Γλώσσες του Αζερμπαϊτζάν
Τα αζέρικα είναι η μόνη επίσημη γλώσσα στο Αζερμπαϊτζάν και ομιλείται από την πλειονότητα του πληθυσμού, ωστόσο, υπάρχουν και πολλές μειονοτικές γλώσσες στη χώρα. Οι μεγαλύτερες μειονοτικές γλώσσες είναι τα λεζγκικά, τα αρμενικά, τα ταλίς, τα αβάρ, τα ρωσικά και τα τατ. Υπάρχουν επίσης και άλλες γλώσσες που μιλιούνται από ένα πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού, όπως τα τσακούρ και χιναλούγκ.
Γενικά Επεξεργασία
Η κύρια και επίσημη γλώσσα του Αζερμπαϊτζάν είναι το αζέρικα, [1] [2] μια τουρκική γλώσσα που σχετίζεται στενά και είναι εν μέρει αμοιβαία κατανοητή με τα σύγχρονα τουρκικά. [3] Μαζί με τα τουρκικά, τα τουρκμενικά και γκαγκάουζ, τα αζέρικα είναι παρακλάδι της νοτιοδυτικής ομάδας της τουρκικής οικογένειας γλωσσών. Αν και τα αζέρικα χρησιμοποιούνται στη Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν, τη Νότια Ρωσία (Νταγκεστάν) και το Βόρειο Ιράν, αυτές οι διάλεκτοι είναι διαφορετικές. Επιπλέον, τα αζέρικα αναγνωρίζονται ως επίσημη γλώσσα διδασκαλίας στο Νταγκεστάν και στο Αζερμπαϊτζάν, ωστόσο, δεν είναι επίσημη γλώσσα στο Βόρειο Ιράν. Η αζέρικη γλώσσα που ομιλείται στο Ιράν είναι πολύ διαφορετική από τη γλώσσα που ομιλείται στο Βόρειο Αζερμπαϊτζάν. Η ιρανική κυβέρνηση αποθάρρυνε και μάλιστα απαγόρευσε τη χρήση της γλώσσας για αρκετές δεκαετίες. [4]
Σήμερα Επεξεργασία
Σύμφωνα με την απογραφή της χώρας το 2009, τα αζέρικα ομιλούνται ως μητρική γλώσσα από το 92,5% του πληθυσμού, [5] ενώ τα ρωσικά και τα αγγλικά κατέχουν σημαντικό ρόλο ως γλώσσες εκπαίδευσης και επικοινωνίας. Περισσότεροι από τους μισούς ομιλητές αζέρικων είναι μονόγλωσσοι. [4] Ο πολυπληθής αρμενόγλωσσος πληθυσμός του Ναγκόρνο Καραμπάχ δεν είναι πλέον υπό κυβερνητικό έλεγχο. Τα λεζγκικά, τα ταλίς, τα αβάρ, τα γεωργιανά, τα μπουντούχ, [6] τα γιουχουρί, τα χιναλούγκ, τα κριτς, τα τζεκ, τα ρουτούλ, τα τσαχούρ, τα τατ και τα ούντι ομιλούνται όλα από μειονότητες. Όλα αυτά [7] (με εξαίρεση τα αρμενικά, τα λεζγκικά, τα ταλίς, τα αβάρ και τα γεωργιανά, που έχουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό ομιλητών εκτός του Αζερμπαϊτζάν, αλλά παρ' όλα αυτά ο αριθμός των ομιλητών τους μειώνεται σταθερά στο Αζερμπαϊτζάν) οι προαναφερθείσες γλώσσες είναι απειλούμενες γλώσσες οι οποίες απειλούνται με εξαφάνιση, καθώς ομιλούνται από λίγα (λιγότερα από 10.000) ή πολύ λίγα (λιγότερα από 1.000) άτομα και η χρήση τους μειώνεται σταθερά με τη μετανάστευση και τον εκσυγχρονισμό.
Σύμφωνα με μια έρευνα του 2019, η γνώση της αγγλικής γλώσσας στο Αζερμπαϊτζάν ήταν η χαμηλότερη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών που εκπροσωπήθηκαν στην ίδια έρευνα. [8]
Ένα ολόκληρο τεύχος (198) του επιστημονικού περιοδικού International Journal of the Sociology of Language, που εκδίδεται από την Jala Garibova, ήταν αφιερωμένο στο θέμα των γλωσσών και των γλωσσικών επιλογών στο Αζερμπαϊτζάν το 2009. [9]
Το Αζερμπαϊτζάν δεν έχει επικυρώσει τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Περιφερειακών ή Μειονοτικών Γλώσσών τον οποίο συνυπέγραψε το 1992, υπό το Λαϊκό Μέτωπο. Το 2001, ο τότε πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Χεϊντάρ Αλίγιεφ εξέδωσε δήλωση σύμφωνα με την οποία "η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν δεν έχει την εξουσία να εγγυηθεί την εφαρμογή των κανονισμών του Χάρτη έως ότου απελευθερωθεί το έδαφος της που καταλαμβάνεται από τη Δημοκρατία της Αρμενίας". [10]
Ιστορία Επεξεργασία
Ο συγγραφέας του Μεσαίωνα Ibn al-Nadim, στο βιβλίο του Al-Fihrist αναφέρει ότι όλα τα μεσαία και περσικά εδάφη της αρχαιότητας (συμπεριλαμβανομένης της σημερινής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν) μιλούσαν κοινή γλώσσα.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Azerbaijan». www.ethnologue.com. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2013.
- ↑ «Constitution of the Republic of Azerbaijan» (PDF). President of the Republic of Azerbaijan. Official Website of the President of the Republic of Azerbaijan. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2020.
- ↑ Sinor, Denis (1969). Inner Asia. History-Civilization-Languages. A syllabus. Bloomington. σελίδες 71–96. ISBN 0-87750-081-9.
- ↑ 4,0 4,1 Keith, Brown· Ogilvie, Sarah (2008). Concise Encyclopedia of Languages of the World 1st Edition. Elsevier Science. σελ. 110. ISBN 9780080877754.
- ↑ «UNdata | record view | Population by language, sex and urban/rural residence». Data.un.org. 24 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ Published in: Encyclopedia of the World's Endangered Languages. Edited by Christopher Moseley. London & New York: Routledge, 2007. 211–280.
- ↑ «Atlas of the World's Languages in Danger». UNESCO.
- ↑ «EF EPI 2019 – Europe». www.ef.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ International Journal of the Sociology of Language, Volume 2009, Issue 198 (Jul 2009), http://www.degruyter.com/view/j/ijsl.2009.2009.issue-198/issue-files/ijsl.2009.2009.issue-198.xml
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Regional dillər və ya azlıqların dilləri haqqında Avropa Xartiyasına dair bəyanatı Αρχειοθετήθηκε 2023-05-04 στο Wayback Machine.. 20 December 2001. Retrieved 17 February 2017.