Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας - Νέας Χαλκηδόνας

δήμος της Ελλάδας

Ο Δήμος Νέας Φιλαδελφείας - Νέας Χαλκηδόνος είναι προσφυγικός δήμος στο βόρειο άκρο του Κεντρικού Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Αποτελείται από τους οικισμούς της Νέας Φιλαδελφείας, η οποία και είναι έδρα αυτού, και της Νέας Χαλκηδόνας. Ο πληθυσμός του δήμου υπολογίζεται σε 35.556 κατοίκους και η έκτασή του σε 3,73 τ.χλμ.. Οι πρώτοι εποικιστές ήταν Μικρασιάτες πρόσφυγες από τη Φιλαδέλφεια και τη Χαλκηδόνα της Μικράς Ασίας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Δήμος Νέας Φιλαδελφείας - Νέας Χαλκηδόνος
Δήμος

Χώρα Ελλάδα
Έδρα Νέα Φιλαδέλφεια
Τοπικές έδρες Νέα Φιλαδέλφεια, Νέα Χαλκηδόνα
Διοίκηση  
 • Δήμαρχος Ιωάννης Τομπούλογλου (2024-σήμερα)
Διοικητική υπαγωγή  
 • Αποκ. διοίκηση Αττικής
 • Περιφέρεια Αττικής
Διαμέρισμα Στερεά Ελλάδα
Νομός Αττικής
Έκταση 3,73 km2
Πληθυσμός 35.556 (απογραφή 2011)
Ιστότοπος Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας - Νέας Χαλκηδόνας
Μνημείο Μικρασιατών, Νέα Φιλαδέλφεια.

Γεωγραφικά τοποθετείται σε κομβικό σημείο, αποτελώντας γέφυρα μεταξύ του κέντρου των Αθηνών στα νότια, των Αχαρνών στα βόρεια, του Περιστερίου στα δυτικά και της Κηφισιάς στα ανατολικά, στα οποία και έχει εύκολη πρόσβαση μέσω της Εθνικής Οδού Αθηνών Λαμίας και της Αττικής Οδού. Φυσικά σύνορά της αποτελούν ο Κηφισός ποταμός στα δυτικά και το Ρέμα Ποδονίφτη στα ανατολικά, ενώ κύρια οδική αρτηρία είναι η δενδρόφυτη με κυπαρίσσια Λεωφόρος Δεκελείας η οποία και διέρχεται από το κέντρο του συνοικισμού. Συγκοινωνιακά εξυπηρετείται από τους παρακείμενους σιδηροδρομικούς σταθμούς του Προαστιακού Πύργου Βασιλίσσης και Μεταμόρφωσης.

Η Φιλαδέλφεια διακρίνεται για τον πρότυπο πολεοδομικό της σχεδιασμό στα πρότυπα αγγλικής κωμόπολης, τη μικρασιατική αρχιτεκτονική των κτισμάτων της και τα πλούσια άλση της, με το γνωστό Άλσος της Νέας Φιλαδελφείας στο οποίο χωροθετούνται υπαίθριος κινηματογράφος, μικρή λίμνη και αθλητικές εγκαταστάσεις. Το ιστορικό κέντρο έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και σε όλα σχεδόν τα κτίσματα εξαντλείται η δόμηση στους δύο ορόφους με κεραμοσκεπή και μικρά καλαίσθητα μπαλκόνια. Στην περιοχή έχουν οικοδομηθεί αρκετά μνημεία της μικρασιατικής εστίας των πρώτων εποικιστών, όπως το Μνημείο της Μικράς Ασίας, η Πύλη των Αδάνων, ο Ναός της Αγίας Ευφημίας στη Νέα Χαλκηδόνα και το Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού «Φιλιώ Χαϊδεμένου».

Δήμαρχος από το 2024 είναι ο Ιωάννης Τομπούλογλου.

