Τέμενος Ζεϊρέκ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 2:
Η '''Μονή του Παντοκράτορος Χριστού''' ήταν ελληνικό ανδρώο μοναστήρι στην Κωνσταντινούπολη.
==Περιγραφή της Μονής==
Η μονή του Παντοκράτορα είναι, μετά την μονή της [[Αγία Σοφία|Αγίας Σοφίας]] η πιο εντυπωσιακή των σωζόμενων βυζαντινών εκκλησιών.
Η τοποθεσία της είναι άνω της [[Πύλη των αλεύρων|πύλης των αλεύρων]],<ref>Ουν-καμπάν</ref> στην δεξιά πλευρά της λεωφόρου που πηγαίνει από την πύλη αυτή ως το [[υδραγωγείο του Ουάλεντος]].
Κείτεται σε τεχνητό λόφο. Στα ανατολικά είναι χτισμένα απόκρημνα τείχη πολλών μέτρων ύψους, που συγκρατούν το έδαφος. Πάνω στον λόφο βρίσκονται μαρμάρινοι κίονες και τεράστιοι λίθοι, όπως σύμφωνα με την Βυζαντινή αρχιτεκτονική. Στον βορά βρίσκονταν επίσης τείχη, τα οποία κατεδαφίστηκαν και έχουν μείνει ερείπια. Μεταξύ των τειχών αυτών και του ιερού βήματος σώζεται η μεγαλύτερη δεξαμενή του ναού, την οποία πρώτος αναφέρει ο Ιταλός Βουονδελμόντι το 1422. Μεταγενέστερες περιγραφές έχουμε από τον Γάλλο Chevallier και τον Γερμανό Χάμμερ. Πάνω από αυτήν την δεξαμενή είναι χτισμένα ένα ευκτήριο και σπίτια οθωμανικά.
Μπροστά από τον ναό βρίσκεται μια μεγάλη αρχαία λάρνακα με ίχνη σταυρών που χρησιμεύει ως κρήνη. Η μονή έχει έναν μεγαλοπρεπή νάρθηκα. Η αξιοθαύμαστη βασιλική πύλη είναι κτισμένη με μονόλιθους παραστάδες από πολύτιμο ερυθρό στικτό μάρμαρο. Στο εσωτερικό του ναού δεν υπάρχουν βυζαντινά κοσμήματα, ο χώρος του όμως είναι φωτεινότατος.
==Ιστορία της Μονής==
Η μονή αυτή ανεγέρθη από την Ειρήνη, σύζυγο του [[Ιωάννης Β'|Ιωάννη του Κομνηνού]]. Τη εποχή της κατασκευής της ήταν η μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό μοναχών μονή της Κωνσταντινούπολης. Ήταν δε η πλουσιότερη και λαμπρότερη μονή της Κωνσταντινουπόλεως. Μνημονεύεται συχνότατα στην πολιτική και εκκλησιαστική ιστορία του Βυζαντίου. Η πολυδάπανη κατασκευή συνεχίστηκε μετά τον θάνατο της Ειρήνης από τον σύζηγό της, Ιωάννη. Αμφότεροι συνετάφησαν στην μονή αυτή.
Τα εγκαίνια της μονής γιορτάζονταν κάθε χρόνο την 4η Αυγούστου. Επί της βασιλείας των Λατίνων, η μονή μεταβλήθηκε σε λατινική εκκλησία. Ίσως εδώ να κατοίκησαν επτακόσιοι μοναχοί του Τάγματος του Αγίου Αντωνίου.
==Τα κειμήλια της μονής==
Ο ναός γνώρισε μεγάλη συρροή πιστών, και πολλά ήταν τα δωρήματα των πιστών, λόγω των πολύτιμων κειμηλίων που φυλάσσονταν εκεί. Την εποχή του [[Μανουήλ Α'|Μανουήλ του Κομνηνού]] και ηγουμένου Ιωσήφ η μονή φιλοξένησε την σεβάσμια εικόνα του Αγίου Δημητρίου από την Θεσσαλονίκη. Μια άλλη εικόνα της Παναγίας από την Παλαιστίνη, έργο του [[Ευαγγελιστής Λουκάς|Ευαγγελιστή Λουκά]], και δώρο στην [[Πουλχερία]] από την [[Ευδοκία|Ευδοκία την Αθηναία]] μεταφέρθηκε εδώ από τον [[Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος|Μιχαήλ Παλαιολόγο]] μετά τον διωγμό των Λατίνων το 1261. Στον ναό φυλάσσονταν ο λίθος, ο οποίος κατά τον θρύλο είχε σμυρνιστεί το νεκρό σώμα του [[Ιησούς|Ιησού]] μετά την καθαίρεσή του από τον [[Σταυρός του Ιησού Χριστού|σταυρό]]. Ο λίθος αυτός φυλάγονταν αρχικά στην Έφεσο, και μεταφέρθηκε από εκεί στα ανάκτορα του Βυζαντίου, και τελικά στην μονή του Παντοκράτορα από τον ίδιο τον Μανουήλ.
| |||