Δεύτερος Ναός

εβραϊκός ιερός ναός στο όρος του ναού στην Ιερουσαλήμ μεταξύ του 516 π.Χ. και του 70 μ.Χ.

Ο Δεύτερος Ναός (εβραϊκά: בֵּians־הַמִּקְדָּשׁ הַשֵּׁנִי‎‎ - Beit HaMikdash HaSheni) ήταν ο εβραϊκός ιερός ναός που βρισκόταν στο όρος του Ναού στην Ιερουσαλήμ κατά την περίοδο του δεύτερου ναού, μεταξύ του 516 π.Χ. και του 70 μ.Χ. Αντικατέστησε τον Ναό του Σολομώντα (τον Πρώτο Ναό),[1] ο οποίος καταστράφηκε από την Νεο-Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία το 586 π.Χ., όταν κατακτήθηκε η Ιερουσαλήμ και μέρος του πληθυσμού του Βασιλείου του Ιούδα συνελήφθη και στάλθηκε στην Βαβυλώνα.

Δεύτερος Ναός
בית־המקדש השני
Μοντέλο του Δεύτερου Ναού - όπως ξαναχτίστηκε απο τον Ηρώδη - στο Μουσείο του Ισραήλ, δημιουργήθηκε το 1966 ως μέρος του μοντέλου των Ιερών Τόπων της Ιερουσαλήμ. Το μοντέλο είναι εμπνευσμένο από τα γραπτά του Ιώσηπου.
Δεύτερος Ναός is located in Ιερουσαλήμ
Δεύτερος Ναός
Τοποθεσία εντός Ιερουσαλήμ
Βασικές πληροφορίες
ΤοποθεσίαΙερουσαλήμ
Γεωγραφικές συντεταγμένες31°46′41″N 35°14′07″E / 31.778013°N 35.235367°E / 31.778013; 35.235367
ΘεότηταΓιαχβέ
ΧώραΒασίλειο του Ιούδα
Αρχιτεκτονική περιγραφή
ΔημιουργόςΖοροβάβελ (σύμφωνα με την Βίβλο), ξαναχτίστηκε απο τον Ηρώδη τον Μέγα
ΚαταστροφήΠολιορκία της Ιερουσαλήμ (70 μ.Χ.)
ΥλικάΑσβεστόλιθος της Ιερουσαλήμ

Ο Δεύτερος Ναός ήταν αρχικά μια μάλλον μέτρια δομή που κατασκευάστηκε από μια σειρά από εβραϊκές εξόριστες ομάδες που επέστρεφαν στο Λεβάντε από τη Βαβυλώνα υπό τον διορισμένο από τον Αχαιμενίδη κυβερνήτη Ζοροβάβελ. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μεγάλου Ηρώδη, ο Δεύτερος Ναός ανακαινίστηκε πλήρως και η αρχική του δομή αναθεωρήθηκε πλήρως στα μεγάλα και υπέροχα κτίσματα και στις προσόψεις που είναι πιο αναγνωρίσιμα. Όπως οι Βαβυλώνιοι κατέστρεψαν τον Πρώτο Ναό, οι Ρωμαίοι κατέστρεψαν τον Δεύτερο Ναό και την Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. ως αντίποινα σε μια συνεχιζόμενη Εβραϊκή εξέγερση. Ο Δεύτερος Ναός διήρκεσε συνολικά 585 χρόνια (516 π.Χ. έως 70 μ.Χ.).[2][3]

Η εβραϊκή εσχατολογία περιλαμβάνει την πεποίθηση ότι ο Δεύτερος Ναός θα αντικατασταθεί από έναν μελλοντικό τρίτο ναό.

