Δημήτριος Β΄ της Βακτρίας

(Ανακατεύθυνση από Δημήτριος Β´ της Βακτρίας)

Ο Δημήτριος Β´ (2ος αιώνας π.Χ.) από τη Δυναστεία των Ευθυδημιδών ήταν ηγεμόνας του ελληνικού βασιλείου της Βακτριανής και μέρους των εδαφών που αργότερα αποτέλεσαν το ινδοελληνικό βασίλειο. Η βασιλεία του ήταν σύντομη, διασώζονται λίγες πληροφορίες για τον ίδιο, καθώς και υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις σχετικά με την χρονολόγηση και ταυτότητα του.

Δημήτριος Β´ της Βακτρίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση2ος αιώνας π.Χ.
Βακτρία
Θάνατος1ος αιώνας π.Χ. (πιθανώς)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβασιλιάς
Περίοδος ακμής2ος αιώνας π.Χ.[1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΗγεμόνας του ελληνικού βασιλείου της Βακτριανής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Χρονολόγηση Επεξεργασία

Θεωρείται πως ήταν ο γιος και ελλάσων βασιλιάς του Δημητρίου Α´[2] ωστόσο η άποψη αυτή εγκαταλείφθηκε έχει αμφισβητηθεί, όπως και το ότι βασίλεψε στη Βακτρία και την Αραχωσία κατά την περίοδο 175–170 π.Χ. κάτι που έχει επίσης θεωρείται αβέβαιο ως προς τη χρονολόγηση. Οι εναλλακτικές ημερομηνίες που δίνονται είναι η περίοδος 175–140 π.Χ. και βάσει των στοιχείων που διασώζονται από τα νομίσματα της βασιλείας του υποστηρίζεται πως ενδεχομένως ο Δημήτριος ήταν συγγενής του Ευκρατίδη του Μέγα καθώς υπάρχει ομοιότητα στις απεικονίσεις τους.[3] Επιπλέον, η υπόθεση για την εναλλακτική χρονολόγηση ενισχύεται από το γεγονός ότι δεν έχουν ανακαλυφθεί νομίσματα του στην αρχαιολογική περιοχή της πόλης του Άι Χανούμ, της σημαντικότερης πόλης της περιοχής κατά την εποχή εκείνη η οποία καταστράφηκε κατά τη βασιλεία του Ευκρατίδη (167-159 π.Χ.).

Βασιλιάς των "Ινδών" Επεξεργασία

Οι ιστορικές αναφορές κάνουν λόγο για κάποιο βασιλιά Δημήτριο ο οποίος ήταν σύγχρονος του Ευκρατίδη. Ο Ρωμαίος ιστορικός του 2ου αιώνα μ.Χ., Ιουστίνος, ονομάζει τον Δημήτριο ως βασιλιά των Ινδών[4] και ως αντίπαλο του Ευκρατίδη. Αναφέρει πως ο Δημήτριος πολιόρκησε τον πολεμοχαρή Ευκρατίδη έχοντας στρατό 60.000 αντρών ενώ ο Ευκρατίδης μόλις 300 εντός των οχυρώσεων του, ωστόσο ο Δημήτριος δεν κατάφερε να κερδίσει την πολιορκία. Το επεισόδιο αυτό αναφέρεται πως συνέβη κοντά στο τέλος της βασιλείας του Ευκρατίδη, χρονολογικά περίπου στο 150 π.Χ. όταν και πέθανε ο συγκεκριμένος Δημήτριος. Ο Δημήτριος για τον οποίο κάνει λόγο ο Ιουστίνος, ήταν πιθανώς κάποιος συγγενής του Απολλόδοτου Α´ ή κάποιος διεκδικητής του θρόνου ο οποίος προέρχονταν από τον αντίπαλο οίκο των Ευθυδημιδών του Ευθύδημου.

