Εθνικό Πάρκο του Γκομπουστάν

Συντεταγμένες: 40°6′20″N 49°23′20″E / 40.10556°N 49.38889°E / 40.10556; 49.38889

To Εθνικό Πάρκο του Γκομπουστάν (αζερικά: Qobustan Milli Parkı), επισήμως Πολιτιστικό Τοπίο Τέχνης των Βράχων του Γκομπουστάν, είναι ορεινή περιοχή στο νοτιοανατολικό άκρο της οροσειράς του Καυκάσου, στο Αζερμπαϊτζάν. Το πάρκο βρίσκεται δυτικά του Γκομπουστάν, περίπου 65 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του κέντρου του Μπακού, στη δυτική όχθη της Κασπίας. Το όνομα προέρχεται από τις βαθιές χαράδρες (στα αζερικά: gobu) της περιοχής του πάρκου.

Εθνικό Πάρκο του Γκομπουστάν
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Εθνικό Πάρκο του Γκομπουστάν
40°6′20″N 49°23′20″E
ΧώραΑζερμπαϊτζάν
Διοικητική υπαγωγήΑμπσερόν
Χαρακτηρισμός1966
Καθεστώς προστασίαςΜνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Έκταση3.096 εκτάριο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το 1966, το Γκομπουστάν ανακηρύχθηκε εθνικό ιστορικό μνημείο του Αζερμπαϊτζάν με στόχο να προστατευθούν τα αρχαία ανάγλυφα, τα ηφαίστεια λάσπης και οι λίθοι γνωστοί ως Γκαβάλ Ντας στην περιοχή. Το 2007, το Γκομπουστάν ανακηρύχθηκε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO λόγω της ποιότητας και της πυκνότητας των τέχνης των βράχων στο πάρκο, όπου απεικονίζει πρωτόγονους ανθρώπους, τελετουργίες, σκηνές κυνηγιού και μαχών, τη πανίδα και χλωρίδα της περιοχής και τον τρόπο ζωής στην προϊστορική εποχή καθώς και τον Ήλιο και τα αστέρια.[1][2][3] Ανάμεσα στα ανάγλυφα των ζώων ξεχωρίζουν θαλάσσια είδη τα οποία σήμερα δεν είναι παρόντα στη Κασπία θάλασσα, όπως φάλαινες και δελφίνια.[4]

Στο πάρκο σώζονται περίπου 6.000 ανάγλυφα τα οποία χρονολογούνται από 40.000 έως 5.000 χρόνια πριν. Ο χώρος περιλαμβάνει επίσης κατοικημένα σπήλαια, οικισμούς και χώρους ταφής, οι οποίοι χρονολογούνται από το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων, από την παλαιολιθική εποχή μέχρι τον Μεσαίωνα. Ο χώρος έχει έκταση 537 εκτάρια και ανήκει στο ευρύτερο καταφύγιο του Γκομπουστάν.[3] Τα ανάγλυφα ανακαλύφθηκαν τυχαία το 1930 από εργάτες οι οποίοι δούλευαν σε ένα λατομείο στην περιοχή. Η πρώτη αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή έλαβε χώρα το 1939.[5] Το 1948, ο Ισχάγκ Τζαφαρζαντέχ, ένας από τους πρωτοπόρους αρχαιολόγους και εθνογράφους του Αζερμπαϊτζάν,[6] ανακάλυψε στο Γκομπουστάν μια επιγραφή στα λατινικά, η οποία χρονολογείται στην εποχή του Δομιτιανού (81-96 μ.Χ.), αναφερόμενη στην 12η Λεγεώνα. Αυτή η επιγραφή είναι το ανατολικότερο γνωστό ρωμαϊκό εύρημα.[7] Μια άλλη επιγραφή στα περσικά η οποία χρονολογείται από τον 14ο αιώνα και αναφέρει ότι ο «Ιμάντ Σάκι ήταν εδώ, προσευχήθηκε και έφυγε».[8]

Επίσης, η περιοχή του Γκομπουστάν είναι γνωστή για τα περίπου 400 ηφαίστεια λάσπης που διαθέτει, περισσότερα από τα μισά σε όλο τον κόσμο.[9] Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του πάρκου είναι οι λίθοι που είναι γνωστοί ως Γκαβάλ Ντας. Αυτές οι πέτρες ακούγονται σαν ταμπούρλα όταν κάποιος τις χτυπήσει σε διάφορα σημεία.[10] Το Γκαβάλ Ντας είναι ασβεστόλιθος ο οποίος έχει δημιουργηθεί από όστρακα και ανάλογα με την πυκνότητα των οστράκων παράγει διαφορετικό ήχο. Είναι πιθανό να είχαν χρησιμοποιηθεί σε διάφορους τελετουργικούς χορούς.[8]

Τα πετρογλυφικά του Γκομπουστάν απεικονίζονται στο χαρτονόμισμα των 5 μανάτ από το 2006.[11]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Gobustan Reserve
  2. Ronnie Gallagher and Abbas Islamov, Early Man in Azerbaijan: When Ancient Stones Speak, yashasin Axiler Azerbaijan International, 11.1 (Spring 2003), pp. 40-47.
  3. 3,0 3,1 UNESCO World Heritage: Gobustan Rock Art Cultural Landscape, UNESCO
  4. «Gobustan Petroglyphs – Subject Matter». The Smithsonian Institution. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2015. 
  5. Rock paintings of Gobustan window2baku.com
  6. Azerbaijan Soviet Encyclopedia (1987), vol. 10, pp. 430-431.
  7. «TravBuddy: Qobustan Travel Blog June 1st, 2008: Qobustan - Petroglyphs and Mud Volcanoes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  8. 8,0 8,1 Abbasgulu Najafzadeh (2011). «Gavaldash» (PDF). irs-az. Ανακτήθηκε στις 15 Μαΐου 2016. 
  9. «MUD VOLCANOES OF AZERBAIJAN». www.atlasobscura.com. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2014. 
  10. «About Azerbaijan». www.eurovision.tv. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2014. 
  11. Central Bank of Azerbaijan Αρχειοθετήθηκε 2010-03-14 στο Wayback Machine. National currency: 5 manat Αρχειοθετήθηκε 2018-02-24 στο Wayback Machine.. – Retrieved on 25 February 2010.