Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 178.128.253.16 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρή� |
||
Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες πολιτικού
|όνομα = Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
|χρώμα = #CCBBEE
|εικόνα = Kolokotronis01.jpg
|μέγεθος_εικόνας = 200px
|λεζάντα =
|αξίωμα = '''Καπετάνιος - Στρατηγός της Επανάστασης του 1821'''
|ψευδώνυμο = Γέρος του Μοριά
|ημ_γέννησης = 4 Απριλίου 1770
|τόπος_γέννησης = [[Ραμαβούνι]], [[Μεσσηνία]]ς
|ημ_θανάτου = 4 Φεβρουαρίου 1843
|τόπος_θανάτου = Αθήνα, [[Ελλάδα]]
|εθνικότητα = Έλληνας
|εν_ενεργεία =
|μάχες =
|νίκες =
|μετέπειτα =
|σημειώσεις =
}}
Ο '''Θεόδωρος Κολοκοτρώνης''' ([[3 Απριλίου]] [[1770]] - [[4 Φεβρουαρίου]] [[1843]]) ήταν [[Κλέφτες|Κλέφτης]], [[πολιτικός]] στην [[Ελλάδα]] και καπετάνιος και στρατηγός της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Επανάστασης του 1821]]. Έμεινε γνωστός και ως '''Γέρος του Μοριά'''. Προερχόταν από φημισμένη οικογένεια κλεφταρματολών. Το επώνυμο της οικογένειάς του αρχικά ήταν Τζεργίνη, αλλά η σωματική διάπλαση του προ-πάππου του (άντρας γεροδεμένος με έντονους γλουτούς) τού έδωσε το χαρακτηρισμό στα ελληνικά "Κολοκοτρώνη".
[[File:Kolokotronis Theodore.JPG|thumb|left|Θεόδωρος Κολοκοτρώνης]][[File:Kolokotronis statue Athens.jpg|200px|thumb|right|Έφιππος Κολοκοτρώνης μπροστά απ'το κτίριο της παλιάς Βουλής]]
Γεννήθηκε στο [[Ραμαβούνι]] της [[Μεσσηνία|Μεσσηνίας]], καταγόταν από το [[Λιμποβίσι]] και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην [[Αλωνίσταινα]] της [[Αρκαδία|Αρκαδίας]] που ήταν τόπος καταγωγής της μητέρας του, Ζαμπίας Κωτσάκη (εκεί κατέφυγαν οι δυο τους, μετά το θάνατο του πατέρα). Ο πατέρας του Θεόδωρου, Κωνσταντής Κολοκοτρώνης, πήρε μέρος στην [[Ορλωφικά|ένοπλη εξέγερση]] που υποκινήθηκε από την [[Αικατερίνη Β' της Ρωσίας]] το [[1770]], και σκοτώθηκε μαζί με δύο αδελφούς και τον φημισμένο Πναγιώταρο στον πυργο της Καστάνιτσας από τους Τούρκους. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης εισχώρησε στα σώματα των [[κλέφτες|Κλεφτών]] της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]] και στα 15 του έγινε καπετάνιος. Έχοντας αποκτήσει πείρα και στη θάλασσα ως [[κουρσάρος]], το [[1805]] πήρε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις του ρωσικού στόλου κατά το [[Ρωσοτουρκικός πόλεμος|ρωσοτουρκικό πόλεμο]]. Τον Ιανουάριο του [[1806]] και ενώ βρισκόταν στην Πελοπόννησο βγήκε διάταγμα δίωξής του. Αποτέλεσμα αυτού ήταν να ακολουθήσει πολύμηνη περιπετειώδης και δραματική καταδίωξη του από τους Τούρκους σε πολλά χωριά και πόλεις της Πελοποννήσου. Κατάφερε - μαχόμενος - να διαφύγει τελικά με πλοιάριο, φεύγοντας από περιοχή στα ανατολικά του Λακωνικού κόλπου και περνώντας στα Ρωσοκρατούμενα [[Κύθηρα]] με ενδιάμεση στάση στην [[Ελαφόνησος|Ελαφόνησο]] λόγω κακοκαιρίας. Από το [[1810]] υπηρέτησε στο ελληνικό στρατιωτικό σώμα του αγγλικού στρατού στη [[Ζάκυνθος|Ζάκυνθο]], και τιμήθηκε με το βαθμό του ταγματάρχη για τη δράση του εναντίον των Γάλλων.
