A priori και a posteriori γνώση: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

==A priori και a posteriori στη Φιλοσοφία==

 

 

Α priori κατά λέξη σημαίνει ''από πριν''. Ο [[Εμμάνουελ Καντ|Καντ]] έδωσε στην Κριτική του Καθαρού Λόγου τον κάτω ορισμό:

είναι στοιχεία a priori.

 

 

Οι θεμελιώδεις μορφές της εποπτείας δεν είναι έννοιες. Ούτε είναι σημεία (με την χρήση του όρου σημείο στη γλωσσολογία) που δηλώνουν είτε κάποιο υλικό πράγμα είτε κάποια αφηρημένη έννοια. Ούτε είναι ακατάληπτες υπερβατικές οντότητες κάποιου είδους. Είναι συγκεκριμένα αυτό που λένε ότι είναι. Δηλαδή αυτό για το οποίο η ανθρώπινη νόηση μπορεί να έχει εποπτεία ανεξάρτητα από τα υλικά πράγματα της αισθητικής εμπειρίας και ανεξάρτητα από τις αφηρημένες έννοιες. Είναι δηλαδή ο [[χώρος]] και ο [[χρόνος]]. Όταν η ανθρώπινη νόηση είναι απογυμνωμένη από τα υλικά πράγματα της αισθητικής εμπειρίας και από τις αφηρημένες έννοιες μπορεί ωστόσο να έχει εποπτεία του χρόνου και του χώρου.

Παρά τη φανερή δυσκολία του θέματος, το συμπέρασμα είναι αδιαμφισβήτητο και σαφές. Ο γερμανός φιλόσοφος αποκαλεί εις το εξής αυτό τον κλάδο της φιλοσοφίας [[Υπερβατική αισθητική|Υπερβατική Αισθητική]]. Ο χρόνος και ο χώρος είναι υπερβατικές οντότητες αλλά δεν είναι ακατάληπτες. Είναι αντίθετα θεμελιώδεις, και εντελώς κοινές, μορφές της αισθητικής εποπτείας (δηλαδή της εποπτείας με τις αισθήσεις).

 

 

Μικρό τμήμα της Κριτικής του Καθαρού Λόγου του Καντ αφιερώνεται στην εισαγωγή στην [[Υπερβατική αισθητική|Υπερβατική Αισθητική]], ενώ στη συνέχεια ένα φανερά ογκωδέστερο τμήμα του έργου παρουσιάζει την [[Υπερβατική διαλεκτική|Υπερβατική Διαλεκτική]].

Και αμέσως παρακάτω ο Καντ παρουσιάζει τον ''Πίνακα των Κατηγοριών'' ο οποίος είναι ο ίδιος ακριβώς στη δομή του (για την ακρίβεια αντιστοιχίζεται ένα προς ένα) με τον πίνακα των Λογικών Κρίσεων που χρησιμοποιούσαν οι σχολαστικοί Λογικοί (καθηγητές Φιλοσοφίας) της εποχής.

 

 

 

==Δείτε επίσης==