Η γραφομηχανή είναι μηχανική ή ηλεκτρομηχανική συσκευή με την οποία μπορεί ο χρήστης να τυπώσει ένα κείμενο σε χαρτί. Ο χειρισμός γίνεται με πλήκτρα, ενώ το χαρτί προωθείται με τη βοήθεια ενός κυλίνδρου. Μέχρι την δεκαετία του 1990 ήταν, μαζί με την αριθμομηχανή, το σημαντικότερο αντικείμενο στα γραφεία,στις υπηρεσίες ακόμα και για ιδιωτική χρήση π.χ. Αλληλογραφία, αλλά σήμερα έχει αντικατασταθεί πλήρως από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Φορητή γραφομηχανή Underwood. Μοντέλο του 1921, αμερικανικής κατασκευής, με ελληνικό πληκτρολόγιο.

Οι αρχές της γραφομηχανής δεν είναι γνωστές, αλλά η πρώτη πατέντα για γραφομηχανή δόθηκε στον Άγγλο Χένρυ Μιλλ (Henry Mill) το 1714, για τη σχεδίαση μιας συσκευής που μπορούσε να δίνει γράμματα τυπογραφικού περίπου χαρακτήρα. Η βασίλισσα της Αγγλίας, μάλιστα, του έδωσε για αυτή την εφεύρεση και ειδικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.[1][2] Η πρώτη μηχανή που πραγματικά λειτούργησε ήταν του Ιταλού Πελεγκρίνο Τούρρι (Pellegrino Turri) το 1808 που κατασκευάστηκε για τυφλή φίλη του.[3]

Το 1828, ο Γουίλιαμ Όστιν Μπαρτ στο Ντιτρόιτ κατασκεύασε μια γραφομηχανή που την ονόμασε τυπογράφο..[4] Από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια αναζητήσεων και μελετών μέχρι που το 1867 ο Κρίστοφερ Σολς (Christopher Latham Sholes) φτιάχνει μια αρκετά πρακτική μηχανή[5]. Μέχρι τότε όμως είχαν δημιουργηθεί και διάφοροι άλλοι τύποι γραφομηχανής, κυρίως για τυφλούς, που έδιναν ανάγλυφα στοιχεία.

Μόλις στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα η γραφομηχανή άρχισε να παίρνει μια αναγνωρίσιμη μορφή. Η γραφομηχανή Sholes and Glidden, αργότερα γνωστή ως Remington No. 1, αναδείχθηκε ως το πρώτο εμπορικά επιτυχημένο μοντέλο.[6] Εισήχθη το 1874, διέθετε τη διάταξη πληκτρολογίου QWERTY, η οποία σχεδιάστηκε για να μειώνει το μπλοκάρισμα, απομακρύνοντας τους κοινώς χρησιμοποιούμενους συνδυασμούς γραμμάτων.[7] Αυτή η διάταξη έγινε ένα πρότυπο που παραμένει μέχρι σήμερα και για πληκτρολόγια υπολογιστών.[1]

Βίντεο που δείχνει την λειτουργία μιας γραφομηχανής.

Οι τεχνολογικές εξελίξεις στον σχεδιασμό γραφομηχανών συνεχίστηκαν μέχρι τον 20ο αιώνα, με τη μετάβαση από τα αμιγώς μηχανικά σε ηλεκτρομηχανικά συστήματα. Το 1914 ο Τζέιμς Σμάθερ παρουσίασε την πρώτη γραφομηχανή της οποίας τα κινητά τμήματα κινούνταν με ηλεκτρισμό.[8] Η μαζική παραγωγή της ηλεκτρικής γραφομηχανής άρχισε το 1930. Οι ηλεκτρικές γραφομηχανές πρόσφεραν ευκολία στη χρήση και αυξημένη παραγωγικότητα, με καινοτομίες όπως η IBM Selectric, η οποία αντικατέστησε τις παραδοσιακές ράβδους γραφομηχανών με μια περιστρεφόμενη σφαίρα, καθιστώντας χαρακτηριστικό γνώρισμα της αποτελεσματικότητας.[1]

Παρά την ποικιλομορφία των σχεδίων και τις συνεχείς βελτιώσεις, η γραφομηχανή άρχισε να παρουσιάζει πτώση με την άνοδο των προσωπικών υπολογιστών και του λογισμικού επεξεργασίας κειμένου. Αυτές οι νέες τεχνολογίες πρόσφεραν ακόμη μεγαλύτερη ταχύτητα και ευελιξία, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας επεξεργασίας κειμένου χωρίς μεθόδους φυσικής διόρθωσης.

