Βικιπαίδεια

Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι

(Ανακατεύθυνση από Γκουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι)

Ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι (ρωσ. Гусейн Хан Нахичеванский‎‎, αζερ. Hüseyn Xan Kəlbəli Xan oğlu Naxçıvanski‎‎) ήταν Ρώσος στρατηγός του ιππικού. Ήταν μέλος της γνωστής οικογένειας των Ναχιτσεβάνσκι, οι οποίοι κατείχαν τον τίτλο των Χαν. Διοικητής διάφορων γνωστών και ιστορικών στρατιωτικών μονάδων του ρωσικού ιππικού και ο μοναδικός μουσουλμάνος στρατηγός του στρατού της Ρωσικής Αυτοκρατορίας[Σημ. 1][2][3]. Έλαβε 15 ρωσικά και 9 ξένα στρατιωτικά παράσημα, συμπεριλαμβανόμενου του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου Γ'[4] και Δ' Τάξεως[5], συνοδευμένου με το Χρυσό Σπαθί «Δι´ ανδρείαν» (τιμητικό σπαθί του βραβείου). Θεωρείται πώς δολοφονήθηκε από τους Μπολσεβίκους τον Ιανουάριο του 1919, για τις αντιεπαναστατικές ενέργειες του[Σημ. 2][1].

Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι (ρωσ. Гусейн Хан Нахичеванский, αζερ. Hüseyn Xan Kəlbəli Xan oğlu Naxçıvanski)
Ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι σε φωτογραφία που τραβήχτηκε από άγνωστο πρόσωπο, το έτος 1906. Απεικονίζεται με τη στρατιωτική στολή του στολισμένη με τα ρωσικά και ξένα στρατιωτικά παράσημα που έλαβε σε όλη τη στρατιωτική του καριέρα.
Γέννηση22 Ιουλίου (9 Αυγούστου) 1863
Ναχιτσεβάν, Ερεβάν (νυν πρωτεύουσα της Αρμενίας), Ρωσική Αυτοκρατορία
ΘάνατοςΙανουάριος 1919
Πετρογκράντ, Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία
Ενταφιασμόςάγνωστος, καθώς δεν βρέθηκαν τα οστά του[1]
Χώρα Ρωσική Αυτοκρατορία
ΚλάδοςΙππικό
Εν ενεργεία1883—1917
ΒαθμόςΣτρατηγός ιππικού
Μονάδες2ο Σώμα Αλόγων του Νταγκεστάν
44ο (ή 17ο) Σώμα Δραγόνων του Νιζεγκαρόντσκ
Σώμα Φρουράς και Ιππικού
1ο Σώμα Ιππικού
2η Μονάδα Ιππικού
2ο Σώμα Ιππικού
Σώμα Φρουράς Αλόγων
Μάχες/πόλεμοιΡωσοϊαπωνικός πόλεμος
Α' Παγκόσμιος Πόλεμος
ΤιμέςΤάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ' και Δ' Τάξεως
Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου Β', Γ' και Δ' Τάξεως
Τάγμα του Άσπρου Αετού
Τάγμα της Αγίας Άννας Α', Β' και Γ' Τάξεως
Τάγμα του Αγίου Στανισλάφ Α', Β' Γ' Τάξεως
Τάγμα της Σιδηρένιας Κορόνας
Τάγμα του Αστεριού της Ρουμανίας
Χρυσό Σπαθί «Δι' ανδρείαν»
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Αρχή της στρατιωτικής καριέρας Επεξεργασία

Ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου (9 Αυγούστου) 1863[Σημ. 3], στην οικογένεια του υποστράτηγου του ρωσικού στρατού Κελμπάλι Χαν Εχσάν Χαν ογκλί Ναχιτσεβάνσκι και της συζύγου του, Χουρσίντ. Τόπος γέννησης του ήταν το Ναχιτσεβάν. Ήταν το έβδομο από τα οχτώ παιδιά της οικογένειας. Ο πατέρας του Γκουσέιν ήταν γιος του τελευταίους χάνου του Χανάτου του Ναχιτσεβάν[6].

Στις 7 Φεβρουαρίου 1877 γράφτηκε στο Αυτοκρατορικό Σώμα του Παζέσκ. Εκεί ετοίμαζαν αξιωματικούς μόνο για τη ρωσική φρουρά[7]. Αφού τελείωσε με άριστα τη σχολή, έλαβε τον βαθμό του σημαιοφόρου στο Σώμα Φρουράς Αλόγων, το οποίο συχνά διοικούσαν οι Αυτοκράτορες της Ρωσίας.

Από τον Μάρτιο του 1885 μέχρι τον Μάη του 1886, υπηρετούσε στο 16ο Σώμα Δραγόνων του Τβερσκ, με τον βαθμό του υπολοχαγού (ρωσ. Подпоручик). Από τις 30 Αυγούστου 1887 - ανθυπολοχαγός (ρωσ. Поручик, πολ. porucznik).

Το πρώτο παράσημο του Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι δεν ήταν ρωσικό, αλλά ξένο. Στις 8 Νοεμβρίου 1890, βραβεύτηκε με το Περσικό Τάγμα του Λέοντος και του Ήλιου Δ' Τάξεως.

 
Ο ροτμίσρος Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι στο Μπακού το έτος 1902

Στις 17 Απριλίου 1894 έλαβε τον βαθμό του σταμπ-ροτμίστρου. Στις 30 Αυγούστου 1894, για την «άριστη υπηρεσία» του, έλαβε το πρώτο ρωσικό παράσημο - το Τάγμα του Αγίου Στανισλάφ Γ' Τάξεως. Στις 8 Ιουνίου 1895, έλαβε το Τάγμα του Αστεριού της Ρουμανίας. Από τις 13 Αυγούστου μέχρι τις 6 Οκτωβρίου 1897 ήταν διοικητής της 3ης Μοίρας. Από τις 13 Ιουνίου μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου 1897, υπήρξε μέλος του δικαστηρίου των αξιωματικών. Στις 26 Ιουνίου 1897 έλαβε το Τάγμα της Σιδηρένιας Κορόνας Γ' Τάξεως.

Στις 6 Μαΐου 1898 έλαβε τον βαθμό του ροτμίστρου. Από τις 15 Αυγούστου μέχρι τις 22 Οκτωβρίου 1898, ήταν προσωρινός βοηθός του διοικητή στα θέματα νοικοκυριών. Στις 6 Δεκεμβρίου 1899, για τα 15 χρόνια άριστης υπηρεσίας στο ιππικό, έλαβε το Τάγμα της Αγίας Άννας Γ' Τάξεως.

Από τις 25 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 6 Νοεμβρίου 1900, ήταν βοηθός του Μοζαφερένντιν-σαχ Καντζάρ, όταν αυτός βρισκόταν στη Ρωσία. Στις 6 Δεκεμβρίου 1902 έλαβε το Τάγμα του Αγίου Στανισλάφ Β' Τάξεως, στις 6 Απριλίου 1903 έλαβε τον βαθμό του συνταγματάρχη. Για την υποδοχή των ξένων στρατιωτικών και πολιτικών στη Ρωσία, ο Ναχιτσεβάνσκι έλαβε το Περσικό Τάγμα Λέοντος και Ήλιου Β' Τάξεως, το βουλγαρικό Τάγμα «Για στρατιωτικές συνεισφορές» Γ' Τάξεως και το Τάγμα του Αγίου Αλέξανδρου Δ' Τάξεως.

Ρωσοϊαπωνικός πόλεμος Επεξεργασία

 
Παρέλαση του σώματος φρουράς, 1908. Στα αριστερά - ο Β. Ν. Ντανίλοφ, ενώ από τα δεξιά διακρίνεται ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι

Όταν άρχισε ο Ρωσοϊαπωνικός Πόλεμος, ο Ναχιτσεβάνσκι έγινε αξιωματικός στον στρατό του Καυκάσου. Στις 24 Μαρτίου έφθασε στο Πορτ-Πετρόφσκ, όπου δημιούργησε, από εθελοντές, το 2ο Σώμα Αλόγων του Νταγκεστάν, και την επόμενη ανέλαβε τη διοίκηση του. Στις 17 Απριλίου 1904, το σώμα του στάλθηκε στο θέατρο των στρατιωτικών επιχειρήσεων, όπου εντάχθηκε στη Μονάδα Ιππικού του Καυκάσου, του υποστράτηγου Γκεόργκι Ίλιτς Ορμπελιάνι. Από τον Δεκέμβριο του 1904 μέχρι τον Φεβρουάριο 1905 και από από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1905 ήταν προσωρινός διοικητής της Μονάδας Ιππικού του Καυκάσου.

Για τον πόλεμο κατά των Ιάπωνων, ο Ναχιτσεβάνσκι έλαβε το Τάγμα της Αγίας Άννας Β' Τάξεως μαζί με το σπαθί (3.11.1904), το Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου Δ' Τάξεως με το σπαθί και τη σημαία (8.02.1905), το Χρυσό Σπαθί «Δι' ανδρείαν» (3.03.1905), σπαθιά μαζί με το Τάγμα του Αγίου Στανισλάφ Β' Τάξεως (7.09.1905) και του Αγίου Βλαδίμηρου Γ' Τάξεως (6.02.1906).

Για την επίθεση κατά των Ιαπώνων στο χωριό Ναντουνγκόου, στις 27 Ιανουαρίου 1907 ο Ναχιτσεβάνσκι έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Δ' Τάξεως, με τους χαρακτηρισμούς:

Στη μάχη της 14ης Ιανουαρίου 1905, αφού έλαβε διαταγή από τον στρατηγό Πάβελ Ιβάνοβιτς Μισένκο, επιτέθηκε στα πλευρά των Ιαπώνων και μετά στο κέντρο και τους ανάγκασε να σταματήσουν την επίθεση τους και να υποχωρήσουν, αν και το ιαπωνικό πυροβολικό συνέχιζε την επίθεση κατά των στρατιωτών μας, όπως έκανε μετά και το πεζικό των Ιαπώνων. Οι στρατιώτες μας, όμως, συνέχισαν την επίθεση μέχρι να πάρουν τελειωτικά τη νίκη.[5]

Αυτό το κατόρθωμα των στρατιωτών του Νταγκεστάν κατά τη διάρκεια του ρωσοϊαπωνικού πολέμου απεικονίζεται στον πίνακα του στρατιώτη-ζωγράφου, Βίκτορ Βικεντίνοβιτς Μαζουρόφσκι ονόματι «Η επίθεση του 2ου Σώματος του Νταγκεστάν στο Λαντουνγκόου κατά του ιαπωνικού πεζικού και πυροβολικού, υπό την ηγεσία του Χαν Ναχιτσεβάνσκι. 14 Ιανουαρίου 1905» (ρωσ. «Атака 2-го Дагестанского полка у д. Ландунгоу на японскую пехоту и артиллерию под командой Хана Нахичеванского. 14 января 1905 г.»[8][9]).

