Δημοφών ο Ελευσίνιος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Γρήγορη προσθήκη κατηγορίας "Μύθοι της ελληνικής μυθολογίας" (HotCat) |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
Ο '''Δημοφών''' ήταν μυθικός γιος του βασιλιά της [[Ελευσίνα|Ελευσίνας]] [[Κελεός|Κελεού]] και της [[Μετάνειρα|Μετανείρας]]. Τον Δημοφώντα ανέθρεψε η θεά [[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρα]], η οποία μεταμορφωμένη σε γριά υπηρετούσε στο ανάκτορο του Κελεού. Η Δήμητρα έτρεφε τον Δημοφώντα με [[αμβροσία]] και τη νύχτα τον έκαιγε στη φωτιά για να τον καταστήσει αθάνατο, ως ανταπόδοση για τη φιλοξενία της από τον Κελεό. Αλλά κάποιο βράδι η Μετάνειρα είδε το παιδί της στη φωτιά και υποχρέωσε τη Δήμητρα να σταματήσει τη δραστηριότητα αυτή. Κι έτσι ο Δημοφών παρέμεινε θνητός. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η Μετάνειρα όταν είδε τη σκηνή αυτή έβγαλε μια δυνατή κραυγή από τον τρόμο της και το παιδί κάηκε στη φωτιά.
Συγκεκριμένα και αναλυτικά:
Η θεά Δήμητρα, όταν πληροφορήθηκε, από τον Ήλιο, την αλήθεια για την εξαφάνιση της Κόρης της Περσεφόνης, εγκατέλειψε οργισμένη τον Όλυμπο και, μεταμορφωμένη σε γριά, έτσι που κανείς να μην μπορεί να την αναγνωρίσει, άρχισε να περιφέρεται στη γη νηστική, μέχρις ότου έφθασε στην Ελευσίνα. Εκεί, την εποχή εκείνη, κυβερνούσε ο Κελεός μαζί με πέντε άλλους άρχοντες, τον Τριπτόλεμο, τον Δίοκλο, τον Πολύξενο, τον Εύμολπο και τον Δόλιχο. Ο Κελεός ήταν γιός του ήρωα Ελευσίνα, που είχε δώσει το όνομα στην πολιτεία, και άντρας της Μετάνειρας, με την οποία είχε αποκτήσει τέσσερις θυγατέρες, την Καλλιθόη, την Καλλιδίκη, την Κλεισιδίκη και τη Δημώ, μεγαλωμένες πια, και ένα γιό, τον Δημοφώντα, μωρό ακόμα στην κούνια. Οι κόρες του Κελεού βρήκαν τη θεά Δήμητρα, μεταμορφωμένη σε γριά, κατά τα προλεχθέντα, να κάθεται στο Παρθένιο πηγάδι, από όπου έπαιρναν νερό οι γυναίκες της περιοχής. Στην ερώτησή τους για το ποια είναι και για το πώς βρέθηκε εκεί, τους απάντησε ότι λεγόταν Δωσώ και ότι καταγόταν από την Κρήτη, από όπου την άρπαξαν πειρατές, για να την πουλήσουν ως υπηρέτρια στα ξένα, πλην όμως όταν αυτοί άραξαν στο Θορικό, κοντά στο Λαύριο, αυτή βρήκε την ευκαιρία να δραπετεύσει και από τότε περιπλανιόταν χωρίς να ξέρει πού ακριβώς πήγαινε. Τους διαβεβαίωσε, πάντως, ότι ήταν άριστη νοικοκυρά και παιδαγωγός. Έτσι δεν άργησε να βρεθεί στο παλάτι του βασιλιά Κελεού, φιλοξενούμενή του. Τα διασκεδαστικά πειράγματα της γριάς υπηρέτριας του Κελεού, της Ίμβης, την έκαναν να ξεχάσει προς στιγμήν τη μεγάλη της θλίψη, να χαμογελάσει, έστω και πρόσκαιρα και να διακόψει τη νηστεία της, δεχόμενη να πιεί, καθώς λόγω του πένθους της δεν μπορούσε να πιει κρασί, ένα περίεργο ποτό (χυλός από κριθάράλευρο, αρωματισμένο με φλισκούνι) που κατασκευάσθηκε υπό τις οδηγίες της, τον κυκεώνα [“κυκεώνας” από το “κυκώ”, που σημαίνει “ανακατώνω”]. Σε ανταμοιβή των περιποιήσεων που δέχθηκε, η θεά Δήμητρα, χωρίς ακόμα, φυσικά, να έχει αποκαλύψει την ταυτότητά της, ανέλαβε την ανατροφή του μικρού Δημοφώντα, υποσχόμενη να μην το αφήσει να αρρωστήσει ποτέ, διότι κατείχε τη τέχνη των αντιδότων στις βασκανίες. Η Δήμητρα θέλησε να καταστήσει τον Δημοφώντα αθάνατο, ταΐζοντάς τον με αμβροσία, την ημέρα, και βάζοντάς τον στη φωτιά, κατά τη διάρκεια της νύχτας [κάτι που θυμίζει, βεβαίως, την αντίστοιχη προσπάθεια της Θέτιδας να καταστήσει αθάνατο τον γιό της, τον Αχιλλέα, προσπάθεια που αποτυγχάνει όταν μπαίνει στη μέση ο πατέρας του παιδιού]. Η βασίλισσα Μετάνειρα, εντυπωσιασμένη αλλά και παραξενεμένη από την γρήγορη ανάπτυξη του παιδιού της, παρακολούθησε να δει τι συμβαίνει και, βλέποντάς το μέσα στις φλόγες και θεωρώντας πως η άγνωστη γριά είχε σκοπό να το κάψει, έβαλε τις φωνές, κάτι που και το έργο διέκοψε, αλλά και τη θεά εξώργισε. Σύμφωνα με κάποιες παραδόσεις το παιδί έπεσε μέσα στη φωτιά και κάηκε [Απολλόδωρος 1,31], ενώ σύμφωνα με άλλες παραδόσεις έπεσε στη γη και επέζησε αλλά, πάντως, έχασε για πάντα την ευκαιρία να γίνει αθάνατο. Μετά την εξέλιξη αυτή, όμως, η Δήμητρα αναγκάστηκε να αποκαλύψει την ταυτότητά της, οπότε και διέταξε τους Ελευσίνιους να χτίσουν υπέρ αυτής ναό, στο λόφο πάνω από το Καλλίχορο πηγάδι, ενώ παράλληλα υπέδειξε και τον τρόπο της λατρείας της. Αμέσως μετά κλείσθηκε μέσα στο ναό και, φανερά οργισμένη πάλι, εμπόδιζε τη γη να παράγει καρπούς, γεγονός που προκάλεσε φθορά στους ανθρώπους και δυσαρέσκεια ακόμα και στους θεούς, μέχρι που τελικά αναγκάσθηκαν να έρθουν σε συμβιβαστική επίλυση της υπόθεσης που είχε προκύψει, με τη γνωστή λύση του τα μοιράζεται ο χρόνος της Περσεφόνης μεταξύ Πάνω και Κάτω Κόσμου.
Τεκμηρίωση:
Ομ.Ύμν.εις Δήμ. 219κ.εξ.
Απολλόδ.Α’5,1.
Πηγές:
· εγκ. Δομή
· εγκ. Ηλίου
· εγκ. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια (Πυρσού)
· εγκ. Πάπυρος – Λαρούς
· εγκ. Πάπυρος –Λαρούς – Μπριτάνικα
· Ελληνική Μυθολογία της Εκδοτικής Αθηνών
| |||