Δημήτρης Μωρέτης

Ἐλληνας αρχιτέκτονας, μαθηματικός και ποιητής

Ο Δημήτρης Μωρέτης (Αθήνα, 17 Νοεμβρίου 1911 - 8 Ιουνίου 2002) ήταν διακεκριμένος αρχιτέκτονας, μαθηματικός και ποιητής.

Δημήτρης Μωρέτης
Δημήτρης Μωρέτης, Βενετία, 1978
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Δημήτρης Μωρέτης (Ελληνικά)
Γέννηση17  Νοεμβρίου 1911
Αθήνα
Θάνατος8  Ιουνίου 2002
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΕλληνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΒαρβάκειος Σχολή
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας
μαθηματικός
ποιητής
Οικογένεια
ΣύζυγοςΑλεξάνδρα Πασχαλίδου-Μωρέτη

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Δημήτρης Μωρέτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1911, γονείς του ήταν ο Άγγελος Μωρέτης (1871-1915) και η Αναστασία Λοΐζου (1872-1962) με καταγωγή από τη Ζάκυνθο και την Ιθάκη, αντιστοίχως, και οι δύο μεγαλύτερες αδελφές του ήταν η Καίτη (1902-1993) και η Όλγα Μωρέτη (1904- ). Ο πατέρας του ήταν διακεκριμένος γυναικολόγος και διατηρούσε γυναικολογική κλινική επί της οδού Γλάδστωνος 4 στο κέντρο της Αθήνας.

Ο Δημήτρης μεγάλωσε σε μια οικογένεια με πολλά πνευματικά ερεθίσματα. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του το 1929 στο Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης Βαρβάκειον και αρχικά ακολούθησε σπουδές στο Μαθηματικό Τμήμα της Φυσικομαθηματικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1930-1933). Η Αρχιτεκτονική μπήκε στη ζωή του το 1932 και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) το 1936.

Η αγάπη του για την Αρχιτεκτονική, καθώς και η επαγγελματική του πορεία του σε αυτή, σημάδεψε τη ζωή και τη σκέψη του. Όπως ο ίδιος καταγράφει στο προσωπικό του αρχείο το 1936: "[...] εσπούδασε αρχιτέκτονας όχι μοιραία και τυχαία. Πριν αρχίσει να σπουδάζει και στο διάστημα των σπουδών του εγύρισε σ' ολόκληρη την Ελλάδα. Αγάπησε πλατειά και με πάθος το βουνό και τη θάλασσα, το χρώμα, το φως, το χωριό της Αττικής, της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου, το νησί του Αιγαίου και του Ιονίου, αγάπησε το αρχαίο ερείπιο και το μεσαιωνικό χάλασμα, την αυλή και την γλάστρα."

Η πορεία στην Αρχιτεκτονική Επεξεργασία

Αρχικά ασχολείται με την αποτύπωση και μελέτη σπιτιών λαϊκής αρχιτεκτονικής του 17ου, 18ου, 19ου και 20ου αιώνα. Εκπονεί ερευνητικές εργασίες για τη λαϊκή τέχνη της Δυτικής Μακεδονίας, της Πίνδου, της Ηπείρου, των Κυκλάδων, των Δωδεκανήσων, του Πηλίου, των Βορ. Σποράδων, της Κεφαλονιάς, της Ζακύνθου και της Κρήτης.

Η υπηρεσία του στο δημόσιο τομέα διαρκεί από το 1937-1969 περιλαμβάνοντας κατά σειρά σημαντικές θέσεις στο Υφυπουργείο Δημοσίων Έργων (1937-1939), το Υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού (1939-1941), Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας (1941-1945), τη Γενική Γραμματεία Τουρισμού παρά τω Πρωθυπουργώ (1945-1952) με επίκεντρο τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (1950) και το Υπουργείο Εμπορίου (1952 - 1969).

        

Η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου και η κοινή τους συμμετοχή στην Παγκόσμια Έκθεση της Νέας Υόρκης Επεξεργασία

Στις 5 Ιανουαρίου 1939 παντρεύεται τη συμφοιτήτριά του Αλεξάνδρα Πασχαλίδου και αποκτούν δύο παιδιά την Ειράνα Μωρέτη - Αηδονοπούλου (1947-) και τον Άγγελο Μωρέτη (1954-) οι οποίοι επίσης θα ασχοληθούν επαγγελματικά με την αρχιτεκτονική.

