Ορθολογισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Vanakaris (συζήτηση | συνεισφορές)
μεπμλ, μεπκτ
Γραμμή 1:
Ο ορθολογισμός, είναι η συνολική φιλοσοφική κατεύθυνση που αποδέχεται <s>ως μοναδική ουσία της πραγματικότητας,</s> ως γνώμονα και αφετηρία της γνώσεως, τη λογική σκέψη. Από την περίοδο του [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμού]] ο ορθολογισμός συνδέεται συνήθως με την εισαγωγή των μαθηματικών μεθόδων στη φιλοσοφία, αρχικά με το έργο των Ντεκάρτ, Λάιμπνιτς και Σπινόζα.
{{Προς Βικιλεξικό}}
 
Ο Ορθολογισμός συχνά έρχεται σε αντιπαράθεση με τον εμπειρισμό. Στη πράξη οι απόψεις αυτές δεν αποκλείονται αμοιβαία, αφού για παράδειγμα η φιλοσοφία της επιστήμης είναι και ορθολογιστική και εμπειρική. Αν τραβηχτεί στα άκρα ο εμπειρισμός θεωρεί ότι όλες οι ιδέες προέρχονται από την εμπειρία, είτε μέσω των πέντε εξωτερικών αισθήσεων, είτε μέσω των εσωτερικών αισθήσεων όπως ο πόνος και η ευχαρίστηση, και επομένως ότι η γνώση βασίζεται ουσιαστικά στην εμπειρία. Αντίστοιχα κάποιες εκδοχές ορθολογισμού υποστηρίζουν ότι ξεκινώντας με βασικές θεμελιώδεις αρχές, όπως τα αξιώματα της γεωμετρίας, θα μπορούσε κανείς να αντλήσει απαγωγικά το σύνολο ολόκληρης της δυνατής γνώσης. Οι φιλόσοφοι που υποστήριζαν περισσότερο την άποψη αυτή ήταν ο Σπινόζα και ο Λάιμπνιτς, οι προσπάθειες των οποίων να αντιμετωπίσουν τα επιστημολογικά και μεταφυσικά προβλήματα που έθεσε ο Ντεκάρτ οδήγησαν σε ανάπτυξη μιας κάπως θεμελιοκρατικής προσέγγισης του ορθολογισμού. Τόσο ο Σπινόζα όσο και ο Λάιμπνιτς υποστήριζαν ότι ''κατ 'αρχήν τουλάχιστον'' όλες οι γνώσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιστημονικών γνώσεων, μπορούν να αποκτηθούν με τη χρήση του ορθού λόγου και μόνο. Αν και οι δύο παραδέχονταν ότι αυτό δεν είναι δυνατό στην πράξη για τον άνθρωπο, παρά μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές της επιστήμης όπως είναι τα μαθηματικά.
Ο ορθολογισμός, η συνολική φιλοσοφική κατεύθυνση που αποδέχεται ως μοναδική ουσία της πραγματικότητας, ως γνώμονα και αφετηρία γνώσεως, τη λογική σκέψη.
 
{{επέκταση}}
 
[[Κατηγορία:Φιλοσοφία]]
 
[[bs:Racionalizam]]
[[ca:Racionalisme]]
[[cs:Racionalismus]]
[[da:Rationalisme]]
[[de:Rationalismus]]
[[en:Rationalism]]
[[es:Racionalismo]]
[[eo:Raciismo]]
[[eu:Arrazionalismo]]
[[fa:خردگرایی]]
[[fr:Rationalisme]]
[[gan:理性主義]]
[[gl:Racionalismo]]
[[hi:विवेकवाद]]
[[ko:합리주의]]
[[hr:Racionalizam]]
[[id:Rasionalisme]]
[[it:Razionalismo]]
[[he:רציונליזם]]
[[ka:რაციონალიზმი]]
[[ku:Rasyonalîzm]]
[[lv:Racionālisms]]
[[lt:Racionalizmas]]
[[hu:Racionalizmus]]
[[ms:Rasionalisme]]
[[nl:Rationalisme]]
[[ja:合理主義哲学]]
[[no:Rasjonalisme]]
[[nn:Rasjonalisme]]
[[uz:Ratsionalizm]]
[[pl:Racjonalizm filozoficzny]]
[[pt:Racionalismo]]
[[ro:Raţionalism]]
[[ru:Рационализм (философия)]]
[[simple:Rationalism]]
[[sk:Rozumové poznanie]]
[[sr:Рационализам]]
[[sh:Racionalizam]]
[[fi:Rationalismi (tietoteoria)]]
[[sv:Rationalism]]
[[ta:பகுத்தறிவியம்]]
[[tr:Akılcılık]]
[[uk:Раціоналізм]]
[[vi:Chủ nghĩa duy lý]]
[[zh:理性主义]]