Ομόλογη σειρά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 1:
'''Ομόλογη σειρά ονομάζεται ένα σύνολο [[οργανική ένωση|οργανικών ενώσεων]] (οι οποίες λέγονται ομόλογες ενώσεις) στο οποίο τα διαδοχικά μέλη :
*'''Παριστάνονται με τον ίδιο γενικό μοριακό τύπο (ΓΜΤ)'''
*'''Κάθε μέλος διαφέρει από το αμέσως προηγούμενο ή από το αμέσως επόμενο κατά την ομάδα μεθυλένιο, -CH<sub>2</sub>-'''.
*'''Όλα τα μέλη έχουν ανάλογη σύνταξη (ίδιο τρόπο σύνδεσης των ατόμων και τους ίδιους δεσμούς) και περιέχουν την ίδια [[χαρακτηριστική ομάδα]] με αποτέλεσμα να έχουν όμοιες χημικές ιδιότητες και κοινές μεθόδους παρασκευής.'''<br />
Παραδείγματα :
Γραμμή 18:
! Παρατηρήσεις
|-
|[[Αλκάνια]]
|C<sub>n</sub>H<sub>2n+2</sub> (n≥1) ή RH
|CH<sub>4</sub>
|Κορεσμένοι υδρογονάνθρακες ή παραφίνες
|-
|[[Αλκένια]]
|C<sub>n</sub>H<sub>2n</sub> (n≥2)
|CH<sub>2</sub>=CH<sub>2</sub>
|Ακόρεστοι υδρογονάνθρακες με 1 διπλό δεσμό ή ολεφίνες
|-
|[[Αλκίνια]]
|C<sub>n</sub>H<sub>2n-2</sub> (n≥2)
|CH≡CH
|Ακόρεστοι υδρογονάνθρακες με 1 τριπλό δεσμό. Ισομερείς με τα αλκαδιένια
|-
|[[Αλκαδιένια]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n-2</sub> (n≥3)||CH<sub>2</sub>=C=CH<sub>2</sub>||Ακόρεστοι υδρ/κες με 2 διπλούς δεσμούς ή διολεφίνες. Ισομερείς με τα αλκίνια
|-
|}
Γραμμή 46:
! Παρατηρήσεις
|-
|[[Aλκοόλες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>OH (n≥1) ή ROH||CH<sub>3</sub>OH||Ισομερείς με τους αιθέρες
|-
|[[Αιθέρες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>OC<sub>m</sub>H<sub>2m+1</sub> (n,m ≥1) ή ROR'||CH<sub>3</sub>OCH<sub>3</sub>||Ισομερείς με τις αλκοόλες. Ο ROR' ταυτίζεται με τον R'OR
|-
|[[Αλδεΰδες
|-
|[[Κετόνες]]<ref name=karb></ref>||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>COC<sub>m</sub>H<sub>2m+1</sub> (n,m ≥1) ή RCOR'||CH<sub>3</sub>COCH<sub>3</sub>||Ισομερείς με τις αλδεΰδες. Η RCOR' ταυτίζεται με την R'COR
|-
|[[Οξέα]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>COOH (n≥0) ή RCOOH||HCOOH||Ισομερή με τους εστέρες
|-
|[[Εστέρες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>COΟC<sub>m</sub>H<sub>2m+1</sub> (n≥0,m ≥1) ή RCOΟR'||HCOΟCH<sub>3</sub>||Ισομερείς με τα οξέα. Ο RCOOR' δεν είναι ίδιος με τον R'CΟOR
|-
|}
Γραμμή 68:
! Παρατηρήσεις
|-
|[[Αλκυλαλογονίδια]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>Χ (n≥1) ή RΧ||CH<sub>3</sub>Χ||Χ = φθόριο (F)<ref>Οπότε ονομάζονται αλκυλοφθορίδια κλπ.</ref>, χλώριο (Cl), βρόμιο (Br), ιώδιο (I)
|-
|[[Ακυλαλογονίδια]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>COΧ (n≥1) ή RCOΧ||CH<sub>3</sub>COΧ||Χ = φθόριο (F)<ref>Οπότε ονομάζονται ακυλοφθορίδια κλπ.</ref>, χλώριο (Cl), βρόμιο (Br), ιώδιο (I)
|-
|}
Γραμμή 82:
! Παρατηρήσεις
|-
|[[Νιτρίλια]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>CΝ (n≥1) ή RCΝ||CH<sub>3</sub>CN||
|-
|[[Νιτρώδεις εστέρες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>ΟΝΟ (n≥1) ή RΟΝΟ||CH<sub>3</sub>OΝΟ||Προέρχονται από τις αλκοόλες. Ισομερείς με τις νιτροπαραφίνες
|-
|[[Νιτροπαραφίνες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>ΝΟ<sub>2</sub> (n≥1) ή RΝΟ<sub>2</sub>||CH<sub>3</sub>ΝΟ<sub>2</sub>||Ισομερείς με τους νιτρώδεις εστέρες
|-
|[[Νιτρικοί εστέρες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>ΟΝΟ<sub>2</sub> (n≥1) ή RΟΝΟ<sub>2</sub>||CH<sub>3</sub>OΝΟ<sub>2</sub>||Προέρχονται από τις αλκοόλες.
