Όλεγκ ο Σοφός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

{{!}}-

{{!}} colspan="3" align="center" {{!}}

{{!}}-

{{!}} colspan="3" align="center" {{!}}

Ο '''Όλεγκ''' υπήρξε φύλαρχος της [[Μεσαίωνας|μεσαιωνικής]] φυλής των [[Βάραγγοι|Βαράγγων]]. Θεωρείται ιδρυτής του [[Κράτος των Ρως|Κράτους των Ρως]] και είναι ο πρώτος [[Ρουρικίδες|ρουρικίδας]] πρίγκιπας, για τον οποίο η ιστορική έρευνα βεβαιώνει πως υπήρξε πραγματικά. Το όνομά του προέρχεται από τον εκσλαβισμό του [[Αρχαία σκανδιναβική γλώσσα|αρχαίου σκανδιναβικού]] «Χέλγκι» (''Helgi''). Είναι ο ήρωας της ''Μπαλάντας του σοφού Όλεγκ'', ενός από τα γνωστότερα [[Ποίηση|ποιήματα]] του [[Ρώσοι|ρώσου]] εθνικού ποιητή [[Αλέξανδρος Πούσκιν|Αλέξανδρου Πούσκιν]].

 

Δεδομένης της ανυπαρξίας ιδίων πηγών, αφού οι βάραγγοι εκείνης της περιόδου δε διέθεταν γραμματεία, οι περισσότερες πληροφορίες για τη ζωή του αντλούνται από μεταγενέστερα [[Σλάβοι|σλαβικά]] [[Χρονικό|χρονικά]]. Από αυτά μαθαίνουμε ότι το [[879]] ανέλαβε [[Χαγανάτο των Ρως|χαγκάν των Ρως]] με έδρα το [[Νόβγκοροντ]] και το [[882]] κατέλαβε το [[Κίεβο]] από τους [[Χάζαροι|Χαζάρους]]. Η σχέση του με τον προκάτοχό του [[Ρούρικ]] είναι ασαφής - το [[Πρώτο Χρονικό]] του 12ου αι. αναφέρει ότι ήταν κουνιάδος του.

 

Αδιευκρίνιστες είναι και οι συνθήκες θανάτου του. Η [[Σκανδιναβική Σάγκα|σκανδιναβική σάγκα]] «Όρβαρ - Οντ» περιγράφει ότι σύμφωνα με μία προφητεία, ο Όλεγκ (ο οποίος επίσης χαρακτηριζόταν [[προφήτης]], πιθανά λόγω του σκανδιναβικού ονόματός του που σήμαινε «διαλεγμένος από τους θεούς») θα πέθαινε από το [[Άλογο|άλογό]] του. Για το λόγο αυτό το άφησε ελεύθερο να φύγει μακριά. Μετά από πολλά χρόνια έμαθε ότι πέθανε και σίγουρος ότι ο χρησμός δεν εκπληρώθηκε, έψαξε το σκελετό του. Όταν τον βρήκε, ένα φίδι ξεπήδησε από το κρανίο και τον σκότωσε. Κατά το Πρώτο Χρονικό πέθανε το [[χειμώνας|χειμώνα]] [[912]] - [[913]] και τάφηκε στο Κίεβο.

 

Αυτό που δεν αμφισβητείται από τις περισσότερες πηγές, είναι ότι ως χαγκάν επεξέτεινε την ηγεμονία του νοτιότερα. Κατέλαβε το Κίεβο και μετακίνησε εκεί την πρωτεύουσά του, αυτοαναγορευόμενος «Πρίγκηψ του Κιέβου». Με τον πλούτο που απέφερε ο πλήρης έλεγχος της [[Εμπορική Οδός Βαράγγων - Ελλήνων|εμπορικής γραμμής του Δνείπερου]], αυτός και οι διάδοχοί του έγιναν η ηγεμονεύουσα ελίτ του ανατολικού σλαβικού κόσμου (μολονότι οι ίδιοι ήταν βάραγγοι, δηλ. [[βίκινγκ]] καταγωγής) και τον ενοποίησαν διοικητικά ([[Κράτος των Ρως]]), βάζοντας τα θεμέλια για την ομογενοποίησή του στους αιώνες που ακολούθησαν.

 

Σύμφωνα με το Πρώτο Χρονικό, το [[911]] (άλλες πηγές: [[907]]) ο Όλεγκ επιτέθηκε κατά της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]] και έφθασε τόσο κοντά στην [[πρωτεύουσα]] που κάρφωσε την ασπίδα του στα τείχη της [[Κωνσταντινούπολη|Κωνσταντινούπολης]]. Η [[εκστρατεία]] αυτή δε μαρτυράται σε βυζαντινά κείμενα, όμως στο Πρώτο Χρονικό διασώζεται το κείμενο της ειρηνευτικής συνθήκης του 911 ανάμεσα στις δύο πλευρές, με την οποία ρυθμίζονται κυρίως [[Εμπόριο|εμπορικά]] ζητήματα.

 

Μετά το θάνατό του τον διαδέχθηκε ο [[Ιγκόρ του Κιέβου|Ιγκόρ]], ο οποίος πιθανά ήταν γιος του Ρούρικ.

 

Στο «Χρονικό του Νόβγκοροντ 1016 - 1471», το οποίο θεωρείται εν γένει πιο αναξιόπιστο από το Πρώτο Χρονικό, ως διάδοχος του Ρούρικ αναφέρεται ο Ιγκόρ. Ο Όλεγκ περιγράφεται ως στρατηγός του Ιγκόρ και όχι ως προκάτοχός του. Επίσης ο χρόνος θανάτου μεταφέρεται στο [[922]] και η ταφή του σε ειδικό [[Τύμβος|τύμβο]] στην [[πόλη]] [[Λάντογκα]].

 

[[hr:Oleg, veliki knez Kijeva]]

[[hu:Oleg kijevi fejedelem]]

[[it:Oleg di Kiev]]

[[ja:オレグ (キエフ大公)]]