[[Αρχείο:CatalHoyukSouthArea.JPG|180px|right|thumb|Ανασκαφές στην νότια πλευρά του αρχαιολογικού χώρου]]
[[Αρχείο:Ankara Muzeum B19-36.jpg|180px|right|thumb|Αγαλματίδιο θεότητας από το Çatalhöyük]]
Ο οικισμός τουΤο '''Τσαταλογιούκ''' (''Çatalhöyük'') είναι ένας από τους αρχαιότερους και σημαντικότερους νεολιθικούς οικισμούς της Μ.[[Μικρά Ασία|Μικράς Ασίας]] και περιλαμβάνεται στα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. O οικισμός βρίσκεται στην νότια [[Τουρκία]] κοντά στην πόλη [[Ικόνιο]]. Είχε αναπτυχθεί μεταξύ του 7500 π.Χ. και του 5700 π.Χ., δηλαδή κατά την διάρκεια της [[Νεολιθική εποχή|νεολιθικής περιόδου]] αλλά και της [[χαλκολιθική εποχή|χαλκολιθικής περιόδου]]. Βρισκόταν σε μικρό ύψωμα πάνω από την μεγάλη πεδιάδα του Ικονίου. Η κοινωνία του οικισμού ήταν κυρίως αγροτική.
Τα πτώταπρώτα ίχνη του οικισμού ανακαλύφθηκαν τα τέλη της δεκαετίας του 1950. Συστηματικές ανασκαφές έγιναν από το [[1961]] μέχρι το [[1965]] από τον Τζέημς Μέλααρτ (''James Mellaart''). Ο οικισμός σε σύντομο χρόνο έγινε γνωστός παγκόσμια λόγω του μεγάλου μεγέθους και της εκτεταμένης έκτασης που κάλυπτε, αλλά και λόγω του εντυπωσιακού - για την εποχή του- τείχους που τον περιέβαλλε. Άλλα ευρήματα που αύξησαν τη σημασία του είναι ανεύρεση πολλών αντικειμένων της καθημερινής ζωής, ενός ιερού σε καλή κατάσταση, τμημάτων τοιχογραφίων[[τοιχογραφία|τοιχογραφιών]], αλλά και η διαπίστωση ότι πρόκειται για τον αρχαιότερο αγροτικό οικισμό που βρέθηκε στη Μ.Ασία.
