Γλυφάδα
Συντεταγμένες: 37°52′48″N 23°45′12″E / 37.88°N 23.7533°E
Η Γλυφάδα είναι παραθαλάσσιο προάστιο και δήμος του Νοτίου Τομέα Αθηνών. Αποτελεί το μεγαλύτερο από τα παραδοσιακά νότια προάστια και εκτείνεται από τη θάλασσα του Σαρωνικού μέχρι τις ρίζες του Υμηττού. Από το κέντρο της Αθήνας απέχει περίπου 14 χιλιόμετρα και από το Φάληρο περίπου 8,5 χιλιόμετρα. Διοικητικά ανήκει στην Περιφέρεια Αττικής. Θεωρείται κοσμοπολίτικο προάστιο της Αθήνας, με πολλά καταστήματα, χώρους εστίασης και διασκέδασης και ακριβές κατοικίες δίπλα στη θάλασσα.
| Γλυφάδα | |
|---|---|
 | |
  Γλυφάδα | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Αττικής |
| Δήμος | Γλυφάδας |
| Διοίκηση | |
| • Δήμαρχος | Γιώργος Παπανικολάου (ΝΔ) (2014-σήμερα) |
| Έκταση | 25,37 km2 |
| Υψόμετρο | 5μ (κέντρο) έως 180μ m |
| Πληθυσμός | 87 305 |
| Ταχ. κωδ. | 16675 |
| Τηλ. κωδ. | 210 |
| Ιστοσελίδα | http://www.glyfada.gr |
Η περιοχή της Γλυφάδας κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Αιξωνή και ήταν ένας από τους Δήμους της αρχαίας Αθήνας, γνωστή για την αιξωνική τρίγλη (μπαρμπούνι). Η ονομασία Γλυφάδα είναι σχετικά πρόσφατη και προέρχεται από τα πηγάδια της περιοχής, των οποίων το νερό είναι υφάλμυρο, δηλαδή γλυφό.
Ιστορία της ΓλυφάδαςΕπεξεργασία
Στα Αστέρια (χερσόνησος Πούντα),στα πλαίσια της επέκτασης των λουτρικών και ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων,εντοπίστηκαν προϊστορικά ευρήματα.Έχει ανακαλυφθεί πρωτοελλαδικό νεκροταφείο και παράκτιος προϊστορικός περίβολος.Ενδιάμεσα στο γιαλό και την παραλιακή λεωφόρο αποκαλύφθηκαν παλαιοχριστιανικοί τάφοι. Στην ίδια περιοχή βρέθηκαν θαλαμωτοί τάφοι λαξευμένοι στο βράχο, σπασμένα αγγεία, δύο πρωτοκυκλαδικά ειδώλια και άφθονες λεπίδες οψιανού.(http://my-mosxato.blogspot.gr/2014/04/blog-post_6352.html)[1] Κοντά στον περίβολο έχει βρεθεί ρωμαϊκό νεκροταφείο.[2] Στη Γλυφάδα, μόνο σε επτά θέσεις αποκαλύφθηκαν θεμέλια αρχαίων κτιρίων, ενώ στη Βούλα ο αριθμός τους ξεπερνά τις εβδομήντα. Από τις ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα και από τα ευρήματα που έχουν έρθει στο φως, έχουμε τη δυνατότητα να αντλήσουμε πολλές πληροφορίες για την οικιστική οργάνωση του αρχαίου δήμου, την οικονομική και παραγωγική ανάπτυξή του, τη θρησκευτική ζωή, την αμυντική του θωράκιση, την πολιτική ζωή, την κοινωνική σύνθεση του πληθυσμού, και άλλα.[3]
Γύρω στο 1900 όλη η παραλιακή περιοχή ήταν πευκόφυτη και εντελώς ακατοίκητη. Στην περιοχή υπήρχε μόνο ένα ξωκκλήσι μέσα στο δάσος προς τιμήν του Αγίου Κωνσταντίνου και ένα μικρό πανδοχείο, καταφύγιο κυνηγών.