Γνωστοί κατασκευαστές γραφομηχανών ήταν οι E. Remington and Sons, IBM, Godrej,[9] Imperial Typewriter Company, Oliver Typewriter Company, Olivetti, Royal Typewriter Company, Smith Corona, Underwood Typewriter Company, Facit, Adler, καιOlympia-Werke. [10]

Κατασκευή

Επεξεργασία

Τα κύρια εξαρτήματα της γραφομηχανής είναι :

  • τα πλήκτρα που πάνω τους υπάρχουν οι διάφοροι τύποι και τα στοιχεία,
  • η ταινία, που φέρει ειδικό μελάνι για την αποτύπωση των γραμμάτων και
  • ο κύλινδρος πάνω στον οποίο στηρίζεται το χαρτί και που πάνω σ' αυτόν κτυπούν τα πλήκτρα.

Κοινωνικός αντίκτυπος

Επεξεργασία
 
Διαγωνισμός ταχύτητας σε γραφομηχανή. (Χάγη, 1954)

Η επίδραση της γραφομηχανής στο χώρο εργασίας ήταν βαθιά. Έφερε επανάσταση στην επιχειρηματική επικοινωνία, επιτρέποντας ταχύτερη και πιο ομοιόμορφη παραγωγή εγγράφων. Η μηχανή έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στις κοινωνικές αλλαγές, ιδιαίτερα στη δυναμική των φύλων στον επαγγελματικό κόσμο. Καθώς οι γραφομηχανές έγιναν κοινός τόπος στα γραφεία, ο ρόλος της δακτυλογράφος έγινε ένα από τα πρώτα ευρέως αποδεκτά επαγγέλματα για τις γυναίκες, σηματοδοτώντας μια αλλαγή στα δημογραφικά στοιχεία του εργατικού δυναμικού.[11][12].

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «Η ιστορία της γραφομηχανής» (PDF). NOESIS. 
  2. «Henry Mill Patents». Todayinsci.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2012. 
  3. «Italian Inventors and their Inventions». YourGuideToItaly.com. 2010. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2011. 
  4. William Austin Burt's Typographer. Science Museum. 1829. 
  5. Δ.Α. Φιλίππου, «Στον καιρό της γραφομηχανής», Το Εύτυπον, τεύχος 26-27 (2011), σσ. 29-59.
  6. Cortada, James W. (2015). Before the Computer: IBM, NCR, Burroughs, and Remington Rand and the Industry They Created, 1865–1956. Princeton University Press. σελ. 38. ISBN 978-1-4008-7276-3. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2018. 
  7. Stamp, Jimmy. «Fact of Fiction? The Legend of the QWERTY Keyboard». Smithsonian. 
  8. «The history of IBM electric typewriters». IBM Archives (στα Αγγλικά). 23 Ιανουαρίου 2003. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2022. 
  9. «The archives times – March – April 2013 – Lost and found, a 1984 photo revives those times». Godrej archives. http://www.archives.godrej.com/assets/pdf/The_Archives_Times_Mar_Apr_2013.pdf. Ανακτήθηκε στις 18 March 2019. 
  10. Silver Reed«From behind the scenes – Godrej Prima and the Stenographers handbook» (PDF). www.archives.godrej.com. Godrej archives. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2019. 
  11. Boyer, Kate, and Kim England. "Gender, Work and Technology in the Information Workplace: From Typewriters to ATMs." Social & Cultural Geography 9.3 (2008): 241–256. Web.
  12. Waller, Robert A. "Women and the Typewriter During the First Fifty Years, 1873–1923". Studies in Popular Culture 9.1 (1986): 39–50. Web.

Εξωτερικοί σύδεσμοι

Επεξεργασία