Βαλκανική Εκστρατεία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| τόπος= [[Αλβανία]], [[Γιουγκοσλαβία]], [[Ελλάδα|ηπειρωτική Ελλάδα]] και [[Κατάλογος ελληνικών νησίδων ανά νομό|Ελληνικά νησιά]]

| έκβαση= Νίκη του Άξονα

{{flag|Romania}}

| σθένος1=

| σθένος2=

Η '''Βαλκανική Εκστρατεία''' αναφέρεται στην εισβολή των δυνάμεων του [[Άξονας (Β' Π.Π.)|Άξονα]] στην [[Ελλάδα]] και τη [[Γιουγκοσλαβία]] κατά τη διάρκεια του [[ΒΠΠ|Β’ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Ξεκίνησε με την αποτυχημένη εισβολή της Ιταλίας στην Ελλάδα στις [[28 Οκτωβρίου]] [[1940]] και τελείωσε με την κατάληψη της [[Κρήτη|Κρήτης]] από τις γερμανικές και ιταλικές δυνάμεις την [[1 Ιουνίου|1η Ιουνίου]] [[1941]].

 

Μετά τον [[ΑΠΠ|Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο]], με την ολοκληρωτική κατάρρευση της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής Αυτοκρατορίας]] και της [[Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία|Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας]], οι Αλβανοί στράφηκαν προς το [[Βασίλειο της Ιταλίας]] για την προστασία τους από τους εχθρούς τους.

 

Το [[1919]] η ακεραιότητα των αλβανικών εδαφών διασφαλίστηκε από τη [[Διεθνή Διάσκεψη Ειρήνης]] στο [[Παρίσι]], ύστερα από την άρνηση του Αμερικανού Προέδρου [[Γούντροου Ουίλσον]] να επικυρώσει το σχέδιο των ευρωπαϊκών δυνάμεων για το διαμελισμό της Αλβανίας και την παραχώρηση των εδαφών της στις γειτονικές της χώρες.

 

 

Στις [[7 Απριλίου]] [[1939]] στρατεύματα του Μουσολίνι κατέλαβαν την Αλβανία, απομάκρυναν τον Ζόγου και η χώρα εντάχθηκε στην [[Ιταλική Αυτοκρατορία]].

 

{{κύριο|Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940}}

Ο '''Ελληνοϊταλικός Πόλεμος''' διήρκεσε από τις [[28 Οκτωβρίου]] [[1940]] έως τις [[30 Απριλίου]] [[1941]] και αποτέλεσε μέρος του [[ΒΠΠ|Β’ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Οι ιταλικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ελλάδα όμως κατάφεραν λίγες επιτυχίες. Αμέσως οι Έλληνες αντεπιτέθηκαν και οι Ιταλοί απωθήθηκαν πίσω στην Αλβανία. Οι Ιταλοί ξόδεψαν μεγάλο μέρος του [[χειμώνας|χειμώνα]] να σταθεροποιήσουν τη γραμμή του μετώπου που τους άφηνε τον έλεγχο μόνο των δύο τρίτων της Αλβανίας. Η ιταλική επίθεση του [[Μάρτιος|Μαρτίου]] του 1941 απέτυχε. Η Γερμανία επενέβη τον Απρίλιο και [[Επιχείρηση Μαρίτα|εισέβαλε στην Ελλάδα]] μετά από την επιτυχημένη [[Γερμανική εισβολή στη Γιουγκοσλαβία|εισβολή στη Γιουγκοσλαβία]].

 

{{κύριο|Γερμανική εισβολή στη Γιουγκοσλαβία}}

Η '''εισβολή στη Γιουγκοσλαβία''' (επίσης γνωστή ως ''Επιχείρηση 25'') άρχισε στις [[6 Απριλίου]] 1941 και έληξε με την άνευ όρων παράδοση του Βασιλικού Γιουγκοσλαβικού Στρατού στις [[17 Απριλίου]]. Οι εισβάλουσες δυνάμεις του Άξονα ([[Ναζιστική Γερμανία]], [[Φασιστική Ιταλία]], [[Ουγγαρία]] και [[Βουλγαρία]]) κατέλαβαν και διαμέλισαν το [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας]]. Ενώνοντας την [[Βοσνία και Ερζεγοβίνη|Βοσνία και την Ερζεγοβίνη]], μερικά τμήματα της [[Κροατία|Κροατίας]] και τη [[Συρμία]] δημιουργήθηκε το «[[Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας]]» (''Nezavisna Država Hrvatska, NDH'') από τη Γερμανία και την Ιταλία. Στη [[Σερβία]] και το [[Μπανάτ]] δημιουργήθηκε το κράτος της «''Nedić's Serbia''» από τους Γερμανούς. Στο [[Μαυροβούνιο]] δημιουργήθηκε το «[[Ανεξάρτητο Κράτος του Μαυροβούνιου]]» ως Ιταλικό προτεκτοράτο. Παρόλα αυτά το «προτεκτοράτο» ήταν ονομαστικά βασίλειο, παρόλο που ο [[Πρίγκιπας Μιχαήλ του Μαυροβούνιου]] ουδέποτε απεδέχθη το στέμμα.