|-
|[[Νιτροζοενώσεις]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>NO (n≥1) ή RNO||CH<sub>3</sub>NO
|-
|[[Αζίδια]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>N<sub>3</sub> (n≥1) ή RN<sub>3</sub>||CH<sub>3</sub>N<sub>3</sub>||
|-
|[[Αμίδια]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>CONH<sub>2</sub> (n≥1) ή RCOΝH<sub>2</sub>||CH<sub>3</sub>CONH<sub>2</sub>||
|-
| rowspan="4" |[[Αμίνες]]
| 1<sup>o</sup>ταγείς : C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>NH<sub>2</sub> (n≥1) ή RNH<sub>2</sub>
| CH<sub>3</sub>NH<sub>2</sub>
Γραμμή 107:
| (CH<sub>3</sub>)<sub>3</sub>N
|-
| 4<sup>o</sup>ταγείς ενώσεις του [[αμμώνιο|αμμωνίου]] : (C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>)<sub>4</sub>N<sup>+</sup> ή R<sub>4</sub>N<sup>+</sup>
|(CΗ<sub>3</sub>)<sub>4</sub>Ν<sup>+</sup>
|-
Γραμμή 120:
! Παρατηρήσεις
|-
|[[Όξινοι θειικοί εστέρες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>ΟSΟ<sub>3</sub>H (n≥1) ή RΟSΟ<sub>3</sub>H||CH<sub>3</sub>OSΟ<sub>3</sub>H||Προέρχονται από τις αλκοόλες.
|-
|[[Θειαιθέρες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>SC<sub>m</sub>H<sub>2m+1</sub> (n,m≥1) ή RSR'||CH<sub>3</sub>SCH<sub>3</sub>||
|-
|[[Θειόλες]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>SH (n≥1) ή RSH||CH<sub>3</sub>SH||
|-
|[[Σουλφονικά οξέα]]||C<sub>n</sub>H<sub>2n+1</sub>SO<sub>3</sub>H (n≥1) ή RSO<sub>3</sub>H||CH<sub>3</sub>SO<sub>3</sub>H||
|}
==Ομόλογες σειρές οξέων με μια ή δύο διαφορετικές χαρακτηριστικές ομάδες==
Από τις οργανικές ενώσεις των ομόλογων σειρών που περιγράφονται παρακάτω, ενδιαφέρον παρουσιάζουν διάφορα μέλη όπως το [[ακρυλικό οξύ]], το [[μεθακρυλικό οξύ]], το [[ελαϊκό οξύ]], διάφορα δικαρβονικά οξέα όπως το [[οξαλικό οξύ|οξαλικό]], το [[μηλονικό οξύ|μηλονικό]] κ.ά. Επίσης κάποια υδροξυ-οξέα όπως το [[γαλακτικό οξύ]] και το [[τρυγικό οξύ]]. Τέλος τεράστιο ενδιαφέρον για τη βιολογία-βιοχημεία έχουν τα [[αμινοξύ|αμινοξέα]] που ανήκουν στα αμινο-καρβονικά οξέα.
{| class="wikitable" style="background: #ffffff; text-align: center;width:800px"
|-
Γραμμή 163:
! Παρατηρήσεις
|-
|[[Κυκλοαλκάνια]]
|C<sub>n</sub>H<sub>2n</sub> (n≥3)
|[[Αρχείο:Cyclopropane-skeletal.png|60px]]
|Ισομερή με τα αλκένια
|-
|[[Kυκλοαλκένια]]
|C<sub>n</sub>H<sub>2n-2</sub> (n≥4)
|[[Αρχείο:Cyclobutene.png|50px]]
Γραμμή 183:
|-
| rowspan="3" |Αρωματικοί υδρογονάνθρακες
| Ομόλογα [[βενζόλιο|βενζολίου]] : C<sub>n</sub>H<sub>2n-6</sub> (n≥6)
| [[File:Benzol.svg|50px]]
|-
| Ομόλογα [[ναφθαλίνιο|ναφθαλινίου]] : C<sub>n</sub>H<sub>2n-12</sub> (n≥10)
| [[File:Naphthalene.svg|95px]]
|-
| Ομόλογα [[ανθρακένιο|ανθρακενίου]] : C<sub>n</sub>H<sub>2n-18</sub> (n≥14)
| [[File:Anthracen.svg|130px]]
|-
Γραμμή 196:
|[[File:Chlorobenzene2.svg|75px]]
|-
|[[φαινόλη|Φαινόλες]] ή αρωματικές αλκοόλες<ref>Ένα αρωματικό παράγωγο με ΓΜΤ C<sub>n</sub>H<sub>2n-6-m</sub>(OH)<sub>m</sub> (n≥6,m≥1) χαρακτηρίζεται ως φαινόλη, αν τα -ΟΗ συνδέονται με άτομα C του αρωματικού δακτυλίου, διαφορετικά χαρακτηρίζεται ως αρωματική αλκοόλη</ref>
|C<sub>n</sub>H<sub>2n-6-m</sub>(OH)<sub>m</sub> (n≥6,m≥1)
|[[File:Phenol-2.svg|60px]]
| |||