Υπατία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Τροποποίηση: ko:히파티아 |
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
[[Εικόνα:Hypatia (Charles William Mitchell).jpg|thumb|180px|Η ''Υπατία'' σε φανταστική απεικόνιση που δεν ανταποκρίνεται στις αρχαίες πηγές, στην ελαιογραφία του Τσαρλς Ουίλιαμ Μίτσελ ([[w:en:Charles William Mitchell|Charles William Mitchell]]), 1885.]]
Η '''Υπατία''' (355/360 ή [[370]]-[[
==Βιογραφικά στοιχεία==
Κόρη του μαθηματικού και αστρονόμου [[Θέων|Θέωνα]], έλαβε με τις φροντίδες του πατέρα της την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και ταξίδεψε στην [[Αθήνα]] και στην [[Ιταλία]]. Στην Αθήνα παρακολούθησε μαθήματα στη νεοπλατωνική σχολή του Πλούταρχου του Νεότερου και της κόρης του Ασκληπιγένειας αλλά μαθήτευσε και κοντά στο [[Πρόκλο|Πρόκλο]] και τον [[Ιεροκλή|Ιεροκλή]]. Επιστρέφοντας στην [[Αλεξάνδρεια]], έγινε επικεφαλής της εκεί σχολής των Πλατωνιστών ([[400]] μ.Χ.), δίδαξε φιλοσοφία και μαθηματικά και αποτέλεσε πόλο έλξης για τους διανοούμενους της εποχής ενώ έκανε και εκτενή και ουσιώδη σχόλια στα μαθηματικά έργα του [[Διόφαντος|Διόφαντου]] και του [[Απολλώνιος|Απολλώνιου]]. Δυστυχώς παρότι η ίδια η Υπατία υπήρξε πολυγραφότατη κανένα από τα έργα της δεν σώζεται και έχουμε μόνο αναφορές για αυτά. Πολλοί από τους μαθητές της ανήκαν στους ανώτατους κύκλους της αριστοκρατίας της πόλης και έγιναν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο έπαρχος της [[Αλεξάνδρεια|Αλεξανδρείας]] Ορέστης. Η ίδια επηρεάστηκε φιλοσοφικά από τους νεοπλατωνικούς [[Πλωτίνος|Πλωτίνο]] και [[Ιάμβλιχος|Ιάμβλιχο]].
Παρότι η ίδια είχε πολλούς φίλους χριστιανούς, για την ίδια προτίμησε να μείνει πιστή στις αρχαιοελληνικές παραδόσεις χωρίς όμως αυτό να ενοχλήσει: ''"αν και εκτός εκκλησίας, συζητούσε πάντα ελεύθερα με τους αξιωματούχους της πόλης όταν τους συναντούσε καθώς διέσχιζε τους δρόμους της (διά μέσον του άστεως) ή όταν τους φιλοξενούσε στο σπίτι της. Κανένας άνθρωπος της εκκλησίας δεν την παρενοχλούσε σε αυτό το θέμα και δεν σχολίαζε τον τρόπο της ζωής της, ο οποίος ήταν γνωστός σε όλους"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', Ενάλιος, σελ. 200.</ref>.
Επειδή η δράση της θεωρήθηκε επικίνδυνη για την εξάπλωση του [[Χριστιανισμός|Χριστιανισμού]], σταδιακά καλλιεργήθηκε κλίμα εναντίον της που οδήγησε στη βίαιη δολοφονία της από τον όχλο ή από ομάδες φανατικών μοναχών<ref>Ο εκκλησιαστικός ιστορικό [[Σωκράτης ο Σχολαστικός]] αναφέρει: «{{Πολυτονικό|῏Ην τις γυνὴ ἐν τῇ Ἀλεξανδρείᾳ͵ τοὔνομα Ὑπατία· αὕτη Θέωνος μὲν τοῦ φιλοσόφου θυγάτηρ ἦν· ἐπὶ τοσοῦτον δὲ προὔβη παιδείας͵ ὡς ὑπερακοντίσαι τοὺς κατ΄ αὐτὴν φιλοσόφους͵ τὴν δὲ Πλατωνικὴν ἀπὸ Πλωτίνου καταγομένην διατριβὴν διαδέξασθαι͵ καὶ πάντα τὰ φιλόσοφα μαθήματα τοῖς βουλομένοις ἐκτίθεσθαι· διὸ καὶ οἱ πανταχόθεν φιλοσοφεῖν βουλόμενοι κατέτρεχον παρ΄ αὐτήν. Διὰ τὴν προσοῦσαν αὐτῇ ἐκ τῆς παιδεύσεως σεμνὴν παρρησίαν καὶ τοῖς ἄρχουσι σωφρόνως εἰς πρόσωπον ἤρχετο· καὶ οὐκ ἦν τις αἰσχύνη ἐν μέσῳ ἀνδρῶν παρεῖναι αὐτήν· πάντες γὰρ δι΄ ὑπερβάλλουσαν σωφροσύνην πλέον αὐτὴν ᾐδοῦντο καὶ κατεπλήττοντο. Κατὰ δὴ ταύτης τότε ὁ φθόνος ὡπλίσατο· ἐπεὶ γὰρ συνετύγχανε συχνότερον τῷ Ὀρέστῃ͵ διαβολὴν τοῦτ΄ ἐκίνησε κατ΄ αὐτῆς παρὰ τῷ τῆς ἐκκλησίας λαῷ͵ ὡς ἄρα εἴη αὕτη ἡ μὴ συγχωροῦσα τὸν Ὀρέστην εἰς φιλίαν τῷ ἐπισκόπῳ συμβῆναι. Καὶ δὴ συμφρονήσαντες ἄνδρες τὸ φρόνημα ἔνθερμοι͵ ὧν ἡγεῖτο Πέτρος τις ἀναγνώστης͵ ἐπιτηροῦσι τὴν ἄνθρωπον ἐπανιοῦσαν ἐπὶ οἰκίαν ποθέν· καὶ ἐκ τοῦ δίφρου ἐκβαλόντες͵ ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν ᾗ ἐπώνυμον Καισάριον συνέλκουσιν͵ ἀποδύσαντές τε τὴν ἐσθῆτα ὀστράκοις ἀνεῖλον· καὶ μεληδὸν διασπάσαντες͵ ἐπὶ τὸν καλούμενον Κιναρῶνα τὰ μέλη συνάραντες πυρὶ κατηνάλωσαν. Τοῦτο οὐ μικρὸν μῶμον Κυρίλλῳ καὶ τῇ Ἀλεξανδρέων ἐκκλησίᾳ εἰργάσατο· ἀλλότριον γὰρ παντελῶς τῶν φρονούντων τὰ Χριστοῦ φόνοι καὶ μάχαι καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια. Καὶ ταῦτα πέπρακται τῷ τετάρτῳ ἔτει τῆς Κυρίλλου ἐπισκοπῆς͵ ἐν ὑπατείᾳ Ὁνωρίου τὸ δέκατον͵ καὶ Θεοδοσίου τὸ ἕκτον͵ ἐν μηνὶ Μαρτίῳ͵ νηστειῶν οὐσῶν}}». (''Εκκλησιαστική Ιστορία'', Βιβλίο έβδομο, κεφάλαιο 15ο) Διαθέσιμο στα αγγλικά [http://www.ccel.org/ccel/schaff/npnf202.ii.x.xv.html εδώ], στο έργο ''Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church'' του Φίλιπ Σαφ (Philip Schaff), στον ιστότοπο [http://www.ccel.org/ ccel.org].</ref>. Παρότι η ίδια είχε πολλούς φίλους χριστιανούς, για την ίδια προτίμησε να μείνει πιστή στις αρχαιοελληνικές παραδόσεις. Το μανιασμένο πλήθος την ξεγύμνωσε και τη πετροβόλησε μέχρι θανάτου, στη συνέχεια το πτώμα της διαμελίστηκε και κάηκε στη πυρά. Ηθικός αυτουργός θεωρήθηκε ο [[επίσκοπος]] της Αλεξάνδρειας, [[Κύριλλος Α΄ Αλεξανδρείας|Κύριλλος]], ο οποίος είχε έρθει σε μεγάλη αντίθεση με τον Ρωμαίο Κυβερνήτη της Αιγύπτου και φιλικά διακείμενου προς την Υπατία, Ορέστη.▼
▲
Ο ''Σωκράτης'' στη διήγησή του για τα γεγονότα κατηγορεί την πόλη της ''Αλεξάνδρειας'' για ''"βιαιότητες και εγκλήματα"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 185.</ref> καθώς στο παρελθόν εξίσου τραγικό θάνατο με την ''Υπατία'' είχαν βρει ο επίσκοπος ''Γεώργιος'' το 361 επί ''Ιουλιανού'', όπως και ο Πατριάρχης ''Προτέριος'' το 457, και σε όλες τις περιπτώσεις, ''"τα πτώματα τους, όπως έγινε και με την Υπατία, σύρθηκαν μέσα σε ολόκληρη την πόλη και μετά παραδόθηκαν στην πυρά"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 184.</ref>.
Για την υπόθεση αυτή, τα κίνητρα της οποίας ήταν πολιτικά, από κάποιους θεωρήθηκε ως ηθικός αυτουργός ο ''Κύριλλος''. Ο ιστορικός ''Σωκράτης'' ''"αφήνει αναπάντητο το ερώτημα της συνενοχής του Κυρίλλου στο έγκλημα"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 44.</ref>. Συχνά, σε μυθιστορηματικού χαρακτήρα κείμενα, τα αίτια δολοφονίας της ''Υπατίας'' θεωρείται ότι πρέπει να αναζητηθούν στον ανδρικό φθόνο και μισογυνισμό<ref>Βλ. εκδοχές του μύθου στο Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 18.40.</ref> τα οποία όμως θα ήταν δύσκολο να προκαλέσει μια ασκητική γυναίκα σε τέτοια ηλικία: ''"όταν πέθανε το 415...ήταν περίπου 60 ετών. Έτσι φαίνεται ότι δεν υπάρχει λογική βάση για την εικόνα της Υπατίας, την ώρα του φρικτού θανάτου της, σαν μιας νέας κοπέλας με κορμί αντάξιο της Αφροδίτης, που μπορούσε να κεντρίσει τον σαδισμό και τον πόθο των δολοφόνων της"''<ref>Dzielska Maria, ''Υπατία η Αλεξανδρινή'', ό.π., σελ. 188-189.</ref>.
==Έργα==
*Αριθμητικά του Διόφαντου ''(σχόλια)''
*Σχόλια για τον Αστρονομικό Κανόνα του Πτολεμαίου
*Περί των Κωνικών του Απολλώνιου.
==Υποσημειώσεις==
Γραμμή 17 ⟶ 23 :
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
*Άρθρο [http://el.orthodoxwiki.org/%CE%A5%CF%80%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B1 Υπατία από το Ορθόδοξο Wiki]
*Περιοδικό Focus, άρθρο της 8ης Μαρτίου 2007, [http://www.focusmag.gr/articles/view-article.rx?oid=80368 online έκδοση]
*Κ.Γ.Σάλαρης: Υπατία δημοσιευμένο στην [http://www.telemath.gr/mathematical_ancient_times/ancient_greek_mathematicians/ypatia.php Ελληνική Μαθηματική Πύλη, Telemath]
| |||