Μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Lady 6thofAu (συζήτηση | συνεισφορές)
JohnMad (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Μικροδιορθώσεις
Γραμμή 1:
[[Εικόνα:Great Fire of Rome.jpg|right]]
Η '''μεγάλη πυρκαγιά της [[Ρώμη|Ρώμης]]''', το 64 [[Μ.Χ.|μετά Χριστόν]], θεωρείται ένα από τα πλέον σημαντικά γεγονότα του [[1ος αιώνας|1ου αιώνα μ.Χ.]], αποτελεί την πιο σημαντική και εκτεταμένη [[Πυρκαγιά|φωτιά]] που έχει ξεσπάσει στηστην Ρώμηπόλη της Ρώμης και συγκαταλέγεται, από τους περισσότερους πιστούς της θρησκείας,[[χριστιανισμός|χριστιανούς]] στα γεγονότα - σταθμούς της δίωξης τωντης θρησκείας τους από το [[ΧριστιανισμόςΡωμαϊκή Αυτοκρατορία|Χριστιανώνρωμαϊκό κράτος]]. Επίσης, αποτελεί ένα από τα κομβικά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη Βασιλείαβασιλεία του [[Νέρων|Νέρωνα]]. Ο ίδιος ο Νέρων έχει επικρατήσει να θεωρείται ο επικρατέστερος υπεύθυνος για τον εμπρησμό, όμως δεδομένων των σύγχρονων του [[ΑυτοκρατορίαΚατάλογος των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων|Αυτοκράτορα]] πηγών, αλλά και των απόψεων μετεγενέστερωνμεταγενέστερων ιστορικών δεν μπορεί να στραφεί η ενοχή με βεβαιότητα προς κάποια κατεύθυνση και οι περισσότερες γνώμες θεωρούνται, απλώς, εικασίες.
 
==Το γεγονός==
Γραμμή 8:
 
==Ο ρόλος του Νέρωνα και η γνώμη του Τάκιτου==
Η γνώμη που έχει διαμορφωθεί σε όσους έχουν υπόψη τους τη μεγάλη φωτιά στη Ρώμη συνδέεται αναπόσπαστα με την εικόνα του [[Νέρων|Νέρωνα]]. Ο Νέρων, που ήταν [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αυτοκράτορας της Ρώμης]] κατά το διάστημα 54-68 μ.Χ., αναφέρεται από τους περισσότερους ιστορικούς ως ημιπαράφρων και πυρομανής<ref name="Suetonius">Suetonius, «''The Lives of Twelve Caesars''», ''the Life of Nero'', 38.</ref>
<ref>Ταινία:"Quo Vadis",σκηνοθεσία Mervyn LeRoy, σενάριο S.N. Behrman & Sonya Levien, 1952, [http://imdb.com/title/tt0043949/ imdb.com]</ref>.
 
Από διασταύρωση των πηγών, διαπιστώνει κανείς ότι, όταν ξέσπασε η πυρκαγιά, ο Νέρων ήταν στο [[Άντιο]] και γύρισε στην πόλη μοναχά όταν η φωτιά έφθασε στην προσωρινή του κατοικία και στάθηκε αδύνατο να περισώσει οτιδήποτε από τις φλόγες. Φαίνεται ότι ο Νέρων δε νοιαζόταν ιδιαίτερα να διασώσει την κατοικία του, γιατί τον είχε παρασύρει η φρίκη του θεάματος. Κάπου εδώ, δημιουργείται και η εικόνα του αυτοκράτοραΑυτοκράτορα, ντυμένου σαν ηθοποιού, να απαγγέλλει ωδές για την καταστροφή της [[Τροία|Τροίας]], ενώ κοιτάζει από το ανάκτορό του την πόλη να καίγεται.<ref>Ομάδα Δογματικής Έρευνας, ''Ο εμπρησμός της Ρώμης από τον Νέρωνα'', 20/6/2003 (βλ. [http://www.oodegr.com/neopaganismos/diogmoi/nerwn1.htm oodegr.com])</ref>
 
