Διονύσιος Α΄ της Πορτογαλίας

Βασιλέας της Πορτογαλίας

Ο Ντενίς της Πορτογαλίας ο αποκαλούμενος και βασιλιάς αγρότης, (Πορτογαλική γλώσσα : Dinis ή Diniz, 9 Οκτωβρίου 12617 Ιανουαρίου 1325) μέλος του Πορτογαλικού Οίκου της Βουργουνδίας ήταν ο έκτος Βασιλιάς της Πορτογαλίας (12791325).[12] Ο Ντενίς ήταν ο μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Αλφόνσου Γ΄ της Πορτογαλίας από την δεύτερη σύζυγό του Βεατρίκη της Καστίλης, κόρης του Αλφόνσου Ι΄ της Καστίλης. Ο γάμος του με την Ελισάβετ της Πορτογαλίας που αργότερα Αγιοποιήθηκε από την Καθολική εκκλησία τακτοποιήθηκε όταν ήταν η ίδια 10 ετών (1281).[13] Ο Ντενίς κυβέρνησε την Πορτογαλία για περισσότερα από 46 χρόνια, έδωσε μεγάλη σημασία στην οργάνωση της οικονομίας της χώρας και την ανάπτυξη της γεωργίας. Διέταξε την κατασκευή ενός μεγάλου πευκοδάσους στην Λεϊρία για να προστατεύσει το έδαφος της περιοχής, ήταν η βασική πηγή για την προμήθεια ξυλείας για την κατασκευή των Πορτογαλικών πλοίων.[14] Έμεινε επίσης γνωστός για την μεγάλη του αγάπη στην ποίηση και την σημαντική του συμβολή στην ανάπτυξη της Πορτογαλικής λογοτεχνίας.[15][16]

Διονύσιος Α΄ της Πορτογαλίας
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση9  Οκτωβρίου 1261[1][2][3]
Λισαβόνα
Θάνατος7  Ιανουαρίου 1325[4][5][6]
Σανταρέμ[7]
Τόπος ταφήςMonastery of São Dinis de Odivelas
ΨευδώνυμοO Lavrador και O Trovador
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Πορτογαλίας
ΘρησκείαΧριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠορτογαλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[8]
συνθέτης
συγγραφέας
γεωργός
μονάρχης
πολιτικός[9]
μεταφραστής[8]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΕλισάβετ της Πορτογαλίας (1282–1325)[10]
ΤέκναΚωνσταντία της Πορτογαλίας
Αλφόνσος Δ΄ της Πορτογαλίας
Πέτρος Αλφόνσος του Μπάρσελος
Αλφόνσος Σάντσες του Αλμπουκέρκε
Maria Afonso
Maria Afonso de Portugal[11]
Joao Affonso bâtard de Portugal, Señor de Arouca[11]
Fernão Sanches
ΓονείςΑλφόνσος Γ΄ της Πορτογαλίας και Βεατρίκη της Καστίλης
ΑδέλφιαΑλφόνσος του Πορταλέγκρε (αδελφός)
Μαρία της Πορτογαλίας, μοναχή (αδελφή)
Λευκή της Πορτογαλίας (1259-1321) (αδελφή)
Σάντσα της Πορτογαλίας (αδελφή)
Leonor Afonso of Portugal (ετεροθαλής αδελφή από πατέρα)
Μαρτίμ Αλφόνσο Σισόρο (ετεροθαλής αδελφός από πατέρα)
Afonso Dinis of Portugal (ετεροθαλής αδελφός από πατέρα)
Urraca Afonso of Portugal (ετεροθαλής αδελφή από πατέρα)
Constance of Portugal (αδελφή)
ΣυγγενείςIsabel of Portugal (εγγονή)
ΟικογένειαΠορτογαλικός Οίκος της Βουργουνδίας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαMonarch of Portugal (1279–1325)
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ντενίς ξεκίνησε την επικέντρωση της βασιλικής διακυβέρνησης με διοικητικές μεταρρυθμίσεις, καθιέρωσε την Πορτογαλική σαν "την επίσημη νομική και κρατική γλώσσα".[17] Δημιούργησε το πρώτο Πανεπιστήμιο στην Πορτογαλία και πολλά στρατιωτικά τάγματα σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα. Η πολιτική του ευνόησε σημαντικά την οικονομική ανάπτυξη με την ίδρυση πολλών πόλεων και εμπορικών σταθμών.[18] Βοήθησε σημαντικά τους Πορτογάλους εμπόρους με μια αμοιβαία συμφωνία που πήρε το όνομα Χρηματιστήριο, η πρώτη ναυτική ασφάλεια στην Ευρώπη (10 Μαΐου 1293).[19][20] Διευκόλυνε σημαντικά την λειτουργία των μεταλλείων με την εξαγωγή θείου, ασημιού, σιδήρου και έκανε σε τεράστιες ποσότητες εξαγωγές αλατιού και παστών ψαριών σε Αγγλία, Γαλλία και Φλάνδρα.[18]

Το Τάγμα του Ιησού

Επεξεργασία
 
Ο Ντενίς της Πορτογαλίας και η σύζυγος του Ισαβέλλα σε έργο του 17ου αιώνα

Ο Ντενίς υπέγραψε την πρώτη Πορτογαλική εμπορική συνθήκη με την Αγγλία (1308). Ο Γενουάτης έμπορος Μάνουελ Πεσάνια που είχε προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στον βασιλιά διορίστηκε κληρονομικός ναύαρχος του Πορτογαλικού στόλου (1317).[21] Ο Μάνουελ Πεσάνια και οι απόγονοι του θα μπορούσαν να διαθέσουν 20 Γενοβέζους καπετάνιους για να διοικήσουν τον βασιλικό στόλο, η συμφωνία αυτή δημιούργησε το Πορτογαλικό Ναυτικό.[22] Ο Ντενίς υπέγραψε ένα Κονκορδάτο 40 Άρθρων με τον πάπα Νικόλαο Δ΄ με το οποίο ορκίστηκε ότι θα προστατεύσει τα συμφέροντα της εκκλησίας στην Πορτογαλία. Όταν ο Πάπας Κλήμης Ε΄ ξεκίνησε την σκληρή εκδίωξη των Ναιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη ο Διονύσιος δημιούργησε στην Πορτογαλία το "Τάγμα του Ιησού" με στόχο την περίθαλψη των ιπποτών που επιβίωσαν από τους διωγμούς.[23][24] Ο στόχος της δημιουργίας του νέου Τάγματος αποτελούσε την συνέχεια του Τάγματος των Ναιτών.[25] Ο Ντενίς διαπραγματεύτηκε με τον διάδοχο του Κλήμη πάπα Ιωάννη ΚΒ΄ την αναγνώριση του νέου Τάγματος ώστε να κληρονομήσουν τους τίτλους και την περιουσία των Ναιτών.[26]

Προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών

Επεξεργασία

Την εποχή του Ντενίς η Πορτογαλία έγινε κορυφαίο εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κέντρο στην Ευρώπη.[27][28] Το πρώτο Πανεπιστήμιο στην Πορτογαλία ιδρύθηκε με βασιλικό διάταγμα στην Λεϊρία (3 Μαρτίου 1290).[29] Ο βασιλιάς παραχώρησε στο Πανεπιστήμιο ένα διάταγμα την "Προνομιακή Μάγκνα Κάρτα" (15 Φεβρουαρίου 1309) που αφορούσε τους λέκτορες των τεχνών, των αστικών νόμων και της ιατρικής.[30] Το Πανεπιστήμιο μετακινήθηκε πολλές φορές ανάμεσα στην Λισαβώνα και την Κοΐμπρα, ο Ιωάννης Γ΄ της Πορτογαλίας το μετέφερε οριστικά στην Κοΐμπρα (1537).[31] Σαν προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών ο Διονύσιος έγραψε πολλά λογοτεχνικά βιβλία που αφορούσαν θέματα όπως το κυνήγι, οι επιστήμες και η ποίηση, μετέφρασε επίσης πολλά βιβλία που αποδίδονται στον παππού του Αλφόνσο Ι΄. Ήταν προστάτης των τροβαδούρων και πολλά λυρικά ποιήματα αποδίδονται στον ίδιον, η πιό γνωστή συλλογή "Καντάδες για έναν φίλο" αποτελεί αριστουργηματικό έργο, βοήθησε στην εξάπλωση των Τροβαδούρων στην Ιβηρική. Τα 137 τραγούδια που αποδίδονται σε αυτόν διατηρούνται σε δύο χειρόγραφα των αρχών του 16ου αιώνα.[32][33] Ο Αμερικάνος μελετητής Χάρβεϊ Σάρρερ έφερε στο φως άλλη μια συλλογή (1990) με το όνομα "Περγαμηνή του Σάρρερ" που περιέχει άλλες επτά καντάδες που αποδίδονται στον βασιλιά Διονύσιο σε μουσικό τόνο.[34][35] Την εποχή που κυνηγούσε στην Μπέχα (1294) δέχτηκε επίθεση από μιά αρκούδα και το άλογο του τον έριξε στο έδαφος, ο ίδιος επιτέθηκε στο θηρίο και το σκότωσε με ένα όργανο που κρατούσε στο χέρι του. Ο Διονύσιος γιόρτασε μεγαλοπρεπώς το γεγονός με μία ζωντανή αρκούδα που μετέφερε στα βασιλικά ανάκτορα για να διασκεδάσει η αυλή του.[36]

