Τείχη της Κωνσταντινούπολης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
εικόνες-κόμμονς
τροποποιήσεις & μικροδιορθώσεις
Γραμμή 1:
[[Image:Car bed kap deu2.jpg|thumb|right|Η Πύλη του Βελιγραδίου όπως είναι αναστηλωμένη σήμερα.]]
Ως '''Θεοδοσιανά τείχη''' ή Θεοδοσιανά τείχη της Κωνσταντινούπολης ή '''θεοφύλαχτα τείχη''' είναι γνωστά τα τείχη με τα οποία ο [[Θεοδόσιος Β']] περιτείχισε την πρωτεύουσα της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]]. Η απόφαση πάρθηκε το [[413]] όταν και ξεκίνησαν οι εργασίες, επί επάρχου Πραιτώριουτου πραιτωρίου της Ανατολής Ανθέμιου, ενώ τελείωσανμετά από ένα σεισμό επισκευάστηκαν και απέκτησαν την τελική τους μορφή το [[447]].
 
==Μορφολογία==
 
Από την εποχή που ο επώνυμος [[Μέγαρα|Μεγαρέας]] ιδρυτής της πόλης του [[Βυζάντιο|Βυζαντίου]], ο [[Βύζαντας]], έφτασε στη περιοχή το [[667 π.Χ.]], διέκρινε τη στρατηγική σημασία της τοποθεσίας, καθώς και την ευκολία που παρείχε στην άμυνα, καθώς περικυκλωνόταν από τη θάλασσα σε τρεις πλευρές. Συγκεκριμένα βρεχόταν από τον Κεράτιο κόλπο από το βορρά, από το [[Βόσπορος|Βόσπορο]] στα ανατολικά και από τη [[Θάλασσα του Μαρμαρά]] στο νότο ενώ επικοινωνεί με τη ξηρά από τα δυτικά προς τη θρακική πεδιάδα. Προς την πλευρά της Θράκης λοιπόν χτίστηκε το πρώτο τείχος της πόλης. Τα τείχη του Βυζαντίου ήταν σαφώς μικρότερα των επόμενων που θα κτιστούν για την [[Κωνσταντινούπολη]], καθώς και η ίδια η Βασιλεύουσα ήταν πολύ μεγαλύτερη. Τα τείχη επεκτάθηκαν πρώτα από τον [[Ρωμαίοι|Ρωμαίο]] [[Σεπτίμιο Σεβήρο]] και ύστερα από τον [[Κωνσταντίνος Α΄ ο Μέγας|Κωνσταντίνο τον Μέγα]] και τελικά πήραν την τελική τους μορφή επί Θεοδοσίου.
Από την εποχή που ο [[Μέγαρα|Μεγαρέας]] ιδρυτής της πόλης του [[Βυζάντιο|Βυζαντίου]], ο [[Βύζαντας]] εξού και η ονομασία της πόλης, έφτασε στη περιοχή το [[667 π.Χ.]] διέκρινε πόσο αμυντική ήταν η θέση για να χτιστεί ένας ισχυρό τείχος να προστατεύει τη πόλη. Τα τείχη του Βυζαντίου ήταν σαφώς μικρότερα των επόμενων που θα κτιστούν για την [[Κωνσταντινούπολη]], καθώς και η ίδια η Βασιλεύουσα ήταν πολύ μεγαλύτερη. Τα τείχη επεκτάθηκαν πρώτα από τον [[Ρωμαίοι|Ρωμαίο]] [[Σεπτίμιο Σεβήρο]] και ύστερα από τον [[Κωνσταντίνος Α΄ ο Μέγας|Κωνσταντίνο τον Μέγα]] και τελικά πήραν την απόρθητη μορφή που τους έδωσε ο Θεοδόσιος. Η μεσαιωνική Κωνσταντινούπολη ήταν κτισμένη πάνω σε ένα κομμάτι γης που βρεχόταν από τα τρια σημεία του ορίζοντα, εκεί βρισκόταν τα θαλάσσια τείχη της πόλης, ενώ μόνο από το ένα επικοινωνούσε με τη ξηρά, εκεί βρισκόντουσαν τα χερσαία τείχη της. Συγκεκριμένα βρεχόταν από τον Κεράτιο κόλπο από το βορρά, από το [[Βόσπορος|Βόσπορο]] στα ανατολικά και από τη [[Θάλασσα του Μαρμαρά]] στο νότο ενώ επικοινωνεί με τη ξηρά από τα δυτικά προς τη θρακική πεδιάδα.
 
==Τα τείχη==
 
Τα αρχικά τείχη είχαν μέγεθος 6 χιλιομέτρων. Η οχυρωματική γραμμή που έχτισε ο [[Θεοδόσιος Β']], 1.500 μέτρα δυτικά του Κωνσταντίνειου τείχους, ένωσε την τειχισμένη περίμετρο της περιοχής των Βλαχερνών, από το βορρά, κάθετα προς το νότο με το άκρο των θαλάσσιων τειχών που βρισκόνταν στη πλευρά της [[Θάλασσα του Μαρμαρά]], γνωστό ως ''Επταπύργιο''. Μεταξύ τους το νέο τείχος, του Θεοδόσιου, και σο παλίο, του [[Κωνσταντίνος Α΄ ο Μέγας|ΚωνσταντίνουΠροποντίδας]] απείχαν 1.500 μέτρα και ουσιαστικά το συνολικό μήκος που εκτείνονταν τα νέα τείχη διπλασιάστηκε.
 
===Τα χερσαία τείχη===
[[Image:Map of Constantinople (1422) by Florentine cartographer Cristoforo Buondelmonte.jpg|thumb|left|Χάρτης της Κωνσταντινούπολης του 1422.]]
Τα χερσαία τείχη είχαν μήκος 5.570 μέτρων και είχαν χτιστεί με σύνθετο τρόπο ως μια διπλή οχυρωματική γραμμή. Δηλαδή οι εισβολείς συναντούσαν πρώτα μια αμυντική τάφρο και ύστερα το ''έξω τείχος'', γνωστό και ως ''μικρόν τείχος'', ενώ εάν περνάγανε το πρώτο συναντούσανε το μεγαλύτερο ''έσω τείχος'', γνωστό και ως ''μέγα τείχος'' ή ''κυρίως τείχος''. Η τάφρος είχε βάθος 10 μέτρα και πλάτος 21 μέτρα και απείχε από το ''έξω τείχος'' 15 με 17 μέτρα. Το ''έξω τείχος'' προστέθηκε στις επισκευές του 447, και είχε πάχος 2,5 μέτρα και ύψος 7 μέτρα χωρίς επάλξεις και 8 με 8,5 μέτρα με τις επάλξεις. Κάθε 50 μέτρα υψωνόντουσαν τετράγωνοι πύργοι ύψους περίπου 10 μέτρων ο καθένας και ήταν συνολικά 96 πύργοι. Ανάμεσα στο ''έξω τείχος'' και το ''έσω τείχος'' υπήρχε ένας περίβολος πλάτους 15 με 20 μέτρων. Το ''έσω τείχος'' είχε πάχος 5 μέτρα και ύψος 10 μέτρα χωρίς τις επάλξεις ενώ με τις επάλξεις έφτανε τα 13 μέτρα. Ανά 60 με 70 μέτρα ορθωνόντουσαν τετράγωνοι ή οκτάγωνοι πύργοι που έφταναν τα 19 μέτρα, συνολικά είχε 96 πύργους όπως το ''έξω τείχος'', ενώ ανάμεσα σε δυο πύργους του ''έσω τείχους'' παρεμβάλλονταν ένας του ''έξω τείχους''. Κατά μήκος του χερσαίου τείχους υπήρχαν 10 πύλες, εναλλάξ μια πολιτική και μια στρατιωτική, ενώ υπήρχε και μια επίσημη για την είσοδο του αυτοκράτορα. Αυτή η πύλη ήταν η λεγόμενη ''Χρυσή Πύλη'', η πιο περίλαμπρη από όλες., Οιστο πολιτικέςσημείο πύλεςόπου είχαναργότερα χτίστηκε το όνομαοχυρό της''Επταπύργιο'' πόλης(τουρκ. στην''Γιεντί οποίαΚουλέ''). Οι υπόλοιπες πολιτικές πύλες οδηγούσαν, ήταν οι πύλες του Αγίου Ρωμανού, του Ρηγίου ή Ρουσίου, της Σηλυβρίας, της ΑνδριανούποληςΖωοδόχου καιΠηγής τηςή ΧαρσίαςΜελαντιάδος), ενώτου Χαρισίου ή Πολυανδρίου, που μένανε ανοικτές όλο το πρωί μέχρι το μεσημέρι. Οι στρατιωτικές πύλες είχανοδηγούσαν γιαμόνο ονόματαστον αριθμούςπερίβολο μεταξύ των τειχών, και ήταν αριθμημένες, από νότο προς βορρά: η Πύλη του Πρώτου ή αλλιώς Πύλη του Χριστού, η Πύλη του Δευτέρου, η Πύλη του Τρίτου, η Πύλη του Τέταρτου και η Πύλη του Πέμπτου. Επίσης υπήρχαν κάποιες μικρότερες πύλες γνωστές ως ''πυλίδες'' που χρησίμευαν στους στρατιώτες, για να ανεβοκατεβαίνουν στα τείχη, στους αγγελιαφόρους ή τους μυστικούς καλεσμένους ή επισκέπτες του αυτοκράτορα και στους μοναχούς που τις χρησιμοποιούσανε για να πηγαινοέρχονται στα μοναστήρια. Μια από αυτές τις ''πυλίδες'' ήταν και η γνωστή, για το τραγικό της ρόλο στην [[Άλωση της Κωνσταντινούπολης|άλωση της Πόλης το 1453]], ''Κερκόπορτα'' ή όπως λεγόταν αλλιώς ''ΞυλόκερωςΞυλόκερκος πόρτα''.
 
===Τα παράκτια τείχη===
Τα τείχη στην θάλασσα ήταν μικρότερα αλλά ήταν χτισμένα ακριβώς δίπλα στη θάλασσα ώστε να μην μπορεί να αποβιβαστεί ο εχθρός εάν δοκίμαζε επίθεση από τη θάλασσα. Τα τείχη ήταν μονής σειράςμονά σε όλο τους το μήκος, ενώμε τοεξαίρεση μόνο σημείο που ήταν διπλής σειράς ήταν στηντη συνοικία του Πετρίου στον Κεράτιο. Τα τείχη είχαν πάχος 3 με 4 μέτρα ενώ το ύψος τους είχαν 10 μέτρα στον Κεράτιο κόλπο και 13 με 15 μέτρα στη [[Θάλασσα του Μαρμαρά]]. Και στα παράκτια τείχη υπήρχαν πύργοι, ύψους περίπου 13 με 15 μέτρων, αλλά ορθωνόντουσαν σε ακαθόριστα διαστήματα πάνω στα τείχη. Οι πύλες του παράκτιου τείχους ήταν μικρότερες του χερσαίου τείχους και λειτουργούσανε κυρίως ως εμπορικές για τους εμπόρους και για εφοδιασμό για τα στρατεύματα μέσω της θαλάσσιας οδού. Για την ασφάλεια του Κεράτιου κόλπου οι [[Βυζαντινή αυτοκρατορία|Βυζαντινοί]] τον κλείνανε, το στόμιο του κόλπου, με μια βαρίαβαριά σιδερένια αλυσίδα που την εκτείνανε μέχρι τη συνοικία του [[Γαλατάς|Γαλατά]].
 
{{commonscat|Walls of Constantinople}}
 
Γραμμή 21 ⟶ 22 :
*ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ, ''Η ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΒΑΡΟΣΛΑΒΟΥΣ'', Καρδαράς Γ., τεύχος 102, εκδόσεις ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ, Φεβρουάριος 2005
 
[[Κατηγορία:Κωνσταντινούπολη]]
[[Κατηγορία:Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Θεοδοσιανά τείχη]]
 
[[ca:Muralles de Constantinoble]]