Με την αύξηση των κατοίκων της Αθήνας και των παραθεριστών του Φαλήρου, η περιοχή άρχισε να αναπτύσσεται με παραθεριστικά οικήματα και κατασκηνώσεις. Κατά τους θερινούς μήνες τακτικά επισκέπτονταν την περιοχή μέλη της τέως βασιλικής οικογένειας και πολιτικοί σε ημερήσιες εκδρομές.
Ήδη από το 1920 είχε σχηματιστεί μικρό προάστιο της Αθήνας με 173 μόνιμους κατοίκους. Από το πρώτο πηγάδι που ανοίχτηκε τότε για τις ανάγκες της ύδρευσης βρέθηκε το νερό της περιοχής να είναι γλυφό. Από αυτό το γεγονός ονομάστηκε η περιοχή Γλυφάδα.
Κατά τον μεσοπόλεμο η Γλυφάδα σαν οικισμός υπαγόταν στην κοινότητα Μπραχαμίου. Το 1926 αποσχίστηκε διοικητικά και ανακηρύχθηκε κοινότητα. Την ίδια εποχή άρχισε να σχηματίζεται και ο οικισμός του Ελληνικού.
Στην απογραφή του 1928 η Γλυφάδα αριθμούσε 1691 μόνιμους κατοίκους και πλέον ήταν γοργά αναπτυσσόμενη περιοχή με κατοικίες, ξενοδοχεία, λουτρά και κοσμικά κέντρα που εξυπηρετούσαν περισσότερο τους θερινούς παραθεριστές που έφθαναν τους 10.000. Τότε άρχισαν επιμέρους να διαμορφώνονται και οι πρώτοι συνοικισμοί, με βορειότερα τα «Δικηγορικά», ακολουθούσε νοτιότερα πευκοδάσος και, πέρα από αυτό, τα «Ιατρικά» που εκτείνονταν βορειοανατολικά. Στην παραλία βρισκόταν ο συνοικισμός των Αιξωνέων και ανατολικότερα άρχιζε ο συνοικισμός των Παραθεριστών. Πέρα και από αυτόν στα ανατολικά ήταν ο συνοικισμός «Σμύρνης» που έφθανε μέχρι τη σημερινή λεωφόρο Βουλιαγμένης. Νότια των τριών οικισμών, προς την παραλία δημιουργήθηκε μια πλαζ και ανατολικά της οι δύο συνεχόμενοι συνοικισμοί του «Αγίου Νικολάου» και ο «Πυρνάρης».
Τα χρόνια της δεκαετίας του 1930 ξεκίνησε ο ρυμοτομικός σχεδιασμός της περιοχής της Άνω Γλυφάδας με πρωτοβουλία του εκδότη Κωνσταντίνου Αθανάτου,της εφημερίδας «Ελέυθερος Άνθρωπος». Μεγάλο κομμάτι της περιοχής βρέθηκε στην κατοχή της εφημερίδας και τα οικόπεδα δόθηκαν σε αναγνώστες με βάση συλλογή αποκομμάτων φύλλων της. Σήμερα δύο κεντρικοί δρόμοι της περιοχής φέρουν τα ονόματα του εκδότη και της εφημερίδας.
Το 1940 αρχίζει η ανέγερση του Ιερού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης ο οποίος υπάρχει και λειτουργεί μέχρι σήμερα ως μητροπολιτικός.
Το 1943 η κοινότητα Γλυφάδας, με σχετικό νόμο, συνδέθηκε με την κοινότητα Ελληνικού αποτελώντας το νέο δήμο Ευρυάλης, με έδρα τον οικισμό της Γλυφάδας. Μετά την απελευθέρωση, το 1944, με νεότερο νόμο ανακηρύσσεται δήμος Γλυφάδας, όπως ισχύει σήμερα, με ταυτόχρονη ανασύσταση της κοινότητας του Ελληνικού.
Το 1943 ιδρύεται και λειτουργεί Γυμνάσιο ενώ κατά τη διάρκεια της κατοχής η περιοχή της Γλυφάδας υπήρξε χώρος στρατωνισμού γερμανικών στρατευμάτων που υποστήριζαν τη λειτουργία του αεροδρομίου,με συνέπεια να γίνει και στόχος συμμαχικών βομβαρδιστικών.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 ο δήμος υπέστη σημαντικές αλλαγές εξαιτίας της επικείμενης εγκατάστασης του διεθνούς αεροδρομίου στο Ελληνικό. Ο πληθυσμός της στη δεκαετία 1951-1961 αυξήθηκε κατά 50% και στην επόμενη κατά 90%.
Τα χρόνια μετά το 1960 άρχισαν έργα στο παραλιακό μέτωπο, αλλάζοντας τη μορφή του. Δημιουργήθηκαν μαρίνες σκαφών και αναψυκτήρια. Από τη δεκαετία του 1960 έχει ιδρυθεί και λειτουργεί, με βάση σχέδια Βρετανών ειδικών, το Γκολφ της Γλυφάδας, σε έκταση άνω των 400 στρεμμάτων. Στην περιοχή λειτουργούσε ο ραδιοφωνικός σταθμός ΓΛΥΦΑΔΑ FM, από το 1977 μέχρι και το 2004.
Γλυφάδα και Αμερικανική ΒάσηΕπεξεργασία
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1940 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, στα πλαίσια του Ψυχρού Πολέμου, στο γειτονικό Ελληνικό υπήρχε μεγάλη βάση της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά οι περισσότεροι Αμερικανοί στρατιωτικοί ζούσαν στην Γλυφάδα, ειδικά στην παραλιακή ζώνη. Οι Αμερικανοί επέδρασαν καταλυτικά στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής Γλυφάδας σε όλα τα επίπεδα, από την κουζίνα μέχρι τη διασκέδαση. Από την Γλυφάδα ξεκίνησε, μεταξύ άλλων, η μαζική κατανάλωση της κόκα κόλα στην Ελλάδα, η διάδοση των ταχυφαγείων (φαστ-φουντ), τα νυχτερινά κλαμπ κ.α.
Η Γλυφάδα σήμεραΕπεξεργασία
Στη Γλυφάδα υπάρχουν δύο μαρίνες, πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο, αθλητικά κέντρα, δέκα αθλητικοί σύλλογοι εκτός των πολλών άλλων, καθώς και διάφορα πολιτιστικά ιδρύματα. Στη Γλυφάδα έχουν ανεγερθεί σημαντικά μνημεία όπως ο μαρμάρινος ανδριάντας του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης στην πλατεία της Αγίας Τριάδας καθώς και το μνημείο των Γ. Σεφέρη και Οδ. Ελύτη στην οδό Λαμπράκη.[4]
Η Γλυφάδα διασχίζεται σε όλο το μήκος της, από βορειοδυτικά προς νοτιοανατολικά, από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης, με την σχεδόν παράλληλη προς αυτήν παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος και τοπικά στην 'Aνω Γλυφάδα από την οδό Δ. Γούναρη. Ο δήμος χωρίζεται σε δύο βασικά τμήματα: την Άνω Γλυφάδα, που περιλαμβάνει την Τερψιθέα, την Άνω Γλυφάδα, το Πυρνάρι, την Ευρυάλη, την Αίγλη, την Αιξωνή, τα Δικηγορικά, και την Κάτω Γλυφάδα που περιλαμβάνει το κέντρο της πόλης και τον Άγιο Νικόλαο και γειτνιάζει με τους δήμους Ελληνικού- Αργυρούπολης και Βούλας. Η Τερψιθέα αποτελεί το βορειότερο και πυκνότερα δομημένο τμήμα του δήμου και περικλείεται από τα Μαυροβούνια (τμήμα του Υμηττού), την Άνω Γλυφάδα και το Δήμο Αργυρούπολης-Ελληνικου
Δήμος ΓλυφάδαςΕπεξεργασία
| Δήμος Γλυφάδας | ||
| Δήμος | ||
| ||
|
| ||
| Χώρα |  Ελλάδα
| |
| Έδρα | Γλυφάδα | |
| Διοίκηση | ||
| • Δήμαρχος | Δήμαρχος Γλυφάδας | |
| Διοικητική υπαγωγή | ||
| • Αποκ. διοίκηση | Αττικής | |
| • Περιφέρεια | Αττικής | |
| • Περιφ. ενότητα | Νοτίου Τομέα Αθηνών | |
| Έκταση | 25,37 km2 | |
| Ιστότοπος | glyfada.gr | |
Σήμερα ο δήμος Γλυφάδας είναι ένας από τους πλουσιότερους οικονομικά δήμους της Αττικής, έδρα πολλών δημόσιων υπήρεσιών (εφορία, πολεοδομία, ΚΕΠ, ΙΚΑ, ΔΕΚΟ, Επιθεώρηση Εργασίας, ΟΑΕΔ, ασφαλιστικά ταμεία, αστυνομία) καθώς και της ομώνυμης Ιεράς Μητρόπολης.
Διοικητική ιστορίαΕπεξεργασία
Διατελέσαντες δήμαρχοιΕπεξεργασία
Κοινότητα ΓλυφάδαςΕπεξεργασία
Το 1926 συστάθηκε η Κοινότητα Γλυφάδος, με έδρα τον ομώνυμο οικισμό, μετά την απόσπασή του από την Κοινότητα Αγίου Δημητρίου.[5] Πρώτος κοινοτάρχης το 1929 ήταν ο Γιώργος Γιαννιτσόπουλος.[6]
| Διάρκεια θητείας | Όνομα | Σημειώσεις |
|---|---|---|
| Σεπτ. 1929-Αύγ. 1930 | Γιώργος Γιαννιτσόπουλος | Ο πρώτος Πρόεδρος της Κοινότητας Γλυφάδας. |
| Αύγουστος 1930 - Μάρτιος 1935 | Δημήτριος Μαραγκός (1η φορά) | |
| Απρίλιος 1935 - Ιούνιος 1936 | Γιώργος Μπάλτσας | |
| Ιούνιος 1936- Αύγουστος 1939 | Δημήτριος Μαραγκός (2η φορά) |
Διοικούσα ΕπιτροπήΕπεξεργασία
| Διάρκεια θητείας | Όνομα |
|---|---|
| Σεπτ. 1939 - 17 Απρ. 1941 | Ευγένιος Ευγενίδης |
| 12 Μαΐου 1941 - 17 Απρ. 1942 | Μιχαήλ Χαμπούρης |
| 25 Απρ. 1942 - 30 Απρ. 1943 | Ανδρέας Λαζαράκης |
Δήμος Ευρυάλης (από το 1945 και μετά, Γλυφάδας)Επεξεργασία
Δήμαρχοι ΓλυφάδαςΕπεξεργασία
| Διάρκεια θητείας | Όνομα | Ποσοστό % του νικητή | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1η Οκτ. 1943 - Δεκ. 1944 | Ανδρέας Λαζαράκης | Δήμαρχος Ευρυάλης | |
| 16 Φεβρ. 1945 - Δεκ. 1948 | Άγγελος Μεταξάς (1889-1981)(1η φορά) | Πρώτος δήμαρχος του δήμου Γλυφάδας. Πέθανε σε ηλικία 92 ετών και κηδεύτηκε στις 7 Μαρτίου 1981.[7] | |
| 2 Ιαν. 1949 - 26 Ιαν. 1951 | Γιώργος Γιαννιτσόπουλος (δημαρχεύων) | ||
| 27 Μαΐου 1951 - Μάρτιος 1959 | Άγγελος Μεταξάς (2η φορά) | ||
| 30 Απρ. 1958 - Μάιος 1959 | Π. Σιμόπουλος (δημαρχεύων) | ||
| 21 Ιουν. 1959-16 Ιουν. 1964 | Άγγελος Μεταξάς (3η φορά) | ||
| 13 Σεπτ. 1964 - 2 Σεπτ. 1974 | Σάββας Λαζαρίδης (19.. - 1986) (1η φορά) | ||
| 4 Νοεμ. 1974 - Μάρτιος 1975 | Ευστάθιος Καραδημήτρης (δημαρχεύων) | ||
| 28 Απρ. 1975 - Μάιος 1975 | Παν. Δημόπουλος (δημαρχεύων) | ||
| 8 Ιουν. 1975 - 31 Δεκ. 1982 | Σάββας Λαζαρίδης (19.. - Ιούλιος 1986) (2η φορά) | 53,4% (1975) / 50,96% (1978, από τον πρώτο γύρο) | |
| 1η Ιαν. 1983 - 31 Δεκ. 1986 | Θεόδωρος Σπονδυλίδης (1943-2009) (1η φορά) | 60,89% στο β γύρο. (1982) | Γεννήθηκε στην Ασβεστόπετρα Κοζάνης. Αρχιτέκτονας και εκδότης της εφημερίδας "Ανανεωτική Κίνηση Γλυφάδας.[8] Υπήρξε αθλητής του Ηρακλή Θεσσαλονίκης. Εξελέγη με το ΠΑΣΟΚ. Απεβίωσε στις 4 Νοεμβρίου 2009.[9] |
| 1η Ιαν. 1987 - 31 Δεκ. 1990 | Ανδρέας Σούφης | 50,82% στο β γύρο (1986) | Γιατρός. |
