Φιντέλιο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Προσθήκη: ca:Fidelio |
+Κάποια στοιχεία για τη Λεονόρα 3 |
||
Γραμμή 11:
{{!}}-
{{!}}'''[[Λιμπρέτο]]'''
{{!}} colspan="2" {{!}} [[Γιόζεφ Ζονλάιτνερ]]<br>[[Γκέορκ Τράιτσκε]]<br>(από το Léonore<br>του [[Ζαν-Νικολά Μπουϊγί]])
{{!}}-
{{!}}style="background: #ffd700; text-align: center; color:#008000" colspan="3" | Άλλα στοιχεία
Γραμμή 19:
{{!}}-
{{!}}'''Πρεμιέρα'''
{{!}} colspan="2" {{!}} Πρώτη εκδοχή:<br>[[20 Νοεμβρίου|20/11]][[1805|/1805]], [[Βιέννη]]<br>Οριστική εκδοχή:<br>[[23 Μαΐου|23/05]][[1814|/1814]], Βιέννη
{{!}}-
{{!}}'''Μουσικό ρεύμα'''
Γραμμή 28:
{{!}}-
|}
Ο '''Φιντέλιο''' (Fidelio) είναι [[όπερα]] σε δύο πράξεις του [[Λούντβιχ βαν Μπετόβεν|Λούντβιχ φαν Μπετόβεν]]. Γράφτηκε πάνω στο [[λιμπρέτο]] μιας παλαιότερης [[Γαλλία|γαλλικής]] όπερας, της ''Léonore ou L’amour conjugal'' ([[Ζαν-Νικολά Μπουϊγί]]), όπως διασκευάστηκε στα [[Γερμανική γλώσσα|γερμανικά]] πρώτα από το [[Γιόζεφ Ζονλάιτνερ]] και στη συνέχεια από το [[Γκέορκ Τράιτσκε]].
Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε (υπό τον τίτλο ''Λεονόρα'') ως τρίπρακτο το [[1805]] στη [[Βιέννη]], χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία: το κοινό είχε σοβαρότερα πράγματα να ασχοληθεί, αφού η [[πόλη]] είχε μόλις καταληφθεί από το [[Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας|Ναπολέοντα]], ενώ και από καλλιτεχνική σκοπιά είχε εμφανείς αδυναμίες. Το [[Μάρτιος|Μάρτιο]] του [[1806]] ξαναπαρουσιάστηκε ως δίπρακτο και με σημαντικές διορθώσεις (η εκδοχή αυτή ονομάζεται σήμερα ''Λεονόρα 3''), αλλά και πάλι δεν ευτύχησε - ο Μπετόβεν τσακώθηκε με το θεατρώνη και μετά τη δεύτερη παράσταση το έργο κατέβηκε.
Για τα επόμενα χρόνια η Λεονόρα έμεινε στα συρτάρια του [[Γερμανοί|Γερμανού]] [[Συνθέτης|συνθέτη]]. Κάποια στιγμή αποφάσισε να επανεπεξεργαστεί τη σύνθεση, ενώ προσέλαβε τον Τράιτσκε για να κάνει κάποιες αλλαγές στο λιμπρέτο του Ζονλάιτνερ. Αυτή η τρίτη εκδοχή έκανε πρεμιέρα ως ''Φιντέλιο'' το [[1814]], γνώρισε πολύ μεγάλη επιτυχία και έμελλε να είναι η οριστική. Ανακουφισμένος μετά από μια δεκαετία προσπαθειών, ο Μπετόβεν έγραψε τότε στο συνεργάτη του: «Σας διαβεβαιώνω, αγαπητέ Τράιτσκε, ότι αυτή η όπερα θα μου χαρίσει το φωτοστέφανο του μάρτυρα».
