Γιέραν Πέρσον

πολιτικός που διετέλεσε πρωθυπουργός της Σουηδίας

Ο Χανς Γιέραν Πέρσον (σουηδ. Hans Göran Persson, γενν. 20 Ιανουαρίου 1949) είναι Σουηδός πολιτικός, που διετέλεσε Πρωθυπουργός της Σουηδίας από το 1996 μέχρι το 2006 και αρχηγός του Σουηδικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος από το 1996 έως το 2007.

Γιέραν Πέρσον
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Göran Persson (Σουηδικά)
Γέννηση20  Ιανουαρίου 1949[1][2][3]
Βινγόκερ
Χώρα πολιτογράφησηςΣουηδία[4]
ΘρησκείαΛουθηρανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣουηδικά[5]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Έρεμπρο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΣουηδικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςΑνίτρα Στιν (από 2003)
Αννίκα Μπαρτίν (1995–2003)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΥπουργός Οικονομικών της Σουηδίας (1994–1996)
Υπουργός Παιδείας της Σουηδίας (1989–1991)
Πρωθυπουργός της Σουηδίας (1996–2006)
ηγέτης πολιτικού κόμματος (1996–2007, Σουηδικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα)
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (1979–1982, Södermanland County Constituency)[6]
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (1982–1985, Södermanland County Constituency)[7]
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (1991–1994, Södermanland County Constituency)[6]
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (3  Οκτωβρίου 1994 – 7  Οκτωβρίου 1994, Södermanland County Constituency)[6][8]
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (5  Οκτωβρίου 1998, Malmö)[9]
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (30  Σεπτεμβρίου 2002, Malmö)[10]
μέλος του Σουηδικού κοινοβουλίου (2006–2007, Södermanland County Constituency)[6]
Chair of the Committee on Environment and Agriculture (1991–1992)[11]
Member of the Committee on Industry and Trade (1992–1993)[11]
member of the Committee on Finance (7  Οκτωβρίου 1993 – 8  Οκτωβρίου 1993)[11]
chairman of the board of LKAB (από 2017)[12]
ΒραβεύσειςΒραβείο Σοφί (2007)
Τάγμα του Αστέρα της Ρουμανίας
Raoul Wallenberg Award (2001)
Ιππότης α΄τάξεως του Τάγματος του Σταυρού της Terra Mariana (12  Ιανουαρίου 2011)[13]
Τάγμα των Τριών Αστέρων
επίτιμος διδάκτωρ (1  Δεκεμβρίου 2004)
επίτιμος διδάκτωρ (Μάρτιος 2004)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Τιφλίδας (2006)
d:Q117085995 (2009)[14]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πέρσον εκλέχθηκε βουλευτής στο Κοινοβούλιο της Σουηδίας για πρώτη φορά το 1979, εκπροσωπώντας την Κομητεία Σόντερμανλαντ, αλλά παραιτήθηκε το 1985 προκειμένου να γίνει δημοτικός επίτροπος στον Δήμο του Κατρινεχόλμ, θέση στην οποία παρέμεινε έως το 1989. Το 1991 επανεκλέχθηκε στο Κοινοβούλιο, ενώ ήταν ήδη υπουργός Παιδείας και Έρευνας (1989-1991) στην πρώτη και τη δεύτερη κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ίνγκβαρ Κάρλσον. Από το 1994 έως το 1996 ο Πέρσον υπηρέτησε ως υπουργός Οικονομικών στην τρίτη κυβέρνηση του Κάρλσον.

Μετά την ανακοίνωση της παραιτήσεως του Κάρλσον από τη θέση του πρωθυπουργού, ο Πέρσον επιλέχθηκε να γίνει ο νέος πρωθυπουργός και από τη θέση αυτή συνέχισε να εργάζεται για τη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού της χώρας. Αυτό, από 13% περίπου του ΑΕΠ της χώρας το 1994, έπεσε στο 2,6% το 1997 χάρη σε μειώσεις επιδομάτων και αυξήσεις φόρων, ένα ποσοστό που επέτρεπε στη Σουηδία να γίνει μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ενώσεως. Ωστόσο το αντίτιμο ήταν μεγάλο: η ανεργία αυξήθηκε, κυμαινόμενη επίμονα περί το 13%, για να μειωθεί αργότερα απότομα στο 6,5%. Στις γενικές εκλογές του 1998 το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα πήρε λιγότερες ψήφους ακόμα και από τις εκλογές του 1991, όταν ο λαός το είχε στείλει στην αντιπολίτευση. Ωστόσο αυτή τη φορά ο Πέρσον κατόρθωσε να παραμείνει πρωθυπουργός, εξασφαλίζοντας την υποστήριξη του Πράσινου Κόμματος και του Αριστερού Κόμματος.

Στις εκλογές του 2002 οι Σοσιαλδημοκράτες αύξησαν τον αριθμό των εδρών τους στο κοινοβούλιο. Αλλά μετά την ήττα τους στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2006, ο Πέρσον αμέσως συνέταξε μια αίτηση παραιτήσεως, και ανεκήρυξε την πρόθεσή του να παραιτηθεί και από αρχηγός του κόμματος μετά το κομματικό συνέδριο του Μαρτίου 2007. Στην πρωθυπουργία τον διαδέχθηκε ο Φρέντρικ Ράινφελντ, ενώ στην αρχηγία του κόμματος η Μόνα Σαλίν.

Μετά την πρωθυπουργία του, ο Πέρσον έγινε σύμβουλος της εταιρείας JKL της Στοκχόλμης. Τον Οκτώβριο του 2007 κυκλοφόρησε βιβλίο του με τίτλο Min väg, mina val (= «Ο δρόμος μου, οι επιλογές μου»). Από το 2007 είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ανεκτικότητας και Συμφιλιώσεως και από το 2010 μέλος του Δ.Σ. του World Resources Institute.