Διοίκηση και νομοθεσία

Επεξεργασία
 
Ανδριάντας του Διονυσίου της Πορτογαλίας στο Πανεπιστήμιο της Κοΐμπρα

Από την εποχή που ήταν διάδοχος του θρόνου ζήτησε από τον πατέρα του Αλφόνσο Γ΄ να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες. Ο Πορτογαλικός θρόνος βρισκόταν σε σύγκρουση με την Καθολική εκκλησία, ο Αλφόνσος Γ΄ είχε αφοριστεί (1277), η απαλλαγή του έγινε μονάχα στο νεκροκρέβατο του (1279).[28][37][38] Η εκκλησία είδε με θετικό βλέμμα να κλείσει μια συμφωνία με τον νέο μονάρχη την εποχή που ανέβηκε στον θρόνο. Ο Ντενίς ακολουθώντας το παράδειγμα του πατέρα του και του παππού του ξεκίνησε μια σειρά από μέτρα εναντίον της εκκλησιαστικής αυθαιρεσίας (1284), την επόμενη χρονιά ψήφισε μια σειρά από νόμους.[39] Οι νόμοι αυτοί απαγόρευσαν στα θρησκευτικά και τα εκκλησιαστικά τάγματα να αγοράζουν εδάφη, έκανε κατάσχεση σε όλα αυτά τα οποία είχαν αγοράσει από την αρχή της βασιλείας του. Μερικά χρόνια αργότερα εξέδωσε νέα διατάγματα με τα οποία απαγόρευσε να κληρονομούνται τα εδάφη που μεταβιβάζονταν στα τάγματα.[40] Ο Ντενίς έπεισε τον πάπα Νικόλαο Δ΄ να εκδώσει παπική Βούλα που αναγνώριζε την ανεξαρτησία του Τάγματος του Σαντιάγκο στην Πορτογαλία από το Τάγμα της Καστίλης.[41] Με την εξόντωση των Ναιτών δημιούργησε στην Πορτογαλία το "Τάγμα του Χριστού" με στόχο να στεγάσει όσους είχαν διασωθεί.

Ο Ντενίς ήταν φιλειρηνικός βασιλιάς, συγκρούστηκε μόνο μία φορά με το Βασίλειο της Καστίλης (1295) εγκαταλείποντας τα χωριά Σέρπα και Μούρα. Υπέγραψε Συνθήκη με την Καστίλη (1297) με την οποία καθόριζε οριστικά τα σύνορα ανάμεσα στις δύο χώρες στην Ιβηρική (1297), η Φάρο πέρασε οριστικά στην Πορτογαλία. Η Συνθήκη τέλος καθόρισε μια συμμαχία φιλίας και συνεργασίας ανάμεσα στα δύο έθνη που διατηρήθηκε 40 χρόνια. Ο Ντενίς συνέχισε την νομοθετική και συγκεντρωτική πολιτική του πατέρα του, προστάτευσε τις κατώτερες τάξεις από την αυθαιρεσία των ευγενών. Τα διατάγματα του υπάρχουν στην "Βίβλο των Νόμων και των Συμπεριφορών" και στις "Αλφονσιανές Διατάξεις" που εξέδωσε ο Αλφόνσος Ε΄ της Πορτογαλίας.[42][43] Οι κώδικες αυτοί δεν μοιάζουν με τους νομοθετικούς κανόνες όπως τους γνωρίζουμε σήμερα, είχαν μία μορφή συλλογής του Πορτογαλικού Στέμματος.[44] Ο βασιλιάς ταξίδευσε σε ολόκληρη την χώρα για να γνωρίσει τα προβλήματα των κατοίκων, οικοδόμησε πλήθος από νέες πόλεις, κάστρα και παραχώρησε προνόμια σε άλλες πόλεις. Ανακήρυξε σαν επίσημη κρατική γλώσσα "την γλώσσα του λαού" τα Πορτογαλικά, αντικατέστησαν την Λατινική γλώσσα που επικρατούσε μέχρι τότε στα επίσημα έγγραφα.[45][46][47] Η σύζυγος του Ελισάβετ έδωσε μεγάλο μέρος της περιουσίας της σε ιδρύματα, έπεισε και τον σύζυγο της να κάνει το ίδιο και να δημιουργήσει νέα ιδρύματα.[48][49][50]

Η ανάδειξη της Λισαβώνας

Επεξεργασία
 
Ο Ντενίς της Πορτογαλίας σε ένα έγγραφο από την Καστίλη τον 14ο αιώνα

Τα συχνά προβλήματα που δημιουργήθηκαν επικεντρώθηκαν στο γεγονός ότι προσπάθησε να συνδέσει την νομοθεσία του κράτους με την βασιλική εξουσία, αυτό δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτό από όλους τους πολίτες. Ο διορισμός των δικαστών αποτελεί την αρχή μιας προσπάθειας να ελέγξει προσωπικά τον τομέα της δικαιοσύνης, ο Ντενίς ήταν επίσης ο πρώτος Πορτογάλος μονάρχης που μετέφερε το διοικητικό του κέντρο στην Λισαβώνα.[51] Στην μακρόχρονη βασιλεία του η Λισαβώνα αποκτούσε συνεχώς όλο και μεγαλύτερη αξία σαν έδρα της αυλής του, όπως επίσης και σαν το οικονομικό και εμπορικό κέντρο του βασιλείου, μέχρι τότε το βασίλειο δεν είχε σταθερή πρωτεύουσα. Η γεωγραφική θέση της Λισαβόνας ανάμεσα στον Πορτογαλικό βορά και νότο την μετέτρεψε σαν το επίκεντρο του νέου Πορτογαλικού έθνους. Ο βοράς ήταν η κατοικία της αριστοκρατίας αλλά στον νότο υπήρχαν οι σημαντικές κατακτήσεις από τους Μαυριτανούς, αυτό προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον του στέμματος και πέρασε υπό τον έλεγχο στρατιωτικών ταγμάτων.[52] Ο Ντενίς έδειξε έντονο ενδιαφέρον για την αγροτική παραγωγή γι΄αυτό πήρε το προσωνύμιο "Αγρότης".[53][54][55] Βελτίωσε όλες τις αγροτικές μεθόδους, ίδρυσε αγροτικές σχολές και μια σειρά από αγορές σε όλες τις πόλεις προκειμένου να ενισχύσει τις εμπορικές δραστηριότητες. Μια από την σημαντικότερες δραστηριότητες του ήταν η φύτευση πευκοδάσους στην Λεϊρία για να προστατεύσει το έδαφος της περιοχής από τις αμμοθύελλες.[56] Η περιοχή ήταν η σημαντικότερη πηγή ξυλείας για την κατασκευή των πλοίων του Πορτογαλικού ναυτικού.[14] Το δάσος αυτό υπάρχει ακόμα και σήμερα, είναι γνωστό σαν "Πευκοδάσος της Λεϊρία", αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό.[57]

Τελευταία χρόνια

Επεξεργασία
 
Ο Σταυρός του "Τάγματος του Χριστού" που ίδρυσε ο Διονύσιος της Πορτογαλίας

Τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του Ντενίς ακολούθησαν εμφύλιες συγκρούσεις ανάμεσα στον νόμιμο γιο του Αλφόνσο και στον νόθο γιο του Αλφόνσο Σάντσεθ, τα δύο ετεροθαλή αδέλφια προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν την εύνοια του πατέρα τους. Την εποχή που πέθανε ο Ντενίς (1325) το Βασίλειο της Πορτογαλίας ήταν ισότιμο με τα υπόλοιπα βασίλεια στην Ιβηρική. Ο Αλφόνσος που γεννήθηκε στην Λισαβόνα ήταν ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου αλλά ο Αλφόνσος Σάντσεθ ο νόθος γιος του Ντενίς με την Αλντόνσα Ροντρίγκες Τάλα ήταν ο αγαπημένος γιος του πατέρα του.[58][59][60] Η αντιπαλότητα ανάμεσα στα δύο αδέλφια οδήγησε πολλές φορές σε εμφύλιες οικογενειακές, η Ελισάβετ μεσολάβησε πολλές φορές στην διάρκεια του εμφυλίου ανάμεσα στον σύζυγο της και στον Αλφόνσο (1322-1324).

Ο διάδοχος Αλφόνσος ήταν δυσαρεστημένος έντονα με τον πατέρα του που ευνοούσε τον νόθο γιο του, είχε την υποστήριξη των λαϊκών τάξεων που ήταν επίσης δυσαρεστημένες με τον ηλικιωμένο βασιλιά για τα προνόμια που έδωσε τα τελευταία χρόνια στην αριστοκρατία. Η βασίλισσα μπήκε στην μέση και απέτρεψε τον Διονύσιο να σκοτώσει τον γιο του, ανεβασμένη σε ένα μουλάρι μπήκε μέσα στην "μάχη του Αλβαλάδε" για να διακόψει τον εμφύλιο πόλεμο. Η ειρήνη επανήλθε όταν ο διάδοχος Αλφόνσος ορκίστηκε πίστη στον πατέρα του και ο Αλφόνσος Σάντσες εξορίστηκε (1324).[61] Ο Διονύσιος πέθανε (7 Ιανουαρίου 1325) και τάφηκε στο μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου κοντά στην Λισαβώνα.[62] Ο Αλφόνσος Δ΄ τον διαδέχθηκε, έκανε κατάσχεση σε όλα τα εδάφη του Αλφόνσο Σάντσες και τον έστειλε εξορία στο Βασίλειο της Καστίλης. Ο Αλφόνσος Σάντσες προχώρησε σε μια σειρά από επιχειρήσεις για να σφετεριστεί το στέμμα της Πορτογαλίας, μετά από μια σειρά από αποτυχημένες προσπάθειες έκλεισε ειρήνη με την παρέμβαση της βασιλομήτωρος Ελισάβετ.[63]

Ισχυρός κυβερνήτης

Επεξεργασία
 
Ο Διονύσιος της Πορτογαλίας σε ένα γενεαλογικό δέντρο του 16ου αιώνα

Το βασικότερο χαρακτηριστικό της εξουσίας του επικεντρώθηκε στις προσπάθειες του να ενισχύσει την βασιλική εξουσία.[64] Προχώρησε σε έντονο βαθμό τις έρευνες σχετικά με την ιδιοκτησία γης για να εξετάσει όλες τις περιπτώσεις που σημειώθηκαν παραβιάσεις.[65] Ο Ντενίς έδειξε από την αρχή μεγάλες ικανότητες στις πραγματοποίηση των στόχων του, το ιδανικό του ήταν η σωστή κυβέρνηση του λαού του. Οι βασικοί του στόχοι ήταν η ίδρυση πόλεων, εμπορικών σταθμών, η οχύρωση των συνόρων και η επιβολή της εξουσίας του σε όλες τις στρατιωτικές τάξεις, αναγνωρίστηκε από όλους τους ιστορικούς σαν έξυπνος και πετυχημένος ηγεμόνας. Με μεγάλες ικανότητες διαπραγμάτευσης περιόρισε την ασυδοσία των κοσμικών και εκκλησιαστικών συμφερόντων. Σε ένα Κονκορδάτο που συγκάλεσε με τους Πορτογάλους επισκόπους (1289) συμφώνησε να περιορίσει σημαντικά πολλά από τα προνόμια τους αλλά τους αποζημίωσε με ένα ετήσιο ποσό.[37][66] Με τις ενέργειες του μπόρεσε να θέσει σε λειτουργία τους νόμους περί κατάσχεσης περιουσίας και να ελέγξει την κρατική διαφθορά.[67][68] Ο Δάντης Αλιγκέρι στο έργο του Θεία Κωμωδία ύμνησε πολλές φορές τον Διονύσιο για τον αποτελεσματικό τρόπο που διαχειρίστηκε την βασιλική περιουσία.[69] Ο στόχος της νομοθεσίας του ήταν βασικά να ελέγξει τις μεγάλες σπατάλες από τους δικαστές και τους δικηγόρους και να αποφύγει τις μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις στις δίκες. Η μεγάλη του αποφασιστικότητα τον οδήγησε πολλές φορές σε σκληρότητα και αλαζονεία ειδικότερα στον τρόπο που χειρίστηκε τις οικογενειακές υποθέσεις. Δέχτηκε πολλές κριτικές για την στάση στον νόμιμο γιο του Αλφόνσο και την σύζυγο του Ελισάβετ στην οποία επέβαλε να αναθρέψει και να εκπαιδεύσει τα νόθα παιδιά του.[70] Ο μεγάλος Πορτογάλος ιστορικός Ντουάρτε Νούνιες ντου Λιάο έδωσε στον Διονύσιο τον τίτλο του "πατέρα της πατρίδας του" (1600).[71]

Φυσικά χαρακτηριστικά

Επεξεργασία

Οι πηγές και οι ιστορικοί απέτυχαν να δώσουν την ακριβή εξωτερική εμφάνιση του Ντενίς, έπεσαν σε πολλά σφάλματα. Ο τάφος του άνοιξε (1938) και αποδείχτηκε ότι οι ιστορικές περιγραφές για έναν πανύψηλο άντρα ήταν εσφαλμένες, το ύψος του ήταν μόλις 1,65. Ο Ντενίς έκανε την διαθήκη του σε ηλικία 61 έτους και πέθανε στα 64, είχε άριστη υγεία, ταξίδευε συνέχεια και συμμετείχε σε κυνήγια μέχρι τα 60 του. Η ταφή του έγινε με πλήρη οδοντοφυΐα κάτι απίθανο για τους ανθρώπους της ηλικίας του στην εποχή του.[72] Με την εξέταση του σώματός του αποδείχτηκε ότι τα μαλλιά του και η γενειάδα του ήταν ξανθοκόκκινα· ήταν ο πρώτος Πορτογάλος μονάρχης με το χαρακτηριστικό αυτό, αφού οι πρόγονοι του ήταν μελαχρινοί. Το ξανθοκόκκινο χρώμα φαίνεται ότι το κληρονόμησε από την μητέρα του, αφού με το ίδιο χαρακτηριστικό περιγράφεται ο θείος του Φερδινάνδος δε λα Θέρδα, διάδοχος. Με το ίδιο χρώμα περιγράφεται ο Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας, που ήταν πρόγονός του και από τους δύο γονείς, και η προγιαγιά του Ελισάβετ της Σουαβίας, εγγονή του Φρειδερίκου Α΄ "Βαρβαρόσσα", που μεταφράζεται "Κοκκινογένης".[73]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Νυμφεύτηκε την Ελισάβετ τού Οίκου της Βαρκελώνης, κόρη τού Πέτρου Γ΄ τη Αραγωνίας, μετέπειτα αγίας και είχε τέκνα:[74]

Από μη νόμιμες σχέσεις είχε φυσικά τέκνα. Από τη Μαρία Πίρες:

  • (νόθος) Ζοάο Αφόνσο π. 1280-1325, κύριος της Λόουσα.

Από τη Μαρίνα Γκόμες:

  • (νόθη) Μαρία-Αφόνσα π. 1290-μετά το 1340, παντρεύτηκε τον Ιωάννη-Αλφόνσο δε λα Θέρδα κύριο τού Γκιμπραλεόν, Ουέλβα, Ρεάλ δε Μανθανάρες και Δέθα.
  • (νόθη) Μαρία-Αφόνσα απεβ. 1320, μοναχή στη μονή στο Οντιβέλας.

Από τη Γκάρσια Φρόες:

Από την Αλντόνσα Ροντρίγκες Τάλα:

Από άλλη ερωμένη του:

  • Φερνάο Σάντσες π. 1280-1329.

Πρόγονοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 10698812. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 International Music Score Library Project. Category:Dinis_I,_Dom. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Dinis. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. dinis-20. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0022543.
  6. (Γαλλικά, Ολλανδικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά) Musicalics. 485080.
  7. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  8. 8,0 8,1 José Pedro Machado: d:Q125676339. 1971.
  9. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0160812. Ανακτήθηκε στις 15  Δεκεμβρίου 2022.
  10. p11336.htm#i113356. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  11. 11,0 11,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  12. https://books.google.gr/books?id=IT2dAAAAQBAJ&pg=PA53&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  13. https://books.google.gr/books?id=2f27RVtpwEYC&pg=PA49&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  14. 14,0 14,1 H. V. Livermore (2004). Portugal: A Traveller's History. Boydell Press. σ. 15
  15. Rip Cohen (1 January 1987). Thirty-two Cantigas D'amigo of Dom Dinis: Typology of a Portuguese Renunciation. Hispanic Seminary of Medieval Studies. σ. 99
  16. Portuguese Studies Newsletter. International Conference Group on Modern Portugal. 1988. σ. 42
  17. Sheila R. Ackerlind (1990). King Dinis of Portugal and the Alfonsine heritage. Peter Lang Publishing, Incorporated. σ. 1
  18. 18,0 18,1 Francis A. Dutra (4 December 2013). E. Michael Gerli (ed.). Medieval Iberia: An Encyclopedia. Routledge. σ. 285
  19. Bailey Wallys Diffie (1977). Foundations of the Portuguese Empire, 1415-1580. U of Minnesota Press. σ. 21
  20. John Brande Trend (1958). Portugal. Praeger. σ. 103
  21. Joseph F. O'Callaghan (15 April 2013). A History of Medieval Spain. Cornell University Press. σ. 458
  22. https://books.google.gr/books?id=Ok5zuaeBtJcC&pg=PA134&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  23. Matthew Anthony Fitzsimons; Jean Becarud (1969). The Catholic Church today: Western Europe. University of Notre Dame Press. σ. 159
  24. https://books.google.gr/books?id=xuHkATz7mZEC&pg=PA98&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  25. https://books.google.gr/books?id=7hAAhec0gloC&pg=PA48&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  26. Jonathan Silveira. THE KNIGHTS TEMPLAR AND THE DISCOVERY OF THE NEW WORLD - The Evolution of Medieval Orders and the European Exploration of the Americas. Lulu.com. σ. 94
  27. Richard Mayson (12 November 2012). Port and the Douro. Infinite Ideas. σ. 3
  28. 28,0 28,1 A. H. de Oliveira Marques (1972). History of Portugal: From Lusitania to Empire ; Τόμος. 2, From Empire to Corporate State. Columbia University Press. σσ. 121–122
  29. https://books.google.gr/books?id=YefJADwjAFIC&pg=PA263&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  30. https://books.google.gr/books?id=QE-P0ffkTUoC&pg=PA38&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  31. https://books.google.gr/books?id=7v6EBAAAQBAJ&pg=PA36&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  32. https://books.google.gr/books?id=ergKSk7lS9gC&pg=PA247&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  33. https://books.google.gr/books?id=cZUKBgAAQBAJ&pg=PA115&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  34. https://books.google.gr/books?id=bAs0BUizMYUC&pg=PA312&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  35. https://books.google.gr/books?id=z9xDFnIMRssC&pg=PA148&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  36. Miquel, P. “The Days of Knights & Castles,” 1980. London: Hamlyn Publishing Group Ltd., σ. 57
  37. 37,0 37,1 https://books.google.gr/books?id=Y214Oo0uK-oC&pg=PA262&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  38. Salo Wittmayer Baron (1967). A Social and Religious History of the Jews: Citizen or alien conjurer. Columbia University Press. σ. 406
  39. https://books.google.gr/books?id=dG6_i3DUZ60C&pg=PA200&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  40. https://books.google.gr/books?id=7nVIBhrRb9AC&pg=PA431&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  41. Ackerlind 1990, σ. 11
  42. Susan Canty Quinlan; Fernando Arenas. Lusosex: Gender and Sexuality in the Portuguese-Speaking World. University of Minnesota Press. σ. 10
  43. https://books.google.gr/books?id=E85YAwAAQBAJ&pg=PA77&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  44. https://books.google.gr/books?id=aq08DHChiGwC&pg=PA182&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  45. E. Bradford Burns (January 1993). A History of Brazil. Columbia University Press. σ. 20
  46. https://books.google.gr/books?id=9P3Ifze8gUQC&pg=PA333&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  47. https://books.google.gr/books?id=IjBfEorbZWAC&pg=PA38&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  48. https://books.google.gr/books?id=o9RTBgAAQBAJ&pg=PA88&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  49. https://books.google.gr/books?id=HM6hAwAAQBAJ&pg=PA216&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  50. https://books.google.gr/books?id=LVQzAQAAQBAJ&pg=PA918&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  51. https://books.google.gr/books?id=UoryGn9o4x0C&pg=PA33&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  52. https://books.google.gr/books?id=-DZciX6WxgUC&pg=PT53&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  53. https://books.google.gr/books?id=fHI3AAAAIAAJ&pg=PA153&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  54. Louis Reichenthal Gottschalk; Loren Carey MacKinney; Earl Hampton Pritchard (1969). The Foundations of the Modern World [1300-1775]. International Commission for a History of the Scientific and Cultural Development of Mankind. σ. 952
  55. https://books.google.gr/books?id=g7fN0e-wA2gC&pg=PA81&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  56. International Commission for a History of the Scientific and Cultural Development of Mankind (1963). History of Mankind: Cultural and Scientific Development. George Allen and Unwin. σ. 952
  57. Erwin Anton Gutkind (1967). International History of City Development: Urban development in southern Europe: Spain and Portugal. Free Press of Glencoe. σ. 47
  58. https://books.google.gr/books?id=XYIm9o4qHAEC&pg=PA69&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  59. https://books.google.gr/books?id=LoSJE8D75-gC&pg=PT19&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  60. Ana Maria S.A. Rodrigues (7 May 2012). "23". Reassessing the Roles of Women as 'Makers' of Medieval Art and Architecture (Τόμος 2). 2. BRILL. σ. 1069
  61. João Ferreira (2010). Histórias rocambolescas da história de Portugal
  62. https://books.google.gr/books?id=RFbckOuKA7QC&pg=PT66&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  63. Spain and Portugal, Graeme Mercer Adam ed., J. D. Morris, 1906
  64. https://books.google.gr/books?id=_uT_8EppwwkC&pg=PA91&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  65. José Augusto de Sotto Mayor Pizarro (2008). D. Dinis. Temas e Debates. σ. 206
  66. Catholic Encyclopedia. Appleton. 1908. σ. 197
  67. Pizarro 2008, σ. 207
  68. https://books.google.gr/books?id=7L88AAAAIAAJ&pg=PA832&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  69. https://books.google.gr/books?id=CY-sAgAAQBAJ&pg=PA304&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  70. https://books.google.gr/books?id=jQblhT1XtkMC&pg=PA89&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  71. https://books.google.gr/books?id=O3r3tgyH3pUC&pg=RA5-PA123&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  72. José Crespo (1972). Santa Isabel na doença e na morte. Coimbra Editora. σσ. 113–117
  73. https://books.google.gr/books?id=1QOfp07QS-0C&pg=PA115&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  74. https://books.google.gr/books?id=LOS1c0w91AcC&pg=PA634&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  • Amir D. Aczel (19 February 2009). Descartes's Secret Notebook: A True Tale of Mathematics, Mysticism, and the Quest to Understand the Universe
  • Ana Maria S.A. Rodrigues (7 May 2012). "23". Reassessing the Roles of Women as 'Makers' of Medieval Art and Architecture
  • Darlene Abreu-Ferreira, ed. (20 November 2007). Women in the Lusophone World in the Middle Ages and the Early Modern Period: Portuguese Studies Review,
  • H. V. Livermore (2004). Portugal: A Traveller's History
  • James Anderson (21 March 2013). Daily Life Through Trade: Buying and Selling in World History
  • Jean-Benoit Nadeau; Julie Barlow (7 May 2013). The Story of Spanish. St. Martin's Press
  • Richard H. Major (1868). The life of Prince Henry of Portugal Surnamed the Navigator
  • Ross W. Duffin (2000). A Performer's Guide to Medieval Music. Indiana University Press
  • Samuel J. Miller (1978). Portugal and Rome C. 1748-1830: An Aspect of the Catholic Enlightenment
Διονύσιος Α΄ της Πορτογαλίας
Γέννηση: 9 Οκτωβρίου 1261 Θάνατος: 7 Ιανουαρίου 1325
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Αλφόνσος Γ΄
Βασιλιάς της Πορτογαλίας
 
1279 - 1325
Διάδοχος
Αλφόνσος ο Γενναίος