Η ιστορική αναφορά του Ιουστίνου, δεν συμβαδίζει με τα νομισματικά στοιχεία, και οι απόψεις των ιστορικών είναι διαιρεμένες ως προς την ερμηνεία των νομισμάτων τα οποία φέρουν το όνομα του Δημητρίου. Υπάρχουν 3 βασιλείς με το όνομα Δημήτριος, ο Δημήτριος Α´ ο οποίος βασίλεψε στην περίοδο 200- 185 π.Χ., πολύ καιρό πριν την εποχή του Ευκρατίδη, και ο Δημήτριος Γ´ ο οποίος θεωρείται ότι βασίλεψε πολύ αργότερα, κατά το 100 π.Χ., και αποκλειστικά στα ινδικά εδάφη και όχι τη Βακτρία. Έτσι απομένει ο Δημήτριος Β´ για τον οποίο έχει προταθεί πως ήταν στην εξουσία κατά το 170 π.Χ., έτσι τα πιθανά ενδεχόμενα είναι πως είτε ο Ιουστίνος έκανε κάποιο σφάλμα ή/και είχε ανακριβείς πληροφορίες ως προς το όνομα και γενικότερα στις λεπτομέρειες της εξιστόρησης του -καθώς ήταν δευτερογενής πηγή-, είτε ο Δημήτριος Γ´ είναι στην ουσία το ίδιο άτομο με τον Δημήτριο Β´ και έζησε μισό αιώνα νωρίτερα από ότι πιστεύεται γενικά. Η υπόθεση του Ιουστίνου ωστόσο (Δημήτριος Β´ εναντίον Ευκρατίδη) υιοθετείται και από σύγχρονους ιστορικούς χωρίς διαφοροποίηση μεταξύ των διαφόρων Δημητρίων.[5]

Ακόμα όμως και ο Δημήτριος της εξιστόρησης του Ιουστίνου υπήρχε, αυτό δεν αποκλείει πως ο Ευκρατίδης είχε γιο με αυτό το όνομα, το οποίο ήταν αρκετά κοινό δυναστικό όνομα την εποχή εκείνη. Ο γιος του ενδέχεται να είχε ονομαστεί βάσει του Δημήτριου Α´ Σωτήρα των Σελευκιδών.

Νομίσματα Επεξεργασία

 
Τετράδραχμο του Δημητρίου Β´

Τα μόνα γνωστά νομίσματα του Δημητρίου Β´ είναι αργυρά εκ των οποίων τα περισσότερα είναι τετράδραχμα, κοινό στοιχείο των τελευταίων Ελληνοβάκτρων ηγεμόνων. Στην πλευρά όπου απεικονίζεται ο ίδιος φοράει διάδημα στο κεφάλι του, ενώ στην άλλη απεικονίζεται η Αθηνά κρατώντας δόρυ. Αντίθετα με τους άλλους ηγεμόνες της εποχής ωστόσο, δεν έχει κάποιο προσδιοριστικό επίθετο.

Η όψη του Δημητρίου παραπέμπει σε άτομο νεαρής ηλικίας, αν και η όψη του διαφέρει αρκετά ανάμεσα στις διάφορες κοπές νομισμάτων που δημιουργηθήκαν. Αρκετά από τα νομίσματά του έχουν ατέλειες ως προς την κοπή τους, κάτι που υποδηλώνει πως χρησιμοποίησε προσωρινά νομισματοκοπεία.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ανακτήθηκε στις 8  Σεπτεμβρίου 2021.
  2. Chandra, Moti. Trade And Trade Routes In Ancient India. Abhinav Publications. σελ. 90. ISBN 9788170170556. 
  3. L M Wilson, "Demetrios II of Bactria and Hoards from Ai Khanoum" (Oriental Numismatic Society newsletter nr 180)
  4. Ιουστίνος, Επιτομή Πομπήιου Τρογού, XLI:6
  5. Boardman, John (2015). The Greeks in Asia. London: Thames & Hudson. σελ. 82. ISBN 978-0-500-25213-0. 

Σχετική βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • The Greeks in Bactria and India, W.W. Tarn, Cambridge University Press.