Ανόργανα βοράνια: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 13:
Στα βοράνια περιλαμβάνονται εδώ και μερικές δεκαετίες και '''«ετεροβοράνια»''', δηλαδή ενώσεις που περιέχουν επίσης και άλλα (εκτός του βορίου και του υδρογόνου) χημικά στοιχεία, όπως μεταξύ άλλων ο [[άνθρακας]] ([[καρβοβοράνια]]) και διάφορα μέταλλα ([[μεταλλοβοράνια]]).
== Ιστορία ==
Η ανάπτυξη της χημείας των βορανίων έθεσε δυο προκλήσεις για τους χημικούς:
# Απαιτήθηε η ανάπτυξη νέων εργαστηριακών τεχνικών για το χειρισμό τόσο δραστικών χημικών ενώαεων.
# Η διερεύνηση της δομής τους προκάλεσε τις υφιστάμενες θεωρίες για τους χημικούς δεσμούς.
Ο [[Γερμανία|Γερμανός]] χημικός [[Alfred Stock]] πρώτος χαρακτήρησε τη σειρά των ενώσεων βορίου - υδρογόνου. Η ομάδα του ανέπτυξε τη γυάλινη γραμμή κενού και άλλες τεχνικές για το χειρισμό αυτών των ενώσεων. Ωστόσο, η έκθεση στον [[υδράργυρος|υδράργυρο]] (Hg) (που χρησιμοποίησε σε αντλίες διάχυσης και βαλβίδες επίπλευσης) προκάλεσε υδραργυρίαση (δηλητηρίαση από υδράργυρο) στον ίδιο το Stock, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από τις σχετικές επιστημονικές του σημειώσεις. Η ερμηνεία των χημικών δεσμών των βορανίων και της δομής των συμπλεγμάτων τπυς ερευνήθηκε από τον [[Lipscomb]] και τους συνεργάτες του. Τελικά ο Lipscomb τιμήθηκε για το έργο του με το [[βραβείο Νόμπελ]] για τη Χημεία το [[1976]]. Οι κανόνες Wades (PSEPT) μποεούν να χρησιμοποιοηθούν για να προβλέψουν τη δομή των βορανίων.
Το ενδιαφέρον για τα βοράνια αυξήθηκε κατά το [[Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος|Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο]] εξαιτίας της δυναμικής χρήσης του [[βοριοϋδρίδιο του ουρανίου|βοριοϋδριδίου του ουρανίου]] [U(BH<sub>4</sub>4)<sub>4</sub>] για τον [[εμπλουτισμός|εμπλουτισμό]] των [[ισότοπο|ισοτόπων]] του [[ουράνιο|ουρανίου]]. Στις [[ΗΠΑ]], μια ομάδα υπό την ηγεσία του [[Schlesinger]] ανέπτυξε τη βασική χημεία των βοριοϋδριδίων και των αντίστοιχων [[αργίλιο|αργιλιοϋδριδίων]]. Παρόλο που τα βοριοϋδρίδια του ουτσνίου κρίθηκαν τελικά ανεπαρκή για τον ισοτοπικό διαχωρισμό, η δουλειά της ομάδας Schlesinger ώθησε τη χρήση αντιδραστηρίων βοριοϋδριδίων στην οργανική σύνθεση, που αναπτύχθηκε πολύ από τον [[Herbert C. Brown]], που ήταν φοιτητής του Schlesinger. Αναπτύχθηκαν διάφορα βοριούχα αντιδραστήρια που χρησιμοποιήθηκαν ευρύτατα πλέον στην οργανική σύνθεση. Για παράδειγμα το [[βοριοϋδρίδιο του νατρίου]] (NaBH<sub>4</sub>) είναι ένα συνηθισμένο αντιδραστήριο για την [[οξειδοαναγωγή|αναγωγή]] [[αλδεΰδες|αλδεϋδών]] και [[κετόνες|κετονών]] σε [[αλκοόλες]]. Ο Brown επιβραβεύθηκε για το έργο του με το [[βραβείο Νόμπελ]] για τη Χημεία το [[1979]]<ref>Brown, H. C. “Organic Syntheses via Boranes” John Wiley & Sons, Inc. New York: 1975. ISBN 0-471-11280-1.</ref>. Στη δεκαετία του [[1950|'50}} και στις αρχές εκέίνης του [[1960,'60]] και οι ΗΠΑ και η [[ΕΣΣΔ]] ερεύνησαν τη χρήση βοριοϋδριδίων και βορανίων ως καυσίμων υψηλής ενέργειας [κατέληξαν όμως περισσότερο στη χρήση [[[οργανοβοράνια|οργανοβορανίων]], όπως το [[αιθυλοβοράνιο]] (C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>BH<sub>2</sub>)] για [[αεροπλάνο|αεροσκάφη υψηλών ταχυτήτων]], όπως το [[XB-70 Valkyrie]]. Η ανάπτυξη [[κατευθυνόμενο βλήμα εδάφους-αέρος|κατευθυνόμενων βλημάτων εδάφους-αέρος]] κατέστησε τα γρήγορα αεροσκάφη περιττά και τα σχετικά προγράμματα ανάπτυξης καυσίμων τερματίστηκαν. Παρ' όλα αυτά, αργότερα το [[τριαιθυλοβοράνιο]] [(C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>)B] χρησιμοποιήθηκε για την ανάφλεξη στους κινητήρες του [[SR-71 Blackbird]]<ref>http://incolor.inebraska.com/hwolfe/history/sr71.pdf</ref>.
== Ονοματολογία ανόργανων βορανίων ==
| |||