Βικιπαίδεια

Οπισθόδομος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Πάμε από την αρχή
Γραμμή 1:
[[Εικόνα:Peripteros-Plan-Opisthodom-bjs.png|150px|Οπισθόδομος [[περίπτερος ναός]]]]
{|class="floatright"
|[[Εικόνα:PeripterosPseudodoppelantentempel-Plan-Opisthodom-bjs.png|150px|Ψευδο-οπισθόδομος]]
Με τον όρο '''οπισθόδομος''' στην [[αρχιτεκτονική]] του αρχαιοελληνικού ναού εννοείται το οπίσθιο τμήμα του αρχαίου ελληνικού ναού με είσοδο από το εξωτερικό του οικοδομήματος, διαμορφωμένη με δύο κίονες ανάμεσα στις παραστάδες των μακρών τοίχων. Άλλοτε ο οπισθόδομος ήταν πλήρως απομονωμένος από τον ''σηκό'', ενίοτε όμως επικοινωνούσε μαζί του μέσω θύρας. Ο οπισθόδομος κατείχε πιθανώς τη θέση του θησαυροφυλακίου οπότε και φυλασσόταν με κιγκλιδώματα.
|[[Εικόνα:Pseudodoppelantentempel-Plan-bjs.png|150px]]
|-
|Οπισθόδωμα [[περίπτερος ναός|περίπτερου<br>ναού]]
|Ψευδοοπισθόδωμα<br><br>
|-
|}
 
==Ζητήματα ορολογίας==
Το '''οπισθόδωμα''' είναι τμήμα του ναού στην αρχαία Ελλάδα. Βρίσκεται στο πίσω μέρος του ναού και είναι κλειστό, δηλαδή δεν οδηγεί στο εσωτερικό του ναού. Σχηματίζει απλά έναν προς τα πίσω ανοιχτό χώρο που μοιάζει με τον [[προναό]] που βρίσκεται στο μέτωπο του ναού. Με την πρόσθεση του οπισθοδώματος, το σχέδιο του ναού παίρνει μια πιο συμμετρική, καλαίσθητη μορφή.
 
Έως τον [[19ος αιώνας|19ο αιώνα]] ο εσωτερικός και περίκλειστος χώρος του οπισθόδομου αποκαλείτο ''άδυτον'', όρος που προέκυψε από αρχαίες [[φιλολογία|φιλολογικές]] πηγές και επιγραφικές μαρτυρίες και οδήγησε τους ερευνητές στην άποψη ότι ήταν χώρος τέλεσης ιδιαίτερων λατρευτικών τυπικών που δεξάγονταν στον ναό. Ωστόσο, η ποικιλία των χώρων που ορίζονται ως ''άδυτον'' υποδεικνύει ότι ο όρος δεν υποδηλώνει κάποια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική δομή και δεν είναι κατάλληλος για τον προσδιορισμό αυτού του συγκεκριμένου τμήματος του ελληνικού ναού<ref>Thalmann, S. K. 1975. "The 'Adyton' in the GreekTemples of South Italy and Sicily" (diss. University of California, Berkeley).</ref>.
Γνωστή είναι η αγριελιά που μεγάλωνε δίπλα στο οπισθόδωμα του [[Ναός του Δία στην Ολυμπία|ναού του Δία]] στην ιερή Άλτιδα και από την οποία φτιάχνονταν τα στεφάνια για το έπαθλο των νικητών στους αρχαίους ολυμπιακούς αγώνες.
Το οπισθόδωμα σχηματίζεται από τον πίσω τοίχο του ναού και την προέκταση των πλαϊνών τοίχων. Το ανοιχτό μέρος του οπισθοδώματος στηρίζεται από συνήθως δύο κίονες, τους λεγόμενους ''Άντες''. Οι Άντες στηρίζουν το γείσο.
 
Με τη σειρά του ο οπισθόδομος συνδέθηκε με την έννοια του ''θησαυρού'' κυρίως εξαιτίας των πολλαπλών δημοσιεύσεων για την αρχιτεκτονική του Παρθενώνα. Ωστόσο, ο όρος αποδιδόταν στην αρχαιότητα απλώς στην οπίσθια πρόσοψη του ναού, που επίσης βρισκόταν πίσω από τον ''σηκό'', αποδίδοντας έναν τύπο που χαρακτηρίστηκε ως ψευδο-οπισθόδομος.
Μια παραλλαγή του οπισθοδώματος είναι το ''ψευδοοπισθόδωμα'', στο οποίο οι άντες είναι κτισμένοι κολλητά στον τοίχο και δεν σχηματίζουν ιδιαίτερο χώρο. Ψευδοοπισθόδωμα βρίσκουμε στον ναό του Ασκληπιού στον αρχαιολογικό χώρο του [[Αγκριτζέντο]] της [[Σικελία|Σικελίας]].
 
Χαρακτηριστικά παραδείγματα ναών με οπισθόδωμαοπισθόδομο είναι εκτός άλλων:▼
 
▲Χαρακτηριστικά παραδείγματα ναών με οπισθόδωμα είναι εκτός άλλων:
* o [[Ναός του Δία στην Ολυμπία]]
* o [[Παρθενώνας]] στην Ακρόπολη της Αθήνας
* o [[Ναός Επικούριου Απόλλωνα|Ναός του Επικούριου Απόλλωνα]] στις Βάσσες της [[Φιγαλεία|ΦιγάλειαςΦιγαλείας]]
* o [[Ναός Αθηνάς Λίνδου|Ναός της Αθηνάς]] στην [[Λίνδος|Λίνδο]]
* o [[Ναός Διονύσου Τήιος|Ναός του Διονύσου]] στην [[Τέω]]
Γραμμή 25 ⟶ 19 :
* Ο [[Ναός Ποσειδώνα Σουνίου|Ναός του Ποσειδώνα]] στο Σούνιο
 
==Παραπομπές σημειώσεις==
 
<references />
{{Μετάφραση DE|Opisthodom}}
 
[[Κατηγορία:Ναοδομία]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Οπισθόδομος"