Το [[1818]] μυήθηκε στη [[Φιλική Εταιρεία]] και άρχισε να προετοιμάζει την Επανάσταση στην Πελοπόννησο. Ως απεσταλμένος της στη [[Μάνη]] σήκωσε τη σημαία της Επανάστασης στην [[Καλαμάτα]] στις [[23 Μαρτίου]] [[1821]]. Πρωταγωνίστησε σε πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις του αγώνα, όπως στη νίκη στο [[Βαλτέτσι]] ([[14 Μαΐου]] [[1821]]), στην [[άλωση της Τριπολιτσάς]] ([[23 Σεπτεμβρίου]] [[1821]]), κατά την οποία έγινε και [[η σφαγή της Τριπολιτσάς]], όπου σφαγιάστηκαν περίπου 30.000 άμαχοι [[Τουρκία|Τούρκοι]] και [[Ισραήλ|Εβραίοι]], στην καταστροφή της στρατιάς του [[Δράμαλης|Δράμαλη]] στα [[Δερβενάκια]] ([[26 Ιουλίου]] [[1822]]), όπου διέσωσε τον Αγώνα στην Πελοπόννησο αφού πρυτάνευσαν η ευφυΐα και η τόλμη του στρατηγικού του νου. Οι επιτυχίες αυτές τον ανέδειξαν σε αρχιστράτηγο της Πελοποννήσου. Στη διάρκεια του [[Ελληνικός Εμφύλιος 1823 - 1825|Εμφυλίου πολέμου]] πολλές φορές προσπάθησε να αμβλύνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στους αντιπάλους, αλλά παρόλα αυτά δεν απέφυγε τη ρήξη. Μετά από ένοπλες συγκρούσεις, ο ίδιος και ο γιος του συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν στο Ναύπλιο.
Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά του Κολοκοτρώνη στα απομνημονεύματά του σχετικά με την κατάληψη της Τριπολιτσάς:
{{απόσπασμα|Όταν έμβηκα εις την Τριπολιτσά, με έδειξαν τον Πλάτανο εις το παζάρι όπου εκρέμαγαν τους Έλληνας. Αναστέναξα και είπα: «Άϊντε, πόσοι από το σόγι μου και από το έθνος μου εκρεμάσθηκαν εκεί», και διέταξα και το έκοψαν.}}
[[File:Evlahos kolokotronis dervenakia.jpg|thumb|right|160px|Άγαλμα του Θ. Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια]]
Ο [[Σουλτάνος]] ζήτησε τη βοήθεια της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]] για να σταματήσει την Επανάσταση, οπότε ο γιος του [[Μεχμέτ Αλή]] και διάδοχος του αιγυπτιακού θρόνου [[Ιμπραήμ]] αποβιβάστηκε το [[1825]] στην Πελοπόννησο. Η [[Σφακτηρία]] και το [[Πύλος|Ναυαρίνο]] έπεσαν στα χέρια των Αιγυπτίων και τότε ο Κολοκοτρώνης αποφυλακίστηκε για να αντιμετωπίσει τον [[Ιμπραήμ]] μαζί με τον [[Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης|Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη]]. Χωρίς πολυάριθμο στρατό ξεκίνησε και πάλι τον [[κλεφτοπόλεμος|κλεφτοπόλεμο]], που διήρκεσε ως το [[1828]], όταν στην Ελλάδα έφτασε το στράτευμα του στρατηγού [[Μεζόν]] με εντολή του [[Κάρολος Ι´ της Γαλλίας|Καρόλου Ι´]] της [[Γαλλία|Γαλλίας]] για να διασώσει την Ελλάδα από τα αιγυπτιακά στρατεύματα.
Αξίζει να τονιστεί η στρατηγική φυσιογνωμία του Κολοκοτρώνη, καθώς διοικούσε τα στρατεύματα με ιδιοφυή τρόπο, χρησιμοποιώντας τις τακτικές του κλεφτοπολέμου ώστε να μπορεί να ανταπεξέρχεται το στράτευμα στην αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου. Ενδεικτικό της δυσκολίας του αγώνα του 21 είναι το παρακάτω απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του.
{{απόσπασμα|O Ιμπραΐμης μου επαράγγειλε μια φορά διατί δεν στέκω να πολεμήσωμεν (κατά μέτωπον). Εγώ του αποκρίθηκα, ας πάρη πεντακόσιους, χίλιους, και παίρνω και εγώ άλλους τόσους, και τότε πολεμούμε, ή αν θέλη ας έλθη και να μονομαχήσωμεν οι δύο. Αυτός δεν με αποκρίθηκε εις κανένα. Και αν ήθελε το δεχθή το έκαμνα με όλην την καρδιάν, διότι έλεγα αν χανόμουν, ας πήγαινα, αν τον χαλούσα, εγλύτωνα το έθνος μου.}}
Επίσης μεγάλη σημασία έδινε στην καταστροφή των πόρων (τροφές - ζωοτροφές) του αντιπάλου καθώς και στην εξασφάλιση τροφής για το στράτευμα του. Αναγνώρισε πολλές φορές το έργο και την σημασία των Ελλήνων κτηνοτρόφων, που εξασφάλιζαν με τα χιλιάδες ζώα τους τροφή για την υποστήριξη των μαχητών και γενικά της επανάστασης.