Βιβλική αφήγηση Επεξεργασία

Η ένταξη του Μεγάλου Κύρου της Αχαιμενιδικής Αυτοκρατορίας το 559 π.Χ. κατέστησε δυνατή την αποκατάσταση της πόλης της Ιερουσαλήμ και την ανοικοδόμηση του Ναού.[4] Κάποια στοιχειώδη τελετουργική θυσία είχε συνεχιστεί στη θέση του Πρώτου Ναού μετά την καταστροφή του.[5] Σύμφωνα με τους τελικούς στίχους του δεύτερου βιβλίου των Χρονικών/Βασιλειών και των βιβλίων του Έζρα και του Νεεμία, όταν οι Εβραίοι εξόριστοι επέστρεψαν στην Ιερουσαλήμ μετά από διάταγμα του Μεγάλου Κύρου (Έζρα 1:1–4, 2 Χρον. 36: 22–23). Η κατασκευή ξεκίνησε στην αρχική τοποθεσία του βωμού του Ναού του Σολομώντα.[6]

Μετά από μια σχετικά σύντομη διακοπή λόγω αντιπολίτευσης από λαούς που είχαν γεμίσει το κενό κατά τη διάρκεια της εβραϊκής αιχμαλωσίας, οι εργασίες συνεχίστηκαν κατά το 521 π.Χ. υπό τον Δαρείο Α' και ολοκληρώθηκε κατά το έκτο έτος της βασιλείας του (περ. 516 π.Χ.), με την αφιέρωση του ναού να γίνει το επόμενο έτος.[7][8]

Αυτά τα γεγονότα αντιπροσωπεύουν το τελευταίο τμήμα στην ιστορική αφήγηση της εβραϊκής Βίβλου.[4]

Με βάση τη βιβλική αφήγηση, μετά την επιστροφή από την αιχμαλωσία της Βαβυλώνας, έγιναν αμέσως ρυθμίσεις για την αναδιοργάνωση της ερημικής επαρχίας της Ιουδαίας μετά την κατάρρευση του Βασιλείου του Ιούδα εβδομήντα χρόνια νωρίτερα. Το πλήθος των προσκυνητών, σχηματίζοντας ένα σύνολο 42.360 ανθρώπων,[9] που ολοκλήρωσε το μακρύ και θλιβερό ταξίδι περίπου τεσσάρων μηνών, από τις όχθες του Ευφράτη προς την Ιερουσαλήμ, κινήθηκαν σε όλες τις διαδικασίες τους με μια ισχυρή θρησκευτική ώθηση, και επομένως μία από τις πρώτες τους ανησυχίες ήταν να αποκαταστήσουν τον αρχαίο λατρευτικό τους οίκο με την ανοικοδόμηση του κατεστραμμένου Ναού τους και την αποκατάσταση των τελετουργιών θυσίας γνωστών ως Κορμπάν (εβραϊκά: קָרְבָּן‎‎ - qorbān).[10]

Κατόπιν πρόσκλησης του Ζοροβάβελ, του κυβερνήτη, ο οποίος τους έδειξε ένα αξιοθαύμαστο παράδειγμα ελευθερίας, συνεισφέροντας προσωπικά 1.000 χρυσούς δαρεικούς (χρυσά περσικά νομίσματα κατά το διμεταλικό νομισματικό σύστημα της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών[11]), εκτός από άλλα δώρα, οι άνθρωποι έδωσαν τα δώρα τους στο ιερό θησαυροφυλάκιο με μεγάλο ενθουσιασμό.[9] Πρώτα ανέγερσαν και αφιέρωσαν το βωμό του Θεού στο ακριβές σημείο που είχε σταθεί στο παρελθόν, και έπειτα έκαναν εκκαθάριση των καμένων σωρών από συντρίμμια που κατέλαβαν τη θέση του παλιού ναού. Και τον δεύτερο μήνα του δεύτερου έτους (535 π.Χ.), μέσα σε μεγάλο ενθουσιασμό και χαρά του κοινού, τέθηκαν τα θεμέλια του Δεύτερου Ναού. Ένα μεγάλο ενδιαφέρον έγινε αισθητό σε αυτό το μεγάλο κίνημα, αν και το θεώρησαν με ανάμεικτα συναισθήματα οι θεατές.[10][12]

