Κασσιόπη (αστερισμός): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: simple:Cassiopeia (constellation) |
Xqbot (συζήτηση | συνεισφορές) μ Ρομπότ: Τροποποίηση: ca:Constel·lació de Cassiopea; διακοσμητικές αλλαγές |
||
Γραμμή 3:
! colspan="2" style="background-color: silver; font-size: larger;" | Κασσιόπη
|-
| colspan="2" style="text-align: center; font-size: smaller;" | [[
|-
! [[Συντομογραφία]]
Γραμμή 15:
|-
! [[Έκταση]]
|598,4 τετ. μοίρες (1,451%)<br />[[Κατάλογος αστερισμών κατά έκταση|Κατάταξη 25ος]]
|-
! style="white-space: nowrap;" | Αριθμός άστρων<br />([[φαινόμενο μέγεθος|μέγεθος]] ≤ 6,5)
| 157
|-
| colspan="2" style="text-align: center;" |Πλήρως ορατός σε γεωγραφικά πλάτη μεταξύ <br />90°N - 12°S
|}
'''Κασσιόπη''' ([[Λατινικά]]: '''Cassiopeia''', [[συντομογραφία]]: '''Cas''') είναι [[αστερισμός]] που σημειώθηκε πρώτη φορά στην [[αρχαιότητα]] από τον [[Κλαύδιος Πτολεμαίος|Πτολεμαίο]]
Η Κασσιόπη βρίσκεται ολόκληρη στο βόρειο ημισφαίριο της ουράνιας σφαίρας, είναι μάλιστα τόσο βόρειος αστερισμός ώστε στα χρόνια μας είναι σχεδόν [[αειφανής]] από την Ελλάδα. Συνορεύει με τους εξής 5 αστερισμούς: [[Κηφεύς|Κηφέα]], [[Σαύρα (αστερισμός)|Σαύρα]], [[Ανδρομέδα (αστερισμός)|Ανδρομέδα]], [[Περσεύς|Περσέα]] και [[Καμηλοπάρδαλις|Καμηλοπάρδαλη]]. Αναγνωρίζεται εύκολα στον ουρανό από το χαρακτηριστικό «ζιγκ-ζαγκ», που σχηματίζουν τα 5 φωτεινότερα άστρα της (τα β,α,γ,δ, και ε κατά σειρά) και μοιάζει με ανοικτό Μ ή W.
== Ονομασίες και ιστορία ==
Η εναλλακτική μορφή του ονόματος '''Κασσιέπεια''' ή '''Κασσιόπεια''' είναι ορθότερη κατά τον R.H. Allen. Το όνομα γενικώς βρίσκεται σε χρήση για σχεδόν 2.500 χρόνια. Οι [[Σοφοκλής]] και [[Ευριπίδης]] το αναφέρουν και παντού στην αρχαία Ελλάδα το βασικό σχήμα στον αστερισμό αντιστοιχούσε σε μία γυναίκα καθισμένη πάνω σε ένα θρόνο, ('''''«Η του θρόνου»'''''), και συγκεκριμένα στη βασίλισσα της [[Αιθιοπία|Αιθιοπίας]] [[Κασσιόπη (μυθολογία)|Κασσιόπη]], γνωστή από τον μύθο του Περσέως και της [[Ανδρομέδα (μυθολογία)|Ανδρομέδας]]. Ωστόσο παλαιότερα ο αστερισμός ήταν γνωστός ως '''Λακωνική Κλεις''' από την ομοιότητά του με αυτό το αρχαίο αντικείμενο. Ο [[Άρατος ο Σολεύς|Άρατος]] επίσης τον παρομοιάζει με πόρτα με [[κλειδαριά|κλειδί]] και, προχωρώντας περισσότερο, ο Γάλλος επίσκοπος Huet, δάσκαλος του τότε διαδόχου Λουδοβίκου ΙΕ΄, έλεγε πιο συγκεκριμένα ότι ήταν το κλειδί που ο [[Όμηρος]] περιγράφει στα χέρια της [[Πηνελόπη|Πηνελόπης]] στην ''[[Οδύσσεια]]''.
Γραμμή 46:
Κατά τις ιουδαιοχριστιανικές αναπαραστάσεις των ουράνιων μορφών (κυρίως 17ος αι. μ.Χ.) η Κασσιόπη μετατράπηκε στη [[Μαρία η Μαγδαληνή|Μαρία τη Μαγδαληνή]], τη [[Δεββώρα]] κρίνουσα κάτω από τη φοινικιά της στο [['Ορος Εφραίμ]] (πρβλ. το κλαδί της φοινικιάς στην ''Αλμαγέστη''), και τη [[Βηρσαβεέ]], τη μητέρα του [[Σολομών|Σολομώντα]].
