Ενδοπλασματικό δίκτυο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Το '''ενδοπλασματικό δίκτυο''' (ΕΔΕR), είναι ένα ευκαρυωτικό [[Οργανίδιο|οργανίδιο]] που βρίσκεται στο ενδομεμβρανικό σύστημα. Η βασική δομή και σύνθεση του ΕΔΕR είναι παρόμοια με αυτή της [[Πλασματική μεμβράνη|πλασματικής μεμβράνης]].

Στο ενδοπλασματικό δίκτυο διακρίνουμε δύο είδη: Το λείο ενδοπλασματικό δίκτυο και το αδρό ενδοπλασματικό δίκτυο. <br> Αυτά αποτελούνται από ένα "μικρό λαβύρινθο", ο οποίος συγκρωτείται κυρίως από [[Πρωτεΐνη|πρωτεϊνες]] και [[Λιπίδιο|λιπίδια]]. Η δομή του λείου ΕΔΕR είναι παρόμοια με αυτή του αδρού με τη διαφορά, οτι στο αδρό ΕΔΕR έχουμε και την παρουσία [[Ριβόσωμα|ριβοσωμάτων]] στα τειχώματά του.

Στο λείο ΕΔΕR πραγματοποιείται κυρίως η σύνθεση διάφορων λιπιδίων (κυρίως φωσφολιπιδίων), λιπαρά οξέα και στεροϊδών [[Ορμόνες|(Ορμόνη)]]. Επίσης συμμετέχει στον μεταβολισμό των υδατανθράκων, στην αποτοξίνωση του [[Κύτταρο|κυττάρου]], όπως και στην αποθήκευση και ρύθμιση της συγκέντρωσης του ασβεστίου. Στα ηπατικά κύτταρα, υπάρχει σε άφθονη ποσότητα.

[[Εικόνα:Nucleus_ER_golgi.jpg|thumb|280px|(1) Πυρινική μεμβράνη, (2) Πυρινικός πόρος, (3) Αδρό ΕΔΕR,(4) Λείο ΕΔΕR, (5) Ριβόσωμα του αδρού ΕΔ, (6) Μεταφερόμενες πρωτεϊνες, (7) Κυστίδια, (8) Σύμπλεγμα Golgi, (9) Πλευρά ''cis'' Golgi, (10) Πλευρά ''trans'' Golgi, (11) Ενδιάμεση περιοχή.]]

Στη σύνθεση περιλαμβάνονται οι φυλετικές ορμόνες των σπονδυλωτών, όπως και των στεροειδών ορμονών που εντοπίζουμε στα επινεφρίδια του ανθρώπου. Τα κύτταρα των ωοθήκων και των [[Όρχεις|ορχέων]], διαθέτουν επίσης μεγάλη ποσότητα σε λείο ΕΔΕR.

Στα ηπατικά κύτταρα, αποθηκεύονται οι [[Υδατάνθρακες|υδατάνθρακες]] με τη μορφή γλυκογόνων. Με την υδρόλυση των γλυκογόνων στο [[Ήπαρ|ήπαρ]] από τα κύτταρα, απελευθερώνεται η γλυκόζη. Αυτη η διαδικασία είναι σημαντική για τον έλεγχο του σακχάρου του αίματος. Αυτό γίνεται ωσ εξής: Το ένζυμο γλυκόζη-6-φωσφατάση το οποίο βρίσκεται στη μεμβράνη του λείου ΕΔΕR, διασπάει με [[Γλυκόλυση|γλυκόληση]] την [[Γλυκόζη|γλυκόζη]] απο την φωσφορική ομάδα. Έτσι μπορεί η γλυκόζη να φύγει από το κύτταρο και να αυξήθεί το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα.

Η συγκέντρωση του [[Ασβέστιο|Ca²⁺]] είναι στο λείο ΕΔΕR περίπου 10⁻³&nbsp;M. Αντίθετα τα τελεύθερα ιόντα του ασβεστίου στο [[Κυτόπλασμα|κυτταρόπλασμα]] σε ηρεμία, είναι μόνο 100–150&nbsp;[[n]]<nowiki>M</nowiki> (δηλαδή περίπου 10⁻⁷&nbsp;M). Τα ιόντα αυτά διαφεύγουν από το ΕΔΕR με δύο τρόπους: Με την IP3, και με τους υποδοχείς της ρυανοδίνης. Έτσι για να μεταφερθούνε ιόντα ασβεστίου απο το κυτταρόπλασμα προς το λείο ΕΔΕR, θα πρέπει να μεσολαβήσει ενέργεια ([[ATP|ATP]]). Εάν θα ανέβει η συγκέντρωση του Ca²⁺, θα έχουμε τις εξής αντιδράσεις:

Το αδρό ΕΔΕR έχει 2 βασικές λειτουργίες: Την σύνθεση των πρωτεϊνών και την παραγωγή της μεμβράνης.

Αρχικά εκκρίνωνται οι πρωτείνες από τα ριβοσώματα. Στη συνέχεια μεταφέρονται οι πολυπεπτίδικές αλυσίδες και συνδέονται στο αδρό ΕΔΕR όπου θα κοπούν οι πρωτεϊνες και θα αναδιπλωθούν με τη βοήθεια μιάς πρωτεϊνης την χαπερονίνη (Hsp60). Με αυτήν την διαδικασία, αποκτά η πρωτεϊνη την τρισδιάστατη δομή της. Έπειτα μεταφέρεται η πρωτεϊνη με τη βοήθεια κυστιδίων στο [[Σωμάτιο Golgi|σύπλεγμα Golgi]]. Σε περίπτωση που γίνει λαθος κατά την αναδίπλωση, στέλνεται η πρωτεϊνη ξανά πίσω στο κυτταρόπλασμα και συγγεκριμένα στο πρωτεάσωμα. Το [[Βακτήριο|βακτήριο]] της χολέρας χρησιμοπιεί αυτόν τον μηχανισμό, για την αποσύνθεση της ισχυρής τοξίνης της. Η τοξίνη φτάνει στο κυτταρόπλασμα όμως ξεφεύγει απο το πρωτεάσωμα με αποτέλεσμα, να μολύνει και να εξαπλώνεται.