Παστούν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

== Γενικά ==

Παρά ταύτα οι Παστούν αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού στο Αφγανιστάν και τη μεγαλύτερη εθνική μειονότητα στο Πακιστάν. Συγκροτούνται από 50 και ίσως περισσότερες φυλές που διακρίνονται σε υπο-φυλές, κατά περιοχή μόνιμης εγκατάστασης, κάθε υπο-φυλή σε οικογένειες - φατρίες και οι τελευταίες σε επιμέρους σόγια.<br />

== Θρησκεία ==

Σύμφωνα με τη δική τους παράδοση θεωρούν ότι είναι απόγονοι ενός κοινού προγόνου Βασιλέως που έφερε το όνομα [[Αφγάνα]], από τον οποίο και ονομάσθηκε η Χώρα τους. Ο Αφγάνα θεωρείται κατά τη παράδοση ότι ήταν εγγονός του Βασιλέως [[Σολομών|Σολομώντα]] των [[Ισραηλίτες|Ισραηλιτών]] ο οποίος και αρχικά εγκαταστάθηκε στη περιοχή αυτή. Κατά τον 9ο αιώνα φέρονται να εξισλαμίστηκαν όπου και αρχίζει η ιστορική τους παρουσία.<br />

== Κοινωνία ==

Οι Παστούν είναι ένας υπερήφανος λαός που από ανέκαθεν αντιστέκεται στις προσπάθειες οποιασδήποτε ξένης επιβολής ελέγχου της κοινωνίας τους. Παραδοσιακά, διατηρούν ένα δικό τους κοινωνικο-θρησκευτικό εθιμικό κώδικα γνωστό ως "[[Παστούνβαλι]]" ή "Παστουνβάλι" που ρυθμίζει τη συμπεριφορά των ανδρών της κοινωνίας τους, καί που βεβαίως αποκλείονται στοιχεία ισότητας των γυναικών. Οι βασικές αρχές του Παστούνβαλι και που προβάλλονται ιδιαίτερα είναι η τιμή, το θάρρος, και η φιλοξενία. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κώδικας αυτός προστατεύει τυχόν εκδήλωση βεντέτας, ως νόμιμο έθιμο, με συνέπεια τέτοιο γεγονός να μην είναι καθόλου σπάνιο μεταξύ τω φατριών τους. Εάν σε τέτοια περίπτωση δεν λυθεί η διαφορά από συγκέντρωση των Αρχηγών, έστω με υποχρεωτική επιβολή εκτοπισμών, τότε η βεντέτα κληροδοτείται στους απογόνους εκείνων που την ξεκίνησαν και που δεν αργεί να φθάσει σε "εμφύλια" σύρραξη.

== Κύριες ασχολίες ==

== Γλώσσα ==

Οι Παστούν ομιλούν δική τους γλώσσα που λέγεται επίσης παστούν ή πάστο, η οποία ανήκει στο ιρανικό κλάδο των Ινδο-ιρανικών γλωσσών. Περιέχει δύο κύριες επιμέρους διαλέκτους, την Κανταχάρι Πάστο και την Πεσβάρι Πάστο, προσδιορίζονται έτσι από τις πόλεις της επαρχίας Κανταχάρ και Πεσαβάρ, αντίστοιχα. Η γλώσσα Πάστο γράφεται με αραβική γραφή, τροποποιημένη για να συμπεριλάβει ορισμένους ήχους που δεν υφίστανται στην αραβική ομιλία.

== Ιστορία ==

Από τον 13ο και μέχρι τον 16ο αιώνα, πολλές φυλές Παστούν είχαν μεταναστεύσει από το Αφγανιστάν στο Πακιστάν, όπου ίδρυσαν πολλά βασίλεια. Στο Πακιστάν ο θάνατος του βασιλιά συχνά οδηγούσε σε συγκρούσεις μεταξύ των υποστηρικτών των διαφόρων δυναστικών κληρονόμων που όλοι μεταξύ τους ήταν συγγενείς.<br />

Πρώτος αρχηγός όλης της φυλής των Παστούν ήταν ο [[Άχμαντ Σαχ]], που κατάφερε για πρώτη φορά και συγκρότησε το βασίλειό του στη περιοχή [[Κανταχάρ]], με ενωμένους όλους τους Παστούνς υπό μία κυβέρνηση το [[1747]]. Σημειώνεται ότι από τότε το πολίτευμα της Βασιλείας ήταν το κυρίαρχο πολίτευμα των Παστούνς του Αφγανιστάν μέχρι την κατάργησή του το [[1973]], που συνέβη μετά από ξένη επέμβαση και άναρχη πολιτική που αποδυνάμωσε τους διαδόχους του Άχμαντ Σαχ.

Στις αρχές της δεκαετίας του [[1960]] ο αφγανός πρωθυπουργός [[Μωχάμετ Νταούντ]] με την υποστήριξη της αυτοδιάθεσης των λαών για τους Παστούν που ζούσαν στο Πακιστάν δημιούργησε τεταμένες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών με συνέπεια τη πτώση του. Τελικά το [[1973]] ο Νταούντ με τη βοήθεια κυρίως εξωτερικών αλλά και εσωτερικών παραγόντων προκαλώντας πραξικόπημα κατέλυσε τη Βασιλεία και δημιούργησε μια δικτατορική κυβέρνηση, καλούμενη μεταρρυθμιστική. Πέντε χρόνια μετά , το [[1978]], η στρατιωτική κυβέρνηση του Νταούντ ανατράπηκε από έτερους πραξικοπηματίες μαρξιστές. Μετά από μια σειρά βάναυσων και πρωτόγνωρων πειθαρχικών μέτρων που επέβαλε η νέα κυβέρνηση στο Αφγανιστάν, ξέσπασε ένας μεγάλος εμφύλιος πόλεμος υπό την καθοδήγηση της λεγόμενης "Ισλαμικής παραδοσιοκρατίας" κατά της κυβέρνησης.

Τότε προς βοήθεια της κυβέρνησης έσπευσε η [[Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών]] (ΕΣΣΔ), η οποία ως πιστός κληρονόμος των στρατηγικών συμφερόντων της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, εισέβαλε στο Αφγανιστάν προκειμένου να αντικατασταθεί η εξτρεμιστική κυβέρνηση με ένα πιο συγκρατημένο αριστερό καθεστώς. Ωστόσο, αυτή η επιδερμική αλλαγή δεν έφερε το τέλος του εμφυλίου πολέμου. Ειδικά οι Παστούνς που ήταν εμφανώς αντίθετοι από τα μέλη των [[Μουτζαχεντίν]], που αποτελούσαν μια χαλαρή συνομοσπονδία ομάδων των ισλαμιστών ανταρτών, αντιτίθονταν στην υποστήριξη της σοβιετικής κυβέρνησης, σε όλη τη δεκαετία του 1980.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, περίπου 2 - 3 εκατομμύρια Παστούν διέφυγαν στο Πακιστάν ως πρόσφυγες. Το δε αποκορύφωμα της κυβέρνησης του προέδρου Μπουρχανουντίν Ραμπανί, η οποία ανέλαβε την εξουσία, όταν η φιλοσοβιετική κυβέρνηση κατέρρευσε το 1992, προσπάθησε να αποκλείσει τους Παστούν από τις πιο σημαντικές θέσεις που κατείχαν.<br />

Το γεγονός αυτό είχε ως συνέπεια να δημιουργηθεί ένα νέο ισλαμικό φοιτητικό κίνημα που δημιούργησαν οι λεγόμενοι [[Ταλιμπάν]] που κυριαρχείται από Παστούν οι οποίοι και κατέλαβαν το [[1996]] τη πρωτεύουσα της Χώρας την [[Καμπούλ]]. Αυτοί στη συνέχεια καταφέρνοντας να θέσουν υπό τον έλεγχό τους όλη τη Χώρα επέβαλαν μια σειρά από αυστηρούς νόμους που βασίζονται στην ισλαμική παράδοση.<br />

== Δημογραφία των Παστούν ==

Σύμφωνα με τη δημογραφική έρευνα του Αφγανιστάν, το έτος [[2005]], οι Παστούν αντιπροσώπευαν το 42% του συνολικού πληθυσμού της Χώρας που έφθανε τα 29.928.987. Συνεπώς το 42% του συνόλου του πληθυσμού είναι 12.570.000 Παστούν.<br />

Επίσης με την αντίστοιχη δημογραφική έρευνα του Πακιστάν για το ίδιο έτος οι Παστούν αντιπροσώπευαν το 15,42% του συνολικού πληθυσμού της Χώρας που έφθανε τους 162.400.000 κατοίκους. Το ποσοστό 15,42% του συνολικού πληθυσμού είναι 25.042.080 Παστούν.<br />

Έτσι ο συνολικός πληθυσμός των Παστούν που διέμενε μόνιμα στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, το 2005, υπολογίζεται γενικά σε 37.612.000 (12.570.000 + 25.042.000). Εξ αυτών υπολογίζεται πως 800.000 περίπου Παστούν του Αφγανιστάν, έχουν ήδη εγκατασταθεί σε άλλες χώρες της Ασίας, Αμερικής, και Ευρώπης.

== Βιβλιογραφία και εξωτερικές συνδέσεις ==

* Ahmad, Aisha and Boase, Roger. 2003. "Pashtun Tales from the Pakistan-Afghan Frontier: From the Pakistan-Afghan Frontier." Saqi Books (1 March 2003). ISBN 0-86356-438-0.

* Akbar S. Ahmed|Ahmed, Akbar S]]. 1976. "Millennium and Charisma among Pathans: A Critical Essay in Social Anthropology." London: Routledge & Kegan Paul.

* Ahmed, Akbar S. 1980. "Pukhtun economy and society." London: Routledge and Kegan Paul.

* Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1994. "The Politics of Social Transformation in Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East)." Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2608-8.

* Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1988. "The State, Religion, and Ethnic Politics: Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East)." Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2448-4.

* Caroe, Olaf. 1984. ''The Pathans: 500 B.C.-A.D. 1957'' (Oxford in Asia Historical Reprints)." Oxford University Press. ISBN 0-19-577221-0

* Dani, Ahmad Hasan. 1985. "Peshawar: Historic city of the Frontier." Sang-e-Meel Publications (1995). ISBN 969-35-0554-9.

* Dupree, Louis. 1997. "Afghanistan." Oxford University Press. ISBN 0-19-577634-8.

* [http://www.amazon.com/dp/B0006C1P4M/ Elphinstone, Mountstuart. 1815. "An account of the Kingdom of Caubul and its dependencies in Persia, Tartary, and India: comprising a view of the Afghaun nation." Akadem. Druck- u. Verlagsanst (1969).] [http://books.google.com/books?id=RSEPAAAAYAAJ&dq=An+account+of+the+Kingdom+of+Caubul+and+its+dependencies&printsec=frontcover&source=bl&ots=wqJ4xP12iI&sig=GAGCw4gI75VOFzNFnpLPbb_-QE0&hl=es&sa=X&oi=book_result&resnum=5&ct=result online version]

* Habibi, Abdul Hai. 2003. "Afghanistan: An Abridged History." Fenestra Books. ISBN 1-58736-169-8.

* Hopkirk, Peter. 1984. "The Great Game: The Struggle for Empire in Central Asia." Kodansha Globe; Reprint edition. ISBN 1-56836-022-3.

* Wardak, Ali [http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/APCITY/UNPAN017434.pdf "Jirga - A Traditional Mechanism of Conflict Resolution in Afghanistan"], 2003, online at [[UNPAN]] (the [[United Nations]] Online Network in Public Administration and Finance).

* "A Study of the Greek Ancestry of Northern Pakistani Ethnic Groups Using 115 Microsatellite Markers." A. Mansoor, Q. Ayub, et al.''Am. J. Human Genetics,'' October 2001 v69 i4 p399. <!-- Please confirm this-->

* [http://www.momentmag.com/Exclusive/2007/2007-04/200704-Taliban.html "Is One of the Lost Tribes the Taliban?"] &ndash;– από το ''Moment Magazine'' (Απρίλιος 2007)

* [http://www.roadjunky.com/guide/457/pathans-of-paksitan "The Pashtun People of Afghanistan"] &ndash;– from Road Junky Online travel guides (2007)

* Paddy Docherty,The Khyber Pass: A History of Empire and Invasion: A History of Invasion and Empire. 2007. Publisher: Faber and Faber.[[ISBN]]-10: 0571219772

* [http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2001/10/20/MN.DTL "Taliban may have origin in ancient tribe of Israel: Anthropologist finds many similarities"] &ndash;– από το ''San Francisco Chronicle'' (Οκτώβριος 2001)</div>

[[bsaz:PaštuniPuştunlar]]

[[kohe:파슈툰족פתאנים]]

[[lvkab:PuštuniPactun]]