Καστορέλαιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Yannismarou (συζήτηση | συνεισφορές)
μ Ρομπότ: Προσθήκη: cs, fa, hu, ms, no, pt, ru, sv, zh; διακοσμητικές αλλαγές
Γραμμή 2:
!colspan="2" style="background:#ffdead;" | Καστορέλαιο
|-
|colspan="2" align=center |[[ΕικόναΑρχείο:Συνθεση Καστορέλαιου.jpg|center|300px]]
|-
! colspan="2" style="background:#ffdead" |Γενικά
Γραμμή 8:
| Όνομα ||Καστορέλαιο
|-
|Συνώνυμα||Ρητινέλαιο, Κικινέλαιο, <br />Ρετσινόλαδο, Oleum Ricini
|-
|[[Χημικός τύπος]]|| C<small>3</small>H<small>5</small>(C<small>18</small>H<small>33</small>O<small>3</small>)<small>3</small>
|-
|Εμφάνιση||Υποκίτρινο σχεδόν άχρωμο <br />ιξώδες υγρό
|-
|Αριθμός CAS||89958-32-7
Γραμμή 20:
! colspan="2" style="background:#ffdead" |Ιδιότητες
|-
|[[Σημείο τήξης]]||-10&deg;° - -18&degnbsp;°C
|-
|[[Σημείο βρασμού]]||313&degnbsp;°C
|-
|[[Ειδικό βάρος]] 20&nbsp;°C||0,957 - 0,961
|-
|[[Διαλυτότητα]] στο νερό||Αδιάλυτο
|-
|[[Συντελεστής ιξώδους]]||6,27-8,84 mm Hg (25&degnbsp;°C)
|-
! colspan="2" style="background:#ffdead" |Ασφάλεια
|-
|[[Σημείο ανάφλεξης]]||282&degnbsp;°C
|-
|[[Θερμοκρασία]]<br /> Αυτανάφλεξης||449&degnbsp;°C
|-
|colspan="2" align=center|<small>Η κατάσταση αναφοράς είναι η πρότυπη κατάσταση<br /> εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά</small>
|}
 
Γραμμή 45:
 
 
== Χημική σύνθεση ==
 
Το καστορέλαιο (C<small>18</small>H<small>34</small>O<small>3</small>) έχει ασυνήθιστη [[χημεία|χημική ]] σύνθεση, η οποία το καθιστά πολύτιμο. Η σύνθεσή του είναι κατά 94% [[τριακυλογλυκερόλη|τριακυλογλυκερόλες]] και το υπόλοιπο [[μονογλυκερίδιο|μονογλυκερίδια]] (''3,4%'') και [[φωσφολιπίδιο|φωσφολιπίδια]] (''0,6%''). [[ImageΑρχείο:Castor beans.jpg|thumb|left|200px|Οι καρποί του φυτού Ρίκινος ο Κοινός (''Ricinus communis'') από τους οποίους εξάγεται το Καστορέλαιο.]]
Το 90% των λιπαρών οξέων του είναι [[ρικινολεϊκό οξύ]]. Το ρικινολεϊκό οξύ, ένα μονοακόρεστο λιπαρό οξύ 18 ατόμων [[άνθρακας|άνθρακα]], έχει χαρακτηριστική μονάδα [[υδροξύλιο|υδροξυλίου]] στο δωδέκατο άτομο άνθρακα, μία εξαιρετικά ασυνήθιστη ιδιότητα για φυσικό λιπαρό οξύ. Αυτή η χαρακτηριστική ομάδα καθιστά το ρικινολεϊκό οξύ πολικό και επίσης επιτρέπει χημική [[παραγωγοποίηση]], που δεν είναι εφικτή με άλλα φυσικά έλαια.
 
Γραμμή 56:
Το ενεργό δηλητήριο των καρπών του Ρικίνου είναι η [[ρικίνη]], μία δραστική υδροδιαλυτή [[πρωτεΐνη]]. Η ρικίνη μένει στον πολτό μετά την εξαγωγή του ελαίου από τον καρπό και έτσι δεν περιέχεται στο καστορέλαιο.
 
== Χημικές αντιδράσεις χρησιμοποιούμενες για τη δημιουργία παραγώγων ==
<center>
{| bgcolor="#ABCDEF" cellpadding="3" cellspacing="0" border="1" style="font-size: 95%; border: #cccccc solid 1px; border-collapse: collapse;"
Γραμμή 162:
</center>
 
== Ιστορία της χρήσης του ==
Η χρήση καστορέλαιου από τους [[Αίγυπτος|Αιγυπτίους]] αναφέρεται στην ιστορία του [[Ηρόδοτος|Ηροδότου]], ο οποίος σχολιάζει τη χρήση ελαίου από τους καρπούς του ''Ricinus communis'' (ο ίδιος το αποκαλεί ''Κίκι'') για φωτισμό και επάλειψη του σώματος. Σπόροι του ''Ricinus communis'' έχουν ανακαλυφθεί σε αιγυπτιακούς τάφους, χρονολογούμενους από το 4000 π.Χ. [[ImageΑρχείο:Koeh-257.jpg|thumb|right|200px|Το φυτό Ρίκινος ο Κοινός (''Ricinus Communis''), Κίκι ή Ρετσινολαδιά.]]
[[ΕικόναΑρχείο:Castor oil 1825.jpg|thumb|left|150px|Επιγραφή σε δοχείο αμερικανικού καστορέλαιου του [[1825]].]]
 
Στην [[Ινδία]] χρησιμοποιείται ήδη από τη δεύτερη χιλιετηρίδα π.Χ. σε λυχνίες και ως υπακτικό. Επίσης έχει μακρά παράδοση χρήσης στην [[Κίνα]], όπου οι ιατροί το χορηγούσαν σε νόσους των εσωτερικών οργάνων και ακόμη μεταχειρίζετο στη μαγειρική.
Γραμμή 176:
Η [[Ευρωπαϊκή Ένωση]] έχει εκχωρήσει στο καστορέλαιο τον αριθμό Ε-1503 και έχει καθορίσει ως ανώτατο όριο καθημερινής λήψης τα 0.7 mg/kg σωματικού βάρους.<ref>[http://www.food-info.net/gr/e/e1503.htm Ε-1503: Καστορέλαιο], Food-Info.net</ref>
 
== Ιατρική και Φαρμακευτική χρήση ==
[[ΕικόναΑρχείο:Scott & Bowne's Palatable Castor Oil.jpg|thumb|right|220px|Διαφημιστική καταχώρηση του 19ου αιώνα για φαρμακευτικό καστορέλαιο από τη φαρμακευτική εταιρεία των ''Scott & Bowne''.]]
Το καστορέλαιο είναι δραστικό [[υπακτικό]] με συστατικά, που επιδρούν στο παχύ και το λεπτό έντερο. Έχει χρησιμοποιηθεί με σκοπό τον καθαρισμό των εντοσθίων μετά από τροφική δηλητηρίαση και για να εκτονώσει τη δυσκοιλιότητα. Ορισμένες φορές χορηγείται σε νοσοκομεία για την προπαρασκευή της κοιλιακής χώρας των ασθενών πριν από την υποβολή σε [[ακτίνες Χ]] του παχέος εντέρου και των νεφρών.
 
Γραμμή 184:
Ορισμένοι φυσιοθεραπευτές υποστηρίζουν ότι τα επιθέματα καστορέλαιου ίσως βοηθούν στη συρρίκνωση μικρών [[ίνωμα|ινωμάτων]]. Τα επιθέματα καστορέλαιο έχουν χρησιμοποιηθεί για την ίαση διαφόρων ασθενειών και δυσλειτουργιών, συμπεριλαμβανομένων μασταλγιών, πεπτικών προβλημάτων, εμπυημάτων, αιμορροΐδων, τραυμάτων και χολολιθιάσεων.
 
== Άλλες εφαρμογές ==
Το καστορέλαιο και τα παράγωγά του χρησιμοποιούνται σε πολλά βιομηχανικά προϊόντα μεταξύ των οποίων βαφές, βερνίκια, στιλβωτικά, μονωτικά, συσκευασίες τροφίμων, σαπούνια, μελάνες, πλαστικά, υγρά φρένων, εντομοκτόνα κ.α.
 
Αποτελεί πρώτη ύλη για την παραγωγή [[νάιλον]] και άλλων συνθετικών ρητινών και νημάτων καθώς και βασικό συστατικό λαδιών μηχανών αγωνιστικών οχημάτων όταν απαιτείται υψηλή μηχανική απόδοση και λιπαντικών μηχανών αεροπλάνων και πλοίων. Παρά το ότι είναι σχετικά δύσοσμο και με δυσάρεστη γεύση τυγχάνει η βάση πολλών συνθετικών αρωματικών.
 
== Το Καστορέλαιο ως μέσο πολιτικής τρομοκρατίας ==
Στη [[φασισμός|φασιστική]] [[Ιταλία]] το καθεστώς του [[Μπενίτο Μουσσολίνι]] χρησιμοποίησε την υποχρεωτική κατάποση ρετσινόλαδου ως μέσο πολιτικής τρομοκρατίας.
 
