Η μόνη ιδρύθηκε από τον [[Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης|Άγ. Αθανάσιο τον Αθωνίτη]] το [[963]] μ.Χ. κατά προτροπή του φίλου του, αυτοκράτορα του [[Βυζάντιο|Βυζαντίου]] [[Νικηφόρος Φωκάς|Νικηφόρου Φωκά]]. Μια ερμηνεία για τη στάση αυτή του αυτοκράτορα είναι η φιλοσοφία του για το μοναχισμό. Τον προτιμούσε σε απόκρημνα και δύσκολα μέρη. Συνηγορούν προς αυτό η απαγόρευση του για την ίδρυση μονών σε αγροτικές περιοχές, όπως και η βαριά φορολογία στην εκκλησιαστική περιουσία. Επίσης το ότι επιθυμούσε σφόδρα να εγκαταλείψει αργότερα το θρόνο και να μονάσει στη Μ. Λαύρα. Βεβαίως, μπορεί να υπάρχουν και άλλες ερμηνείες. Εκείνο που είναι σίγουρο είναι πως δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει τον πόθο του να μονάσει, καθώς δολοφονήθηκε ενώ κοιμόταν από την γυναίκα του Θεοφανώ και τον ανιψιό του [[Ιωάννης Τσιμισκής|Ιωάννη Τσιμισκή]], μετέπειτα αυτοκράτορα. Και όπως αναφέρει η παράδοση, βρέθηκε να κοιμάται πάνω σε ένα μοναχικό ράσο.