Επτά χρόνια αργότερα, ο Μέγας Κύρος, που επέτρεψε στους Εβραίους να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και να ξαναχτίσουν τον Ναό, πέθανε[13] (Β΄ Χρονικών 36:22–23) και τον διαδέχτηκε ο γιος του Καμβύσης Β΄. Με το θάνατό του, ο «ψεύτικος Σμέρδις», ένας απατεώνας, κατείχε το θρόνο για περίπου επτά ή οκτώ μήνες και στη συνέχεια ο Δαρείος έγινε βασιλιάς (522 π.Χ.). Κατά το δεύτερο έτος της διακυβέρνησής του, το έργο της ανοικοδόμησης του Ναού συνεχίστηκε και προχώρησε στην ολοκλήρωσή του, υπό την ώθηση των έντιμων συμβουλών και προειδοποιήσεων των προφητών Αγγαίου και Ζαχαρία. Ήταν έτοιμο για αγιασμό την άνοιξη του 516 π.Χ., περισσότερο από είκοσι χρόνια μετά την επιστροφή από την αιχμαλωσία. Ο Ναός ολοκληρώθηκε την τρίτη ημέρα του μήνα Αντάρ, το έκτο έτος της βασιλείας του Δαρείου, εν μέσω μεγάλων πανηγυριών εκ μέρους όλων των ανθρώπων,[3] αν και ήταν προφανές ότι οι Εβραίοι ήταν όχι πλέον ανεξάρτητος λαός, αλλά υπόκεινται σε ξένη δύναμη. Το Βιβλίο του Αγγαίου περιλαμβάνει μια πρόβλεψη ότι η δόξα του Δεύτερου Ναού θα ήταν μεγαλύτερη από εκείνη του πρώτου.[12][10]

Ο Δεύτερος Ναός περιλάμβανε επίσης πολλά από τα αρχικά δοχεία χρυσού που είχαν ληφθεί από τους Βαβυλώνιους, αλλά αποκαταστάθηκαν από τον Μέγα Κύρο.[14][10] Σύμφωνα με το Ταλμούδ, ωστόσο, ο Ναός δεν είχε τη Σεκχίνα (τη θεϊκή παρουσία του Θεού που κατοικεί ή εγκαθιστά) και το Ρουάχ Χακοδίς (άγιο πνεύμα κατά τον Ιουδαϊσμό) που υπήρχε στον Πρώτο Ναό.[15]

Επαναπροσδιορισμός από τους Μακκαβαίους Επεξεργασία

Μετά την κατάκτηση της Ιουδαίας από τον Μέγα Αλέξανδρο, έγινε μέρος του Πτολεμαϊκού Βασιλείου της Αιγύπτου μέχρι το 200 π.Χ., όταν ο Σελευκιδικός βασιλιάς Αντίοχος Γ' ο Μέγας της Συρίας νίκησε τον Φαραώ Πτολεμαίο στη Μάχη του Πανείου. Η Ιουδαία έγινε εκείνη τη στιγμή μέρος της Αυτοκρατορίας των Σελευκιδών. Όταν λεηλατήθηκε ο Δεύτερος Ναός στην Ιερουσαλήμ και σταμάτησαν οι θρησκευτικές του υπηρεσίες, ο Ιουδαϊσμός ουσιαστικά απαγορεύτηκε.[16]

Το 167 Π.Κ.Χ., ο Αντίοχος Δ΄ Επιφάνιος διέταξε την κατασκευή ενός βωμού στον Δία που ανεγέρθηκε εντός του Ναού. Απαγόρευσε επίσης την περιτομή και διέταξε τη θυσία των χοίρων στο βωμό του Ναού.[17]

Μετά την εξέγερση των Μακκαβαίων κατά της αυτοκρατορίας των Σελευκιδών, ο Δεύτερος Ναός επαναπροσδιορίστηκε και έγινε ο θρησκευτικός πυλώνας της Εβραϊκής Ασμοναϊκής δυναστείας, καθώς και πολιτισμικά συνδεδεμένος με την εβραϊκή γιορτή Χανουκά.