Η ανωτέρω εικόνα του Νέρωνα, η οποία θα παραμείνει στερεότυπη στην ιστορική παράδοση επί είκοσι ολόκληρους αιώνες, σήμερα αμφισβητείται από κάποιους ως αναληθοφανής, με βασικό επιχείρημα τα γραπτά του ιστορικού [[Τάκιτος|Τάκιτου]] (55-120 μ.Χ.) , που θεωρείται ο σημαντικότερος ιστορικός των [[Ρωμαίοι|Ρωμαίων]] και αποτελούν τη μόνη, σύγχρονη της καταστροφής, πηγή. Υποστηρίζει, λοιπόν, ο Τάκιτος ότι δεν είναι βέβαιο, αν η πυρκαγιά ξέσπασε από ένα τυχαίο γεγονός ή αν ο Νέρων ήταν ο πραγματικός αυτουργός. Ο ίδιος ιστορικός, αντίθετα, περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τα μέτρα που έλαβε ο αυτοκράτορας για να ανακουφίσει τον πληθυσμό της Ρώμης από τα δεινά της μεγάλης αυτής καταστροφής.<ref>Χονδρονίκη Γ., ''Ρωμαϊκή Εποχή (129 π.Χ. - 337 μ.Χ.)'', στο Πέργαμος. σύγγραμμα ιστορικόν, αρχαιολογικόν, λαογραφικόν (επιμ. Γ. Χονδρονίκη και Α. Θηβαιοπούλου). Μυτιλήνη, 1929.</ref>
Γραμμή 18:
Όσο προχωρεί κανείς στη μελέτη των πηγών, διαπιστώνει ότι οι μεταγενέστεροι ιστορικοί προσθέτουν όλο και περισσότερες λεπτομέρειες, με αποτέλεσμα να προβάλλει τελικά ο [[Νέρων]] ως ο κύριος ένοχος της καταστροφής. Ανεξάρτητα από την αξιοπιστία των πηγών αυτών, έχουν σημαντική ιστορική αξία.
 
Ο [[ΣουετώνιοςΣουητώνιος]] (που γράφει μία-δύο δεκαετίες αργότερα από τον Τάκιτο)<ref name="Suetonius">Suetonius, «The Lives of Twelve Caesars», the Life of Nero, 38.</ref>, ο [[Δίων Κάσσιος]] και ο [[Πλίνιος ο αρχαίοςΠρεσβύτερος]] γράφουν, με κατηγορηματικό τρόπο, ότι η [[πυρκαγιά]] είχε διαταχθεί από τον Αυτοκράτορα ή, το λιγότερο, ότι ξαναφούντωσε με διαταγή του, τη στιγμή που επρόκειτο να σβήσει (η αναζωπύρωση που αναφέρθηκε παραπάνω).<ref>Duruy, Victor, ''History of Rome'', vol. V, 1883.</ref>
 
Στα έργα τους, βρίσκονται ακόμη και αναφορές από άτομα που υποστηρίζουν ότι αναγνώρισαν πρόσωπα του άμεσου περιβάλλοντός του που έβαζαν τη φωτιά από διάφορα σημεία της πόλης. Σε μερικά σημεία, καθώς περιγράφουν, η φωτιά άναψε από ανθρώπους που υποκρίνονταν τους μεθυσμένους, ενώ η φωτιά ξέσπασε αυτόματα και ταυτόχρονα σε πολλά μέρη. Διηγούνται ακόμα, ότι στη διάρκεια της πυρκαγιάς, είδαν στρατιώτες και αυτούς που ήταν επιφορτισμένοι με την κατάσβεσή της να την υποδαυλίζουν και να εμποδίζουν τις καταβαλλόμενες προσπάθειες για τον περιορισμό της, και όλα αυτά, με απειλητικό ύφος, ως άνθρωποι που εκτελούσαν επίσημες διαταγές.
 
Επιπλέον, υπάρχει και αντίθετη άποψη για τα έργα ανάπλασης, αφού υποστηρίζεται από κάποιους ότι η κατασροφήκαταστροφή της πόλης επέτρεψε στο Νέρωνα να ξαναχτίσει τα δημόσια και θρησκευτικά κτίρια με βάση τα ελληνικά πρότυπα που θαύμαζε, ενώ και το χτίσιμο του νέου παλατιού θεωρήθηκε από μέρος του λαού ως περαιτέρω απόδειξη της ενοχής του, αφού ξεκίνησε ένα ακόμη δαπανηρό έργο, την ώρα που η κατεστραμμένη πόλη έμοιαζε χρεωκοπημένηχρεοκοπημένη.<ref>''Εις βάθος'' - ''Η φωτιά της Ρώμης'', 29 Αυγούστου 2007 (από το [http://www.skai.gr/master_story.php?id=58028 ΣΚΑΙ.gr,]).</ref>
 
==Η αντίθετη άποψη και η νέα θεωρία==
Ο [[Λακτάντιος]], ένας από τους πρώτους Χριστιανούςχριστιανούς συγγραφείς, τον οποίο μάλιστα πήρε υπό την προστασία του ο Αυτοκράτορας [[Κωνσταντίνος Α΄ ο Μέγας|Κωνσταντίνος ο Μέγας]], διαχωρίζει τη θέση του από τους υπόλοιπους Χριστιανούςχριστιανούς ιστορικούς της εποχής του και δεν αποδίδει στον [[Νέρων|Νέρωνα]] τη «σκηνοθεσία» του εμπρησμού ως αφορμή για τους διωγμούς των Χριστιανών.<ref>Cassius Dio, ''Roman History'', Books 62.</ref>
 
Μια γνώμη, που διατυπώθηκε πιο πρόσφατα βάσει της μελέτης των ιστορικών πηγών, υποστηρίζει ότι η φωτιά, όχι μόνο δεν ήταν έργο του Νέρωνα αλλά, ξεκίνησε στα πλαίσια μια πολιτικής συνομωσίαςσυνωμοσίας εναντίον του τότε Αυτοκράτορα. Πράγματι, την άνοιξη του [[65|65 μ.Χ.]], είχε αποκαλυφθεί μια ευρείας κλίμακας συνωμοσία από μέλη της συγκλήτου που ήταν δυσαρεστημένα από την πολιτική του αυτοκράτοραΝέρωνα.<ref name="arthro@enet">Μαλιγκούδης Φαίδων, "''Θεωρίες συνωμοσίας στη Ρώμη του 64 μ.Χ.''", Ελευθεροτυπία, 31 Αυγούστου 2007. (βλ. [http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=31.08.2007,id=42616920 Ελευθεροτυπία])</ref> Ωστόσο, και αυτή η άποψη δεν μπορεί να στηριχθεί επαρκώς και αποτελεί μόνο μια εικασία.
 
==Συμπεράσματα==
Όπως, διαπιστώνει κανείς από την ενδελεχή μελέτη των πηγών της εποχής και των συγκεντρωτικών έργων των σύγχρονων ιστορικών, αν δεν ξεκίνησε η πυρκαγιά από ένα τυχαίο γεγονός, ο πραγματικός αυτουργός του μαζικού αυτού εγκλήματος παραμένει άγνωστος.<ref name="arthro@enet">Μαλιγκούδης Φαίδων, "''Θεωρίες συνωμοσίας στη Ρώμη του 64 μ.Χ.''", Ελευθεροτυπία, 31 Αυγούστου 2007. (βλ. [http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=31.08.2007,id=42616920 Ελευθεροτυπία])</ref> Ανεξάρτητα από το αν ο [[Νέρων]] ήταν ημιπαράφρων, γεγονός που μάλλον δεν αμφισβητείται από το σύνολο των ιστορικών, αυτό δεν αποτελεί και επαρκή κατηγορία για να του αποδοθεί η ευθύνη της καταστροφής, όσο και αν φαίνεται ως ο επικρατέστερος ένοχος για τη μεγάλη φωτιά, που έφθασε στο σημείο να απειλήσει τη [[Ρώμη]] ακόμη και με ολοκληρωτική καταστροφή.
 
==Σημειώσεις και παραπομπές==