Νέα κωμωδία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Elena153 (συζήτηση | συνεισφορές)
γενικά χαρακτηριστικά
Γραμμή 1:
Η '''Νέα Κωμωδία''' είναι η τελευταία φάση της ανάπτυξης της [[αρχαία ελληνική κωμωδία|αρχαίας ελληνικής κωμωδίας]], σύμφωνα με τη διαίρεση των αλεξανδρινών φιλολόγων σε [[αρχαία κωμωδία|αρχαία]], [[μέση κωμωδία|μέση]] και νέα. Η νέα κωμωδία αναπτύσσεται στην [[ελληνιστική εποχή]] και ειδικότερα στα χρόνια μετά το 320 π.Χ.<ref>A. Lesky, ''Ιστορία της αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας'', μετάφρ. Α. Τσοπανάκη, Θεσσαλονίκη 1972, σελ. 589.</ref> Ο κορυφαίος εκπρόσωπός της είναι ο [[Μένανδρος]], που έζησε στην [[Αθήνα]] (342-292 π.Χ.).
Η '''Νέα Κωμωδία''' πήρε το όνομά της σε αντιδιαστολή με την [[αρχαία κωμωδία]] του [[Αριστοφάνης|Αριστοφάνη]]. Επρόκειτο για κωμικό δραματικό είδος που τοποθετείται χρονικά λίγο μετά την άνθηση του κλασσικού αρχαίου αττικού δράματος. Ο γνωστότερος εκπρόσωπος της, ο [[Μένανδρος]], έζησε και έγραψε στην Αθήνα μεταξύ 342-292 π.Χ.
 
Η Νέα Κωμωδία είναι μια κωμική και ρομαντική ηθογραφία, χωρίς πολιτικές αιχμές, που διατηρεί την αθυροστομία χωρίς όμως σατιρικά στοιχεία. Περιγράφει κωμικές καταστάσεις και χαρακτηρίζεται από την εξεζητημένη πλοκή της (οικογενειακά ζητήματα, χαμένα παιδιά, γάμους μετ'εμποδίων κ.τ.λ.) Σε αυτήν αναδεικνύονται οι ηθοποιοί, οι οποίοι αντικαθιστούν πλήρως τα [[χορικά]] και καταλήγουν να χαίρουν μεγαλύτερου θαυμασμού από τους δραματουργούς.
 
Η Νέα κωμωδία παραστάθηκε με μεγάλη επιτυχία κατά τη διάρκεια των [[Ελληνιστικά χρόνια|ελληνιστικών χρόνων]] και επηρέασε αργότερα τη ρωμαϊκή δραματογραφία.
 
==Γενικά χαρακτηριστικά==
Η πολύ πλούσια παραγωγή έργων κατά την περίοδο της νέας κωμωδίας, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, είναι ένδειξη για το γεγονός ότι οι κωμωδίες δεν προορίζονταν μόνο για παράσταση στην Αθήνα στο πλαίσιο των θρησκευτικών γιορτών, αλλά για το ευρύτερο ελληνόφωνο κοινό.<ref>Lesky, σελ. 899</ref> Η νέα κωμωδία συνεχίζει την εξέλιξη της [[μέση κωμωδία|μέσης]] σε τομείς όπως ο περιορισμός του πολιτικού στοιχείου, η μείωση του ρόλου του χορού, η επιλογή αστικών θεμάτων. Παράλληλα, στοιχεία της πλοκής όπως τα έκθετα παιδιά και οι αναγνωρισμοί, είναι στοιχεία που εμφανίζονται και στο έργο του [[Ευριπίδης|Ευριπίδη]].<ref>Lesky, σελ. 900.</ref>
 
Οι παρεμβάσεις του χορού, κατεξοχήν στοιχείο του κωμικού και του τραγικού δράματος στην κλασική περίοδο, έχουν χάσει πλέον τη λειτουργικότητά τους σε σχέση με την υπόθεση. Αυτή η εξέλιξη, που είχε ξεκινήσει από τη μέση κωμωδία, παρατηρείται και στην τραγωδία από τον 4ο αι. και ερμηνεύεται από την αλλαγή των πολιτικών συνθηκών.<ref>Lesky, σελ. 902.</ref> Ο χορός πλέον εμφανίζεται ανάμεσα στις πράξεις ως καθαρά εμβόλιμο στοιχείο.
 
Στους ''Επιτρέποντες'' και τον ''Δύσκολο'' του Μενάνδρου εμφανίζεται διαίρεση σε πέντε πράξεις. Η πενταμερής διαίρεση του δράματος εμφανίζεται ως κανόνας στην ''Ποιητική'' του [[Οράτιος|Οράτιου]], αλλά από τα αποσπάσματα κωμωδιών που σώζονται δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι αν αυτός ο κανόνας ίσχυε απόλυτα την εποχή της νέας κωμωδίας.<ref>Lesky, σελ. 903.</ref> Ένα ιδιαίτερο δραματουργικό στοιχείο των κωμωδιών του Μενάνδρου είναι οι εισαγωγικοί πρόλογοι, που προετοιμάζουν το κοινό για την εξέλιξη. Ενδέχεται ακόμη να χρησιμοποιούνταν περισσότεροι τρεις ''υποκριτές''.<ref>Lesky, σελ. 903.</ref>
 
Αν και ήδη από τα όψιμα έργα του [[Αριστοφάνης|Αριστοφάνη]] έχει καταργηθεί η ''παράβασις'' , το τμήμα δηλαδή της [[αρχαία κωμωδία|αρχαίας κωμωδίας]] στο οποίο τα μέλη του χορού απευθύνονταν στους θεατές με μια παρέμβαση που διέκοπτε τη δραματική σύμβαση και δεν είχε σχέση με την υπόθεση, η επικοινωνία ηθοποιών και κοινού είναι έντονη και στη νέα κωμωδία, στους προλόγους, σε μονολόγους των ηρώων αλλά και σε σχόλια προς τους θεατές παράλληλα με τη δράση, όταν για παράδειγμα κάποιος σχολιάζει στο κοινό έναν διάλογο που διαδραματίζεται εκείνη την ώρα.<ref>Lesky, σελ. 902.</ref>
 
Το περιβάλλον των έργων είναι το αστικό, καθημερινό περιβάλλον, με σπάνιες επικαιρικές αναφορές. Οι υποθέσεις είναι πολύπλοκες και το τέλος ευχάριστο. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η Τύχη ως ισχυρή δύναμη που μπορεί να ανατρέψει ριζικά τη ζωή των ανθρώπων.<ref>Lesky, σελ. 905.</ref> Τα τυποποιημένα πρόσωπα, που έχουν διαμορφωθεί στη μέση κωμωδία, παίζουν και εδώ καθοριστικό ρόλο.
 
 
==Βλ. επίσης==
Γραμμή 14 ⟶ 26 :
*Χάρτνολ, Φύλλις, Ιστορία του θεάτρου, Εκδόσεις υποδομή, 1980
 
==Σημειώσεις==
<references />
{{θέατρο-επέκταση}}