Προσκυνήματα Επεξεργασία

Μετά την Ρωμαϊκή κατάκτηση, Εβραίοι από μακρινά μέρη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας θα έφταναν με καραβάκι στο λιμάνι της Γιάφα (τώρα μέρος του Τελ Αβίβ), όπου θα έμπαιναν σε ένα τροχόσπιτο για το τριήμερο ταξίδι στην Ιερή Πόλη και έπειτα θα εύρισκαν καταλύματα σε ένα από τα πολλά ξενοδοχεία ή τους ξενώνες. Έπειτα άλλαζαν μερικά από τα λεφτά τους από το βωμολοχικό ελληνικό και ρωμαϊκό νόμισμα σε εβραϊκά και τυριανά χρήματα (σέκελ), τα δύο τελευταία θεωρούνταν θρησκευτικά.[18][19] Οι προσκυνητές θα αγόραζαν ζώα για θυσίες, συνήθως ένα περιστέρι ή ένα αρνί, ως προετοιμασία για τις εκδηλώσεις της επόμενης ημέρας.

Το πρώτο πράγμα που θα έκαναν οι προσκυνητές θα ήταν να πλησιάσουν τη δημόσια είσοδο στη νότια πλευρά του Ναού. Έλεγχαν τα ζώα τους, έπειτα επισκέπτονταν ένα Μίκβε (ιερό μπάνιο), όπου θα έκαναν τελετουργικά τον καθαρισμό των ζώων και των ίδιων.[20] Οι προσκυνητές στη συνέχεια θα έπαιρναν τα ζώα θυσίας τους και θα κατευθυνόταν προς τις πύλες Χούλντα (εβραϊκά: שערי חולדה‎ - Sha'arei Hulda‎‎, πύλες που οδηγούσαν στον Ναό).[21] Αφού ανέβαιναν σε μια σκάλα με τριών ορόφων σε ύψος και περνώντας από την πύλη, οι προσκυνητές βρίσκονταν στο Δικαστήριο των Εθνών.[22]

Καταστροφή Επεξεργασία

Το 66 μ.Χ. ο εβραϊκός πληθυσμός επαναστάτησε εναντίον της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 4 Αυγούστου 70 μ.Χ.[23] ή στις 30 Αυγούστου 70 μ.Χ.[24] Ρωμαϊκές λεγεώνες, υπό τις διαταγές του Τίτου, κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της Ιερουσαλήμ και του Δεύτερου Ναού. Η Αψίδα του Τίτου, στη Ρώμη, χτισμένη για να τιμήσει τη νίκη του Τίτου στην Ιουδαία, απεικονίζει μια Ρωμαϊκή πομπή νίκης με στρατιώτες που μεταφέρουν λάφυρα από το Ναό, συμπεριλαμβανομένης της Μενόρα (επτάφωτος λυχνία). Σύμφωνα με επιγραφή στο Κολοσσαίο, ο αυτοκράτορας Βεσπασιανός έχτισε το Κολοσσαίο με λάφυρα πολέμου το 79 μ.Χ. - πιθανώς από τα λάφυρα του Δεύτερου Ναού.[25]

Οι αιρέσεις του Ιουδαϊσμού που είχαν τη βάση τους στο Ναό μειώθηκαν σημαντικά, συμπεριλαμβανομένης της ιεροσύνης και των Σαδδουκαίων.[26]

Ο Ναός βρισκόταν στην τοποθεσία που σήμερα που είναι ο Θόλος του Βράχου. Οι πύλες βγαίνουν κοντά στο Τζαμί Αλ-Άκσα (το οποίο ήρθε πολύ αργότερα).[27] Αν και οι Εβραίοι συνέχισαν να κατοικούν στην κατεστραμμένη πόλη, ο αυτοκράτορας Αδριανός ίδρυσε μια νέα πόλη που ονομάστηκε Αιλία Καπιτωλίνα. Στο τέλος του Τρίτοςυ Ιουδαϊκού Πολέμου το 135 μ.Χ., πολλές από τις εβραϊκές κοινότητες σφαγιάστηκαν και απαγορεύτηκε στους Εβραίους να ζουν μέσα στην Ιερουσαλήμ. Ένας ειδωλολατρικός ρωμαϊκός ναός ιδρύθηκε στον πρώην χώρο του Ναού του Ηρώδη.[28]

