδίδεται από τον χρονικογράφο ως το 1329 είναι λάθος· οι σύγχρονοι ιστορικοί θεωρούν ότι γεννήθηκε μετά το 1346 και απόδειξη γ' αυτό είναι ότι έλαβε το δικό του δουκάτο το 1373/4. Το 1381 απεβίωσε ο πατέρας του και διαίρεσε την πατρική κτήση με τον δευτερότοκο αμφιθαλή αδελφό του Σιεμόβιτ Δ΄: ο Γιάνους Α έλαβε τη Βαρσοβία, Νουρ, Βόμζα, Λιφ, Τσιεχάνουφ, Βισόγκρουντ και Ζακρότσιμ.

Στην περιοχή αυτή κράτησε πιστά στενή συνεργασία με τους βασιλείς της Πολωνίας Λουδοβίκος Α΄ της Ουγγαρίας των Καπετιδών-Ανζού, την κόρη του Γιαντβίγκα της Πολωνίας και τον σύζυγό της Βλαντισλάβ Β΄ Γιαγκέλο. Έκφραση αυτής είναι οι τρεις δηλώσεις υποτέλειας τα έτη 1373, 83 και 87. Έτσι ήλθε σε αντίθεση με την πολιτική του αδελφού του Σιεμόβιτ Δ΄, που προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τις δυσκολίες των Καπετιδών-Ανζού, ζητώντας το Πολωνικό στέμμα για τον εαυτό του. Όταν το 1382 απεβίωσε ο Λουδοβίκος Α΄, ο Γιάνους Β΄ αναγνώρισε την Γιαντβίγκα ως διάδοχο εκείνου και το επόμενο έτος μετέβη στη Βούδα, όπου άφησε στρατό για την υποστήριξή της· ως ανταμοιβή τού δόθηκαν τα αλατορυχεία της Μπόχνια, που απέφεραν 24.00 φλωρίνια ετησίως. Όμως ο Γιάνους Α΄ έπρεπε να προφυλαχτεί από τον Σιγισμούνδο τού Οίκου τού Λουξεμβούγου, όταν πέρασε με το στρατό του για να σώσει τη μέλλουσα σύζυγό του Μαρία των Καπετιδών-Ανζού, αδελφή της Γιαντβίγκα.

Οι τρεις γιοί του προαπεβίωσαν εκείνου, έτσι τον διαδέχθηκε ο μόνος εγγονός του Μπολέσλαφ Δ΄.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε π. το 1371/73 την Ντανούτε (βαπτίστηκε Άννα) των Γκεντιμινιδών, κόρη τού Κεστούτις μεγάλου δούκα της Λιθουανίας και εξαδέλφη τού Βλαντισλάβ Β΄ Γιαγκελλόνωνείχε τέκνα:

• Όλγα (;) 1373/6-1401, παντρεύτηκε τον Πέτρου Α΄ βοεβόδα (πρίγκιπα) της Μολδαβίας.
• Γιάνους ο νεότερος 1376/81-1422, διάδοχος.
• Μπολέσλαφ 1385/86-1424, διάδοχος. Γιος του ήταν ο:
  • Μπολέσλαφ Δ΄ π. 1421-1454, δούκας της Βαρσοβίας και της Ποντλέσιε.
• Κορράδος π. 1400-1412/13, απεβ. 12-13 ετών.

Πηγές

• Kazimierz Jasiński: Rodowód Piastów mazowieckich. Poznań - Wrocław 1998, p. 79.