Δίκη των πρωταιτίων της Χούντας

Η Δίκη των πρωταιτίων της Χούντας διεξήχθη από το πενταμελές εφετείο Αθηνών στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού το καλοκαίρι του 1975 (28 Ιουλίου - 29 Αυγούστου) σε βάρος των υπευθύνων του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967. Οι κατηγορίες που βάραιναν 24 απόστρατους αξιωματικούς του στρατού ξηράς και της αεροπορίας αφορούσαν τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας και της στάσης. Είκοσι από αυτούς κάθισαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου, τρεις φυγοδικούσαν ενώ ένας, ο Θεόδωρος Θεοφιλογιαννάκος, δικαζόταν την ίδια περίοδο στο στρατοδικείο με κατηγορίες βασανισμών και η υπόθεσή του διαχωρίστηκε.

Οι ηγέτες του πραξικοπήματος (από αριστερά προς δεξιά): Στυλιανός Παττακός, Γεώργιος Παπαδόπουλος και Νικόλαος Μακαρέζος, όταν είχαν καταλύσει το δημοκρατικό πολίτευμα

Στο εδώλιο του κατηγορουμένου προσήχθησαν μόνο οι υπαίτιοι του πραξικοπήματος, διότι το αδίκημα χαρακτηρίστηκε στιγμιαίο -και όχι συνεχές- εξαιρώντας έτσι από τη δίκη την πλειονότητα των στελεχών της δικτατορίας[1].

Επίσης, αρκετούς μήνες μετά την πτώση της χούντας οι πρωταίτιοι δεν βρίσκονταν στην φυλακή, αλλά κυκλοφορούσαν ελεύθεροι, ή ήταν κατ' οίκον περιορισμένοι, όπως ο Γεώργιος Παπαδόπουλος. Σύμφωνα με κάποιους, η εξήγηση αυτού του γεγονότος ήταν η εξής: η κυβέρνηση της Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή -που είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρα από τις 24 Ιουλίου του 1974- εξέδωσε άμεσα ένα προεδρικό διάταγμα,[2] βάσει του οποίου χορηγήθηκε μια μάλλον ασαφής αμνηστία για όλα τα πολιτικά εγκλήματα του διαστήματος 21 Απριλίου 1967 - 23 Ιουλίου 1974, και έτσι καταστάθηκε δυνατή η απελευθέρωση και η επιστροφή από τους τόπους εξορίας, των φυλακισμένων και εκτοπισμένων αντιπάλων του δικτατορικού καθεστώτος, όπως και έγινε. Ωστόσο, το διάταγμα αυτό δεν εξαιρούσε τους πραξικοπηματίες, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να παραμένουν ελεύθεροι. Με Συντακτική Πράξη που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 1974[3] η κυβέρνηση επιχείρησε να ερμηνεύσει το διάταγμα, με συνέπεια τα εγκλήματα των χουντικών να εξαιρεθούν από την αμνήστευση. Έτσι τελικά, άνοιξε ο δρόμος για οποιονδήποτε πολίτη το επιθυμούσε, να καταθέσει μηνύσεις εναντίον των πραξικοπηματιών για Εσχάτη προδοσία[4].

Την αρχή έκανε μια ομάδα νεαρών δικηγόρων της Αθήνας μεταξύ των οποίων και ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος[5], έτσι ώστε κινήθηκε η διαδικασία της ποινικής δίωξης, γεγονός που οδήγησε στη σύλληψή τους. Στις 23 Αυγούστου του 1975, ο πρόεδρος του 5μελούς Εφετείου Αθηνών Γιάννης Ντεγιάννης εκφώνησε την υπ' αριθμ. 477 απόφαση του δικαστηρίου το οποίο επέβαλε τις ακόλουθες ποινές:

Σημειώνεται ότι ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, με απόφασή του, μετέτρεψε τις θανατικές ποινές[7] σε ισόβια.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. "Η εξάρθρωση του ...βουλεύματος"
  2. Προεδρικό Διάταγμα 519 Περί χορηγήσεως αμνηστίας (ΦΕΚ Α΄211/1974)
  3. Συντακτική Πράξη Περί καθορισμού αρμοδιότητος δια την εκδίκασιν πολιτικών εγκλημάτων αναφερομένων εις την εγκαθίδρυσιν του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 (ΦΕΚ Α΄ 277/1974)
  4. Γ.Θ. Κρεμμύδας, "Οι Άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία", Πρόλογος, σελ. 8
  5. "Ξεχάσαμε τη χούντα;"
  6. Ντεγιάννης, Γιάννης (1990). Η Δίκη. Αθήνα: Εκδόσεις "Γνώση". σελ. 159, 194. 
  7. "Ταξινόμηση Γνωμικών και Αποφθεγμάτων κατά Συγγραφέα: Κωνσταντίνος Καραμανλής"

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία