Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη «Άγιος Κλήμης της Αχρίδας»

εθνική βιβλιοθήκη της Βόρειας Μακεδονίας

Η Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη «Άγιος Κλήμης της Αχρίδας» (σλαβομακεδονικά: Национална и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“‎‎) βρίσκεται στα Σκόπια στη Βόρεια Μακεδονία και είναι ένα από τα πρώτα ιδρύματα που δημιουργήθηκε με την απόφαση της «Αντιφασιστικής Συνέλευσης για την Εθνική Απελευθέρωση της Μακεδονίας (ASNOM)» στις 23 Νοεμβρίου του 1944.

Εθνική και Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη "Άγιος Κλήμης της Αχρίδας"
Национална и универзитетска библиотека „Св. Климент Охридски“[1]
Χάρτης
Είδοςεθνική βιβλιοθήκη, ακαδημαϊκή βιβλιοθήκη και βιβλιοθήκη
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°59′53″N 21°26′22″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Τσένταρ και Ευρύτερα Σκόπια
ΧώραΒόρεια Μακεδονία
Έναρξη κατασκευής1944
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Ιστορία Επεξεργασία

Η βιβλιοθήκη βρίσκεται στη τοποθεσία όπου ο Άγιος Κυρίλλος (826-869) και ο Άγιος Μεθόδιος (820-885) άρχισαν να αναπτύσουν την εκπαιδευτική δραστηριότητά τους. Ο Άγιος Κλήμης της Αχρίδας (840-916) ίδρυσε τη πρώτη μοναστική βιβλιοθήκη στην Οχρίδα, στο Μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος και θεωρείται ο πρωτοπόρος της βιβλιοθηκονομίας στη περιοχή. Πολλές μεσαιωνικές μοναστηριακές βιβλιοθήκες στη Βόρεια Μακεδονία, μέρος των κληδοροτημάτων που έχουμε σήμερα, συνέχισαν τη παράδοση βιβλιοθηκών στην ευρύτερη περιοχή.

Το αρχικό κληροδότημα της Εθνικής και Πανεπιστημιακής Βιβλιοθήκης «Αγίου Κλήμεντος της Αχρίδας» συμπεριλαμβάνει 150.000 τεκμήρια, κυρίως πανεπιστημιακών συγγραμμάτων και επιστημονικών δημοσιεύσεων στο πεδίο των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών: τη λογοτεχνία, την εθνολογία, τη γεωγραφία, την ιστορία, κλπ. Επίσης έχει σημαντικούς τίτλους τριογενών πηγών  όπως εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, βιβλιογραφίες και περίπου 300 τίτλους περιοδικών. Με την απόφαση της ASNOM το 1945, η Εθνική Βιβλιοθήκη αρχίζει να λαμβάνει αντίγραφο όλων των εκδόσεων που δημοσιεύονται στη σημερινή Βόρεια Μακεδονία της τότε Γιουγκοσλαβίας. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένα αποθετήριο τεκμηρίων βιβλιοθήκης της τότε «Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» που αποτελούσε μια από τις οκτώ βιβλιοθήκες της Γιουγκοσλαβίας. Μετά την ανεξαρτησία της Βόρειας Μακεδονίας το 1991, η βιβλιοθήκη έχει γίνει ένα αποθετήριο για τη βορειομακεδονική εκδοτική παραγωγή.[2]

Η πλημμύρα του 1962 και ο σεισμός του 1963 στα Σκόπια, διακόπτει την ανάπτυξη της βιβλιοθήκης. Το κτήριο της Βιβλιοθήκης καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς και το αποθετήριο, που εκείνη την εποχή αριθμούσε περίπου 500.000 τεκμήρια, σε μεγάλο βαθμό έχει καταστραφεί. Στις αρχές του 1964, το ταμείο μεταφέρθηκε και στεγάζεται σε ένα  προκατασκευασμένο κτίριο το οποίο λειτούργησε ως βιβλιοθήκη μέχρι να μετακομίσει στο νέο και σύγχρονο κτίριο, το 1972.

