Δημήτριος Ίτσιος

Σερραίος Υπαξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, Ηρωική Μορφή της Μακεδονίας

Ο Δημήτριος Ίντζος (Άνω Πορόια Σερρών, 5 Απριλίου 1906 – Ομορφοπλαγιά, Όρος Κερκίνη, Σέρρες, 6 Απριλίου 1941) (γινόμενος γνωστός μετά τον θάνατό του ως Δημήτριος Ίτσιος), ήταν Έλληνας βλάχικης καταγωγής, έφεδρος υπαξιωματικός του Ελληνικού στρατού κατά τη διάρκεια της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941. Διοικούσε διμοιρία πολυβόλων, που αποτελούνταν από τα Π7 και Π8 πολυβολεία και προκάλεσε μεγάλες απώλειες στον εχθρό, φέροντας τον βαθμό του λοχία, ωστόσο μετά θάνατον του αποδόθηκε τιμητικά από την Ελληνική πολιτεία αυτός του επιλοχία.[1]

Δημήτριος Ίτσιος
Γενικές πληροφορίες
ΓέννησηΔημήτριος Ίντζος
5  Απριλίου 1906
Άνω Πορόια Σερρών
Θάνατος5  Απριλίου 1941
Ελλάδα ή Μπέλλες ή Σέρρες
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςλοχίας/πεζικό
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΠολεμικός Σταυρός Β' Τάξεως
Επιλοχίας

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην οικογένεια του Ευσταθίου Ίντζου το 1906, στο χωριό Άνω Πορόια της Κεντρικής Μακεδονίας, που τότε ήταν ακόμη εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το χωριό απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό μετά από νίκες επί των Τούρκων και των Βουλγάρων στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), όταν ο Δημήτριος ήταν μόλις 6 ετών. Τα σύνορα με τη Βουλγαρία καθορίστηκαν βόρεια του χωριού, κατά μήκος της κορυφογραμμής της Κερκίνης.

Κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο το χωριό καταλήφθηκε ξανά από τους Βούλγαρους. Μετά την ήττα της Βουλγαρίας και κατά την ελληνοβουλγαρική ανταλλαγή πληθυσμών, το βουλγαρόφωνο τμήμα του πληθυσμού εγκατέλειψε το χωριό.

Ο Δημήτριος Ίτσιος ήταν παντρεμένος με τη συγχωριανή του Άννα Κ. Νανοπούλου, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τη Μαρία και τον Αναστάσιο.[2]

Γερμανική επίθεση Επεξεργασία

 
Ο στρατάρχης Φέρντιναντ Σέρνερ στη Βουλγαρία, η οποία ήταν σύμμαχος των Γερμανών ναζί· Μάρτιος του 1941, λίγες εβδομάδες πριν την εισβολή στην Ελλάδα.

Ο Ίτσιος είχε διαταχθεί να καλύψει με το πολυβολείο του Π8 (στο οποίο βρίσκονταν ακόμη 5 στρατιώτες) στην περιοχή Ομορφοπλαγιά του όρους Μπέλλες κοντά στα Άνω Πορρόια Σερρών, την υποχώρηση ελληνικών τμημάτων και όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν να αποχωρήσει και ο ίδιος με τους άνδρες του. Παρά τις εντολές που είχε να διασωθεί, ο Ίτσιος θέλησε να αγωνιστεί μέχρις εσχάτων, διατάσσοντας τους άνδρες του να διαφύγουν. Τελικά δυο από αυτούς, ο συγχωριανός του Ιωάννης Κοζάρτσης και ο Ευάγγελος Παπαβασιλείου από την Κέλλη Φλώρινας, παρέμειναν κοντά του. Παρά το σφοδρό κανονιοβολισμό και το βομβαρδισμό από αέρος που δεχόταν, το πολυβολείο άντεξε, προκαλώντας στους Γερμανούς μεγάλες απώλειες περίπου 250 στρατιωτών και ενός συνταγματαρχη. Επίσης προκάλεσε φθορά και σοβαρή καθυστέρηση στα σχέδια του διοικητή της 6ης Ορεινής Μεραρχίας Φέρντιναντ Σέρνερ, γι' άμεση προώθηση προς την Ροδόπολη και από εκεί δυτικά προς τη Θεσσαλονίκη.

Ο θάνατός του Επεξεργασία

 
Το σώμα του λοχία Δ. Ίτσιου, που πυροβολήθηκε κοντά στο πολυβολείο Π8, 6 Απριλίου 1941.