Μετά το τέλος του πολέμου, στις 24 Νοεμβρίου 1905, ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι ανέλαβε τη διοίκηση του 44ου (17ου) Σώματος Δραγόνων του Νιζεγκορόντσκ.

Στις 14 Φεβρουαρίου ανέλαβε τη διοίκηση του σώματος. Από τις 21 Μαρτίου μέχρι τις 29 Απριλίου 1906 βρισκόταν στην Αγία Πετρούπολη, στην υπηρεσία της Μονάδας Αλόγων του Καυκάσου, αλλά παρέμεινε διοικητής του 44ου Σώματος Δραγόνων του Νιζεγκορόντσκ[10].

Στις 4 Ιουνίου 1906, ο Ναχιτσεβάνσκι ανέλαβε τη διοίκηση του Σώματος Φρουράς Αλόγων. Από τη διαταγή προς το 44ο Σώμα Δραγόνων του Νιζεγκορόντσκ από τις 11 Ιουλίου 1906:

Κάτοικοι του Νιζεγκορόντσκ! Με λύπη σας αποχωρίζομαι. Θα είμαι πάντα περήφανος, που είχα την τιμή να διοικώ το Σώμα του Νιζεγκορόντσκ! Αντίο φίλοι, αγαπητοί συμπατριώτες! Ας Σας Φυλάει ο Θεός.[11]

Στις 20 Ιουλίου 1907, για την αριστεία στον στρατό, ο Ναχιτσεβάνσκι έλαβε τον βαθμό του υποστράτηγου.

Ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι ήταν μέλος της Μουσουλμανικής Φιλανθρωπικής Οργάνωσης στην Αγία Πετρούπολη[12]. Τον Ιούλιο του 1907, ο Ναχιτσεβάνσκι οργάνωσε έρανο για τη δημιουργία της εκκλησίας της Αγίας Όλγας, ως τιμή για τη Μάχη του Φρίντλαντ. Η δημιουργία της εκκλησίας τελείωσε στις 10 Ιουλίου 1909[13].

Στις 19 Απριλίου 1909 έλαβε το Τάγμα της Θεϊκής Χάρης «για τη βοήθεια στην ανανέωση του κανονισμού απονομής του Τάγματος του Αγίου Γεωργίου». Στις 15 Απριλίου 1911, στάλθηκε στην Πετρούπολη, στην υπηρεσία του στρατηγού Νικολάι Νικολάεβιτς Μλάντσι. Στις 18 Απριλίου 1912 ανέλαβε τη διοίκηση της 1ης Ειδικής Μονάδα Ιππικού. Στις 6 Δεκεμβρίου 1912, έλαβε το Τάγμα του Αγίου Στανισλάφ Α' Τάξεως, ενώ στις 6 Δεκεμβρίου 1913 το Τάγμα της Αγίας Άννας Α' Τάξεως. Στις 16 Ιανουαρίου 1914 έλαβε τον βαθμό του αντιστράτηγου και ανέλαβε τη διοίκηση της 2ης Μονάδας Ιππικού.

Α' Παγκόσμιος Πόλεμος Επεξεργασία

 
Ο Αυτοκράτορας Νικολάι Β' και ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι

Στις 31 Ιουλίου 1914, όλα τα σώματα έλαβαν διαταγή για κινητοποίηση. Μετά την ανακήρυξη της κινητοποίησης, ο Ναχιτσεβάνσκι ανέλαβε τη διοίκηση του Σώματος Ιππικού του Σβόντνι, στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν το 1ο και το 2ο Σώμα Φρουράς Ιππικού, η 2η και η 3η Μονάδα Ιππικού. Το σώμα του Ναχιτσεβάνσκι συγκέντρωσε τις δυνάμεις του στην περιοχή του Μαριάμπολ, στα πλευρά της 1ης Στρατιάς[14]. Στις 4 Αυγούστου 1914, το πρωί, το σώμα του Ναχιτσεβάνσκι και η 1η στρατιά πέρασαν τα ομοσπονδιακά σύνορα της Ρωσίας και κινήθηκαν Πιλκάνελ. Στις 5 Αυγούστου, το σώμα του Ναχιτσεβάνσκι συγκρούστηκε με τους Γερμανούς, στη γραμμή Βίτγκιρεν-Μαλβίσκεν, όπου οι Γερμανοί έδειξαν σθεναρή αντίσταση. Οι συνολικές απώλειες των Ρώσων ανέρχονταν στους 380 νεκρούς, ενώ οι Γερμανοί έχασαν 1200 στρατιώτες.

Το ρωσικό ιππικό, ειδικά τα σώματα φρουράς, γέμισε τον εαυτό του δόξα. Καταστράφηκαν οι γερμανικές γραμμές, καταλήφθηκαν οχυρωμένα χωριά, ανάμεσα στους Γερμανούς ξέσπασε πανικός...[15]

Οι πιο σκληρές συγκρούσεις διεξήχθησαν στην πόλη του Βόρμντιτ. Όπως καταγράφει ένας από τους συμμετέχοντες των συγκρούσεων:

Ο Χαν Ναχιτσεβάνσκι μαζί με τους στρατιώτες του επιτέθηκε στην πόλη από τον βορρά, και σε αυτή την επίθεση τραυματίστηκε, ενώ ο στρατηγός Μπέλγκαρτν σκοτώθηκε... Παρά τον τραυματισμό του, ο Ναχιτσεβάνσκι συνέχισε να διοικεί τους στρατιώτες του.[16]

Από το ημερολόγιο του Αυτοκράτορα Νικολάι Β':

15 Σεπτεμβρίου 1914. Δευτέρα. Μετά από τις συνηθισμένες αναφορές δέχθηκα τον χαν Ναχιτσεβάνσκι, ο οποίος επέστρεψε με ελαφρύ τραυματισμό στο χέρι από τον πόλεμο. Προγευμάτισε μαζί μας και μας έλεγε αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα.[17]

Στις 13 Οκτωβρίου 1914 ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι διορίστηκε διοικητής του 2ου Σώματος Ιππικού, στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν η 12η Μονάδα Ιππικού του Αλεξέι Μαξίμοβιτς Καλέντιν (από τις 24 Ιουνίου 1915, διοικητής της μονάδας ήταν ο Καρλ Γκουστάβ Μάνεργκεϊμ) και της Μονάδας Αλόγων του Καυκάσου του κόμη Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς. Στις 19 Οκτωβρίου, παρουσιάστηκε στον Αυτοκράτορα για αναφορά. Από το ημερολόγιο του Νικολάι Β':

19 Οκτωβρίου. Κυριακή. ...δέχθηκα τον Χαν Ναχιτσεβάνσκι, ο οποίος ανάρρωσε και ανέλαβε τη διοίκηση ενός νέου σώματος...[17]

Στις 22 Οκτωβρίου 1914, ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ' Τάξεως, με τα λόγια[4]:

χάρη στο ότι, στις 6 Αυγούστου 1914, προστάτευε τα πλευρά της 1ης Στρατιάς, με θάρρος συμμετείχε στη μάχη κατά του αντιπάλου και τον κατάστρεψε, έλαβε το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου Γ' Τάξεως[18]

Στις 16 Νοεμβρίου 1914 έλαβε το Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου Β' Τάξεως με σπαθί. Στα τέλη του Φεβρουαρίου του 1915, το σώμα του Ναχιτσεβάνσκι εκτέλεσε επιτυχώς την Επιχείρηση των Καρπάθιων Όρων. Στα τέλη του Μαρτίου, το σώμα έλαβε άδεια να ξεκουραστεί στην Ανατολική Γκαλίτσια. Εκμεταλλευόμενος το διάλειμμα που δόθηκε στο σώμα του, ο Ναχιτσεβάνσκι κατευθύνθηκε στην Πετρούπολη. Στον δρόμο για την πόλη, το τρένο στο οποίο βρισκόταν είχε ατύχημα. Ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι έμεινε ζωντανός με χτύπημα στον εγκέφαλο. Στις 29 Απριλίου, έγινε δεκτός στο Τσάρσκογιε Σελό, ενώ στις 1 Μαΐου 1915 έλαβε το Τάγμα του Άσπρου Αετού μαζί με σπαθί[19].

Στις 3 Μαΐου, οι Γερμανοί στρατιώτες του στρατηγού Άυγκουστ φον Μάκενζεν άρχισαν επίθεση και κατέστρεψαν τις αμυντικές γραμμές της 3ης ρωσικής στρατιάς του Ράντκο Ντμίτριεβιτς Ράντκο-Ντμίτριεφ. Σύμφωνα με τον ιστορικό Α. Α. Γκορντέεφ:

Στο μέτωπο της 3ης Στρατιάς στον ποταμό Βίσλιτς έφθασε το σώμα του Χαν Ναχιτσεβάνσκι, το οποίο παρά τους βομβαρδισμούς των Γερμανών άρχισε την επίθεση κατά του εχθρού, κάτι που ενθάρρυνε τους στρατιώτες, καθώς και τους τραυματίες[20]

Στις 1 Ιουνίου 1915, εκδόθηκε νέο διάταγμα:

Διορίζεται: Στο ιππικό: Μέλος της Φρουράς Ιππικού Διοικητής του 2ου Σώματος Ιππικού, Χαν-Χουσσέιν-Ναχιτσεβάνσκι, Στρατηγός...[21]

Από τους μουσουλμάνους, τον βαθμό του στρατηγού έλαβαν οι Σαμχαλάτ Ταρκόφσκι (1856) και ο χάνος Μπουχάρσκι (1868), αν και έλαβαν τον βαθμό εξαιτίας πολιτικών καταστάσεων[3].

Στις 23 Αυγούστου 1915, ο Αυτοκράτορας ανέλαβε τη διοίκηση ολόκληρου του ρωσικού στρατού, ενώ ο προηγούμενος Κύριος Διοικητής, ο κόμης Νικολάι Νικολάεβιτς, ανέλαβε τη διοίκηση των στρατιωτών στον Καύκασο. Στις 13 Σεπτεμβρίου 1915, ανέλαβε τη διοίκηση του 2ου σώματος ιππικού, ενώ αργότερα έγινε αξιωματικός του Κύριου Διοικητή του Στρατού του Καυκάσου.

Στις 23 Ιανουαρίου 1916, ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι «για την αριστεία στις μάχες κατά του εχθρού», έλαβε τον βαθμό του στρατηγού του ιππικού[22]

Το φθινόπωρο του 1915, ο Αυτοκράτορας Νικολάι Β' ένωσε όλα τα σώματα φρουράς, μετατρέποντας τα σώματα αυτά σε εφέδρους[23].

Στις 9 Απριλίου 1916, ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι διορίστηκε διοικητής του Σώματος Φρουράς του ιππικού, στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν η 1η, 2η και η 3η μονάδα ιππικού. Συμμετείχαν στις μάχες στο Δυτικό Μέτωπο, στο Νοτιοανατολικό Μέτωπο και στην Επιχείρηση Μπρουσίλοφ.

Τα τέλη του 1916, λήφθηκε η απόφαση να μεταφερθεί το Σώμα Φρουράς του ιππικού στο Ρόβνο. Εκεί, οι στρατιώτες έμαθαν για την αρχή της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία.

Οκτωβριανή Επανάσταση Επεξεργασία

 
Ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι μαζί με ένα στρατιώτη, 1916

Στις 28 Ιανουαρίου 1917, στο Τσάρσκογιε Σελό, διεξήχθη η τελευταία συνάντηση του στρατηγού με τον Αυτοκράτορα Νικολάι Β'[24].

Στις 2 Μαρτίου 1917 ο Αυτοκράτορας Νικολάι Β', στον σιδηρόδρομο Ντνο, αναγκάστηκε να υπογράψει Διαταγή για Παραίτηση από τον Θρόνο. Όταν έμαθε αυτό το γεγονός από τη Στάφκα του Κύριου Διοικητή (ρωσ. Ставка Верховного Главнокомандующего), ο στρατηγός Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι έστειλε γράμμα στον διοικητή της Στάφκα, Μιχαήλ Βασίλιεβιτς Αλεξέεφ, με τα λόγια:

Κατέφθασαν πληροφορίες για τρομερά γεγονότα. Σας παρακαλούμε να μεταφέρετε στον Τσάρο ότι είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε για τον αγαπητό μας Μονάρχη. Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι. № 277, 03 Μαρτίου 1917.[25]

Αλλά, ο Αλεξέεφ δεν μετέφερε το γράμμα στον Αυτοκράτορα. Ο υποστράτηγος Αντόν Ιβάνοβιτς Ντενίκιν έγραψε στα «Άρθρα της ρωσικής φθοράς» (ρωσ. «Очерк русской смуты»):

Για πολλούς φαίνεται παράξενο το γεγονός, πώς η ανατροπή του μοναρχισμού δε δημιούργησε ανάμεσα στον στρατό, ο οποίος ήταν εκπαιδευμένος με βάση τις ιδέες του, όχι μόνο μεγάλες συγκρούσεις, αλλά και διαμαρτυρίες. Μού είναι γνωστές μόνο 3 περιπτώσεις διαμαρτυριών: αυτή του σώματος του στρατηγού Ιβανόφ στο Τσάρσκογιε Σελό, καθώς και αυτές των σωμάτων του κόμη Φιόντορ Αρτούροβιτς Κέλλερ και του Χαν Ναχιτσεβάνσκι. Όλοι τους ήταν έτοιμοι να θυσιάσουν τους στρατιώτες τους και τους εαυτούς τους για να σώσουν τον Τσάρο[26]

Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του στρατηγού Νικολάι Αλεξέεβιτς Επάντσιν «Στην υπηρεσία των 3 Αυτοκράτορων» (ρωσ. «На службе трёх императоров»), υπήρξε η άποψη πώς ο στρατηγός Ναχιτσεβάνσκι δεν είχε καμία σχέση με το γράμμα και πώς στάλθηκε από τον αντιστράτηγο Α. Γ. Βινέκεν, ο οποίος δεν έλαβε την άδεια του στρατηγού και ο οποίος πέθανε στις 11 ή στις 29 Μαρτίου, χωρίς να είναι γνωστή η πραγματική αιτία του θανάτου του. Σύμφωνα με τον Επάντσιν, ο Βινέκεν αυτοκτόνησε μετά τη συζήτηση που είχε προηγουμένως με τον Ναχιτσεβάνσκι, ο οποίος δεν ήταν ικανοποιημένος με τις ενέργειες του Βινέκεν[27]

Αλλά, σύμφωνα με τον καθηγητή Ρουντόλφ Νικολάεβιτς Ιβανόφ, στο σώμα υπήρχε πειθαρχία και κανένας αξιωματικός δε θα μπορούσε να στείλει το γράμμα χωρίς την άδεια του Ναχιτσεβάνσκι. Επιπλέον, σύμφωνα με τον καθηγητή, οι μετέπειτα ενέργειες του Ναχιτσεβάνσκι υποδεικνύουν πως ήταν πιστός στον Τσάρο και στις ιδέες της μοναρχίας[28].

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με κάποιες πηγές, αιτία του θανάτου του Βινέκεν ήταν το ότι δεν ήθελε να υπηρετεί τη νέα κυβέρνηση[29]. Οι αιτίες για τον θάνατο του Αλέξανδρου Γκεόργκεβιτς Βινέκεν καταγράφονται σε έγγραφα του αξιωματικού του Σώματος Φρουράς του Κιρασίσκ, Γκέοργκι Αντάμοβιτς Γκοστόφτ:

 
Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι

Ορισμένες μονάδες του Σώματος Φρουράς του ιππικού στις 11 Μαρτίου αποφάσισαν να πάρουν το μέρος της Προσωρινής Κυβέρνησης. Κάτω από συννεφιασμένο ουρανό και με βροχές, συγκεντρώθηκαν όλες οι μονάδες του Σώματος. Αυτή τη μέρα πιστοί στην Προσωρινή Κυβέρνηση έγιναν και κάποιοι αξιωματικοί. Καθώς ήταν έτοιμοι να αρχίσουν την τελετή, βρέθηκε το σώμα του Βινέκεν με ένα πιστόλι στο χέρι[30]

Μετά την παραίτηση του Νικολάι Β', ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι αρνήθηκε να υπογράψει πιστός στην Προσωρινή Κυβέρνηση της Ρωσίας[31]. Σύμφωνα με τον ιστορικό και στρατηγό Ν. Ν. Ντουμπένσκι, ο Ναχιτσεβάνσκι προσπάθησε να πείσει τον κόμη Νικολάι Νικολάεβιτς να μη συναντήσει τη Στάφκα, αλλά ο τελευταίος δεν τον άκουσε:

Φαίνεται πως στις 10 Μαρτίου έφθασε το τρένο του κόμη Νικολάι Νικολάεβιτς στο Μαγιλιόφ. Μαζί του έφθασαν και οι Πιότρ Νικολάεβιτς μαζί με τον γιο του, Ρομάν Πετρόβιτς Ρομανόφ, καθώς επίσης ο Βλαντιμίρ Νικολάεβιτς Ορλόφ μαζί με άλλους αξιωματικούς. Ενδιαφέρον είναι πως ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι μαζί με τον Φελίκς Φελίκσοβιτς Γιουσούποφ (τον Μεγαλύτερο), οι οποίοι τους συνάντησαν στο Χάρκοβο, προσπαθούσαν να πείσουν τον Νικολάι Νικολάεβιτς να μην πάει στη Στάφκα. Ο Νικολάι Νικολάεβιτς έμεινε μόνος για να σκεφτεί τι πρέπει να κάνει και διάλεξε να μην αλλάξει την πορεία του τρένου και να φτάσει στο Μαγιλιόφ. Λίγες μέρες αργότερα, όλοι τους δέχθηκαν να βοηθήσουν την Προσωρινή Κυβέρνηση...[32]

Στις 16 Απριλίου 1917, σύμφωνα με το Διάταγμα № 461 του Κύριου Διοικητή της Προσωρινής Κυβέρνησης, Αλεξέι Αλεξέεβιτς Μπρουσίλοφ, πολλοί αξιωματικοί έχασαν τις θέσεις τους, συμπεριλαμβανομένου και του Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι[33].

Σύμφωνα με διάταγμα του ΤΣΕΚΑ του ΣΝΚ της ΕΣΣΔ στην Πετρούπολη, ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι συνελήφθη στις 18 Μαΐου 1918, και φυλακίστηκε στο Σπίτι Φυλακής, στην Πλατεία Σπαλέρνα της Πετρούπολης. Μαζί με αυτόν στο σπίτι ήταν φυλακισμένοι και ο Πάβελ Αλεξάντροβιτς Ρομανόφ, ο Νικολάι Μιχαήλοβιτς, ο Γκεόργκι Μιχαήλοβιτς και ο Ντμίτρι Κονσταντίνοβιτς. Μαζί τους ήταν επίσης φυλακισμένος ο κόμης Γκαβριήλ Κονσταντίνοβιτς Ρομανόφ, ο οποίος κατάφερε να αποδράσει και σε απομνημονεύματα του καταγράφει ότι είχε συναντηθεί με τον Ναχιτσεβάνσκι πολλές φορές στην αυλή της φυλακής[34]. Μετά τον θάνατο, στις 30 Αυγούστου, του Μοϊσέι Σολομόνοβιτς Ουρίτσκι και του τραυματισμού του Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν, οι Μπολσεβίκοι ανακοίνωσαν, στις 6 Σεπτεμβρίου 1918, τον Κόκκινο τερρόρ, στην εφημερίδα «Κόκκινη Εφημερίδα», όπου έλεγε πώς οι φυλακισμένοι θα σκοτωθούν, «αν από το χέρι των δεξίων εσέρων και των λευκών θα σκοτωθεί έστω και ακόμα ένας σοβιετικός εργάτης»[35].

Ο Πάβελ Αλεξάντροβιτς, Νικολάι Μιχαήλοβιτς, ο Γκεόργκι Μιχαήλοβιτς και ο Ντμίτρι Κονσταντίνοβιτς δολοφονήθηκαν στο Οχυρό του Πετροπάβλοφσκ, στις 29 Ιανουαρίου 1919. Θεωρείται πώς μαζί τους δολοφονήθηκε και ο Ναχιτσεβάνσκι. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα έγγραφο, το οποίο θα επιβεβαίωνε τη θεωρία αυτή, καθώς δεν βρέθηκαν και τα οστά του στρατηγού[1].

Μνήμη Επεξεργασία

Τον Ιούλιο του 2008 μερικές ορθόδοξες εκκλησίες της Ρωσίας έστειλαν γράμμα στον πρόεδρο Ντμίτρι Ανατόλιεβιτς Μεντέντεφ ζητώντας του να ονομάσει μια από τις νέες πλατείες της Μόσχας ή της Αγίας Πετρούπολης με το όνομα του στρατηγού. Αυτή η ιδέα ανακοινώθηκε στο Εκατερινμπούργκ, στις 15 Ιουλίου και έλαβε αρκετή υποστήριξη. Στο γράμμα στον πρόεδρο της Ρωσίας ήταν επίσης γραμμένο:

Πιστεύουμε, πώς ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι αξίζει να βρίσκεται το όνομα του στον χάρτη της Ρωσίας. Μια από τις νέες πλατείες στη Μόσχα ή στην Αγία Πετρούπολη θα μπορούσε να λάβει το όνομα αυτού του γνωστού γιου του λαού του Αζερμπαϊτζάν και ιστορικού προσώπου της Ρωσίας.[36]

Αυτή η ιδέα έλαβε την υποστήριξη του Βασίφ Ταλίμποφ, μέλος της κυβέρνησης του Ναχιτσεβάν, του Κέντρου μουσουλμάνων του Καυκάσου καθώς και του αντίστοιχου κέντρου στον Βόρειο Καύκασο[37][38][39][40].

Το γενεαλογικό δένδρο των Ναχιτσεβάνσκι Επεξεργασία

Κελμπάλι Χαν Κενγκέρλι[41]
 
 
Εχσάν Χαν Ναχιτσεβάνσκι
(1789—1846)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ισμαϊλ Χαν
Ναχιτσεβάνσκι
(1819—1909)		 
Κεμπάλι Χαν
Ναχιτσεβάνσκι
(1824—1883)		 
Γκοντσαμπέιμ
(1827—?)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Εχσάν Χαν
Ναχιτσεβάνσκι
(1855 — 1894)
 
Ντζαφαρκούλι Χαν
Ναχιτσεβάνσκι
(1859—1929)		 
Χουσέιν Χαν
Ναχιτσεβάνσκι
(1858-1919)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Κεμπάλι Χαν
Ναχιτσεβάνσκι
(1891—1931)		 
Ντζαμσίτ
Ναχιτσεβάνσκι
(1895—1938)

Οικογένεια Επεξεργασία

Το 1889, ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι παντρεύτηκε τη Σοφία Νικολάεβνα Γκέρμπελ, κόρη του ποιητή Νικολάι Βασίλιεβιτς Γκέρμπελ. Η Σοφία γεννήθηκε το 1864 στην Αγία Πετρούπολη, αλλά πέθανε και θάφτηκε στη Βηρυτό τον Ιούλιο του 1941. Μαζί απέκτησαν 3 παιδιά, τα οποία βαπτίστηκαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί[41].

Ο μεγαλύτερος γιος του στρατηγού, ο Χαν Νικολάι Ναχιτσεβάνσκι γεννήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 1891 στην Αγία Πετρούπολη. Από το έγγραφο για τη γέννηση του:

...οι γονείς του:

Πατέρας του ο Χουσέιν Χαν Ναχιτσεβάνσκι και η σύζυγος του Σοφία Νικολάεβνα, ο Χουσέιν παντρεύτηκε μια φορά, ενώ η Σοφία παντρεύτηκε δύο φορές.

Βαπτίστηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1891 με βάση τις ορθόδοξες παραδόσεις...[42]

Στις 6 Αυγούστου 1911, αφού τελείωσε τη στρατιωτική του εκπαίδευση, έγινε αξιωματούχος του Σώματος Φρουράς Αλόγων. Πέθανε στις 2 Φεβρουαρίου 1912 χωρίς να είναι γνωστή η αιτία θανάτου του[43].

Η κόρη του στρατηγού, Τατιάνα-χανούμ Ναχιτσεβάνσκαγια, μετέπειτα Μαρτίνοβα, γεννήθηκε στην Αγία Πετρούπολη στις 18 Ιουνίου 1893. Το 1917 παντρεύτηκε τον γιο του στρατηγού του ιππικού, αξιωματικού του Σώματος Φρουράς του Αταμάν, Ντμίτρι Αντρέεβιτς Μαρτίνοφ (1893—1934). Πέθανε στις 3 Μαΐου του 1972 στη Νίκαια της Γαλλίας[41].

Ο νεότερος γιος, Χαν Γκεόργκι (Γιούρι) Ναχιτσεβάνσκι γεννήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 1899 στην Πετρούπολη. Ήταν αξιωματικός του Λευκού Στρατού. Μετακόμισε στη Γαλλία, και μετέπειτα στον Λίβανο (τότε γνωστό ως Γαλλική Συρία). Πέθανε στις 8 Μαΐου 1948 στη Βηρυτό[41].

Ρωσικά παράσημα-διακρίσεις Επεξεργασία

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ↑ Και άλλοι μουσουλμάνοι έλαβαν τον τίτλο του στρατηγού, αλλά λόγω των πολιτικών καταστάσεων που επικρατούσαν στην εποχή τους
  2. ↑ Με τον όρο «αντεπαναστατικές ενέργειες» εκείνη την εποχή εννοούνται οι πράξεις κατά των Ρώσων επαναστατών (Μπολσεβίκοι) και υπέρ των τσαρικών και του Λευκού Στρατού
  3. ↑ Η ημερομηνία γέννησης του στρατηγού είναι 28 Ιουλίου σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, το οποίο χρησιμοποιούνταν εκείνη την εποχή στη Ρωσική Αυτοκρατορία. 9 Αυγούστου είναι η ημερομηνία γέννησης του στρατηγού σύμφωνα με το σύγχρονο Γρηγοριανό Ημερολόγιο. Όλες οι υπόλοιπες ημερομηνίες του άρθρου καταγράφονται σύμφωνα με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006, с.338-341(Ρωσικά)
  2. ↑ Азербайджанцы в истории Северной Пальмиры - 300 лет Санкт-Петербургу - Мы расскажем об одном из них, Гусейн Хане Нахичеванском Αρχειοθετήθηκε 2010-10-27 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  3. ↑ 3,0 3,1 Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006. с.201-202(Ρωσικά)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Георгиевская страница: Кавалеры ордена Св. Георгия 3 класса(Ρωσικά)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Георгиевская страница: Кавалеры ордена Св. Георгия 4 класса(Ρωσικά)
  6. ↑ Tadeusz Swietochowski (2004). Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of a National Identity in a Muslim Community. Cambridge University Press. σελίδες 10, 11. ISBN 9780521522458. (Αγγλικά)
  7. ↑ Пажеский Его Величества корпус Αρχειοθετήθηκε 2010-02-04 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  8. ↑ Апушкин В. А. Русско-японская война 1904—1905 г. — Из истории русско-японской войны 1904—1905 гг.: Сборник материалов к 100-летию со дня окончания войны. — СПб., 2005. Список иллюстраций.(Ρωσικά)
  9. ↑ Атака 2 Дагестанского полка у села Ландунгоу 14 января 1905 г. (худ. В. Мазуровский)(Ρωσικά)
  10. ↑ Дневник Николая II. 1906. 4 апреля. Αρχειοθετήθηκε 2010-12-06 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  11. ↑ Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006, с.86(Ρωσικά)
  12. ↑ Энциклопедия Санкт-Петербурга. Мусульманское Благотворительное Общество в Санкт-Петербурге.[νεκρός σύνδεσμος](Ρωσικά)
  13. ↑ Ежедневный информационный ресурс «Azeri.ru — Азербайджанцы в России». Мусульманин Гусейн Хан Нахичеванский утверждал проект Церкви Святой Ольги Αρχειοθετήθηκε 2008-10-23 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  14. ↑ История первой мировой войны. т. 1. — М., 1975, с.251-252(Ρωσικά)
  15. ↑ История великой войны. М., 1916, т. III, с.147(Ρωσικά)
  16. ↑ Рогвольд В. Конница 1-й армии в Восточной Пруссии. (Август-сентябрь 1914 г.).— Л.- М., 1926, с.27
  17. ↑ 17,0 17,1 Николай II. Дневники. 1914(Ρωσικά)
  18. ↑ Э. Э. Исмаилов. Георгиевские кавалеры — азербайджанцы.— М., 2005. с.165-166(Ρωσικά)
  19. ↑ Николай II. Дневники. 1915(Ρωσικά)
  20. ↑ Гордеев А.А. История казаков. Великая война 1914-1918 гг. Отречение государя. Временное правительство и анархия. Гражданская война. - М.: «Страстной бульвар», 1993. Летние операции 1915 года на Русском фронте.(Ρωσικά)
  21. ↑ Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006. с.200(Ρωσικά)
  22. ↑ Э. Э. Исмаилов. Георгиевские кавалеры — азербайджанцы. Москва, 2005, с.167(Ρωσικά)
  23. ↑ Олег Платонов Терновый Венец России. Николай II в секретной переписке. ч. 2. Верховный Главнокомандующий. Письмо императрице Александре Федоровне от 9 октября 1915 года Αρχειοθετήθηκε 2010-11-28 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  24. ↑ Николай II. Дневники. 1917(Ρωσικά)
  25. ↑ Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006, с.269(Ρωσικά)
  26. ↑ Деникин А. И. Очерки русской смуты. Глава VI. Революция и армия. Приказ № 1.(Ρωσικά)
  27. ↑ Епанчин Н. А. На службе трёх императоров. Воспоминания. М. 1996. с. 458(Ρωσικά)
  28. ↑ Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006, с.270(Ρωσικά)
  29. ↑ Кавалергарды: История, биографии, мемуары. Авт.-сост. А. Ю. Бондаренко. — М.: Воениздат, 1997.(Ρωσικά)
  30. ↑ Гоштовт Г. А. Кирасиры Его Величества в Великую войну. 1916, 1917 гг. Париж. 1944. 1917 ГОД.(Ρωσικά)
  31. ↑ Глава XVIII. Без веры, царя и отечества(Ρωσικά)
  32. ↑ «Отречение Николая II. Воспоминания очевидцев». Красная газета, 1990. ISBN 5-265-01684-8(Ρωσικά)
  33. ↑ Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006, c.256(Ρωσικά)
  34. ↑ Вел. кн. Гавриил Константинович. В мраморном дворце. Из хроники нашей семьи. Нью-Йорк. 1955. Глава сорок вторая. 1918. Воспоминания о жизни в тюрьме. Αρχειοθετήθηκε 2009-12-12 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  35. ↑ Коняев Н. М. Гибель красных Моисеев. Начало террора, 1918 г. Вече, 2004. ISBN 5-9533-0267-3 Αρχειοθετήθηκε 2010-05-18 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  36. ↑ Гусейн Хан Нахичеванский заслуживает того, чтобы его имя было увековечено на карте России[νεκρός σύνδεσμος](Ρωσικά)
  37. ↑ Будет ли в российских столицах улица Хана Нахичеванского? — Екатеринбургская инициатива. Αρχειοθετήθηκε 2008-12-29 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  38. ↑ Интерфакс-Религия: Представители православных кругов просят президента Медведева содействовать увековечению в России памяти генерала-азербайджанца Αρχειοθετήθηκε 2009-01-12 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  39. ↑ Патриархия. RU: Управление мусульман Кавказа одобряет инициативу российской общественности по увековечению имени Гусейна Хана Нахичеванского
  40. ↑ Интерфакс-Религия: В северокавказском муфтияте поддерживают идею увековечить в России память известного азербайджанского военачальника Αρχειοθετήθηκε 2009-01-12 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 41,3 Гусейн Хан Нахичеванский | Баку | Энциклопедия | Люди | Баку Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.(Ρωσικά)
  42. ↑ Р. Н. Иванов. Генерал-адъютант Его Величества. Сказание о Гуссейн-Хане Нахичеванском. — М.: Герои Отечества, 2006, c.347(Ρωσικά)
  43. ↑ Фархад Нагдалиев. Ханы Нахичеванские в Российской империи. — Москва, 2006, с.243-244, 347(Ρωσικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Στα ρωσικά Επεξεργασία

Στα αζέρικα Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Χουσέιν_Χαν_Ναχιτσεβάνσκι&oldid=10325615"