| 1η Ιαν. 1991 - 31 Δεκ. 1998 | Θεόδωρος Σπονδυλίδης (1943-2009) (2η φορά) | 51,94% στο β γύρο (1990) / 56,69% στο β γύρο (1994) | Ο μακροβιότερος δήμαρχος μετά τη Μεταπολίτευση. |
| 1η Ιαν. 1999 - 31 Δεκ. 2002 | Στέλιος Λανδράκης | 58,92% στο β γύρο (1998) | |
| 1η Ιαν. 2003-31 Δεκ. 2006 | Στέλιος Σφακιανάκης | 51,98% στο β γύρο (2002) | |
| 1η Ιαν. 2007- 31 Δεκ. 2010 | Ιωάννης Θεοδωρόπουλος (1946-2016) | 54,79% στο β γύρο (2006) | Γεννήθηκε στην Αθήνα. Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω. Έγγαμος με 2 τέκνα. |
| 1η Ιαν. 2011-31 Αυγ. 2014 | Κωνσταντίνος Κόκκορης (γ. 1961) | 50,12% στο β γύρο (2010) | Γεννήθηκε στους Αραχαμίτες Αρκαδίας. Γενικός διευθυντής της ΠΑΕ Παναθηναϊκός (2006). Δημοτικός σύμβουλος το 1990-94.[10] |
| 1η Σεπτ. 2014 - σήμερα | Γιώργος Παπανικολάου (γ. 15 Αυγ. 1977) | 62,93% στο β γύρο (2014) / 79,01% (2019) από τον πρώτο γύρο. | Πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ (2004-09) ως την παραίτησή του, στις 28 Νοεμβρίου 2009.[11] Ευρωβουλευτής το 2009-14 με το ΕΛΚ.[12] Επανεξελέγη δήμαρχος το 2019 με ποσοστό 79%. |
ΕκπαίδευσηΕπεξεργασία
Ο Δήμος Γλυφάδας σήμερα απαριθμεί 16 Δημοτικά σχολεία, τα οποία αριθμούνται στην παρακάτω λίστα και βρίσκονται στις αντίστοιχες διευθύνσεις :
- 1ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Γιαννιτσοπούλου 12, Γλυφάδα 16674,
Ιστοσελίδα σχολείου: http://1dim-glyfad.att.sch.gr/
- 2ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Αϊδινίου & Ελ. Βενιζέλου, Γλυφάδα 16675,
Ιστοσελίδα σχολείου: http://2dim-glyfad.att.sch.gr
- 3ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Παλμύρας 42 & Ανδρέα Παπανδρέου, Γλυφάδα 16675
- 4ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Βενεζουέλας 36 & Αρετής, Γλυφάδα 16674,
Ιστοσελίδα σχολείου: http://4dim-glyfad.att.sch.gr/autosch/joomla15/
- 5ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Βερελλή 59, Γλυφάδα 16561
- 6ο Δημοτικό Σχολειο Γλυφάδας
Μικράς Ασίας 93, Γλυφάδα 16562
- 7ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Τεμπών 37, Γλυφάδα 16562, Ιστοσελίδα σχολείου: http://7dim-glyfad.att.sch.gr/
- 8ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Αγίου Νεκταρίου & Γεωργίου Γεννηματά,
Γλυφάδα 16561, Ιστοσελίδα σχολείου: http://8dim-glyfad.att.sch.gr/
- 9ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Ρήγα Φεραίου 1 & Λεωφόρος Βουλιαγμένης, Γλυφάδα 16674,