== Οι φωτεινότεροι αστέρες ==
Ο [[Αργκελάντερ]] απέδιδε στην Κασσιόπη 68 αστέρες ορατούς με γυμνό μάτι, ενώ ο Heis 126.
Γραμμή 62:
* Ο '''50 Κασσιόπης''' έχει φαιν.μέγεθος 3,98 και φασμ.τύπο A2 V.
== Λοιπά αξιοσημείωτα στον αστερισμό ==
* Ευρισκόμενη σε μία κατεύθυνση μέσα στο γαλαξιακό επίπεδο, η Κασσιόπη είναι πολύ πλούσια σε [[ανοικτό σμήνος|ανοικτά σμήνη]] αστέρων, από τα οποία ξεχωρίζουν τα εξής (μερικά ανήκουν στην [[Ομάδα OB]] '''Cassiopeia OB8'''):
:# Το '''M52 (NGC 7654)''' με πάνω από 200 αστέρες, διάμετρο 15 έτη φωτός (φαινόμενη 12΄), φαιν.μέγεθος 6,9 και απόσταση από τη Γη περί τα 5.400 έτη φωτός.
Γραμμή 81:
:# Τα '''IC 1848, Cr 33''' και '''Cr 34''' (φαιν. μεγέθη 6,5, 5,9 και 6,8), στο νεφέλωμα '''IC 1848'''.
* Ο [[μεταβλητοί αστέρες|μεταβλητός αστέρας]] '''R Κασσιόπης''', τύπου Mira, είναι ένα κολοσσιαίο πύρινο [[ελλειψοειδές]] σώμα με μέση διάμετρο πάνω από 300 εκατομμύρια χιλιόμετρα, που απέχει περί τα 500 έτη φωτός από εμάς.
* Δύο άλλοι φωτεινοί μεταβλητοί αστέρες (ορατοί και με μικρά κιάλια) στην Κασσιόπη είναι οι '''RZ Κασσιόπης''' (μεταβλητός δι' εκλείψεων με περίοδο 28 ώρες 41 λ.) και '''SU Κασσιόπης''' ([[Κηφείδες|Κηφείδης]]).
* Το [[1995]] ανακαλύφθηκε από τον Ιάπωνα ερασιτέχνη αστρονόμο Minoru Yamamoto [[καινοφανής αστέρας]] ('''"Nova Cassiopeiae"''').
* To [[νεφέλωμα]] '''NGC 7635''', γνωστό και ως '''«Νεφέλωμα της Φυσαλίδας» (Bubble Nebula)''', είναι ένα [[περιαστρικό κέλυφος]] φαιν.μεγέθους 11 και διαστάσεων 10 επί 6 ετών φωτός, που περιβάλλει τον αστέρα SAO 20575 (φ.μέγεθος 8,66), σε απόσταση 2.300 έτη φωτός από τη Γη.
* Μεγάλα νεφελώματα στην Κασσιόπη, με φαινόμενες διαμέτρους πάνω από 2 μοίρες, είναι τα '''IC 1805''' και '''IC 1848'''.
* [[Υπόλειμμα υπερκαινοφανούς|Υπολείμματα υπερκαινοφανών]] στον αστερισμό είναι οι ισχυρές ραδιοπηγές '''Cas A''' και '''3C 10'''. Η πρώτη βρίσκεται σε απόσταση 10.000 ετών φωτός από τη Γη, έχει διαστάσεις περί τα 10 έτη φωτός, άρα είναι μικρής ηλικίας, και ίσως αντιστοιχεί σε υπερκαινοφανή του [[1680]] μ.Χ. Ανιχνεύεται και ως πηγή ακτίνων Χ θερμοκρασίας 50 εκατομμυρίων βαθμών και υπήρξε από τους πρώτους στόχους του τηλεσκοπίου ακτίνων Χ "Chandra", που ανακάλυψε στο κέντρο της [[αστέρας νετρονίων|αστέρα νετρονίων]]. Η δεύτερη ραδιοπηγή έχει ταυτισθεί με τη θέση του υπερκαινοφανούς του [[1572]], αλλά η απόστασή της είναι αβέβαιη, από 8 ως 16 χιλιάδες έτη φωτός από εμάς.
== Διαδικτυακοί Τόποι ==
Γραμμή 106:
[[bg:Касиопея (съзвездие)]]
[[bn:কাশ্যপেয় মণ্ডল]]
[[ca:
[[co:Cassiopeia (Custellazione)]]
[[cs:Souhvězdí Kasiopeji]]
| |||