Οι '''Πανελλήνιες εξετάσεις''' (επίσημα αναφερόμενες ως '''Πανελλαδικές εξετάσεις''') είναι θεσμός του ελληνικού κράτους για την εισαγωγή των μαθητών του [[Λύκειο|Λυκείου]] στα [[Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα|ΑΕΙ]] της χώρας. Ως θεσμός, εισήχθη το 1964, με το Βασιλικό Διάταγμα 378/1964 (ΦΕΚ 111), [[Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου 1964|επί κυβέρνησης Γεώργιου Παπανδρέου]]. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι έχοντες ενδεικτικό Β' Τάξης πάσης φύσεως [[Λύκειο|Λυκείου]] και απόφοιτοι [[Δευτεροβάθμια εκπαίδευση|δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης]]. Λαμβάνουν χώρα στο τέλος της σχολικής χρονιάς, μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου, κάθε χρόνο για τους μαθητές της Γ' Λυκείου και οργανώνονται από το [[Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων]]. Τα θέματα είναι κοινά για όλους τους υποψηφίους που μετέχουν της διαδικασίας. Τα θέματα μεταδίδονται κεντρικά από το υπουργείο Παιδείας προς όλα τα εξεταστικά κέντρα. Τα αποτελέσματα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ανακοινώνονται συνήθως τέλη Αυγούστου, με εξαίρεση το 2022 που ανακοινώθηκαν στις 28 Ιουλίου.
Οι Πανελλήνιες Εξετάσεις χαρακτηρίζονται ως το πιο αδιάβλητο σύστημα εισαγωγής. Τα θέματα των εξετάσεων αποφασίζονται με άκρα μυστικότητα σε ειδικό χώρο του Υπουργείου Παιδείας, την ημέρα πριν την εξέταση, με σκοπό την αποφυγή διαρροής θεμάτων.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.lifo.gr/now/greece/pos-bgainoyn-ta-themata-ton-panellinion|title=Πώς βγαίνουν τα θέματα των Πανελληνίων; {{!}} LiFO|ημερομηνία=2018-06-05|website=www.lifo.gr|language=el|accessdate=2021-04-30}}</ref> Σύμφωνα με του υπουργείο, ο θεσμός κοστίζει κάθε χρόνο περίπου 13 εκατομμύρια [[ευρώ]].<ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/187006_kostos-ton-panelladikon|title=Το κόστος των Πανελλαδικών|website=Alfavita|language=el|accessdate=2022-07-02}}</ref> Πρόκειται για μια εξεταστική διαδικασία, που αν και κάθε μαθητής ή οποιοσδήποτε με απολυτήριο λυκείου μπορεί να συμμετάσχει όσες φορές θέλει έχει μεγάλο ψυχολογικό αντίκτυπο για κάθε μαθητή. Οι περισσότεροι μαθητές καταφεύγουν στα [[Φροντιστήριο|φροντιστήρια]]<ref>{{Cite web|url=https://www.newsbeast.gr/greece/ekpaideusi/arthro/636063/to-80-ton-mathiton-lukeiou-se-frodistiria|title=Το 80% των μαθητών λυκείου σε φροντιστήρια}}</ref> ή στα ιδιαίτερα μαθήματα με σκοπό την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος, ακόμη και οικογένειες με μειωμένα εισοδήματα. Παράλληλα, οι μετεξεταστικές διαδικασίες, όπως οι ημέρες πριν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, η ανακοίνωση των βάσεων και η εύρεση σπιτιού αποτελούν αγχώδεις διαδικασίες για τους μαθητές και τους γονείς τους.<ref name=":4">{{Cite web|url=https://www.in.gr/2022/07/03/economy/enoikia-exoun-ayksithei-mexri-kai-30-golgothas-gia-tous-foitites-na-vroun-spiti/|title=Μέχρι και 30% έχουν αυξηθεί τα ενοίκια - Γολγοθάς για τους φοιτητές να βρουν σπίτι|ημερομηνία=2022-07-03|website=in.gr|language=el|accessdate=2022-07-29}}</ref> Οι πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούν μια εξαιρετικά ψυχοφθόρο διαδικασία για τους μαθητές, λόγω της μεγάλης ύλης που πρέπει να γνωρίζει ο μαθητής προκειμένου να συμμετάσχει πετυχημένα στις εξετάσεις, αλλά και της κυρίαρχης κοινωνικής άποψης που επικρατεί για την μεγάλη σημασία που έχουν οι εξετάσεις για τη ζωή του κάθε μαθητή. Μάλιστα, έχουν αναφερθεί ακόμη και κρίσεις πανικού σε μαθητές λόγω των εξετάσεων<ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.news247.gr/paideia/pos-oi-panellinies-metatrapikan-se-psychofthores-kai-pneymatoktones-exetaseis.6209433.html|title=Πώς οι Πανελλήνιες μετατράπηκαν σε ψυχοφθόρες και πνευματοκτόνες εξετάσεις|website=www.news247.gr|language=el|accessdate=2022-07-29}}</ref>, αϋπνίες<ref>{{Cite web|url=https://parallaximag.gr/panellinies-thymithikame-tis-stigmes-poy-mas-stigmatisan-141993|title=Πανελλήνιες: Θυμηθήκαμε τις στιγμές που μας στιγμάτισαν|ημερομηνία=2022-06-13|website=parallaximag.gr|language=el|accessdate=2022-07-29}}</ref> ακόμη και αυτοκτονίες καθοδόν προς τις εξετάσεις<ref>{{Cite web|url=https://www.alfavita.gr/koinonia/127939_tragodia-18hronos-mathitis-aytoktonise-pigainontas-na-dosei-panelladikes-exetaseis|title=ΤΡΑΓΩΔΙΑ: 18χρονος μαθητής αυτοκτόνησε, πηγαίνοντας να δώσει Πανελλαδικές εξετάσεις}}</ref> ή μετά από ανεπιτυχή αποτελέσματα. Η ύλη θεωρείται σαν αιτία για την αποστροφή μαθητών από διάφορα μαθήματα όπως η ιστορία. Τέλος, ενδεικτικό της σημασίας των εξετάσεων στην Ελλάδα είναι ότι κάθε ιστορία επιτυχόντα καλύπτεται εκτεταμένα από τα μέσα, τοπικά και εθνικά, σε βαθμό μάλιστα που αριστούχοι επιτυχόντες έχουν προσκληθεί ακόμη και στο δείπνο που γίνεται κάθε Ιούλιο για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, στο [[Προεδρικό Μέγαρο (Αθήνα)|Προεδρικό Μέγαρο]].<ref>{{Cite web|url=https://www.ertnews.gr/eidiseis/ellada/epeteios-apokatastasis-tis-dimokratias-oi-kalesmenoi-ta-pigadakia-kai-ta-peiragmata-sto-proedriko-megaro/|title=Επέτειος Αποκατάστασης της Δημοκρατίας: Οι καλεσμένοι, τα πηγαδάκια και τα πειράγματα στο Προεδρικό Μέγαρο|ημερομηνία=2022-07-25|website=www.ertnews.gr|language=el|accessdate=2022-07-30}}</ref>