{{κύριο|Επιχείρηση Μαρίτα}}

Η '''Γερμανική Εισβολή στην Ελλάδα''', με την κωδική ονομασία '''Επιχείρηση Μαρίτα''' (''Unternehmen Marita''), ήταν αποτέλεσμα και συνέχεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Στις [[6 Απριλίου]] 1941 ο Γερμανικός Στρατός εισέβαλε στη [[Βόρεια Ελλάδα]], ενώ άλλα στοιχεία του εξαπέλυαν επίθεση στη Γιουγκοσλαβία. Η διάσπαση των γιουγκοσλαβικών γραμμών στη νότια Γιουγκοσλαβία επέτρεψε στους Γερμανούς να στείλουν ενισχύσεις στα πεδία των μαχών της βόρειας Ελλάδας. Τα γερμανικά στρατεύματα υπερκέρασαν τις ελληνικές οχυρώσεις της [[Γραμμή Μεταξά|Γραμμής Μεταξά]] και, παρά την βοήθεια που παρείχε ένα [[Βρετανία|Βρετανικό]] εκστρατευτικό σώμα, κατέλαβαν τις πόλεις της νότιας Ελλάδας. Η Μάχης της Ελλάδας έληξε με την γερμανική είσοδο στην [[Αθήνα]] και την κατάληψη της [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]] και περίπου 40.000 συμμαχικοί στρατιώτες εκκενώθηκαν στην [[Κρήτη]], για να ακολουθήσει μία από τις μεγαλύτερες αερομεταφερόμενες επιθέσεις στην πολεμική ιστορία: η Επιχείρηση Ερμής ή, όπως είναι γνωστή, η [[Μάχη της Κρήτης]].

 

Στις 6 Απριλίου 1941, παρόλο που είχε επίσημα εισέλθει στον Άξονα, η [[Βουλγαρία|βουλγαρική]] κυβέρνηση διατήρησε μία στάση στρατιωτικής ουδετερότητας κατά τα πρώτα στάδια της εισβολής στη Γιουγκοσλαβία και της Μάχης της Ελλάδας. Καθώς τα γερμανικά, ιταλικά και ουγγρικά στρατεύματα εισέβαλαν σε Γιουγκοσλαβία και Ελλάδα, οι Βούλγαροι παρέμειναν αμέτοχοι. Η Γιουγκοσλαβική κυβέρνηση παραδόθηκε στις [[17 Απριλίου]]. Η Ελληνική κυβέρνηση άντεξε έως τις [[30 Απριλίου]]. Στις [[20 Απριλίου]] η περίοδος της Βουλγαρικής ουδετερότητας έληξε. Ο Βουλγαρικός Στρατός εισήλθε στο ελληνικό έδαφος με σκοπό να αποκαταστήσει την προ του [[ΑΠΠ|Α’ Παγκοσμίου Πολέμου]] δίοδο προς το [[Αιγαίο]] στη [[Θράκη]]. Τα βουλγαρικά στρατεύματα κατέλαβαν επίσης την [[Ανατολική Μακεδονία]] και αρκετά εδάφη από την ανατολική Σερβία, όπου η αποκαλούμενη «[[Επαρχία του Βαρδάρη]]» (''Vardar Banovina'') μοιράστηκε μεταξύ της Βουλγαρίας και της Ιταλίας.

 

{{κύριο|Μάχη της Κρήτης}}

Στις [[20 Μαΐου]] 1941 Γερμανοί αλεξιπτωτιστές επιτέθηκαν στα [[αεροδρόμιο|αεροδρόμια]] της βόρειας [[Κρήτη|Κρήτης]] με σκοπό να καταλάβουν το [[νησί]]. Συνάντησαν ισχυρή αντίσταση από τις Συμμαχικές δυνάμεις και τον Κρητικό πληθυσμό όμως στο τέλος οι αμυνόμενοι υποχώρησαν από τις τακτικά υπέρτερες γερμανικές δυνάμεις. Όμως, υπό το πρίσμα των μεγάλων απωλειών των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, η [[Ανώτατη Διοίκηση της Βέρμαχτ]] αναγκάστηκε να απαγορεύσει κάθε άλλη μεγάλης κλίμακας αερομεταφερόμενη επιχείρηση για το υπόλοιπο του πολέμου.

 

Ως την [[1 Ιουνίου|1η Ιουνίου]] [[1941]] ολόκληρη η [[Αλβανία]], η [[Γιουγκοσλαβία]] και η [[Ελλάδα]] βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του Άξονα. Η Ελλάδα τέθηκε υπό τριπλή κατοχή και η Γιουγκοσλαβία διαμελίστηκε και τέθηκε υπό κατοχή. Η Γερμανία απέκτησε ένα σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα, άμεση πρόσβαση στη [[Μεσόγειος|Μεσόγειο]]. Η [[Συμμαχική Ανώτατη Διοίκηση]] φοβήθηκε ότι η Κρήτη και η Ελλάδα θα χρησιμοποιούνταν ως εφαλτήριο για μία εισβολή στην [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] ή την [[Κύπρος|Κύπρο]]. Όμως κάθε σχέδιο για μεγάλης κλίμακας εισβολή από τους Γερμανούς στην Αίγυπτο ή την [[Παλαιστίνη (ιστορική περιοχή)|Παλαιστίνη]] εγκαταλείφθηκε με την έναρξη της [[Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα|Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα]] στις [[22 Ιουνίου]].

 

{{κύριο|Ελληνική Αντίσταση|Γιουγκοσλαβικό μέτωπο}}

Για το υπόλοιπο του πολέμου ενεργά Γιουγκοσλαβικά, Ελληνικά και Αλβανικά αντιστασιακά κινήματα ανάγκασαν την Γερμανία και τους συμμάχους της να διατηρήσουν μόνιμα εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες μόνιμα στις τρεις χώρες, αντί να τους μεταφέρουν στα διάφορα μέτωπα. Ιδίως μετά το [[1943]] η απειλή μίας συμμαχικής εισβολής και οι ενέργειες των [[αντάρτης|ανταρτών]] είχαν ως αποτέλεσμα τη διεξαγωγή μεγάλης κλίμακας επιχειρήσεων καταστολής απασχολώντας αρκετές μεραρχίες, οι οποίες περιελάμβαναν επίλεκτες μονάδες [[τεθωρακισμένο|τεθωρακισμένων]] και ορεινού [[πεζικό|πεζικού]].

 

{{κύριο|Δωδεκανησιακή Εκστρατεία}}

Μία σύντομη αναζωπύρωση έλαβε χώρα μετά την ιταλική παράδοση το [[1943]], όταν ξεκίνησε ένας αγώνας μεταξύ των Βρετανών και των Γερμανών για να εξασφαλίσουν τα ιταλοκρατούμενα, στρατηγικής σημασίας, νησιά των [[Δωδεκάνησα|Δωδεκανήσων]]. Οι Γερμανοί κατάφεραν γρήγορα να αφοπλίσουν την ιταλική φρουρά της [[Ρόδος|Ρόδου]], όμως οι Βρετανοί κατέλαβαν επιτυχώς τη [[Σάμος|Σάμο]], τη [[Λέρος|Λέρο]] και την [[Κως|Κω]]. Παρόλα αυτά οι Γερμανοί κατόρθωσαν, εξαπολύοντας αεροπορικές και ναυτικές επιθέσεις και χρησιμοποιώντας [[Ειδικές Δυνάμεις]], να καταλάβουν και αυτά τα νησιά.

 

* [http://www.worldwar-2.net/timelines/war-in-europe/southern-europe/southern-europe-index-1941.htm Χρονολόγιο της Βαλκανικής Εκστρατείας]

* [http://warmuseum.ca/cwm/newspapers/operations/greece_e.html Αρχειο Διαδικτυακού Περιοδικού για τον Β'Π.Π. - Η εισβολή στα Βαλκάνια: Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα και Κρήτη, 1940 - 1941]

* [http://www.ucc.ie/staff/jprodr/macedonia/macmodww2.html Ο 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος στα Βαλκάνια]

 

 

[[Κατηγορία:Η Ελλάδα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο|Β]]