Γραμμή 198:
Το βασανιστήριο του ρετσινόλαδου εφαρμόστηκε στην Ελλάδα από τη δικτατορία [[Ιωάννης Μεταξάς|Μεταξά]], το [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου]]. Ο ιστορικός [[Σπύρος Λιναρδάτος]] στο βιβλίο του ''"Η 4η Αυγούστου"''<ref>Σπύρος Λιναρδάτος, ''4η Αυγούστου'', Ε' έκδοση, Εκδ. Θεμέλιο, [[1988]], σελ. 63</ref> αναφέρεται στη μέθοδο βασανισμού:
<blockquote>
<div lang="grc" style="font-family: Palatino Linotype;">
«Στο τραπέζι του ανακριτή – βασανιστή υπήρχαν τρία ποτήρια, το ένα με 30 [[Οκά|δράμια]], το άλλο με 75 και το τρίτο με 100 δράμια ρετσινόλαδο. Αν ο ανακρινόμενος δεν ομολογούσε ή δεν υπέγραφε του έδιναν να πιει το πρώτο ποτήρι. Στην περίπτωση που αρνιόταν και έφερνε αντίσταση άρχιζαν το άγριο ξυλοκόπημα, το φάλαγγα ή χρησιμοποιούσαν άλλες μεθόδους βασανισμού.
 
Γραμμή 211:
 
== Εξωτερικές συνδέσεις ==
* [http://www.icoa.org/ International Castor Oil Association]
* [http://www.inchem.org/documents/jecfa/jecmono/v14je05.htm Ανάλυση για το Καστορέλαιο από το International Programme on Chemical Safety]
 
== Πηγές ==
* Άρθρο της αγγλικής Βικιπαίδεια για το [http://en.wikipedia.org/wiki/Castor_oil Καστορέλαιο].
* Λήμμα [http://www.botanical.com/botanical/mgmh/c/casoil32.html "Castor Oil Plant"] από το έργο ''"A Modern Herbal"'' της Mrs. M. Grieve, δημοσιευμένο στο Botanical.com.
* Άρθρο της Judith Sims για το [http://www.findarticles.com/p/articles/mi_g2603/is_0002/ai_2603000253 Καστορέλαιο] από τη [http://www.amazon.com/Gale-Encyclopedia-Alternative-Medicine/dp/0787674249/sr=1-1/qid=1164716244/ref=pd_bbs_sr_1/105-5561476-1870864?ie=UTF8&s=books Gale Encyclopedia of Alternative Medicine].
* Λήμμα [http://www.1911encyclopedia.org/Castor_oil "Καστορέλαιο"] από την Εγκυκλοπαίδεια Britannica (Εκδ.1911).
* Άρθρο για τη [http://www.groshea.com/caschemchemistry.html χημεία του Καστορέλαιου] από την G.R. O'Shea Company.
* Στοιχεία από την Ιστοσελίδα της [http://www.icoa.org/ Παγκόσμιας Ένωσης Καστορέλαιου].
 
== Βιβλιογραφία ==
* Beth M. Ley, ''Castor Oil! It's Healing Properties'', Εκδ. BL Publications, [[2003]] ISBN 18907662751-890766-27-5
* Philip M. Parker, ''The World Market for Castor Oil and Its Fractions: A 2007 Global Trade Perspective'', Εκδ. ICON Group International, [[2006]] ISBN 04975821630-497-58216-3
* Frank D. Gunstone, ''Vegetable Oils in Food Technology'', Εκδ. Blackwell [[2002]] ISBN 08493281600-8493-2816-0
* Hermann H. Janson, ''Castor oil production and processing'', Εκδ. Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, [[1974]]
* Madeleine Roy, ''Contribution à l'étude du vieillissement de l'huile de ricin'', Εκδ. E. Blondel La Rougery, [[1934]]
* Jean Jacques Trillat, ''Recherches sur l’activitè de l’huile de ricin'', Εκδ. E. Blondel La Rougery, [[1939]]
* William A. McGarey, ''The oil that heals: a physician's successes with castor oil treatments'', Εκδ. A.R.E. Press, [[1993]] ISBN 08760430900-87604-309-0
 
[[Κατηγορία:Φυτικά έλαια]]
 
[[cs:Ricinový olej]]
[[da:Ricinusolie]]
[[de:Rizinusöl]]
[[en:Castor oil]]
[[es:Aceite de ricino]]
[[fa:روغن کرچک]]
[[fr:Huile de ricin]]
[[hu:Ricinusolaj]]
[[id:Minyak jarak]]
[[it:Olio di ricino]]
[[nl:Wonderolie]]
[[ja:ひまし油]]
[[ms:Minyak jarak]]
[[nl:Wonderolie]]
[[no:Lakserolje]]
[[pl:Olej rycynowy]]
[[pt:Óleo de rícino]]
[[ru:Касторовое масло]]
[[su:Kastroli]]
[[sv:Ricinolja]]
[[zh:蓖麻油]]