Ιστοσελίδα σχολείου: http://9dim-glyfad.att.sch.gr/
- 10ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Κεφαλληνίας & Φολεγάνδρου, Γλυφάδα 16561,
Ιστοσελίδα σχολείου: http://10dim-glyfad.att.sch.gr
- 11ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Αττικής 102, Γλυφάδα 16562,
Ιστοσελίδα σχολείου: https://11dim-glyfad.att.sch.gr/
- 12ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Ανατολικής Ρωμυλίας 101, Γλυφάδα 16562
- 13ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Σόλωνος 5-7, Γλυφάδα 16675
- 14ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Γούναρη 216 & Ηφαίστου, Γλυφάδα 16674,
Ιστοσελίδα σχολείου: https://web.archive.org/web/20160519213504/http://14dim-glyfad.att.sch.gr/
- 16ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας
Βερελλή 59, Γλυφάδα 16561,
Ιστοσελίδα σχολείου: http://16dim-glyfad.att.sch.gr/
Για ακριβή γεωγραφικό προσδιορισμό όλων των σχολείων της Γλυφάδα ανοίξτε τον παρακάτω σύνδεσμο στο google maps.
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ MOSCHATO, MY MOSXATO-ΤΟ ΜΟΣΧΑΤΟ ΜΟΥ -ΜΥ. «Γεμάτη αρχαία η ωραιότερη παραλία της Αττικής , από το Φάληρο μέχρι τα Αστέρια Γλυφάδας». Το Μοσχάτο Μου-ΝΕΑ ΠΟΛΗ ΜΟΣΧΑΤΟ ΤΑΥΡΟΣ. http://my-mosxato.blogspot.gr/2014/04/blog-post_6352.html. Ανακτήθηκε στις 2018-01-04.
- ↑ «ΚΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων» (PDF). Υπουργείο Πολιτισμού. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ Ελένη Κονσολάκη-Γιαννοπούλου, "Γλυφάδα: Ιστορικό παρελθόν και μνημεία", έκδοση: Θ. Σπονδυλίδης, Αθήνα 1990.
- ↑ Ανδριάντας Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης – Γλυφάδα, άρθρο Ένωσης Μικρασιατών Φοιτητών
- ↑ ΕΕΤΑΑ - Διοικητικές μεταβολές
- ↑ Επίσημος δικτυακός τόπος Δήμου Γλυφάδας Αρχειοθετήθηκε 2014-12-01 στο Wayback Machine., 28-2-2015.
- ↑ Τα Νέα, 6 Μαρτίου 1981, σελ. 4.
- ↑ 4 χρόνια χωρίς τον Θόδωρο Σπονδυλίδη[νεκρός σύνδεσμος], Glyfada Action, 4-11-2013, ανάκτηση 28-2-2015.
- ↑ Εις μνήμη τ. Δημάρχου Γλυφάδας Θ. Σπονδυλίδη Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine., 12-11-2009, ανάκτηση 28-2-2015.
- ↑ Βιογραφικό Κ. Κόκκορη, eklogika.gr ανάκτηση 28-2-2015.
- ↑ Παραιτήθηκε από την προεδρία της ΟΝΝΕΔ ο Γ. Παπανικολάου,enet.gr, 28-11-2009, ανάκτηση 28-2-2015.
- ↑ Βιογραφικό Δημάρχου Γλυφάδας Γ. Παπανικολάου, notosnet.gr, ανάκτηση 28-2-2015.