Δημάρατος της Σπάρτης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Δημάρατος''' ήταν ο 15^ος βασιλιάς της [[Αρχαία Σπάρτη|αρχαίας Σπάρτης]] από τη γενιά των [[Δυναστεία Ευρυποντιδών |Ευρυποντιδών]], που κυβέρνησε προσεγγιστικά από το [[510 π.Χ.|510]] μέχρι το [[491 π.Χ.]] Πατέρας και προκάτοχός του στο θρόνο υπήρξε ο βασιλιάς [[Αρίστων ο ΑγησικλήΑγησικλής|Αρίστων]].

ΣύμφωναΟ με τον περιηγητήπεριηγητής [[Παυσανίας|Παυσανία]] αναφέρει ότι μοιράστηκε με τον [[Κλεομένης Α' της Σπάρτης|Κλεομένη Α']] την τιμή να διώξει τον τύραννο των [[Αθήνα|Αθηνών]] [[Ιππίας ο τύραννος|Ιππία]]. Από την πλευρά του ο [[Πλούταρχος]] συνδέει τα ονόματά τους στον πόλεμο κατά του [[Άργος|Άργους]]. Ο [[Ηρόδοτος]] αναφέρει πως ο Δημάρατος είχε διακριθεί σε διάφορες περιστάσεις για τις πράξεις του και μάλιστα αποτέλεσε το μοναδικό βασιλιά της χώρας του που στέφθηκε νικητής στους [[Ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαιότητα|Ολυμπιακούς Αγώνες]], στην [[αρματοδρομία]] με τέσσερα [[Άλογο|άλογα]]. Εντούτοις, κατέληξε σύμβουλος στην αυλή των Περσών.

Οι δύο άνδρες, προκειμένου να κατακρημνίσουν τον Δημάρατο από την εξουσία, προσέβαλαν τα δικαιώματά του στο θρόνο, φέρνοντας στο φως την παρακάτω ιστορία αναφορικά με τη γέννηση του Δημάρατου: ο βασιλιάς [[Αρίστων ο ΑγησικλήΑγησικλής|Αρίστων]] είχε παντρευτεί δύο φορές χωρίς να αποκτήσει διάδοχο. Έτσι, παρόλο που η δεύτερη σύζυγός του ήταν εν ζωή, είτε από το άγχος αυτό, είτε από καθαρό πάθος, έλαβε για τρίτη σύζυγο τη γυναίκα του φίλου του Αγήτη, μια κοπέλα εξαιρετικής ομορφιάς. Παγίδευσε τον άνδρα αυτό με την εξής συμφωνία: ο καθένας θα πραγματοποιούσε στον άλλο τη χάρη που επιθυμούσε. Έτσι όταν ικανοποίησε την επιθυμία του Αγήτη, σε αντάλλαγμα ζήτησε το χέρι της συζύγου του. Λίγο αργότερα ήρθε στον κόσμο ένα αρσενικό παιδί. Όταν τα νέα έφτασαν στο βασιλιά, εκείνος καθόταν με τους [[Έφοροιαρχαία Σπάρτη|εφόρους]]. Μετρώντας μπροστά τους τους μήνες με τα δάχτυλά του αναφώνησε «ουκ αν εμός είη» (δε μου φαίνεται πως είναι δικός μου). Ωστόσο το ζήτημα ξεχάστηκε, το παιδί αναγνωρίστηκε και αργότερα ανέβηκε στο θρόνο με το όνομα Δημάρατος.

Την ιστορία αυτή επικαλέστηκε ο Λεωτυχίδας, ο οποίος υποστήριξε ότι ο Δημάρατος αδίκωςκακώς βρισκότανανήλθε στο θρόνο αφού η πατρότητά του αμφισβητείτο. Παρουσίασε δε στη δίκη τους παλαιούς εφόρους που βρίσκονταν τότε μαζί με τον πατέρα του Δημάρατου για να παρέχουν αποδείξεις. Η υπόθεση μεταφέρθηκε στο [[μαντείο των Δελφών]], το οποίο πιθανώς με δωροδοκία του Κλεομένη, επικύρωσε την καταδικαστική απόφαση, δίδοντας το θρόνο των Ευρυποντιδών στο Λεωτυχίδα το [[491 π.Χ.]]<ref>Αργότερα οι ΄Εφοροι κατηγόρησαν ευθέως τον Κλεομένη για δωροδοκία του Μαντείου προκειμένου να πάρει το χρησμό που τον εξυπηρετούσε και ο Κλεομένης αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Σπάρτη</ref> Μια δεύτερη εκστρατεία κατά της Αίγινας οδήγησε στην κατάληψη του νησιού και στην αποστολή δέκα επιφανών πολιτών στην πόλη των Αθηνών με την ιδιότητα του ομήρου.<ref>ώστε οι Αιγινήτες να μην τολμήσουν να μηδίσουν</ref>

Λίγο καιρό αργότερα, κι ενώ είχε αναλάβει κάποιο αξίωμα επίβλεψης των [[Γυμνοπαιδιές|Γυμνοπαιδιών]], ο Δημάρατος δέχτηκε την επίσκεψη ενός ακολούθου του Λεωτυχίδα ο οποίος των περιέπαιξε ρωτώντας τον πώς αισθάνεται ως απλός αξιωματούχος, ενώ στο παρελθόν είχε υπάρξει βασιλιάς. Πικραμένος ο Δημάρατος απάντησε με απειλές και κατόπιν αποχώρησε με καλυμμένο το πρόσωπο. Πίσω στο σπίτι, αφού θυσίασε στους θεούς, απείλησε τη μητέρα του να του πει όλη την αλήθεια. Εκείνη απάντησε διφορούμενα πως ήταν γιος είτε του βασιλιά Αρίστονα είτε του ήρωα [[Αστάβακος|Αστάβακου]], πάντως όχι του Αγήτη, του πρώτου της συζύγου -έδωσε δηλαδή μια μεταφυσική ερμηνεία στην αμφισβητούμενη πατρότητά του. Ο Δημάρατος πάντως θεώρησε ότι ήτανπως έτσι κι αλλιώς απόανήκε σε "ευγενικη γενιά" οπότε αποφάσισε να πάρει πίσω ό,τι θεωρούσε πως του άνηκε. Μετέβη στην [[Ηλεία]] με πρόσχημα ένα ταξίδι προσκυνήματος κι εκεί άρχισε να στρατολογεί συμμάχους. Ωστόσο η δράση του έγινε αντιληπτείαντιληπτή και η Σπάρτη έστειλε απεσταλμένους να τον φέρουν πίσω. Αφού διέφυγε για λίγο στη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]], ο Δημάρατος κατόπιν ταξίδεψε στην [[Ασία]], στην αυλή του Βασιλιά [[Δαρείος Α' της Περσίας|Δαρείου Α']]. Στην Περσία ο Δημάρατος έλαβε φιλόξενη υποδοχή και αναφέρεται από τον Ηρόδοτο ότι βοήθησε τον [[Ξέρξης Α' της Περσίας|Ξέρξη Α']] να διαδεχτεί τον πατέρα του ενάντια στα υπόλοιπα αδέρφια του.

* [[ΑθηναίοςΑθήναιος]], «Δειπνοσοφισταί», i. 29 f