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Ο Γιόραν Πέρσον γεννήθηκε στην κωμόπολη Vingåker της Κομητείας Σόντερμανλαντ από γονείς της εργατικής τάξεως. Ο ίδιος απεκάλυψε ότι στα νιάτα του ήθελε να γίνει ιερέας[15], ωστόσο εγγράφηκε στο Κολέγιο του Ερεμπρού, όπου πήρε μαθήματα κοινωνιολογίας, αλλά εγκατέλειψε το 1971 χωρίς να πάρει πτυχίο. Καθώς το κολέγιο αναβαθμίσθηκε αργότερα σε πανεπιστήμιο, τον ανεγόρευσε σε επίτιμο διδάκτορα της ιατρικής τον Φεβρουάριο του 2005, μια διάκριση που προκάλεσε κάποιες συζητήσεις.

Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του ο Πέρσον αντιμετώπισε δύο προβλήματα υγείας. Πρώτα, στις 8 Ιουλίου 2002 έπεσε ενώ ποδηλατούσε στην εξοχή και έσπασε την αριστερή του κλείδα.[16] Για λίγο καιρό μετά δεν μπορούσε να σηκώσει το αριστερό του χέρι και σχεδόν λιποθύμησε βγάζοντας λόγο στο Βίσμπυ δύο ημέρες μετά το ατύχημα, καθώς και μετά από μια συνάντηση με τον Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ στις 15 Ιουλίου. Δεύτερον, τον Σεπτέμβριο του 2003 οι γιατροί διέγνωσαν οστεοαρθρίτιδα του ισχίου και συνέστησαν εγχείρηση. Ο Πέρσον επέλεξε να ακολουθήσει την οδό του δημόσιου συστήματος υγείας αντί να καταφύγει σε ιδιωτική κλινική, μπήκε σε «λίστα αναμονής» και τελικώς χειρουργήθηκε τον Ιούνιο του 2004. Κατά τους εννέα μήνες που μεσολάβησαν, περπατούσε κουτσαίνοντας και έπαιρνε ισχυρά παυσίπονα, ακυρώνοντας αρκετά επίσημα ταξίδια εξαιτίας του πόνου.

Ο Πέρσον συνήψε τρεις γάμους στη ζωή του. Ο πρώτος ήταν με την Γκούνελ, το γένος Κλάεσον (Gunnel Claesson), το 1978, με την οποία απέκτησαν δύο κόρες και χώρισαν το 1995. Η δεύτερη σύζυγός του ήταν η Αννίκα Μπαρτίνε (Annika Barthine), με την οποία παντρεύτηκαν στις 10 Μαρτίου 1995 και πήραν διαζύγιο τον Δεκέμβριο του 2002. Η τρίτη σύζυγός του ήταν η Ανίτρα Στην (Anitra Steen), από τις 6 Δεκεμβρίου 2003. Το 2004 το ζεύγος αγόρασε ένα κτήμα 1.900 στρεμμάτων, το «Övre Torp», δίπλα στη λίμνη Μπόβεν της Κομητείας Σόντερμανλαντ, και το 2006 άρχισε την ανέγερση μεγάλης κατοικίας εκεί.

Ο Πέρσον διετήρησε τη χριστιανική του πίστη και είναι μέλος της Ενώσεως Θρησκευόμενων Σοσιαλδημοκρατών της Σουηδίας.


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. persson-göran.
  2. 2,0 2,1 GeneaStar. perssong.
  3. 3,0 3,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000021657. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. LIBRIS. 26  Μαρτίου 2018. libris.kb.se/katalogisering/khwz0kl3375qgfx. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13544905f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 0825004049003. Ανακτήθηκε στις 28  Ιουνίου 2020.
  7. «Riksdagens protokoll 1984/85:64». (Σουηδικά) d:Q98490265. 31  Δεκεμβρίου 1984. Ανακτήθηκε στις 7  Δεκεμβρίου 2021.
  8. «Riksdagens snabbprotokoll 1994/95:7 Tisdagen den 11 oktober». (Σουηδικά) d:Q98488865. 11  Οκτωβρίου 1994. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2021.
  9. «Riksdagens snabbprotokoll 1998/99:1 Måndagen den 5 oktober». (Σουηδικά) d:Q98485960. 5  Οκτωβρίου 1998. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουλίου 2021.
  10. «Riksdagens snabbprotokoll 2002/03:1 Måndagen den 30 september». (Σουηδικά) d:Q98484210. 30  Σεπτεμβρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουλίου 2021.
  11. 11,0 11,1 11,2 0825004049003. Ανακτήθηκε στις 26  Ιουλίου 2020.
  12. «Göran Persson klar för LKAB – detta tjänar han». Ανακτήθηκε στις 23  Ιανουαρίου 2022.
  13. president.ee/et/teenetemargid/teenetemarkide-kavalerid/29135-goran-persson. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουνίου 2023.
  14. «Sök medaljförläningar». (Σουηδικά) d:Q123456891. Βασιλική Οικογένεια της Σουηδίας. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2024.
  15. Persson, Göran (2007). Min väg, mina val (στα Σουηδικά). Στοκχόλμη: Albert Bonniers förlag. σελ. 18. ISBN 9789185555130. 
  16. Ritzén, Jessica (2002-07-10). «Det gjorde djävulskt ont» (στα σουηδικά). Aftonbladet. http://www.aftonbladet.se/nyheter/article82647.ab. Ανακτήθηκε στις 2008-10-19.