Ως το τέλος της Επανάστασης ο Κολοκοτρώνης συνέχισε να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στα στρατιωτικά και πολιτικά πράγματα της εποχής.
[[File:Kolokotronis weapons and equipment.jpg|left|thumb|180px|Τα όπλα και η περικεφαλαία του Κολοκοτρώνη.]]
Υπήρξε ένθερμος οπαδός της πολιτικής του [[Ιωάννης Καποδίστριας|Καποδίστρια]] και πρωτοστάτησε στα γεγονότα για την ενθρόνιση του [[Όθων της Ελλάδας|Όθωνα]]. Το [[1833]], όμως, οι διαφωνίες του με την [[αντιβασιλεία]] τον οδήγησαν, μαζί με άλλους αγωνιστές, πάλι στις φυλακές του [[Ιτς-Καλέ]] στο [[Ναύπλιο]] με την κατηγορία της [[εσχάτη προδοσία|εσχάτης προδοσίας]], και στις [[25 Μαΐου]] [[1834]], μαζί με τον [[Δημήτρης Πλαπούτας|Πλαπούτα]], καταδικάστηκε σε θάνατο. Έλαβε χάρη μετά την ενηλικίωση του Όθωνα το [[1835]], οπότε και ονομάστηκε [[στρατηγός]] και έλαβε το αξίωμα του «Συμβούλου της Επικρατείας». Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κολοκοτρώνης υπαγόρευσε στον [[Γεώργιος Τερτσέτης|Γεώργιο Τερτσέτη]] τα «Απομνημονεύματά» του, που κυκλοφόρησαν το [[1851]] με τον τίτλο ''Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836'' και τα οποία αποτελούν πολύτιμη πηγή για την Ελληνική Επανάσταση. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πέθανε μια νύχτα του [[1843]] από [[αποπληξία]], επιστρέφοντας από γλέντι στα βασιλικά ανάκτορα.
Σημείο αναφοράς της ομιλίας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στη [[Πνύκα]] (1838) αποτελεί το παρακάτω απόσπασμα:
{{απόσπασμα|Όταν αποφασήσαμε να κάμομε την Επανάσταση, δεν εσυλογισθήκαμε, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχομε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε: «που πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα», αλλά , ως μία βροχή, έπεσε σε όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και οι κληρικοί, και οι προεστοί, και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευμένοι, και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση.}}
Παιδιά του ήταν ο [[Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνης|Γιάννης]], που έγινε στρατιωτικός και μετέπειτα πρωθυπουργός, ο ''Κωνσταντίνος'', ο ''Πάνος'', που δολοφονήθηκε το [[1829]], και η ''Ελένη'', σύζυγος του [[Νικηταράς|Νικήτα Σταματελόπουλου]] (Νικηταρά).
== Δείτε επίσης ==
{{commonscat|Theodoros Kolokotronis}}
[http://el.wikisource.org/wiki/Ομιλία_του_Θεόδωρου_Κολοκοτρώνη_στην_Πνύκα Ομιλία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Πνύκα]
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
* [http://www.arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/arcadia-hist/pers/kolokot.html www.arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/arcadia-hist/pers/kolokot.html]
*Τα απομνημονεύματα του Κολοκοτρώνη σε Αγγλική μετάφραση: {{Cite web
| url = http://www.archive.org/details/kolokotronesklep00kolorich
| title = Kolokotrones the klepht and the warrior. Sixty years of peril and daring. An autobiography
|accessdate = 26 Αυγούστου 2009
| publisher = London, T. F. Unwin; New York, Macmillan & co.
| year = 1892
| author = Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Elizabeth Mayhew Waller Edmonds, Ιωάννης Γεννάδιος
| pages =
| language = Αγγλικά
}}
{{Πρωθυπουργοί της Ελλάδας}}
{{DEFAULTSORT:Κολοκοτρωνης Θεοδωρος}}
[[Κατηγορία:Οπλαρχηγοί του 1821]]
[[Κατηγορία:Έλληνες στρατιωτικοί]]
[[Κατηγορία:Πρωθυπουργοί της Ελλάδας]]
[[Κατηγορία:Κλέφτες]]
[[Κατηγορία:Οικογένεια Κολοκοτρώνη|Θεοδωρος]]
[[Κατηγορία:Μεσσήνιοι]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1770]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1843]]
{{Link FA|fr}}
[[de:Theodoros Kolokotronis]]
[[en:Theodoros Kolokotronis]]
[[es:Theodoros Kolokotronis]]
[[fr:Theódoros Kolokotrónis]]
[[it:Theodoros Kolokotronis]]
[[la:Theodorus Colocotrones]]
[[nl:Theodoros Kolokotronis]]
[[ru:Колокотрони, Теодор]]
[[sk:Theodoros Kolokotronis]]
[[sl:Theodoros Kolokotronis]]
[[uk:Теодорос Колокотроніс]]
| |||