Θεωρία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Μια '''θεωρία''', με τη γενική έννοια, είναι μια αναλυτική δομή, σχεδιασμένη για να εξηγεί ένα σύνολο από [[παρατήρηση|παρατηρήσεις]]. Μια θεωρία έχει δυο λειτουργίες:

Ο όρος χρησιμοποιείται συχνά στην καθομιλουμένη αναφερόμενος σε οποιαδήποτε επεξηγηματική σκέψη, ακόμα και φαντασιόπληκτες ή κερδοσκοπικές, αλλά στην ακαδημαϊκή του χρήση χρησιμοποιείται για ιδέες που ικανοποιούν κάποιες βασικές απαιτήσεις για το είδος των παρατηρήσεων, τις μεθόδους κατηγοριοποίησής τους, και τη συνέπεια της θεωρίας στην εφαρμογή της σε μέλη της κάθε κατηγορίας. Οι απαιτήσεις αυτές ποικίλουν ανάμεσα σε διαφορετικά πεδία [[γνώση|γνώσης]], αλλά γενικά οι θεωρίες αναμένεται να είναι χρηστικές και φειδωλές: δηλαδή μια θεωρία θα πρέπει να είναι το απλούστερο δυνατό εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξηγήσει ικανοποιητικά τη δεδομένη ομάδα φαινομένων.

Οι θεωρίες είναι διαφορετικές από τα [[θεώρημα|θεωρήματα]]: τα θεωρήματα [[τυπική απόδειξη|συνεπάγονται]] από θεωρίες σύμφωνα με κάποιο [[τυπικό σύστημα]] κανόνων, γενικά σαν πρώτο βήμα στη δοκιμή ή εφαρμογή της θεωρίας σε μια συγκεκριμένη κατάσταση. Οι θεωρίες είναι αφηρημένες και εννοιολογικές, και επομένως δεν θεωρούνται ποτέ ως σωστές ή λανθασμένες. Αντίθετα, στηρίζονται ή προκαλούνται από παρατηρήσεις στον κόσμο. Είναι αυστηρά δοκιμαστικές, με την έννοια ότι προτείνονται ως αλήθεια, αλλά αναμένεται ότι ικανοποιούν προσεκτική εξέταση για διερεύνηση της πιθανότητας λανθασμένων συμπερασμάτων, ή λανθασμένων παρατηρήσεων. Μερικές φορές οι θεωρίες διαψεύδονται, δηλαδή υπάρχει ένα συγκεκριμένο σύνολο παρατηρήσεων που αντικρούει κάποια στοιχειώδη υπόθεση της θεωρίας. Συχνότερα οι θεωρίες ανασκευάζονται ώστε να συμμορφώνονται με τις νέες παρατηρήσεις, είτε περιορίζοντας την κατηγορία φαινομένων στα οποία εφαρμόζεται η θεωρία, είτε αλλάζοντας τους ισχυρισμούς. Ενίοτε μια θεωρία παραμερίζεται από τους επιστήμονες επειδή δεν γίνεται να εξεταστούν οι ισχυρισμοί της αναλυτικά. Οι ισχυρισμοί αυτοί μπορεί να συνεχιστούν στην λαϊκή φαντασία σε μια τέτοια περίπτωση, μέχρι να ανακαλυφθεί κάποιος τρόπος εξέτασης που είτε διαψεύδει είτε ενισχύει τη θεωρία.