Κόρωνος Νάξου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 212:
Ο [[Θησέας]], γυρνώντας από την Κρήτη στην Αθήνα, στάθηκε στη [[Δήλος|Δήλο]]. Πρόσφερε αφιερώματα και θυσίες στους θεούς και γιόρτασε με τους συντρόφους του. Στις γιορτές χόρεψαν το χορό του γερανού, αγέρανο θα τον λέγαμε σήμερα, μαζί άντρες και γυναίκες. Χορός ανδρών και γυναικών μαζί γινόταν για πρώτη φορά σε ελληνικά φύλα. Από τότε οι Κυκλαδίτες, (Αιγαιίτες και [[Ίωνες]] τότε και την αμέσως επόμενη εποχή), χορεύουν χορούς κοινούς για άντρες και γυναίκες.
 
[[Συρτός|Συρτοί]], [[μπάλος|μπάλοι]], [[αγέρανος|αγέρανοι]] και [[βλάχα (χορός)|βλάχες]] είναι και σήμερα κυκλαδίτικοι χοροί που τους χορεύουν μαζί γυναίκες και άντρες. Με εξαίρεση την περίπτωση του μπάλου, οι ρυθμοί και οι μελωδίες προέρχονται από βυζαντινούς ρυθμούς και παίζονται στη φυσική μουσική κλίμακα. Ο συρτός είναι αρχαίος χορός. Συρτοί, βλάχες, και αγέρανοι είναι ομαδικοί, συλλογικοί χοροί. Ο προσωπικός χορός στις Κυκλάδες είναι ο μπάλος, ένας ζευγαρωτός και όχι ατομικός χορός. Έχει δυτική προέλευση αλλά είναι πλήρως αφομοιωμένος και αποτελεί βασικό τμήμα της νησιώτικης χορευτικής και μουσικής παράδοσης. Ο στίχος των τραγουδιών είναι χαρακτηριστικά λυρικός.
<br />
Η Χώρα δεν έχει σχέση με το ναξιώτικο τραγούδι. Η λαϊκή μουσική παράδοση στη Νάξο, αναπτύχθηκε στα χωριά. Η επιροή της Πολίτικης και της Μικρασιάτικης μουσικής στη διαμόρφωσή της είναι εμφανής. Η ναξιώτικη μουσική είχε όμως εξαιρετικά πρωτότυπες δημιουργίες. Τα πιο πηγαία τα πιο αυθεντικά ναξιώτικα μουσικά θέματα, θα πρέπει να δημιουργήθηκαν από βοσκούς. Σε πολλά χωριά τραγουδούσαν και χόρευαν περισσότερο τη δική τους την τοπική βλάχα.Η κορωνιδιάτικη βλάχα έχει τίτλο «Τα παλαιά μου βάσανα» και χαρακτηριστικό στίχο «''τα βάσανά μου τραγουδώ, τον πόνο μου γλεντίζω''».
Γραμμή 221:
Στα γλέντια τους οι κάτοικοι του χωριού δεν περιορίζονταν σε αυτού του είδους χορούς και τραγούδια. Είχαν παλαιότερα επαφές με την [[Κωνσταντινούπολη]], τη [[Σμύρνη]] και άλλες πόλεις της [[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]]. Αργότερα με την [[Ερμούπολη]], τον [[Πειραιάς|Πειραιά]] και την [[Αθήνα]].<ref> Από το δέκατο έκτο μέχρι τα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα υπάρχουν πυκνές επαφές με την Πόλη, τη Σμύρνη και τη Μικρά Ασία. Η επικοινωνία γινόταν κυρίως με ιστιοφόρα πλοία που εκτελούσαν τακτικά δρομολόγια. Γύρω στα 1900 ταχυδρόμοι των ορεινών χωριών μετέφεραν επιστολές και είδη προς και από την Κωνσταντινούπολη. Στα Βουρλά της Μικράς Ασίας οι Ναξιώτες είχαν δημιουργήσει αληθινή αποικία και επιδίδονταν στην αμπελουργία. Πυκνές επαφές, κυρίως από το1830 μέχρι και τις πρωτες δεκαετίες μετά το 1900, υπήρχαν και με τη Σύρο. Από το 1890 ξεκινά η υπερωκεάνια μετανάστευση προς την Αμερική και μετακίνηση πληθυσμού προς τον Πειραιά και την Αθήνα. Στα 1934 σύλλογος Ναξιωτών από την Κεραμώτή, την Κόρωνο, το Σκαδό, τη Μέση και την Κωμιακή που μένουν στην Αθήνα, αριθμεί περί τα 800 μέλη. Λεπτομέρειες για τα θέματα αυτά, δίνει ο Χρήστος Σιδερής στο μελέτημά του "Βόρεια Ορεινή Νάξος - Τόποι προορισμού των μεταναστών από την βόρεια ορεινή Νάξο" [http://apollonnaxos.blogspot.com/2008/03/blog-post_10.html] Στο δικτυακό του τόπο υπάρχουν και άλλα σχετκά μελετήματα.</ref>Εκτός από τις επιρροές της μουσικής της Πόλης και της Μικράς Ασίας στην Κυκλαδίτικη, έχουμε άμεση γνώση και μεταφορά από τους οργανοπαίκτες και τους τραγουδιστές, και μετάδοσή στους χωριανούς και στις επόμενες γενιές, σκοπών και τραγουδιών από όλες αυτές τις περιοχές. Τοπικοί χοροί άλλων περιοχών, ο [[καλαματιανός]], ο [[χασάπικος]], ο [[ζεϊμπέκικο|ζεϊμπέκικος]], το [[σέρβικο]] αλλά και το [[ταγκό]], το [[βαλς]], το [[φοξ τροτ|φοξ-αγγλαί]] και το [[τσάρλεστον]] περιλαμβάνονταν στους χορούς που χόρευαν στην Κόρωνο κατά τη δεκαετία του 1930. Μερικοί ναξιώτικοι σκοποί συνοδεύονταν με τοπικά αυτοσχέδια δίστιχα ([[κοτσάκι|κοτσάκια]]). Αυτό συνηθίζεται σε όλη τη Νάξο, ως τις μέρες μας.
 
Όσον αφορά τα αφηγηματικά τραγούδια, μαρτυρείται ότι στις αρχές του εικοστού αιώνα, υπήρχαν στην Κόρωνο άτομα που απάγγελναν και τραγουδούσαν πολύ μεγάλα τμήματα από τον [[Ερωτόκριτος|Ερωτόκριτο]].<ref name="koumerta">Μαρτυρία Ειρήνης Κουμερτά-Ψαρρού.</ref> Ακόμη ότι στην Κόρωνο απάγγελναν και τραγουδούσαν και άλλα τραγούδια όχι τοπικά, όπως η «Ριμάδα Κόρης και Νιού»,<ref name="koumerta"/> και διάφορα «[[Εκατόλογα]]».<ref>Εκατόλογο υπάρχει σε λαογραφικό υλικό που είχε συγκεντρώσει ο παπα-Λεγάκης και το είχε αποστείλει στο Νικόλαο Πολίτη το έτος 1888. Το εκατόλογο το παρουσάζει ο Δημήτριος Λουκάτος με δημοσίευμά του στο περιοδικό "Λαογραφία" (τόμος 32). </ref> Ποικίλες παραλλαγές της «Ριμάδας Κόρης και Νιού» είχαν μεγάλη διάδοση στην [[Κέρκυρα]], στα [[Δωδεκάνησα]] και στις Κυκλάδες. Τα «Εκατόλογα» δεν είναι αφηγηματικά τραγούδια. Αποτελούν ένα είδος ερωτικής δοκιμασίας. Ο νέος που θέλει να κατακτήσει μια νέα πρέπει να πει εκατό λόγια, δηλαδή εκατό ερωτικά δίστιχα που περιλαμβάνουν έναν αριθμό από το 1 ως το 100 για να αριθμούνται. Συνήθως μετά το δέκα δεκατίζει τα λόγια, λέει δηλαδή ένα μόνο δίστιχο για κάθε δεκάδα αριθμών. <br />
Πέραν αυτών, ο καθηγητής και λαογράφος Δημ. Οικονομίδης αναφέρει ότι στο Λαογραφικό Αρχείο υπάρχουν δύο ακριτικά τραγούδια και πέντε παραλογές εκ των οποίων δύο σε διπλή παραλλαγή, που έχουν καταγραφεί στην Κόρωνο από τον ιερέα και δάσκαλο Γαβριήλ Λεγάκη το 1888 και το Στέφανο Ήμελλο το 1960. <ref> Δημ. Οικονομίδη: "Τα ακριτικά άσματα εν Νάξω" και "Ναξιακαί παραλογαί", Επετηρίς Εταιρείας Κυκλαδικών Μελετών τόμοι Β΄ και Γ΄ αντιστοίχως. </ref>
 
Τα τραγούδια, τα [[κάλαντα]] και τα τροπάρια αποτελούσαν μέρος της προφορικής λογοτεχνικής παράδοσης στην οποία βασιζόταν η καλλιέργεια το γλωσσικού αισθητηρίου και η ομαλή φυσική εξέλιξη της γλώσσας, και όπως οι [[παροιμία|παροιμίες]] και τα γνωμικά, αποτελούσαν και μέρος της προφορικής παράδοσης που έδινε πρότυπα ήθους και συμπεριφοράς.