Φωτογραφίες Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Schiffman, Lawrence H. (2003). Understanding Second Temple and Rabbinic Judaism. KTAV Publishing House, Inc. ISBN 978-0-88125-813-4. 
  2. Goeseke, H. (1961-01-18). «RICHARD A. PARKER und WALDO H. DUBBERSTEIN, Babylonian Chronology 626 B.C.-A.D. 75. — Providence, Rhode Island, Brown University Press, 1956. XI, 47 S. (Brown University Studies XIX)». Oriens 13 (1): 30. doi:10.1163/19606028_027_01-24. ISSN 0078-6527. http://dx.doi.org/10.1163/19606028_027_01-24. 
  3. 3,0 3,1 «Ezra 6 / Hebrew - English Bible / Mechon-Mamre». www.mechon-mamre.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  4. 4,0 4,1 Albright, William Foxwell (1963). The Biblical period from Abraham to Ezra. New York : Harper & Row. 
  5. Greenspahn, Frederick E. (2008). The Hebrew Bible: New Insights and Scholarship. NYU Press. ISBN 978-0-8147-3187-1. 
  6. «TEMPLE, THE SECOND - JewishEncyclopedia.com». www.jewishencyclopedia.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  7. «Bible Gateway passage: Ezra 4 - New Revised Standard Version». Bible Gateway (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  8. «Bible Gateway passage: Ezra 5 - New Revised Standard Version». Bible Gateway (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  9. 9,0 9,1 «Ezra 2 / Hebrew - English Bible / Mechon-Mamre». www.mechon-mamre.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Dictionary, Easton's Bible. “Temple, the Second”. 
  11. «DARIC – Encyclopaedia Iranica». www.iranicaonline.org. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  12. 12,0 12,1 «Haggai 2 / Hebrew - English Bible / Mechon-Mamre». www.mechon-mamre.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  13. «2 Chronicles 36 / Hebrew - English Bible / Mechon-Mamre». www.mechon-mamre.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  14. «Ezra 1:7–11». 
  15. «Yoma 21b:7». www.sefaria.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  16. «The Battle of Panion 200 BC (DBA Battle Scenario)». web.archive.org. 23 Δεκεμβρίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  17. «Flavius Josephus, The Wars of the Jews, Book I, section 31». archive.vn. 29 Ιουνίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  18. Sanders, E. P. The Historical Figure of Jesus. Penguin, 1993.
  19. Ehrman, Bart D. (2009). Jesus, interrupted : revealing the hidden contradictions in the Bible (and why we don't know about them). New York: HarperOne. ISBN 978-0-06-117393-6. 262888322. 
  20. «Laws of Religion, Judaism and Islam». www.religiousrules.com. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  21. Encyclopædia Judaica (ed. 1972), vol. 15, pp. 963-4
  22. Beasley-Murray, G. (1999). Word Biblical Commentary: John (2 ed., Vol. 36). Nashville, Tennessee: Thomas Nelson.
  23. «Hebrew Calendar». www.cgsf.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2020. 
  24. Bunson, Matthew (1995). A Dictionary of the Roman Empire. OUP USA. ISBN 978-0-19-510233-8. 
  25. Johnston, Bruce (2001-06-14). «Colosseum 'built with loot from sack of Jerusalem temple'» (στα αγγλικά). ISSN 0307-1235. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/1311985/Colosseum-built-with-loot-from-sack-of-Jerusalem-temple.html. Ανακτήθηκε στις 2020-05-20. 
  26. Alföldy, Géza (1995). «Eine Bauinschrift aus dem Colosseum». Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 109: 195–226. ISSN 0084-5388. http://www.jstor.org/stable/20189648. 
  27. Secrets of Jerusalem's Temple Mount, Leen and Kathleen Ritmeyer, 1998
  28. Grabbe, Lester L. (12 Αυγούστου 2010). An Introduction to Second Temple Judaism: History and Religion of the Jews in the Time of Nehemiah, the Maccabees, Hillel, and Jesus. A&C Black. ISBN 978-0-567-55248-8. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία