Εκρηξιγενές πέτρωμα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 2:
Τα '''εκρηξιγενή''' ή '''πυριγενή πετρώματα''' αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος των [[πέτρωμα|πετρωμάτων]] επί των οποίων και δημιουργήθηκαν τα [[ιζηματογενές πέτρωμα|ιζηματογενή]]. Αποτελούν μια από τις τρεις κύριες ομάδες των πετρωμάτων, (η τρίτη ομάδα είναι τα [[Μεταμορφωσιγενές πέτρωμα|μεταμορφωσιγενή πετρώματα]]), που παρατηρούνται στους [[γεωλογικός σχηματισμός|γεωλογικούς σχηματισμούς]].
 
Τα πετρώματα αυτά δημιουργήθηκαν από διάπυραδιάπυρο υλικάυλικό ([[μάγμα]]), που στερεοποιήθηκανστερεοποιήθηκε καιστο τελικάεσωτερικό καλύφθηκανή στον εξωτερικότελικά φλοιόκαλύφθηκε τηςαπό Γηςάλλα χαρακτηριζόμεναπετρώματα επίσηςτου καιεξωτερικού ωςφλοιού [[μάγμα]]της Γης. Μερικά από αυτά τα μάγματα περιέχουν πολύ [[πυρίτιο]], είναι πυκνόρευσταπυκνόρρευστα όπως όταν λιώνει το [[γυαλί]]. Σε άλλες περιπτώσεις το μάγμα έχει διεισδύσει σε πτυχώσεις, σχισμές βράχων σε μεγάλο μήκος. Τα μάγματα αρχίζουν να προβάλλουν στην επιφάνεια της γης μετά πολύ καιρό από τη σκλήρυνσή τους όταν πλέον η διάβρωση καταστρέψει τα υπερκείμενα πετρώματα από τα οποία καλύπτονται.
 
Τα μάγματα καθώς ψύχονται απελευθερώνουν αέρια που περιέχουν. Εάν αυτή η ψύξη γίνει αργά τότε η ολοκλήρωσή της θ΄ απαιτήσει ίσως χιλιάδες χρόνια. Οι [[κρύσταλλος|κρύσταλλοι]] των ορυκτών που σχηματίζονται σ΄ αυτή τη περίπτωση είναι κατά πολύ μεγαλύτεροι από εκείνους της ταχείας ψύξης και, επειδή είναι εμφανείς με γυμνό μάτι χαρακτηρίζονται ως φαινοκρύσταλλοι. Συνεπώς όλα τα υαλώδη εκρηξιγενή πετρώματα ή αυτά που παρέχουνπεριέχουν πολύ μικρούς κρυστάλλους βρίσκονται(κρυπτοκρυστάλλους) έχουν υποστεί στερεοποίηση πολύ πλησίονκοντά τηςστην επιφάνειαςεπιφάνεια της Γης και τα πετρώματα ονομάζονται κρυπτοκρυσταλλικά.
 
Εάν οι κρύσταλλοι τουστο ίδιουίδιο πετρώματοςπέτρωμα εμφανίζονταιεμφανίζουν με δύο διαφορετικά μεγέθη τότε το πέτρωμα καλείται '''πορφυροειδές'''.
 
Το μάγμα που ψύχεται σε μεγάλα βάθη δίνει γένεση στα λεγόμενα '''πλουτώνεια''' πετρώματα ([[γρανίτης]], [[γάββρος]]).
 
Το μάγμα που ψύχεται διεισδύοντας σε ρωγμές, πτυχώσεις κτλ. δίνει γένεση σε πετρώματα που ονομάζονται '''φλεβικά''' (ή μέσου βάθους), (πορφυρίτες).
 
Τέλος, το μάγμα που ψύχεται πολύ κοντά ή στην επιφάνεια του γήινου φλοιού δίνει γένεση στα αποκαλούμενα '''ηφαιστειακά''' πετρώματα, ([[οψιδιανός]]).
 
*'''Βαθόλιθοι''' ονομάζονται τα μάγματα που βρίσκονται σε βάθος μέχρι ενός χιλιομέτρου.
Γραμμή 15 ⟶ 21 :
Όταν το μάγμα φθάσει στην επιφάνεια δημιουργεί τη [[λάβα]], τα δε πετρώματα που σχηματίζονται απ΄ αυτή χαρακτηρίζονται '''ηφαιστειακά εκρηξιγενή πετρώματα''' ή [[ηφαιστειογενή πετρώματα]]. Υπάρχουν οροπέδια τέτοιας λάβας όπως του [[Όρεγκον]] στις [[ΗΠΑ]] και του [[Ντεκκάν]] στην [[Ινδία]] που καλύπτουν εκτάσεις χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων.
 
Σημειώνεται πως η λάβα από ένα κρατήρα μπορεί να συσσωρευτεί κατά στρώματα (Pillow-lava)<ref>Διεθνής όρος</ref> δημιουργώντας έτσι "[[γεωλογική ασπίδα|γεωλογικές ασπίδες]]", όπως εκείνεςεκείνη των νήσων Χαβάης[[Χαβάη]]
 
*Η λάβα μπορεί να είναι ανοιχτόχρωμη ή σκούρα, υαλώδης ή κρυσταλλική, στερεά ή εύθρυπτη.
*Η λάβα μπορεί να δώσει γένεση σε πετρώματα ανοιχτόχρωμα ή σκούρα, υαλώδη ή μικροκρυσταλλικά, συνεκτικά ή εύθρυπτα.
 
[[Κατηγορία:Ορυκτολογία]]