Ιστορικά Επεξεργασία

Η περιοχή μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1927 λεγόταν Ποδονίφτης, από το ομώνυμο ρέμα που τη διαρρέει. Τότε εγκαταστάθηκαν εκεί Μικρασιάτες πρόσφυγες από τα προσφυγικά των Αμπελοκήπων μετά από μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε τις παράγκες που έμεναν. Τους παραχωρήθηκαν καινούργια διαμερίσματα σε συνοικισμό που είχε κτιστεί εκεί. Το χτίσιμο του συνοικισμού ξεκίνησε το 1923 βάσει σχεδίου αγγλικής κωμόπολης και ολοκληρώθηκε σε τρία χρόνια. Τα σπίτια ήταν με κεραμοσκεπές και μικρό κήπο το καθένα. Τα πρώτα χρόνια δεν υπήρχε ρεύμα, ύδρευση, σχολεία, δρόμοι, πλατείες ούτε συγκοινωνία. Ο συνοικισμός χτίστηκε από το Υπουργείο κοινωνικής πρόνοιας σε απαλλοτριωμένη έκταση που ανήκε στον Πανάγιο Τάφο επονομαζόμενη Δονοράδες. Μέχρι την εγκατάσταση των προσφύγων, η περιοχή ήταν καταπράσινη με αμπελώνες και ελαιώνες, πολλές μικρές αγροικίες και ένα μικρό χωριό με 120 κατοίκους το 1920. Στην περιοχή του Κόκκινου Μύλου υπήρχαν πολλοί μύλοι που τροφοδοτούνταν με νερό από τον Κηφισό.

 
Ο παραδοσιακός οικισμός παράπλευρα του Ποδονίφτη

Νέα Φιλαδέλφεια ονομάστηκε το 1932, σε ανάμνηση της πόλης «Φιλαδέλφεια» της Μικράς Ασίας. Έχει έκταση 2 τ.χλμ. και μέσο υψόμετρο 110 μέτρα. Το 1931 η Νέα Φιλαδέλφεια συνδέθηκε με την Αθήνα με γραμμή λεωφορείου, ενώ μετά από λίγα χρόνια λειτούργησε η σιδηροδρομική σύνδεση της περιοχής με το κέντρο της Αθήνας και τον Πειραιά, μέσω της σιδηροδρομικής γραμμής Λαυρίου - Αγίων Αναργύρων. Μελλοντικά, προβλέπεται σταθμός μετρό στην πλατεία Πατριάρχου για τις γραμμές 4 και 5. Θεωρείται ωραίο προάστιο, καθώς έχει αρκετό πράσινο, στο οποίο συμβάλλουν τα πάρκα που έχει η περιοχή και το Άλσος. Μετά από το σεισμό του 1999 εκδηλώθηκε μεγάλη οικιστική ανάπτυξη.

Πριν το 1900 η περιοχή της Νέας Χαλκηδόνας αναφερόταν ως καθαρά αγροτική. Το 1907 εμφανίζεται με πληθυσμό 19 κατοίκων, ενώ το 1920 η Ε.Σ.Υ.Ε. απογράφει 110 κατοίκους που ζούσαν σε αγροικίες. Η μεγάλη αύξηση του πληθυσμού έγινε μετά την Μικρασιατική καταστροφή, όταν πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, τμήμα του Δήμου Αθηναίων, σε οικόπεδα και σπίτια που παραχωρήθηκαν από το τότε Υπουργείο οικισμού.

Το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτης οι δύο προσφυγικοί οικισμοί συνενώθηκαν και δημιούργησαν τον Δήμο Φιλαδελφείας-Χαλκηδόνος.

Διατελέσαντες κοινοτάρχες και δήμαρχοι Επεξεργασία

Πρόεδροι της Κοινότητας Νέας Χαλκηδόνας Επεξεργασία

Η Νέα Χαλκηδόνα αποτέλεσε ανεξάρτητη κοινότητα από το 1934 ως το 1982, οπότε αναγνωρίστηκε σε δήμο. Πρόεδροι της Κοινότητας διετέλεσαν:[1]

  • 1934-1935 Αναστ. Ιωαννίδης
  • 1935-1936 Δημ. Σπυρόπουλος
  • 1936-1937 Μιλτ. Αγγελίδης
  • 1937-1942 Νικ. Γεωργιλής
  • 1942 Ευστράτιος Γαρυφαλλάκης
  • 1947-1957 Θεόδωρος Πεταλάς
  • 1957-1974 Σταύρος Καδερίδης
  • 1974-1975 Αριστοφ. Τζιάσιος (διορισμένος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας)
  • 1975-1982 Μάριος Τσαγκάς

Δήμαρχοι Νέας Χαλκηδόνας Επεξεργασία

  • 1983-1984 Χρήστος Παπαδόπουλος (1936-2020)(παραιτήθηκε έπειτα από καταγγελίες σε βάρος του και τις καταδίκες, στη συνέχεια, ως επικεφαλής της εταιρείας δολοφόνων).
  • 1984-2006 Νικόλαος Παπαμικρούλης
  • 2007-2010 Γιώργος Αποστολάκης (1964-2010[2]) (πέθανε εν ενεργεία)

Πρόεδροι της Κοινότητας Νέας Φιλαδέλφειας Επεξεργασία

Η Νέα Φιλαδέλφεια αποτέλεσε ανεξάρτητη κοινότητα από το 1934 ως το 1947, οπότε αναγνωρίστηκε σε δήμο. Πρόεδροι της Κοινότητας διετέλεσαν:[3]

  • 1934-1935 Άγγελος Αγγελίδης
  • 1935 Μαρίνος Χριστοφορίδης
  • 1936 Δ. Παρθένης
  • 1936-1941 Άγγελος Αγγελίδης
  • 1941-1942 Σ. Αθανασούλιας
  • 1942-1945 Παν. Μαρκόπουλος
  • 1946 Αδριανός Τσιλιμίγκρας
  • 1947 Ευάγγελος Ευαγγελίδης
  • 1946-1948 Αδριανός Τσιλιμίγκρας

Δήμαρχοι Νέας Φιλαδέλφειας Επεξεργασία

  • 1948-1949 Αδριανός Τσιλιμίγκρας
  • 1950-1951 Άγγελος Αγγελίδης
  • 1951-1965 Νικόλαος Τρυπιάς
  • Εμμανουήλ Λ. Μακρής (19??-1988) Αγωνιστής της Δημοκρατίας, πρόεδρος Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Νέας Φιλαδέλφειας και Νέας Χαλκηδόνας. Κηδεύτηκε στις 17 Οκτωβρίου 1988 στον Κόκκινο Μύλο.[4]
  • 1965-1967 Τάσος Αμπατζής
  • 1967-1968 Δημοσθένης Μπελεσιώτης (διορισμένος)(διορισμένος από το καθεστώς της επταετίας 1967-1974).[5]
  • 1968-1974 Δημήτρης Χριστοδουλόπουλος (διορισμένος)
  • 1974-1975 Ευάγγελος Περλίγκας (διορισμένος από την κυβέρνηση εθνικής ενότητας)
  • 1975-1977 Τάσος Αμπατζής Εξελέγη αρχικά τον Μάρτιο του 1975, έπειτα η εκλογή του ακυρώθηκε. Εξελέγη σε επαναληπτικές εκλογές στις 13 Ιουλίου 1975 και απεβίωσε εν ενεργεία το 1977.
  • 7 Δεκεμβρίου 1977 - 1 Απριλίου 1979 Αλέκος Λάλος (1945-2018)
  • 1979-1990 Σάββας Σταματιάδης
  • 1991-2002 Παντελής Γρετζελιάς
  • 2003-2006 Νικόλαος Αδαμόπουλος
  • 2007-2010 Σταύρος Κόντος

Δήμαρχοι Νέας Φιλαδέλφειας - Νέας Χαλκηδόνας Επεξεργασία

  • 2011-2014 Ευτυχία Αποστολάκη
  • 2014-2019 Αριστείδης Βασιλόπουλος
  • 2019-2023: Γιάννης Βούρος
  • 2024-: Ιωάννης Τομπούλογλου (εξελέγη το 2023 με ποσοστό 50,44%.

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Βύρων Πολύδωρας, "Η Μείζων Αθήνα", Καστανιώτης 2002, σελ. 518.
  2. Νεκρός ο δήμαρχος Ν. Χαλκηδόνας[νεκρός σύνδεσμος], aftodioikisi.gr, 8 Νοεμβρίου 2010, ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020.
  3. Βύρων Πολύδωρας, "Η Μείζων Αθήνα", Καστανιώτης 2002, σελ. 508-509.
  4. εφ. Τα Νέα, φύλλο 17ης Οκτωβρίου 1988, σελ. 59.
  5. Επιθεώρησις Τοπικής Αυτοδιοικήσεως, τεύχος ΙΒ΄, Δεκέμβριος 1967, σελ. 1121.