==Ιδιαιτερότητες==
Μολονότι ο Φιντέλιο είναι η μοναδική όπερα του
Το έργο ξεχωρίζει επίσης για το [[Φιλελευθερισμός|φιλελεύθερο]] [[Πολιτική|πολιτικό]] χαρακτήρα του, με το πρωταγωνιστικό ζευγάρι να παραπέμπει ευθέως στις αξίες του [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμού]]. Ο λιμπρετίστας Μπουϊγί είχε συμμετάσχει ενεργά στη [[Γαλλική Επανάσταση]] και μάλιστα κατά την περίοδο της [[Τρομοκρατία (Γαλλική Επανάσταση)|Τρομοκρατίας]] ήταν επικεφαλής του [[Στρατός|στρατού]] στην
==Ενορχήστρωση==
Γραμμή 87 ⟶ 89 :
===Πράξη Α'===
Ο
Κανείς τους δεν έχει καταλάβει ότι στην πραγματικότητα ο Φιντέλιο είναι μια μεταμφιεσμένη [[γυναίκα]], η Λεονόρα, η οποία αναζητά το χαμένο σύζυγό της Φλορεστάν. Εκμεταλλευόμενος τη συμπάθεια πατέρα και κόρης, ο Φιντέλιο προσπαθεί να εκμαιεύσει στοιχεία για τα μπουντρούμια του [[Υπόγειο|υπογείου]], όπου πρόσβαση έχουν μόνο τα υψηλόβαθμα στελέχη. Μαθαίνει λοιπόν από το Ρόκο ότι εκεί βρίσκεται ένας [[πολιτικός κρατούμενος]] με «μεγάλους εχθρούς».
Διοικητής της φυλακής είναι ο Δον Πιζάρο, για τον οποίο κυκλοφορεί η φήμη ότι φέρεται τυραννικά - για το λόγο αυτό επίκειται επιθεώρηση από το βασιλικό επίτροπο. Φοβούμενος ότι έτσι θα ανακαλυφθεί ο μυστικός κρατούμενος του υπογείου (δηλ. ο Φλορεστάν που επισήμως θεωρείται τα τελευταία δύο χρόνια αγνοούμενος), ο Πιζάρο αποφασίζει να τον σκοτώσει. Διατάζει λοιπόν μυστικά το Ρόκο να ανοίξει έναν [[Τάφος|τάφο]] στο υπόγειο.
Αν και δεν ακούει τα λόγια τους, ο Φιντέλιο διαισθάνεται απ' το συνομωτικό ύφος τους ότι κάτι κακό θα συμβεί. Επιθυμώντας να εντοπίσει το Φλορεστάν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, πείθει τον κατά βάθος καλόψυχο Ρόκο να βγάλει για λίγο τους κρατουμένους στο προαύλιο,
===Πράξη Β'===
Η δράση μεταφέρεται στο κελί του Φλορεστάν, ο οποίος έχει καταρρεύσει μετά από ένα όραμα, ότι η αγαπημένη του Λεονόρα έρχεται στο μπουντρούμι και τον σώζει. Καθώς οι Ρόκο και Φιντέλιο σκάβουν τον τάφο, ο Φλορεστάν συνέρχεται. Πληροφορείται απ' τους δύο άνδρες τη μοίρα που τον περιμένει και τους παρακαλεί να μεταβιβάσουν ένα μήνυμα στη γυναίκα του. Ο Ρόκο αρνείται, δίνει όμως άδεια στο Φιντέλιο να του δώσει κάτι να πιει και λίγο [[ψωμί]].
Όταν οι δύο τελειώνουν το σκάψιμο, ο διοικητής κατεβαίνει για να σκοτώσει το Φλορεστάν και διώχνει το Φιντέλιο απ' το κελί. Όμως τη στιγμή που ο Πιζάρο τραβά το [[μαχαίρι]], ο Φιντέλιο (που ήταν κρυμμένος δίπλα) μπαίνει στη μέση, αποκαλύπτει
Οι υπόλοιποι φυλακισμένοι αρχίζουν να τραγουδούν για τη στιγμή της δικαιοσύνης που επιτέλους έφτασε, καθώς ο Φερνάντο ανακοινώνει σε μια [[πλατεία]] έξω απ' τις φυλακές πως η τυραννική διοίκηση του Πιζάρο τελείωσε. Ο Ρόκο τον πλησιάζει και τον ενημερώνει αναλυτικά για τα συμβάντα, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο τη θέση του διοικητή. Έτσι ο Πιζάρο οδηγείται στο κελί, ενώ η Μαρτσελίνα λιποθυμά καταλαβαίνοντας ότι είχε ερωτευθεί μια μεταμφιεσμένη γυναίκα.
|