Οι δύο αρχιτέκτονες συνεργάστηκαν από το 1939 έως το 1969 και μαζί οργάνωσαν τα ελληνικά περίπτερα στις παγκόσμιες και διεθνείς εκθέσεις (135 περίπτερα σε 21 κράτη και 40 πόλεις).

Παραιτήθηκαν από το Δημόσιο το 1969 επί δικτατορίας.

Οι Διεθνείς Εκθέσεις Επεξεργασία

Η Διεθνής Έκθεση της Νέας Υόρκης και το ταξίδι τους το 1939.

Η ενασχόληση με τη Φωτογραφία Επεξεργασία

Αγοράζει την πρώτη του φωτογραφική μηχανή το 1936 με αφορμή την εργασία που αναλαμβάνει υπό την επίβλεψη του καθηγητή του Δημήτρη Πικιώνη κατά την οποία φωτογραφίζει και καταγράφει σπίτια της Δυτικής Μακεδονίας μελετώντας την αρχιτεκτονική τους αλλά και αντικείμενα λαϊκής τέχνης που συναντά σε αυτά.

Η ποίηση του Δημήτρη Μωρέτη Επεξεργασία

Ο Δημήτρης Μωρέτης, εκτός από πολλά άρθρα και μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά εξέδωσε πέντε ποιητικές συλλογές.

Τιμές - Διακρίσεις Επεξεργασία

Το 2002 ο Δήμος Φιλοθέης, στον οποίο η Αλεξάνδρα και ο Δημήτρης Μωρέτης έζησαν για σχεδόν μισό αιώνα, τίμησε τους δύο αρχιτέκτονες με μια έκθεση - αφιέρωμα στο έργο τους [1] . Έκδοση για την πορεία του Δημήτρη και της Αλεξάνδρας Μωρέτη.[2]

Δημοσιεύσεις Επεξεργασία

Ο Δημήτρης Μωρέτης, εκτός από πολλά άρθρα και μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά εξέδωσε πέντε ποιητικές συλλογές.

Το Αρχείο Δημήτρη και Αλεξάνδρας Μωρέτη Επεξεργασία

Το Αρχείο Δημητρίου και Αλεξάνδρας Μωρέτη συγκροτήθηκε στο σύνολό του από τον Δημήτρη Μωρέτη και την Αλεξάνδρα Πασχαλίδου – Μωρέτη και κληροδοτήθηκε στα παιδιά τους Ειράνα Μωρέτη - Αηδονοπούλου και Άγγελο Μωρέτη, οι οποίοι το κατέχουν και το φυλάσσουν.

Κατά πλειονότητα περιλαμβάνει τις αυτόνομες ή μη εργασίες των δύο αρχιτεκτόνων οι οποίες παρήχθησαν κατά την άσκηση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους, ενώ περιλαμβάνονται επίσης έργα λογοτεχνικού αλλά και εικαστικού ενδιαφέροντος των δύο παραγωγών.

Οι δύο παραγωγοί κατέθεσαν μέρος του αρχείου τους στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, στο Ελληνικό και Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο και στο Μουσείο Μπενάκη – Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Ο πλούτος της ελληνικής παράδοσης γίνεται πηγή έμπνευσης των αρχιτεκτόνων Αλεξάνδρας και Δημήτρη Μωρέτη». 
  2. Πασχαλίδου - Μωρέτη, Αλεξάνδρα (2002). Παπαδημητροπούλου, Γεωργία, επιμ. Δημήτρης Μωρέτης - Αλεξάνδρα Μωρέτη: Αποτυπώσεις Λαϊκής Αρχιτεκτονικής - Περίπτερα Διεθνών και Παγκόσμιων Εκθέσεων, Ποίηση - Μικρογλυπτική (PDF) (Η έκδοση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο έκθεσης με τίτλο: Τιμητική εκδήλωση - έκθεση: Δημήτρης Μωρέτης - Αλεξάνδρα Μωρέτη, 2 - 20 Οκτωβρίου 2002. Κέντρο Εικαστικών Τεχνών Γεώργιος Καρύδης, Δήμος Φιλοθέης. 1η έκδοση). Φιλοθέη: Εκδόσεις Όπτιμα '92. σελ. 25.