Η Εθνική Βιβλιοθήκη άρχισε να εφαρμόζεται το COBISS σύστημα το 1996. Συνδέοντας αυτές τις βιβλιοθήκες, το 2001, με το COBISS.MK, ξεκίνησε μια ενιαία καταλογογράφηση, η οποία από τις 3 Δεκεμβρίου 2004 αποτελεί το πληροφοριακό σύστημα της βιβλιοθήκης. Η Εθνική Βιβλιοθήκη και το IZUM υπέγραψαν μιά συμφωνία για την εφαρμογή του COBISS.MK στα πληροφοριακά συστήματα της Βόρειας Μακεδονίας όταν το Κέντρο Εικονικής Βιβλιοθήκης ιδρύθηκε και ανέλαβε την υπηρεσία του πλρηφοριακού συστήματος της εθνικής βιβλιοθήκης.

Το 2003, η Εθνική Βιβλιοθήκη, εξ ονόματος όλων των βιβλιοθηκών στη Βόρεια Μακεδονία, υπέγραψε τη Συμφωνία για τη θέσπιση του δικτύου COBISS.Net, με την οποία το πληροφοριακό σύστημα COBISS.MK συνδέθηκε με τα πληροφοριακά συστήματα των υπόλοιπων βιβλιοθηκών. Το πληροφοριακό σύστημα COBISS εξασφαλίζει ελεύθερη ροή και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των βιβλιοθηκών. Σήμερα, μέσω του COBISS, η Εθνική Βιβλιοθήκη παρέχει σύνδεση και συνεργασία με περισσότερες από 700 βιβλιοθήκες που συμμετέχουν στο COBISS όπως βιβλιοθήκες στη Σλοβενία, Σερβία, στο Μαυροβούνιο, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία και Αλβανία.

Συνδρομές Επεξεργασία

Η Βιβλιοθήκη είναι μέλος πολλών διεθνών ενώσεων και οργανισμών, μεταξύ των οποίων είναι: IFLA, CENL, LIBER, EBLIDA, ISSN, ISBN, ISMN. Η Βιβλιοθήκη είναι εταίρος στη Ευρωπαϊκή Βιβλιοθήκη[3] και τη Παγκόσμια Ψηφιακή Βιβλιοθήκη. Επιπλέον, η Εθνική Βιβλιοθήκη στεγάζει ένα δωμάτιο ανάγνωσης Γερμανικών και Ρωσικών και  το Ινστιτούτο Κομφούκιος. Επίσης μέσα στη βιβλιοθήκη βρίσκεται το κέντρο πληροφόρησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και πρόσφατα μια Αμερικάνικη γωνιά.

Στις αρχές του 2008 εγκαινιάστηκε η κατασκευή του νέου και σύγχρονου κτιρίου, ως επέκταση του υπάρχοντος, με το οποίο η Βιβλιοθήκη επεκτάθηκε σε επιπλέον 3000 m2. Το νέο κτίριο στεγάζει τις Ειδικές συλλογές, Εικονική Βιβλιοθήκη της Βόρειας Μακεδονίας και Κέντρο Ψηφιοποίησης. Το νέο κτίριο άνοιξε επίσημα στις 24 Μαΐου 2009.

Βραβεία Επεξεργασία

Για τη συμβολή στην επιστημονική, πολιτιστική και γενικότερη κοινωνική ανάπτυξη της χώρας, η Βιβλιοθήκη έχει λάβει τα ακόλουθα βραβεία και διακρίσεις: το τάγμα της Αξίας για τους ανθρώπους με ένα ασημένιο μετάλειο  (1972) * το Βραβείο «11ης Οκτωβρίου» ως τη μεγαλύτερη κοινωνική αναγνώριση για σημαντικά επιτεύγματα στον τομέα της επιστήμης (1975) * Cultural Charter (το 1984). Βραβείο «Kliment Ohridski» (το 1984 και 1994).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 web.archive.org/web/20221226144622/https://www.cenl.org/member-libraries/.
  2. «IFLA Survey of National Libraries of Education (Macedonia)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2018. 
  3. «The European Library». 25 Μαΐου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία