Η Γκαλσβίνθα (Galswinthe ή Galeswinthe, 540 - 568) ήταν πριγκίπισσα των Βησιγότθων που έγινε βασίλισσα των Φράγκων μέσω του γάμου της με τον βασιλιά της Νευστρίας Χιλπέριχο Α΄.[1] Η Γκαλσβίνθα ήταν η μεγαλύτερη από τις δύο κόρες του βασιλιά των Βησιγότθων στην Ισπανία Αθαναγίλδος και της συζύγου του Γκοσβίνθας. Η μικρότερη αδελφή της ήταν η Μπρουνχίλντα της Αυστρασίας που παντρεύτηκε τον Βασιλιά της Αυστρασίας Σιγιβέρτο Α΄ από τον Οίκο των Μεροβιγγείων.

Γκαλσβίνθα
Ο Χιλπέριχος Α΄δολοφονεί την Γκαλσβίνθα, Μεγάλα Χρονικά της Γαλλίας, 1375-1380, Παρίσι, ΕΒΓ
Βασιλική σύζυγος
Γέννηση545
Βασίλειο των Βησιγότθων
Θάνατος568
ΣύζυγοςΧιλπέριχος Α΄
ΟίκοςΜεροβίγγειοι
ΠατέραςΑθαναγίλδος
ΜητέραΓκοσβίνθα
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Δολοφονήθηκε το ίδιο έτος του γάμου της και δεν είχε απογόνους. Η δολοφονία της προκάλεσε 40ετή εμφύλιο πόλεμο στο βασίλειο των Μεροβιγγείων μεταξύ του Χιλπέριχου Α΄ και του ετεροθαλούς αδελφού του Σιγιβέρτου Α΄ βασιλιά της Αυστρασίας του οποίου η σύζυγος Μπρουνχίλντα ήταν αδελφή της Γκαλσβίνθας.

Γάμος με τον Χιλπέριχο Α΄ Επεξεργασία

Ο Μεροβίγγειος βασιλιάς Χιλπέριχος Α΄ (561-584), κυβερνούσε στη Νευστρία, η οποία παρόλο που ήταν λιγότερο εκτεταμένη από την Αυστρασία στην οποία βασίλευε ο αδελφός του βασιλιάς Σιγιβέρτος Α΄ ήταν πλουσιότερη, περιλάμβανε τις πόλεις Παρίσι, Τουρ και Ρουέν.[2] Ο Χιλπέριχος ζήτησε σε γάμο τη Γκαλσβίνθα, κόρη του βασιλιά των Βησιγότθων Αθαναγίλδος, αφού ο αδελφός του ο βασιλιάς Σιγιβέρτος, παντρεύτηκε τον προηγούμενο χρόνο την Μπρουνχίλντα (αδελφή της Γκαλσβίνθας). Αυτή η ένωση θα του απέφερε αφενός ηγεμονική προίκα και αφετέρου τη συμμαχία με το Βασίλειο των Βησιγότθων με τη συνεπακόλουθη σχετική ησυχία στις περιοχές του στην Ακουιτανία. Η Γκαλσβίνθα, δεν ήταν αρχικά υπέρ του γάμου με έναν βόρειο Φράγκο βασιλιά, καθώς οι Βησιγότθοι θεωρούσαν τους Φράγκους βάρβαρους.[3] Προς μεγάλη απογοήτευση της μητέρας της, η Γκαλσβίνθα τελικά αναγκάστηκε να αποχωριστεί την οικογένειά της κυρίως λόγω της επιμονής του πατέρα της. Η συνοδεία του Χιλπέριχου Α΄ περιείχε ευγενείς και πολεμιστές τόσο από τους Γότθους όσο και από τους Φράγκους.[4] Διασχίζοντας τα Πυρηναία, το ταξίδι της την οδήγησε από το Τολέδο στη Ρουέν όπου και έγινε ο γάμος.[5] Ο ιστορικός Γρηγόριος Τουρώνης έγραψε ότι ο Χιλπέριχος είχε σχέσεις με πολλές γυναίκες πριν το γάμο του με την Γκαλσβίνθα, της υποσχέθηκε όμως ότι θα τις έδιωχνε εάν αποδεχόταν την πρότασή του.[6] Αμέσως μετά τον αρραβώνα τους - μεταξύ 556 και 557 - ο Χιλπέριχος παραχώρησε στη Γκαλσβίνθα τις πόλεις-περιοχές Λιμόζ, Μπορντώ, Καόρ, Μπεάρν και την Μπιγκόρ ως γαμήλιο δώρο.[7] Κράτησε επίσης αρχικά την υπόσχεσή του και απομακρύνθηκε από τις άλλες σχέσεις του όταν παντρεύτηκε την Γκαλσβίνθα.

Δολοφονία Επεξεργασία

 
Η δολοφονία της Γκαλσβίνθας, πίνακας του Eugène Philastre, 1846

Ο Χιλπέριχος υποτίθεται ότι την αγάπησε «τρυφερά», σύμφωνα με τον Γρηγόριο της Τουρ αλλά αυτό πιθανότατα οφείλονταν στη σεβαστή προίκα της.[8] Η ερωμένη του Φρεδεγόνδη, όμορφη υπηρέτρια που κυριαρχούσε στις αισθήσεις του συνέχισε να επισκέπτεται το υπνοδωμάτιο του βασιλιά, παρά την διακηρυγμένη δέσμευση αυτού προς τη σύζυγό του, η οποία παραπονέθηκε πικρά για αυτή την προδοσία.[6] Ακόμη ερωτευμένος με την Φρεδεγόνδη και επηρεασμένος από αυτήν ο Χιλπέριχος έβαλε έναν άνθρωπό του και σκότωσε την πλούσια σύζυγό του.[9] Η Γκαλσβίνθα βρέθηκε στραγγαλισμένη και ο βασιλιάς παντρεύτηκε την Φρεδεγόνδη.[6]

Ο Αμερικανός ιστορικός Πάτρικ Γκίαρι γράφει ότι ο Χιλπέριχος πιθανότατα την θανάτωσε επειδή φοβήθηκε ότι η Γκαλσβίνθα θα δραπέτευε και θα έπαιρνε μαζί της ολόκληρη την προίκα της.[10] Μετά τον θάνατο της Γκαλσβίνθας τα εδάφη της προίκας της πέρασαν με την δίκαιη διαιτησία του κουνιάδου της Γκούντραμ στην αδελφή της Μπρουνχίλντα.[11]

Η ιστορία της Γκαλσβίνθας είναι γνωστή από δύο πηγές, ένα συγκινητικό ποίημα ("Carmina" VI.5) του Φορτουνάτου, επισκόπου του Πουατιέ (569) και την "Ιστορία των Φράγκων" του Γρηγορίου της Τουρ (592).

«Καθώς [η Γκαλσβίνθα] παραπονέθηκε στο βασιλιά για τις συνεχείς προσβολές που υφίστατο και ότι κανείς δεν την υπολόγιζε στο παλάτι, τον παρακάλεσε να την αφήσει ελεύθερη να επιστρέψει στην πατρίδα της, αφήνοντάς του τους θησαυρούς που είχε φέρει. Αλλά αυτός, γεμάτος υποκρισία, βρήκε γλυκά λόγια για να την ηρεμήσει. Τέλος διέταξε έναν άνθρωπό του να τη σκοτώσει και τη βρήκαν νεκρή στο κρεβάτι» (Γρηγόριος Τουρώνης, Χ Βιβλία Ιστορίας, IV, σελ.28)

Ο ηγετικός ρόλος που απέδωσε ο Γρηγόριος Τουρώνης στη Μπρουνχίλντα στον πόλεμο που εξαπέλυσε για να εκδικηθεί το φόνο της αδελφής της, έχει τεθεί πρόσφατα υπό αμφισβήτηση. Είναι πιθανό η δολοφονία της Γκαλσβίνθας να ήταν μόνο το πρόσχημα στον δυναστικό πόλεμο και στον αγώνα για την εξουσία που απελευθέρωσαν αυτή τη βία που αναστάτωσε τη Γαλλία για σαράντα χρόνια.[1]

Έκρηξη εμφυλίου Επεξεργασία

Η Μπρουνχίλντα δεν ηρέμησε ποτέ για τον άδικο θάνατο της αδελφής της παρά το γεγονός ότι πήρε πίσω την προίκα της, η ίδια και ο σύζυγος της Σιγιβέρτος Α΄ στράφηκαν σκληρά εναντίον της Φρεδεγόνδης και του συζύγου της Χιλπέριχου Α΄. Το μίσος έφερε 40 χρόνια συγκρούσεων μεταξύ των Φραγκικών βασιλείων της Αυστρασίας και της Νευστρίας - έναν πραγματικό εμφύλιο πόλεμο.[12] Όταν ο Χιλπέριχος δολοφονήθηκε και ο ίδιος από τη Φρεδεγόνδη (584), το μίσος της Μπρουνχίλντας δεν καταπραΰνθηκε και οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν έως το θάνατο της Φρεδεγόνδης (597).[13][14] Πέρα από αυτό, το αποτέλεσμα αυτού του άσβεστου μίσους ήταν μια διαμάχη τριών γενεών που ουσιαστικά «κατέστρεψε τον οίκο των Μεροβιγγείων» και συνέβαλε στο θάνατο δέκα βασιλέων του.[10]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «siefar.org/dictionnaire/fr». 
  2. Geary 1988, σελ. 120.
  3. Duruy 1918, σελίδες 96-97.
  4. Duruy 1918, σελίδες 97–98.
  5. Duruy 1918, σελ. 98.
  6. 6,0 6,1 6,2 Bauer 2010, σελ. 247.
  7. McNamara & Wemple 1973, σελίδες 129–130.
  8. Gregory of Tours 1974, σελ. 222.
  9. Frassetto 2003, σελίδες 176–177.
  10. 10,0 10,1 Geary 1988, σελ. 121.
  11. McNamara & Wemple 1973, σελ. 130.
  12. Frassetto 2003, σελ. 177.
  13. Bauer 2010, σελ. 248.
  14. Frassetto 2003, σελίδες 119–120.

Πηγές Επεξεργασία

  • Bauer, Susan Wise (2010). The History of the Medieval World: From the Conversion of Constantine to the First Crusade. New York: W. W. Norton & Company. 
  • Duruy, Victor (1918). A Short History of France. 1. London; Toronto: J.M. Dent & Sons Ltd. 
  • Frassetto, Michael (2003). Encyclopedia of Barbarian Europe: Society in Transformation. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. 
  • Geary, Patrick J. (1988). Before France and Germany: The Creation & Transformation of the Merovingian World. Oxford and New York: Oxford University Press. 
  • Goffart, Walter (1957). «Byzantine Policy in the West under Tiberius II and Maurice: The Pretenders Hermenegild and Gundovald». Traditio 13 (1): 73–118. 
  • Gregory of Tours (1974). The History of the Franks. Harmondsworth, UK: Penguin. 
  • McNamara, Jo Ann; Wemple, Suzanne (1973). «The Power of Women through the Family in Medieval Europe: 500–1100». Women's History 1 (3/4): 126–141.