Ο διοικητής του II/91ου ΤΠ που έδρασε στο δυτικό Μπέλλες την πρώτη μέρα της γερμανικής επίθεσης (6/4/1941) Τχης Στυλλιανός Καλλονάς,  και διοικητής του Ίτσιου, αναφέρει στην Έκθεση Πολεμικής Δράσης του: «Τα Πολυβολεία Π7 και Π8 αμύνονται μέχρι εξαντλήσεως των πυρομαχικών των. Το Π8 μάλιστα αμύνεται μέχρι της 16 ώρας και ο διμοιρίτης τούτων εφ. Λοχίας Ίτσιος Δημήτριος φονεύεται υπό των εξοργισμένου Τχη των αντιπάλων, ως αιχμάλωτος πλέον». Ο θάνατος του Ίτσιου, όντας αιχμάλωτος των Γερμανών, αποτελεί και την επίσημη θέση της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού.[3]

Το 1945  ο συγγραφέας Χρήστος Ζαλοκώστας, χρησιμοποίησε την πληροφορία για τον θάνατο του Ίτσιου από την αναφορά του Καλλονά, για να τη συμπεριλάβει στο έργο του «Ρούπελ». Έχοντας τη φιλοδοξία να μεταφερθεί το βιβλίο του στον κινηματογράφο, ο Ζαλοκώστας διασπάθισε το συμβάν με υπερβολές (εξάντληση 33.000 φυσιγγίων, ανατίναξη σκεπής πολυβολείου, διάλογος Ίτσιου με Γερμανό αξιωματικό, δέσιμο Ίτσιου σε δέντρο κ.α.), μπλέκοντας το πραγματικό γεγονός με τη μυθοπλασία. Παρά τις επαφές του αργότερα με τον Ελληνοαμερικάνο Σπύρο Σκούρα, πρόεδρο της γνωστής εταιρείας παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών 20th Century Fox, η προσπάθεια δεν ευοδώθηκε

Μετά το 2014, και σε ηλικία 95 ετών, ο συμπολεμιστής και συγχωριανός του Ίτσιου Ιωάννης Κοζάρτσης, παρουσίασε μία διαφορετική εκδοχή για το θάνατο του, υποστηρίζοντας πως φονεύθηκε όταν εξόρμησε από το Π8 με μια αραβίδα.[εκκρεμεί παραπομπή] Η νέα εκδοχή ωστόσο του Κοζάρτση, έρχεται σ' αντίθεση με όσα ο ίδιος φέρεται να δήλωσε το μεσημέρι της 6/4/1941 στον Τχη Καλλονά για το θάνατο του Ίτσιου, αλλά και όσα ο αδελφός του Ιωάννης Κοζάρτσης εξιστόρησε το 1989 στο βιβλίο του δικηγόρου Πέτρου Πέννα (1902-1994). Το 2019 μιλώντας ο Κοζάρτσης στην εφημερίδα «Μακεδονία»,[4] εξιστόρησε τα γεγονότα σύμφωνα με όσα αναφέρει ο Καλλονάς στην Έκθεσή του 1941 και αποτελεί επίσημη θέση της ΔΙΣ. Oι φωτογραφίες που φέρονται να εικονίζουν νεκρό τον ήρωα λοχία έξω από το Π8 στην Ομορφοπλαγιά, δημοσιοποιήθηκαν το 2008 από τον ιστορικό Κωνσταντίνο Λαγό και τον ερευνητή Πλάτωνα Περαρή.[5]

Η τύχη των οστών του και φόρος τιμής Επεξεργασία

Αρκετό καιρό αργότερα (1946), η σύζυγος του Δημήτριου Ίτσιου, Άννα, κατάφερε να ανασύρει τα οστά του άνδρα της και να τα μεταφέρει για ενταφιασμό στο χωριό τους, τα Άνω Πορρόια. Μεταθανάτια, στον Δημήτριο Ίτσιο αποδόθηκε ο βαθμός του Επιλοχία, καθώς και το Αργυρό Αριστείο Ανδρείας. Μετά από χρόνια, στήθηκε στην Ομορφοπλαγιά, κοντά στο Π8, αναμνηστική στήλη και το στρατόπεδο που υπάρχει στο χώρο της θυσίας του, πήρε την ονομασία «Στρατόπεδο Ίτσιου».

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. https://www.maxmag.gr/afieromata/dimitrios-itsios/
  2. «38.000 ΟΧΙ από έναν λοχία! Με αφορμή την επέτειο της γερμανικής εισβολής - OnAlert.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2016. 
  3. «ΔΙΣ - ΠΕΣΟΝΤΕΣ : Δημήτριος Ίτσιος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2021. 
  4. «Μαρτυρίες του μοναδικού εν ζωή ήρωα του Ρούπελ». 
  5. Πλάτωνας Περαρής, Κωνσταντίνος Λαγός. "Η Μάχη των Οχυρών / 6-10 Απριλίου 1941". Μουσείο Φωτογραφίας "Χρήστος Καλεμκερής" Δήμου Καλαμαριάς. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία